مطالعه مورفوژنز و صعود کلیه‌ها در جنین بزهای نژاد سانن
محورهای موضوعی : پاتوبیولوژی مقایسه ای
مجید مروتی‌شریف‌آباد، الهام صالحی .
1
(.)
کلید واژه: بز سانن, کلیه, ریخت‌زایی, صعود کلیه, تکامل,
چکیده مقاله :
کلیه‌ها مانند اکثر اعضای بدن پستانداران در دوره جنینی شروع به تشکیل نموده و در امتداد ستیغ ادراری مراحل پرونفریک، مزونفریک ومتانفریک راطی کرده تا به رشد نهایی برسند. هرچند کلیه‌ها در هر دو جنس در آغاز در مجاورت بسیار نزدیکی با گنادها قرار دارند لیکن برعکس گنادها سیر صعودی را پیموده و به موقعیت نهایی خود می‌رسند. هدف از مطالعه حاضر نشان دادن مراحل رشد وتکامل و روند صعود این اعضاء درجنین بزهای سانن است. به منظور انجام این مطالعه تعداد 106 جنین بز در اندازه‌های متفاوت به طور تصادفی از کشتارگاه‌های استان یزد جمع آوری گردید و با توجه به تاثیر عوامل مختلف بر رشد جنین که تشخیص سن دقیق را مشکل می‌سازد، با استفاده ازپارامترCRL (طول فرق سری ـ دمی) در 10 گروه از 1CRL= سانتی‌متر تا 5/31CRL= سانتی‌متر، گروه‌بندی شدند. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد در نمونه‌های با 7/16-5/14CRL= سانتی‌متر بخش قدامی مزونفروز دژنره گردیده بود. پدیده اخیر در26CRL= سانتی‌متر به اوج خود رسیده بود. در این نمونه متانفروز ابتدایی (کلیه نهایی) به صورت یک توده سلولی در انتهای مجرای مزونفریک کاملا قابل تشخیص بود. درجنین‌های با 31CRL= سانتی‌متر در زیر استریو میکروسکوپ متانفروز به حالت تکامل یافته قابل رویت بود. براین اساس می توان نتیجه گرفت که در بزهای سانن مراحل نهایی رشد وتکامل متانفروز از 26CRL= سانتی‌متر تا 5/30CRL= سانتی‌متر رخ می‌دهد. درجنین‌های با 31 CRL=سانتی متر کلیه ها تدریجا به صورت لوبیایی شکل که شکل عادی کلیه بز است، درآمده بودند. در جنین های با 5/31 CRL= سانتی‌متر (جنین‌های فول ترم) کلیه های چپ از موقعیت پیشین یعنی محدوده L4-S3 به محدوده مهره‌ای L2-L5، ولی در کلیه راست ازL3-S2 به L1-L4 صعود کرده بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که رشد طولی، عرضی و ضخامت کلیه با رشد و افزایش طول جنین متناسب بوده و افزایش وزن کلیه با افزایش وزن جنین تناسب دارد.
Kidneys, like most mammalian body organs, start forming and pass Pronephric, Mesonephric and Metanephric stages along the crest of the urinary tract until final growth. Although kidneys are at first, in close association with gonads in both sexes, ascend and reach their final location, on the contrary of gonads. The aim of present experiment was to reveal developmental stages and sites in which kidney pass during ascent in embryonic and fetal periods in sannen goat. For this purpose, 106 goat fetuses in various sizes where collected from yazd slaughter houses randomly, and due to affection of different factors on fetal growth which makes accurate age estimation difficult, CRL parameter was utilized. Samples were divided into 10 groups from CRL=1cm to CRL=31.5cm. The result showed that in samples with CRL=14.5-16.7cm, cranial part of mesonephrose was degenerated. The latter phenomenon had reached to pick point in CRL=26cm. In this case, primitive metanephrose (definitive kidney), as a cell mass well seen at terminal part of mesonephric duct. In fetuses with CRL=31cm, metanephrose was seen in a developed state under stereomicroscope. so, it could be concluded that final stages of development of metanephrose takes place from CRL=26cm to CRL=30.5cm in sannen goat. In fetuses with CRL=31cm kidney shave gained bean shape, which is normal in goat. In fetuses with CRL=31.5cm (full term), the left kidney was ascended from previous location that's mean, vertebral limit L4-S3 to L2-L5, but in right kidney from L3-S2 to L1-L4. It was also concluded that longitudinal length, transverse, and thickness of kidney correlate with increasing whole body of fetus and also weight increase of kidney correlates with increase of fetus growth itself.
.بهادری،م.،شکور،ع.(1363): رویان شناسی پزشکی(تالیف لانگمن)،چاپ ششم، انتشارات شرکت سهامی چهر، تهران،ایران،صفحه: 284-278.
2-پریور،ک.(1372): جنین شناسی،چاپ دوم، انتشارات مبتکران، تهران ،ایران،صفحه: 232-235.
3-قاضی،ر.، رادمهر،ب.، رشیدی،ه.(1372): جنین شناسی حیوانات اهلی. مکانیسم های رشد تکاملی و ناهنجاری های مادرزادی(تالیف نودن ودهانتا)، چاپ اول، انتشارات مرکز نشر دانشگاه شیراز،شیراز،ایران،صفحه :64-19،561-515،551-537.
4-Arthur, G.H., Naokes, D.E., Pearson,H. (1989):Veterinary reproduction and obstetrics.6th edition.Bailliere Tindall,London.p:53
5-Avery,B.(1974):Developmental anatomy: text book and laboratory manual of embryology.7th edition. W.B.Saundres Co, Philadelphia.p:265-307.
6-Bello, A., Umaru,M. A., Baraya, Y. S., Sonfada,M. L.,Onu, L.E.,Shehu,S. A.,Jimoh, M. I. (2014) : Histological differentiation of the prenatal development of bovine kidney. Elite. Res. J .Agri and Soil Sci. 1(1): 1-4.
7-Bonan Khojasteh,S.M.,Ranjbar,R., Alboghobeish,N.,Rashidi ,S.H.(2006):Sex differentiation in goat fetus. Iran. J. Vet .Res.7(4):65-69.
8-Calrsom,B.M.(1981): Patterns foundations of embryology.4 th edition. Mc. Grow- Hill Book Co, New York .p:440-450.
9-Getty,R.(1975):Sisson&Grossman`s :the anatomy of the domestic animals.5 th edition. B. Saunders Co, Philadelphia.p:145-150.
10-Karpp,G.,Berill,J.N.(1981):Development.2nd edition.Mc .Grow-Hill Book CO, New York.p:418-421.
11-May,N.D.S.(1970):The anatomy of sheep.3rd edition. University of Green land Press, Saint Lucia.p:94.
12-Onarlioglu,B., Gursoy , E., Kaloglu, C. (1997): Renal morphogenesis of rat foetus. Turk. J. Anim. Sci. 21(6): 493-496.
13-Ranjbar,R.,Rashidi,S.H. Alboghobeish,N.,Sadrkhanloo,R.A.,Mazahery,Y.(2007):Study of fetal sex determination based on external genitalia and gonadal differentiation in the water buffaloes of iran. Asian. J. Anim. Vet. Adv. 2(4):223-228.
14-Salehi, E. , Morovati, M.S. (2012): Kidney Morphogenesis during prenatal development in Camelus dromedaries embryos. J. Anim. Vet. Adv. 1(6): 822-825 .
15-Sarma, K.,Ahmed,B. (2007) :Morphogenesis of kidney in crossbred pig (Sus scrofa)foetii. Ind. J. Morphol. 25(1): 129-132 .
16-Schenwolf,G.C.(1995):Laboratory studies of vertebrate and invertebrate embryos.7th edition. Prentice Hall.Englwood Cliffs, New Jersey.p:112.
17-Tanvi, M.,Kamal, S., Shalini, S.(2015):Topographical and gross morphological development of the kidneys in goat foetii (Capra Hircus).Ind.Vet. J. 92 (11) : 50 – 53
_||_