مدلسازی و تحلیل حساسیت کیفیت آب خروجی مخزن سد میمه با استفاده از نرم افزار CE-QUAL-W2

محورهای موضوعی : مدیریت منابع آب

نیما حیدرزاده ¹ (استادیار گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران. * (مسوول مکاتبات))
نسیم نیساری تبریزی ² (کارشناسی ارشد مهندسی عمران- محیط زیست، دانشگاه خوارزمی تهران)

تاریخ دریافت : 1393/10/21 تاریخ پذیرش : 1394/11/17 تاریخ انتشار : 1398/05/01

کلید واژه: تحلیل حساسیت, مدل‌سازی کیفی آب, CE-QUAL-W2 مخزن میمه, TDS,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: کیفیت آب دریاچه ها و مخازن سدها همواره متاثر از عوامل مختلفی می باشد. مقادیر بارش، دبی ورودی و خروجی، کیفیت آب ورودی و تراز بهره برداری از جمله عوامل تاثیرگذار بر کیفیت آب هستند. آگاهی از چگونگی و میزان تاثیر عوامل ذکرشده بر کیفیت آب در دوره های مختلف سال می تواند کمک موثری به انتخاب بهترین تراز آب‌گیری و در نتیجه مدیریت کیفی آب نماید. روش بررسی: در این تحقیق با کاربرد مدل دو بعدی CE-QUAL-W2 با استفاده از آمار موجود، شرایط کیفی آب مخزن سد میمه از نقطه نظرTDS خروجی برای دوره 5 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: نتایج مدل‌سازی نشان می دهد مقدارTDS خروجی در محل دریچه در تمامی دوره 5 ساله مورد بررسی از مقادیر مجاز تعیین شده توسط استاندارد فائو برای آبیاری تجاوز نموده است. هم‌چنین به منظور تعیین عوامل تاثیر گذار بر TDS و انتخاب راه‌کار مناسب جهت بهبود کیفیت آب خروجی از مخزن، تحلیل حساسیت پارامتر های مختلف صورت گرفت. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحلیل حساسیت نشان داد که کیفیت آب ورودی تاثیرگذارترین عامل بر کیفیت آب خروجی از دریچه می باشد، به نحوی که تغییر 20 درصدی TDS جریان ورودی باعث تغییر 17 تا 20 درصدی TDS جریان خروجی شده است و عواملی نظیر دمای جریان، ضرایب پوشش باد، ضریب ویسکوزیته و ضریب پخش ادی تاثیرات قابل توجهی را دارا نبوده‌اند.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: Water quality of lakes and reservoirs is affected by many factors. Precipitation, inflow and outflow, inlet water quality and water abstraction level are the most important ones. Informing about the magnitude of the factors can help us to choose the best abstraction level and water quality management in different periods of a year, efficiently. Method: In this study, water quality of the Meymeh reservoir, an under-construction dam, was evaluated by modeling of TDS using the 2-dimensional CE-QUAL-W2 software with available data, for a 5-year period. Findings: The modeling results show that the amount of outflow TDS in all five years has exceeded the FAO permissible level for irrigation. Also, in order to evaluate the impacts of several factors on outflow TDS and choose the suitable solution to improve the quality of water, a sensitively analysis was performed. Discussion and Counclution: The results of the sensitivity analysis showed that the quality of inflow water is the most effective factor on the outflow water quality, so that a 20% change in inflow TDS causes 18-20% change in outflow TDS and the other factors such as temperature, initial values of TDS in reservoir, wind sheltering coefficients (WSC), eddy viscosity and the diffusivity coefficient (AX, DX) do not have significant impacts.   

منابع و مأخذ:

1. Mohammadi. B, Razdar, and Mohammaduli Samani. J, 2008, Investigation of Pasikhan River Water Quality Using CE-QUAL-W2 Model on Nitrate and Phosphate Parameters and Comparison of Simulation Results with WASP Software, Fourth National Congress of Civil Engineering, University of Tehran (In Persian).


2. Tai Kuo, J. Seng Lung, W. Ping Yang, C., Cheng Liu, W., Der Yang, M., and Shan Tang, T. 2006, Eutrophication modeling of reservoirs in Taiwan. Environmental Modeling and Software, 21:829-844.


3. Bahadur, R., Amstutz, D. E., and Samuels, W. B., 2013. Water contamination modeling-a review of the state of the science, Journal of Water Resource and Protection, 5: 142-155.


4. Zyfi, A., Grazhdani, S., and Ahmeti, A., 2014. Application of CE-QUAL-W2 model to water quality simulation in Prespa lakes, International Journal of Innovative Research in Science, Engineering and Technology, Vol. 3, 5: 112-120. 


5. Dougherty, M. and Ellis, B. 2002. CE-QUAL-W2 sensitivity evaluation for Occoquan reservoir.


6. Sullivan, A. B., and Rounds, S. A. 2005. Modeling hydrodynamics, temperature, and water quality in Henry Hagg Lake, Scientific Investigations Report, Oregon.


7. Chung, S.W. and Oh, J.K., 2006. Calibration of CE-QUAL-W2 for a monomictic reservoir in a monsoon climate area, Water Science & Technology Vol 54, 11: 29–37.


8. Mahab Ghods Company, 2013, Reports of Water and Soil Quality Studies in Meymah River Basin, Ilam Regional Water Company (In Persian).


9. Cole, T. M., and Wells, S. A., 2006. A two-dimensional, laterally averaged, hydrodynamic and water quality model, Version 3.5, U.S. Army Corps of Engineers Washington.


10. Farazab Co., 2011, Landscape Design of Meymeh Dam, Ilam Regional Water Company (In Persian).


11. Chapra, S. C., 1997, Surface water quality modeling, McGraw Hill.


12. Afshar. A, and Saadatpour. M., 2009, Nutrition of Dam Reservoirs: Two-Dimensional Modeling of Karkheh Reservoir, Journal of Water and Wastewater, No. 3 (In Persian).


13. Mahab Ghods Company, 2009, Environmental Impact Assessment Studies of Sazaben Dam and Power Plant Design, Iran Water and Power Resources Development Company (In Persian).


14. Mahab Ghods Co., 2012, Two-dimensional modeling report of Shariar reservoir water quality. Second stage studies of shoreline reservoir design and quality of the Shahriar Dam reservoir, East Azarbaijan Regional Water Company (In Persian).