تحلیل عوامل موثر بر نیت رفتاری کشاورزان در پذیرش توتون آرتا

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

عبدالحلیم کُر ¹ , رضا موحدی ² , حمید بلالی ³

1 - دانشجوی دکترای توسعه کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بو علی سینا، همدان، ایران
2 - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا
3 - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

تاریخ دریافت : 1402/03/13 تاریخ پذیرش : 1402/03/11 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: نیت رفتاری, استان گلستان, واژه‌های کلیدی :پذیرش, نگرش, توتون,

چکیده مقاله :

این مطالعه با هدف بررسی عوامل مؤثر در قصد رفتاری کشاورزان بر پذیرش کشت توتون آرتا در مناطق شرقی استان گلستان انجام شد. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی بوده که به شیوه پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری این مطالعه ۶۶۲ نفر از توتون‌کاران مناطق توتون کاری مینودشت و دوزین در شرق استان بود که بر اساس فرمول کوکران ۱۵۴نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه است. در این تحقیق روایی همگرا و روایی افتراقی سؤالات پرسشنامه همچنین میزان پایای سؤالات با استفاده از پایای ترکیبی به کمک نرم ‌افزار PLS محاسبه گردید. نتایج آزمون فرضیات بر اساس تحلیل معادلات مدل‌یابی ساختاری نشان داد که عامل نگرش با ضریب تأثیر ۰/۷۱۷، شخصیت با ضریب ۰/۳۲۲، سهولت استفاده درک شده با ضریب ۰/۲۶۷، اعتماد با ضریب ۰/۱۶۷ و ریسک درک شده با ضریب تأثیر ۰/۱۳۸ قوی‌ترین تبیین کننده های قصد رفتاری کشاورزان در پذیرش توتون آرتا بوده است.

چکیده انگلیسی:

This study was conducted with the aim of investigating the factors influencing the farmers' behavioral intention to accept Arta tobacco cultivation in the eastern regions of Gholston province. The research type was an applied research which was done by a surveying method. The statistical population was 662 tobacco farmers in Minoodasht and Dozin regions located in the east of the province, of those 154 samples were selected as a sample population by using Cocheran's formula. The data gathering tool was a questionnaire. The questionnaire validity was assessed by discriminant and convergent validity methods and the questionaire reliability was evaluated by composite reliability method using PLS software. The hypotheses test and structural modeling equations results showed that the variables attitude with a coefficient of 0.717, personality with a coefficient of 0.322, perceived ease of use with a coefficient of 0.267, trust with a coefficient of 0.167 and perceived risk with a coefficient of 0.138 were the strongest determination of farmers' behavioral intention in accepting Arta tobacco, respectively.

منابع و مأخذ:

آذر، ع؛ غلام‌زاده ، ر.(ترجمه).(۱۳۹۶).مدل‌سازی معادلات ساختاری کمترین مربعات جزئی(PLS-SEM).جوزف‌اف‌هیر.انتشارات نگاه دانش. تهران.

ایزدی، ن؛ موحدی،ر؛  وحدت ادب،ر.(۱۳۹۶). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش آبیاری تحت فشار بین کشاورزان شهرستان اسدآباد. مجله پژوهش آب در کشاورزی. جلد ۱۳. شماره ۲. ص ۱۴-۱.

باقریان، ا.؛  شهادتی مقدم،ز.(1398). ارزیابی لاین‌های امید بخش توتون تیپ شرقی. کارنامه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش. مازندران.

حیاتی، داریوش؛ حفاری، فاطمه.(۱۳۹۵). مقایسه ویژگی‌های پذیرندگان و نپذیرندگان بیمه محصول انار در مناطق روستایی شهرستان نطنز. فصل‌نامه روستا و توسعه. سال۱۹. شماره۲. ص ۱۷۶ – ۱۵۵.

رحیمی فیض آباد، ف؛ یزدان پناه، م؛ فروزانی، م؛ محمدزاده، س.(۱۳۹۵).  تبیین رفتار حفاظت از آب کشاورزان با استفاده از تئوری توسعه یافته رفتار برنامه ریزی شده: مورد مطالعه شهرستان الشتر. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی. جلد ۱۲. شماره 3. ص ۱۷-۱.

رحیمیان،م؛ شکیبی، ق؛ غلامرضایی،س.(۱۴۰۱). عوامل مؤثر بر قصد دانشجویان برای تشکیل تعاونیهای کشاورزی: موردمطالعه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه لرستان. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی. جلد ۱۸. شماره ۲. ص ۱۲۱-۱۰۵.

سواری، م؛ سواری ممبنی، آ؛ ایزدی، ح. (۱۴۰۱). عوامل مؤثر در بکارگیری رفتار صرفوجویانه در مصرف آب خانگی: مطالعه موردی خانوارهای روستایی شهرستان باغلمک. علوم ترویج و آموزش کشاورزی. جلد ۱۸. شماره ۱. ص ۲۳۰ – ۲۱۳.

سعدی، ح ؛ هدایتی نیا، س. (۱۳۹۹). واکاوی دیدگاه‌ ها و رفتار کشاورزان نسبت به حفاظت از منابع آب زیرزمینی: مطالعه موردی دهستان بالادربند، استان کرمانشاه. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی. جلد۱۶. شماره۲.ص ۱۹-۱.

شریف‌زاده، م. ش و کر، ع.(1395). تحلیل مسایل و مشکلات کشت توتون در استان مازندران. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. دوره 47، شماره4.

شرکت دخانیات ایران(1۴۰۰). کارنامه آماری، حوزه معاونت تولید، اداره کل امور کشاورزی، سال: ۱۴۰۰-13۹۰.

شهادتی مقدم، ز.(۱۴۰۰). بررسی عملکرد ارقام جدید توتون شرقی در مناطق کشت شمال کشور. کارنامه پژوهشی. مرکز تحقیقات و اموزش تیرتاش. ص ۸۷- ۷۲.

صندوقی، عطیه؛ راحلی، حسین .(۱۳۹۵). توسعه مدل رفتار برنامه‌ریزی شده برای تبیین قصد تولید محصولات ارگانیک بین گلخانه‌‌داران خیار شهرستان اصفهان با متغیر هنجار اخلاقی. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2 - 47 ، شماره 4 ، ص 974 – 961.

صفا، ل؛ رضائی، ر.ا؛ صلاحی مقدم،ن و کرباسیون. م.(۱۳۹۸). عوامل تأثیرگذار بر قصد استفاده کشاورزان از زنبور براکون در مبارزه با آفت کر م هلیوتیس(Heliothis spp) گوجه فرنگی در شهرستان طارم . مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی،  ۱۵(۲):ص ۲۲۲ – ۲۰۵.

صفا،ل ؛ رضایی، ر ؛ و میانجی، س.(۱۳۹۶). عامل‌های موثر بر قصد استفاده زنان روستایی از گیاهان دارویی در شهرستان کرج. فصل‌نامه زن و جامعه. سال۶. شماره۳. ص ۱۸ -۱.

قره، م؛ رضایی صوفی، م؛ زردی، ن.(۱۳۹۷). الگوی مشارکت دانشجویان در ورزش صبح‌گاهی بر اساس نظریه رفتار تمرینی به منظور ترویج اخلاق ورزشی، پژوهش‌های اخلاقی، سال ۸، شماره ۳، ص ۱۱۰ – ۹۳.

کر، ع؛ بلالی، ح؛ محمدشریف، ش.(۱۳۹۹). عوامل موثر بر تمایل کشاورزان به تداوم کشت توتون در استان مازندران. مجله راهبردهای توسعه روستایی. دوره۹. شماره ۱. ص ۷۴-۶۳.

محسنین، ش؛ اسفیدانی، م.ر.(۱۳۹۴). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی. مؤسسه کتاب نشر دانش. تهران.

محمدی، س. ز؛ محمدزاده، س؛ یزدان‌پناه، م.(۱۳۹۴). بررسی عوامل موثر بر نیت و رفتار حفاظت از آب توسط باغداران شهرستان دشتستان؛ آزمونی از تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده، پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، دوره 8، شماره4 ، 89-75.

نعیمی، ا؛ رضایی، ر؛ موسی پور، س.ک.(۱۳۹۷). تحلیل سازه‌های زیست محیطی تأثیرگذار بر رفتار حفاظت از محیط زیست روستاییان شهرستان باغ ملک استان خوزستان. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی. دوره۱۴. شماره۱.ص ۲۲-۱.

یزدان پناه، م.؛ هاشمی نژاد، ا. (۱۳۹۴). مقایسه قدرت پیش‌بینی کنندگی تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده و مدل اعتقادات سلامت جهت سنجش تمایل دانشجویان نسبت به استفاده از محصولات ارگانیک. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2- 46 ، شماره 4.

یادآور، ح؛ نامی، م؛ ظریفیان، ش.(۱۳۹۷). کاربست تئوری تجزیه رفتار برنامه‌ریزی شده در پذیرش کشاورزی ارگانیک. دانش کشاورزی و تولید پایدار. دوره۲۸. شماره ۱. ص ۱۸۳- ۱۶۹.

Adnan, N., Nordin, S. M., and Bin Abu Bakar, Z. (2017). Understanding and facilitating sustainable agricultural practice: A comprehensive analysis of adoption behaviour among Malaysian paddy farmers. Land Use Policy, 68, 372-382.

Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational behavior and human decision processes, 50(2), 179-211.

Ajzen, I., Joyce, N.M., Sheikh, S. and Gilbert Cote, N., 2011. Knowledge and the Prediction of Behavior: The Role of Information Accuracy in the Theory of Planned Behavior. Basic and Applied Social Psychology, 33,101-117

Alkhasawneh, M. H., and Irshaidat, R. (2017). Empirical validation of the decomposed theory of planned behavior model within the mobile bank in adoption context. International Journal of Electronic Marketing and Retailing, (8)1, 58-76.

Academy of Management Review: 21 (1):100-134. Chih Chen, S., & Wen Hung, c. (2016): Elucidating the factors influencing the acceptance of green products: An extension of theory of planned behavior. Journal of Technological Forecasting & Social Change, 112:155–163.

Borges, J. A. R., and Lansink, A. G. O. (2016). Identifying psychological factors that determine cattle farmers' intention to use improved natural grassland. Journal of Environmental Psychology, 45, 89-96.

Bamberg, S. (2013). Changing environmentally harmful behaviors: A stage model of self-regulated behavioral change. Journal of Environmental Psychology, 34, 151-159.

Burton, R. J. (2004). Reconceptualising the behavioral approach in agricultural studies: a socio psychological perspective. Journal of Rural studies, 20(3), 359-371.

Chin, W., Marcolin, B., & Newsted, P.A. (1996). Partial least squares latent variable modeling approach for measuring interaction effects: Results from a Montecarlo simulation study and voice mail emotion/adoption study. Proceedings of the 17th International Conference on Information Systems, Cleveland, Ohio; Available from: disc-nt.cba.uh.edu/chin/icis96. Pdf

Crudeli, L., Mancinelli, S., Mazzanti, M., & Pitoro, R. (2022). Beyond individualistic behaviour: Social norms and innovation adoption in rural Mozambique. World Development, 157, 105928.

Davis, F.D. (1989). Perceived Usefulness, Perceived Ease of Use, and User Acceptance of Information Technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-340.

Digal, L.N. and Placencia, Sh.G. (2019). Factors affecting the adoption of organic rice farming: the case of farmers in M’lang, North Cotabato, Philippines. Organic Agriculture, 9(2): 199-210

Eunice, B. O., Preston, C. O., & Edward, G. O. (2022). Social cultural factors as key determinants of agricultural technology adoption: the case of new rice for Africa (NERICA) adoption in Migori County, Kenya. African Journal of Agricultural Research, 18(10), 816-827.

Falk, R. F., & Miller, N. B. (1992). A primer for soft modelling. The University of Akron. Akron, Ohio

Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 39-50.

Gu., J. C., Lee, S. C., and Suh, Y. H. (2009). Determinants of behavioral intention to mobile banking. Expert Systems with Applications, 36(9), 11605-11616.

Hsieh, P. (2014). Physicians’ acceptance of electronic medical records exchange: An extension of the decomposed TPB model with institutional trust and perceived risk. Medical Informatics. 84(1), 1-14.

Kim, T. G., Lee, J. H., & Law, R. (2008). An empirical examination of tvhe acceptance behaviour of hotel front office systems: An extended technology acceptance model. Tourism Management, 29, 500–513.

Kim, G., Shin, B., and Lee, H. G. (2009). Understanding dynamics between initial trust and usage intentions of mobile banking. Information Systems Journal, 19(3), 283-311.

McLeod, L. J., Hine, D. W., Please, P. M., and Driver, A. B. (2015). Applying behavioral theories to invasive animal management: Towards an integrated framework. Journal of Environmental Management, 161, 63-71.

Kaiser, F.G., and Scheuthle, H. (2003). Two challenges to a moral extension of the theory of planned behavior: moral norms and just world beliefs in conservationism. Personality and Individual Differences, 35, 1033-1048.

Mc Knight, D. H., and Chervany, N. L. (2001). Trust and distrust definitions: One bite at a time. In R. Falcone., M. Singh and Y. H. Tan (Eds). Trust in Cyber-societies: integrating the human and artificial perspectives. PP. 27-54, Springer Publication

Kollmuss, A., and Agyeman, J. (2002). Mind the gap: Why do people act environmentally and what are the barriers to pro-environmental behavior? Environmental Education Research, 8(3), 239-260.

Leejoeiwara, B. (2013). Modeling adoption intention of online education in Thailand using DTPB with self- directed learning. Assumption University. AU Journal of Management, 11(2), 13-26.

Mahon, D., Cowan, C., and McCarthy, M. (2006). The role of attitudes, subjective norm, perceived control and habit in the consumption of ready meals and takeaways in Great Britain. Journal of Food Quality and Preference, 17(6), 474-481.

Nunnally, J. (1978). Psychometric methods: New York: McGraw-Hill.

Nasir, M. A., Wardhono, A., & Qori’ah, C. G. (2023, January). Determinants of tobacco supply in Indonesia: Generalized method of moment approach. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2583, No. 1, p. 110002). AIP Publishing LLC.

Poppenborg, P., and Koellner, T. (2013). Do attitudes toward ecosystem services determine agricultural land use practices? An analysis of farmers’ decision-making in a South Korean watershed. Land Use Policy, 31, 422-429.

Russell, S., & Fielding, K. (2010). Water demand management research: A psychological perspective. Journal of Water Resources Research, 46(5): 1-12

Rogers, E. M. (1995). Diffusion of innovations. Fourth Edition, the free press, New York, NY. Retrieved from http://www.amazon.com/Diffusion Innovations-Fourth-Edition Everett/dp/0029266718

Rao, S., & Troshani, I. (2007). A conceptual framework and propositions for the acceptance of mobile services. Theoretical and Applied ElectronicCommerce Research, 2 (2), 61-73.

Tezel, E., Ugural. M., and Giritli, H. (2018). Towards green campuses: Students' perceptions and expectations. 5th International Project and Construction Management Conference, Cyprus International University, Faculty of Engineering, Civil Engineering Department, November 16-18, north Cyprus, pp. 859-866.

Venkatesh, V., & Davis, F. D. (2000). A theoretical extension of the technology acceptance model: four longitudinal field studies. Management Science, 46 (2), 186-204.

Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., and Davis, F. D. (2003). User acceptance of information technology: toward a unified view. Management Information System Quarterly, 27 (3), 425-478.

Yadav, R., and Pathak, G.S. (2016). Young Consumers' Intention towards Buying Green Products in a Developing Nation: Extending the Theory of Planned Behavior. Cleaner Production, 135, 732-739.