بررسی عوامل اثرگذار بر نوآوری بازاریابی خوشه کسب‌وکار خرما در استان خوزستان

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

مسعود حکمت ¹ , مهدی میردامادی ² , سیدجمال فرج‌اله حسینی ³ , داود ثمری ⁴ , محسن ابراهیم‌پور ⁵

1 - گروه توسعه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه توسعه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایرانسردبیر
3 - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
4 - دانشیار گروه ترویج کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران
5 - مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1396/08/23 تاریخ پذیرش : 1396/08/23 تاریخ انتشار : 1396/05/01

کلید واژه: خوشه کسب‌وکار, خرما, بازاریابی, نوآوری, استان خوزستان,

چکیده مقاله :

هدف از انجام تحقیق، شناسایی عوامل مؤثر بر نوآوری در بازاریابی خوشه کسب‌وکار خرما در استان خوزستان بود. تحقیق حاضر ازلحاظ ماهیت موضوع، از نوع پژوهش های کمی و ازنظر هدف از نوع کاربردی است. ازلحاظ روش تحقیق، توصیفی همبستگی و تحلیلی از نوع علی ارتباطی، ازنظر کنترل متغیرها و به لحاظ زمانی، پیشین پژوهی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران، معاونین و مسئولین بازاریابی کارگاه های تولید و فراوری خرما، عضو خوشه کسب‌وکار خرمای استان خوزستان می‌باشد. تعداد این کارگاه ها 67 عدد بوده که 392 تن در آن ها در زمینه بازاریابی اشتغال دارند. در این تحقیق جهت تعیین جمعیت موردمطالعه از روش نمونه گیری متناسب استفاده گردید و تعداد نمونه موردنظر به‌تناسب جمعیت روستاها انتخاب شدند. با استفاده از جدول ارائه شده از سوی مورگان و کرجسی (1970) و با توجه به تعداد نفرات و حجم جامعۀ مورد مطالعه تعداد نمونۀ این تحقیق 190=n نفر برآورد گردید. متغیر وابسته تحقیق، ابعاد نوآوری بازاریابی در خوشه کسب‌وکار خرما بوده و متغیرهای مستقل شامل ویژگی‌های فردی، عوامل سیاست‌گذاری، عوامل زیرساختی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل مدیریتی، عوامل آموزشی بود. نتایج حاصل از رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد که پنج متغیر عوامل سیاست گذاری، عوامل آموزشی، عوامل اجتماعی، عوامل اقتصادی و عوامل مدیریتی به‌طور تعاملی 3/83 درصد از تغییرات متغیر وابسته تحقیق را تبیین نمودند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که عوامل آموزشی ترویجی بیشترین اثر مستقیم و غیرمستقیم را بر متغیر وابسته داشته است.

چکیده انگلیسی:

Identifying the influencing factors affecting the agricultural business marketing innovation clusters in Khuzestan Province was the goal of this study. Regarding to the nature of subject, the study is quantitative and regarding to the purpose, it is applied research. In terms of methodology, it is descriptive-correlational and analytical, and causal-relational type regarding to the control of variables, and in terms of time, it is a review study. The study population consisted all executives, assistants, and marketing staff of date production and processing workshops that are members of the date business cluster of Khuzestan. They are totally 67 workshops in which 392 people are employed in marketing. In this study, to determine the study population, random sampling method was used. Using the table provided by Krejcie and Morgan (1970) and according to the number of people and volume of the study sample size, the study population was estimated as n=190. Dependent variable is marketing innovation aspects in date business cluster and independent variables are individual characteristics, policy factors, underlying factors, economic factors, social factors, management factors and educational factors. The results of stepwise regression showed that policy, educational, social, and economic and management factors interactively explained 83.3 percent of the changes of dependent variable of the study.

منابع و مأخذ:

حدادپور، ک. (1391). تعاون و نقش آن در توسعه اقتصادی کشور. وبگاه رسمی اداره کل تعاون، کار و امور اجتماعی استان البرز، قابل‌دسترس در:http://alborz.mcls.gov.ir/fa/article/116

خامسی، س. ج. (1392). آسیب­شناسی توسعه خوشه­های صنعتی در ایران، موردمطالعه خوشه صنعتی ادوات کشاورزی جویبار. پایان­نامه دوره کارشناسی ارشد، گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.

صافی­سیس، ی.، کرمی­دهکردی، ا.، و حسینی، س. م. (1393). تحلیل سرمایه اجتماعی کنشگران و منابع اطلاعاتی نظام نوآوری کشاورزی در پذیرش نوآوری­ها از سوی کشاورزان (پژوهشی در شهرستان شبستر در استان آذربایجان شرقی). پژوهش­های ترویج و آموزش کشاورزی، سال 7، شماره 2، صفحات 50-35.

علی‌میرزایی، ع.، اسدی، ع.، و طهماسبی، م. (1390). موانع توسعۀ بنگاه‌های‌کوچک و متوسط کارآفرین روستایی در استان خوزستان (مطالعه موردی: صنایع تکمیلی خرما). توسعه کارآفرینی، سال 3، شماره 12، صفحات 184 -165.

کفاش‌پور، آ.، کاریزنوئی، ا.، حسینی‌مقدم، س. م. ر. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر جذب مشتریان جدید، توسط مشتریان وفادار، در بازاریابی شبکه‌ای (مطالعه موردی: برندهای شناخته شده صنایع غذایی). اولین همایش ملی بازاریابی: فرصت‌ها و چالش‌ها، مشهد.

میرزاجانی، ل. (1390). اهمیت بازاریابی محصولات کشاورزی در استان خوزستان. پایان­نامه کارشناسی ارشد، گروه مدیریت کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، دانشکده کشاورزی.

مهدی‌پور، ا.، صدرالاشرافی، س. م.، و کرباسی، ع. ر. (1384). بررسی بازاریابی محصول سیب‌زمینی در ایران. مجله علمی – پژوهشی علوم کشاورزی، سال 11، شماره 3، صفحات 131-121.

Ghane, S. (2014). Resume of Iran Date Market And Its Potential To Enter The Eu Market. Advances in Environmental Biology, 8(9): 363-372.

Moreira, J., Silva, M. J., Simões, J., & Sousa, G. (2015). DRIVERS OF MARKETING INNOVATION IN PORTUGUESE FIRMS. Economic Interferences, 14(31): 195-206.

Mumtaz Baloch, A., & Gopal Thapa, B. (2014). Agricultural extension in Balochistan, Pakistan: Date palm farmers’ access and satisfaction. Journal of Mountain Science, 11(4):1035-1048.

Scheer, G., & Von Zallinger, L. (2007). CLUSTER MANAGEMENT A PRACTICAL GUIDE. Technische Zusammenarbeit (GTZ) GmbH, Deutsche Gesellschaft, pp: 37-38.