تأثیرپذیری غیرخطی رقابت‌پذیری و نوآوری بنگاه از سخت‌گیری در مقررات زیست‌محیطی؛ آزمون فرضیه پورتر

محورهای موضوعی : اقتصاد محیط زیست

امیدعلی عادلی ¹ , یزدان گودرزی فراهانی ² , علی اکبر ابراهیمی نژاد رفسنجانی ³

1 - دانشیار، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران. *(مسوول مکاتبات)
2 - استادیار، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران.
3 - دانشجوی دکتری اقتصاد اسلامی، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران.

تاریخ دریافت : 1398/10/24 تاریخ پذیرش : 1399/08/27 تاریخ انتشار : 1402/02/01

کلید واژه: رقابت‌پذیری, فرضیه پورتر, مقررات زیست‌محیطی, نوآوری, اقتصاد دانش‌بنیان, اقتصاد محیط‌زیست,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: یکی از برجسته‌ترین فرضیات حوزه اقتصاد محیط‌زیست، فرضیه پورتر است که توسط مایکل پورتر (1995) مطرح شد. این فرضیه بدین مسئله اشاره دارد که اگر کشوری مقررات محیط‌زیستی (ER) سخت‌گیرانه‌ای را نسبت به رقبایش به کار گیرد، در بلندمدت به صادرکننده فنّاوری‌های نوین زیست‌محیطی بدل خواهد شد. با توجه به اهمیت این فرضیه برای سیاست‌گذاران و بنگاه‌ها، مطالعات بسیاری برای اثبات یا رد این فرضیه انجام‌شده است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر آزمون فرضیه پورتر (تأثیر پذیری رقابت پإیری و نوآوری بنگاه از سختگیری در مقررات زیست محیطی) است روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از روش رگرسیون انتقال ملایم پنلی برای دوره زمانی 2000- 2015 فرضیه پورتر برای 25 کشور عضو OECD آزمون شد. یافته‌ها: نتیجه به‌دست‌آمده بیانگر این بوده است که متغیر شاخص وزنی سخت‌گیری سیاست‌های زیست‌محیطی در بخش خطی و غیرخطی مدل دارای اثرات مثبت و معنی‌داری برافزایش در تعداد فنّاوری‌های منتخب حوزه محیط‌زیست بوده است. ضریب متغیر برآورد شده به این صورت بوده که شدت اثرگذاری این متغیر در بخش خطی برابر با 142/0 و در بخش غیرخطی برابر با 213/0 بوده است. همچنین سرعت گذار بین دو رژیم رشد شاخص وزنی سخت‌گیری سیاست‌های زیست‌محیطی، با توجه به پارامتر گذار تخمین زده‌شده معادل 17/3 است. بحث و نتیجه‌گیری: تحلیل نتایج نشان می‌دهد زمانی که رشد شاخص وزنی سخت‌گیری سیاست‌های زیست‌محیطی پایین باشد شدت اثرگذاری متغیرهای مستقل و کنترلی بر تعداد فنّاوری‌های منتخب حوزه محیط‌زیست متفاوت خواهد شد. با توجه به تجربه کشورهای توسعه‌یافته، بهبود وضعیت نظام قانونی و حقوق مالکیت، افزایش کمک‌های رسمی و دولتی برای توسعه در حوزه محیط‌زیست و افزایش بودجه دولتی تحقیق و توسعه در حوزه محیط زیست می تواند نقش مؤثری بر بهبود رقابت‌پذیری و افزایش در نوآوری بنگاه در کنار سخت گیری در قوانین زیست محیطی ایفا کند.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: One of the most prominent hypothesis in environmental economics is the Porter hypothesis. The Porter hypothesis argues that more stringent environmental policies can actually have a net positive effect on the competitiveness of regulated firms because such policies promote cost-cutting efficiency improvements, which in turn reduce or completely offset regulatory costs, and foster innovation in new technologies that may help firms achieve international technological leadership and expand market share. Given the importance of this hypothesis to policymakers and firms, many studies have been conducted to prove or disprove this hypothesis. Material and Methodology: in this study, we used panel smooth transition regression for 25 OECD members during 2000-2015. Findings: the results indicated that the weighted indicator of environmental policy stringency in linear and nonlinear part of the model had positive and significant effects on increasing the number of selected environmental technologies. The coefficient of variation was estimated to be 0.142 in the linear part and 0.213 in the nonlinear part. The speed of transition between the two regimes of weighted growth index of environmental policies, according to the estimated transition parameter, is 3.17. Discussion and Conclusion: Analysis of results shows that when the weight index growth of environmental policies is low, the severity of the impact of independent and control variables on the number of selected environmental technologies will vary. Given the experience of developed countries, improving the state of the legal system and property rights, increasing official and state aid for environmental development, and increasing state funding for environmental research and development can play an effective role in improving competitiveness and enhancing enterprise innovation.  

منابع و مأخذ:

1. Levinson, A., and M. Taylor. 2008. Unmasking the pollution haven effect. International Economic Review 49(1):223–54.


2. Antoine Dechezleprêtre, Misato Sato, The Impacts of Environmental Regulations on Competitiveness, Review of Environmental Economics and Policy, Volume 11, Issue 2, summer 2017, Pages 183–206 63:1056–64.


3. Brunel, C., and A. Levinson. 2013. Measuring environmental regulatory stringency. OECD Trade and Environment Working Papers no. 2013/05. Paris: OECD Publishing.


4. Botta, E. and T. Kozluk (2014): “Measuring environmental policy stringency in OECD countries: A composite index approach”, OECD Economics Department Working Papers, No. 1177, OECD Publishing.


5. Aghion, P., and P. Howitt. 1992. A model of growth through creative Econometrica 60(2):323–51.


6. Carraro, C., E. De Cian, L. Nicita, E. Massetti, and Verdolini. 2010. Environmental policy and technical change: a survey. International Review of Environmental and Resource Economics 4(2):163–219


7. Popp, D., R. Newell, and A. Jaffe. 2010. Energy, the environment, and technological change. In Handbook of the Economics of Innovation, vol. 2, ed. H. Hall and N. Rosenberg, 873–937. Amsterdam: Elsevier (.


8. Ambec, S., M. Cohen, S. Elgie, and P. Lanoie. 2013. The Porter hypothesis at 20: can environmental regulation enhance innovation and competitiveness? Review of Environmental Economics and Policy 7(1):2–22.


9. Hicks, J.R. (1932) the Theory of Wages. Macmillan, London.


10. Morales-Lage, Rafael & Bengochea-Morancho, Aurelia & Martínez-Zarzoso, Inmaculada, 2016. "Does environmental policy stringency foster innovation and productivity in OECD countries? " Center for European, Governance and Economic Development Research Discussion Papers282, University of Goettingen, Department of Economics.


11. Johnstone, N., I. Hascic, and D. Popp (2010), “Renewable Energy Policies and Technological Innovation: Evidence Based on Patent Counts”, Environmental and Resource Economics 45, 133-155.


12. Colletaz, G., and Hurlin, C., (2006), “Threshold Effects of the Public Capital Productivity: An International Panel Smooth Transition Approach”, Working Paper, 1/2006, LEO, Universitéd' Orléans.


13. Gonzalez, A., Terasvirta, T., Van Dijk, D., (2005), “Panel Smooth Transition Regression Models”, SEE/EFI Working Paper Series in Economics and Finance, No. 604.


14. Fok, D., Van Dijk, D., Franses, P., (2004), “A Multi-Level Panel STAR Model for US Manufacturing Sectors”, Working Paper, University of


15. Taghavi, Mahdi and Shakeri, Abbas and Mohammadi, Teimour and Sadeqi, AliAkbar (2015). Non-linear Relationship between Income and Energy Intensity in Selected Countries of MENA Region with an Emphasis on the Role of Financial Development and Openness. Iranian Journal of Economic Research, Volume: 20 Issue: 64: 1-26. (In Persion)