شناسایی موانع و راهبردهای بهبود نظام آموزشی هنرستان‌های کشاورزی استان خوزستان (از دیدگاه هنرجویان و هنرآموزان)

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

محمد مرادی ¹ (دانش‌آموخته کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران)
احمدرضا عمانی ² (دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران)

تاریخ دریافت : 1397/12/11 تاریخ پذیرش : 1397/12/11 تاریخ انتشار : 1397/12/01

کلید واژه: هنرستان کشاورزی, موانع و مشکلات, راهبردهای بهبود, خوزستان,

چکیده مقاله :

هدف از این تحقیق بررسی وضعیت نظام آموزشی هنرستان‌های کشاورزی استان خوزستان می‌باشد. روش تحقیق از لحاظ نحوه جمع‌آوری اطلاعات از نوع تحقیقات پیمایشی است. در این تحقیق هنرآموزان و هنرجویان هنرستان‌های کشاورزی استان خوزستان به ترتیب به تعداد 53 و 801 نفر جامعه آماری این تحقیق را تشکیل دادند. تعداد نمونه‌ از بین هنرجویان، 260 نفر برآورد گردید. در خصوص هنرآموزان از روش تمام شماری استفاده گردید و کلیه 53 نفر مورد مطالعه قرار گرفتند. به منظور ارزیابی روایی ابزار تحقیق، از روش پانل متخصصان و پایایی از ضریب کرونباخ آلفا استفاده شد. بر اساس دیدگاه هنرجویان ناامیدی و نگرانی نسبت به آینده شغلی، ضعیف بودن هنرجویان در دروس پایه و کم توجهی به کیفیت بخشی به آموزش و بر اساس دیدگاه هنرآموزان سطح پایین معدل سال‌های قبل از ورود به رشته، ناامیدی و نگرانی نسبت به آینده شغلی و کمبود سرانه آموزشی از مهمترین موانع نظام آموزشی هنرستان‌های کشاورزی خوزستان بودند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی، بازنگری در ساختار آموزشی هنرستانها، ارتقاء تجهیزات و همکاری بین بخشی، تحلیل کتب درسی با نظر هنرآموزان و توسعه کارآفرینی، رضایتمندی هنرآموزان و بهبود ارزشیابی آموزشی و افزایش اختیارات مدیر و بهبود دوره کارورزی 5 عاملی بودند که در مجموع 542/42 درصد از تغییرات متغیر راهبردهای بهبود نظام آموزشی هنرستانهای کشاورزی را تبیین نمودند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this research was to investigate the status of the educational system of agricultural schools in Khuzestan province. The research method was survey. In this research, teachers and students of agricultural schools in Khouzestan province comprised 53 and 801 members of the study population. The sample size was 260 students. All teachers were studied. In order to evaluate the validity of the research tool, a panel of experts and reliability of the Cronbach Alpha coefficient were used. According to students' disappointment and worries about the future, the weakness of the students in the lessons and the lack of attention to the quality of education was one of the most important barriers to the educational system in the agricultural schools of Khuzestan.According to the teachers' view, the low level of average years prior to entering the field, disappointment and concern about the future of the job and the lack of educational per capita were the most important obstacles in the educational system of agricultural schools in Khuzestan.Based on the results of factor analysis, a review of the educational structure of the vocational schools, the promotion of equipment and inter-sectoral collaboration, analysis of textbooks with the view of the students and entrepreneurship development, teacher satisfaction and improvement of educational evaluation and increasing the authorities' authority and improving the internship were 5 factors, which totaled 42.542% of variable variations explained the strategies for improving the educational system of agricultural schools.

منابع و مأخذ:

جمعگی، م.، و لشگرآرا، ف. (1391). چالش های به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات از دیدگاه دانش آموزان هنرستان های کشاورزی استان تهران.   پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، سال 5 ، شماره3، صفحات 19-30.

خدابنده لو، ر. (1390). بررسی اثربخشی طرح کارورزی فارغ التحصیلان کشاورزی. پایان نامه کارشناسی ارشد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.

رجبی، س.، پاپ زن، ع.، اعظمی، ا.، و سلیمانی، ع. (1391). بررسی صلاحیت‌ها و مهارت‌های مورد نیاز آموزشگران هنرستان‌های کشاورزی با بهره‌گیری از روش دلفی، مطالعه موردی در استان کرمانشاه. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، سال 9، دوره 2، شماره 8، صفحات 158-146.

رحمانی همت آبادی، ف. (1383). بررسی عوامل مؤثر بر بهره‌وری نیروی کار در بخش کشاورزی ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، صفحات 22-3.

زرافشانی، ک.، رستمی، ف.، پورجاوید، س.، و رنجبر، ز. (1391). عامل‌های مؤثر بر اثربخشی عملیات کارورزی در هنرستان‌های کشاورزی استان کرمانشاه، فصلنامه پژوهشی مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 23، صفحات 84- 97.

زرافشانی، ک.، و مرادی، خ. (1387). مقایسه استانداردهای آموزش کشاورزی با وضعیت موجود هنرستان‌ها و مراکز آموزش کشاورزی در استان کرمانشاه به منظور ارائه الگوی بهبود وضعیت. فصلنامه فناوری‌های نوین کشاورزی، سال 2، شماره2، صفحات 18-1.

زمانی، غ.، و عزیزی خالخیلی، ط. (1385). تحلیل نظرات مدیران اجرایی نسبت به اشتغال دانش‌آموختگان کشاورزی، مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، سال 2، شماره 2، صفحات 86- 73.

سبحانی، ف. (1391). بررسی اثربخشی هنرستان‌های کشاورزی و نقش آن در ارتقای مهارت‌های مدیریت مزرعه هنرجویان در استان خوزستان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر.

سعدی، ح.، و لطیفی، س. (1390). آسیب‌شناسی مراکز آموزش کشاورزی استان همدان. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2، صفحات 679-669.

شریعت‌زاده، م.، چیذری، م.ف ملک محمدی، ا.، و نوروزی، ا. (1385). نظرات کارشناسان آموزش کشاورزی پیزامون اهداف، برنامه‌ها و فرآیند جذب فراگیران نظام آموزشی متوسطه کشور. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 2، شماره 1، صفحات 14-1.

شریف‌زاده، ا.، و شریفی، م. (1390). شناسایی مؤلفه‌ها و نشانگرهای ارزیابی کیفیت در آموزش عالی کشاورزی، پنجمین همایش «ارزیابی کیفیت در نظام دانشگاهی» دانشگاه تهران- پردیس، دانشکده فنی، صفحات 13-1.

شعبانلو، ک. (1381). بررسی کارایی بیرونی آموزش‌های فنی و حرفه‌ای نظام جدید آموزش متوسطه استان آذربایجان غربی. فصلنامه مدیریت آموزش و پرورش، دوره 8، شماره 31، صفحات 102- 83.

شهبازی، ا.، و علی بیگی، ا. (1385). واکاوی شایستگی‌های دانش‌آموختگان کشاورزی برای ورود به بازارهای کار در کشاورزی. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 2، شماره 1، صفحات 24-15.

صالحی، ک.، زین‌آبادی، ح.، و کیامنش، ع. (1386). نگاهی تحلیلی بر عملکرد هنرستان‌های کاردانش موردی از ارزشیابی کیفیت بروندادهای هنرستان‌های کار و دانش منطقه 2 شهر تهران، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، شماره 11، سال 5، صفحات 163-19.

صفا، ل.، و شعبانی فمی، ح. (1387). بررسی کیفیت آموزش‌های عملی کشاورزی از نظر دانشجویان پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران. مجله کشاورزی، دوره 10، شماره 1، صفحات 100-87.

علیرضایی نژاد زیدآبادی، م. (1387). تحلیل سازه‌های کیفیت آموزش‌های متوسطه کشاورزی: مطالعه موردی مرکز آموزش کشاورزی شهرستان حاجی آباد،  پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران.

علیرضایی نژاد زیدآبادی, م.، موحد محمدی، ح.، و شعبانعلی فمی، ح. (۱۳۹۲). تحلیل عوامل محیطی تاثیرگذار بر کیفیت آموزش های متوسطه کشاورزی، اولین همایش سراسری کشاورزی و منابع طبیعی پایدار، تهران، موسسه آموزش عالی مهر اروند، گروه ترویجی دوستداران محیط زیست و و انجمن حمایت از طبیعت ایران.

عمادزاده، م. (1388). اقتصاد آموزش و پرورش. انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان. صفحات 304.

کیانیان، ح. (1386). شناسایی دیدگاه‌های هنرجویان و مدیران هنرستان‌های کشاورزی در خصوص به کارگیری اصول اساسی مدیریت کیفیت فراگیر در استان خوزستان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه ملاثانی اهواز.

مؤذن، ز.، موحد محمدی، ح.، رضوانفر، ا.، و میرترابی، م. (1390). بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد شغلی آموزشگران هنرستان‌های کشاورزی استان تهران. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال 1، شماره 5، صفحات 134-115.

ملکی، ط.، و رستمی، ف. (1392). مانع‌ها و راهکارهای مناسب کارآفرینی در آموزش کشاورزی، مطالعه موردی مرکز آموزش علمی-کاربری کشاورزی ماهیدشت. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 24، صفحات 81-71.

موحدمحمدی، ح.، صادقی، ف.، شریعت‌زاده، ا.، و مریدسادات، پ. (1387). بررسی نگرش دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران نسبت به دستاوردهای دوره‌های کارآموزی. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 39 ، شماره 1، صفحات 176-169.

موحدمحمدی، ح.، علیرضایی، م.، شعبانعلی فمی، ح.، و پورآتش، م. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش‌های متوسطه کشاورزی (مطالعه موردی: مرکز آموزش کشاورزی حاجی آباد هرمزگان). تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 45، شماره 1، صفحات 114-105.

موحدی، ر. (1383). آموزش کشاورزی: چالش‌ها و فرصت‌ها، همدان: شوق دانش.

موذن، ز.، و موحدمحمدی، ح. (۱۳۸۸). بررسی و تحلیل نظرات هنرآموزان و هنرجویان هنرستان های کشاورزی استان تهران نسبت به کتا بهای درسی تخصصی کشاورزی، سومین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی، مشهد، انجمن ترویج و آموزش کشاورزی ایران.

Field, A. (2009). Discovering Statistics using SPSS. Sage: London.

Huntly, H. (2008). Beginning Teachers conceptions of competence. Journal of college teaching & learning. 1(5): 29-38.

Katajavuori, N., Ylanne, L. S., & Hirvonen, J. (2006). The significance of practical training in linking theoretical studies with practice. Higher education, 51: 439-461.

Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample sizes for research activities. Educational and Psychological Measurement,: 607-610.

Roberts, T.G., Dayer, E. J. (2004). Characteristics of effective acriculture teachers. Journal of Acricultural education, 45(4(: 82-95.

Rocca, S. J. (2010). Determining the professional Development needs of faculty in a college of agricultural. NACTA Journal. 54 (1): 69-75.