بررسی بقایای سم هپاتوتوکسین ناشی از سیانوباکترها در نمونه‌های آب با روش میکرو استخراج مایع-مایع پخشی
محورهای موضوعی : سم شناسی زیست محیطیسهیلا رضائی تبار 1 , عباس اسماعیلی ساری 2 , نادر بهرامی فر 3
1 - دکتری آلودگی محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریائی، نور، مازندران، ایران. * (مسوول مکاتبات)
2 - استاد گروه محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریائی، نور، مازندران، ایران.
3 - استادیار گروه محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریائی، نور، مازندران، ایران.
کلید واژه: سموم هپاتوتوکسین, مایکروسیس‌تین ال.آر, روش میکرو استخراج مایع-مایع پخشی, سیانوباکتر,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: سموم هپاتوتوکسین (سموم کبدی) که توسط سیانوباکترها تولید می شوند از سموم زیستی خطرناک هستند. با توجه به هزینه بر و زمان بر بودن فرآیند استخراج و اندازه گیری آن ها، هدف از تحقیق حاضر بررسی میزان کارائی شیوه استخراج سریع و جدید تحت عنوان میکرو استخراج مایع-مایع پخشی (DLLME) با استفاده از حلال های آلی کلره در استخراج یکی از سموم هپاتوتوکسین بنام Microcystin-LR از نمونه ی آب می باشد. روش بررسی: در تحقیق حاضر ابتداء راندمان استخراج MC-LR با استفاده از روش رایج بکارگیری جاذب C18 بررسی شد. سپس راندمان استخراج با روش DLLME با بکارگیری نسبت های مختلفی از حلال های استخراج کننده ی کلره (کلروفرم، دی کلرومتان، تتراکلریدکربن و تترا کلرواتیلن) و حلال های پخش کننده (استون، متانول، اتانول و استونیتریل) مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که راندمان استخراج روش SPE با استفاده از جاذب C18، 102 % می باشد. لازمه دستیابی به حداکثر راندمان استخراج در روش DLLME، تشکیل محیط ابری در نمونه (نشان دهنده ی پخش شدگی حلال استخراج کننده در فاز آبی) می باشد که در این تحقیق، فقط در ترکیب استون و تتراکلرو اتیلن محیط ابری پایدار مشاهده شد. میزان بازیابی برای روش DLLME کمتر از 3% بدست آمد. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که اگرچه استفاده از حلال های استخراج گر کلره از درصد بازیابی قابل قبولی برای استخراج سم MC-LR از نمونه های آبی برخوردار نمی باشد ولی نظر به اینکه DLLME، روشی دوستدار محیط زیست، با مصرف کم حلال و مستقل از زمان می باشد با بکارگیری حلال های دیگری مانند حلال های استخراج گر یونی می توان به نتایج دقیق و قابل قبول دست یافت.
Background and Objective: Hepatotoxins are dangerous biological toxins produced by cyanobacteria. Because of the high consumption of cost and time in the extraction and detection procedure of these toxins, the main aim of the present study is to investigate the performance of a new extraction technique, termed dispersive liquid-liquid microextraction (DLLME) in the extraction of one hepatotoxin with the name Microcystin LR from water samples, using chlorinated organic extraction solvents. Material and Methodology: In the first stage, the efficiency of the common method (solid phase extraction) was investigated. Then the mixture of disperser solvents (acetone, ethanol, methanol, and acetonitrile) and extraction solvents (chloroform, dichloromethane, carbon tetrachloride and tetrachloroethylene) were used to investigate the efficiency of DLLME. Findings: The results showed that the efficiency of SPE using a C18 cartridge was 102 %. For high efficiency of DLLME, a cloudy solution should be formed (fine particles of extraction solvent which are dispersed entirely into the aqueous phase). In the present study, only in a mixture of acetone and tetrachloroethylene (with different ratios), a stable cloudy solution was found. The best-observed efficiency was 3 % for DLLME. Discussion and Conclusion: The observations in this study suggest that although based on the obtained efficiency, the chlorinated organic solvents, could not be appropriate extraction solvents in MC-LR extraction, but the DLLME method using other solvents like Ionic liquid extraction solvents is a suitable technique for hepatotoxin extraction because of low consumption of cost, time and solvents in the extraction procedure.
