واکاوی تأثیر ابعاد رضایت شغلی بر تعهد سازمانی؛ مورد مطالعه کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه

محورهای موضوعی : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

پیام معمارباشی ¹ , حمیده ملک سعیدی ²

1 - گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
2 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه کردستان

تاریخ دریافت : 1398/03/18 تاریخ پذیرش : 1398/12/13 تاریخ انتشار : 1399/03/01

کلید واژه: استان کرمانشاه, سازمان جهاد کشاورزی, رضایت شغلی, تعهد سازمانی,

چکیده مقاله :

پژوهش پیمایشی حاضر با هدف بررسی تأثیر پنج بعد رضایت شغلی شامل رضایت‌ از ماهیت کار، رضایت از همکاران، رضایت‌ از نحوه ارتقاء، رضایت از سرپرست و رضایت از حقوق و دستمزد بر تعهد سازمانی کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه انجام شد. داده‌های مورد نیاز برای پژوهش با استفاده از پرسشنامه گردآوری شدند. جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه بودند که بر اساس جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان و با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی با انتساب متناسب، 265 تن از آنها برای انجام مطالعه انتخاب شدند. یافته‌های مطالعه حاکی از تأثیر رضایت از ماهیت کار، رضایت از سرپرست، رضایت از دستمزد و رضایت از نحوه ارتقاء بر تعهد سازمانی افراد مورد مطالعه بود. در این میان، رضایت از ماهیت کار بیشترین تأثیر مثبت و معنی‌دار را بر تعهد سازمانی نشان داد، در حالی‌که رضایت از نحوه ارتقاء تأثیری منفی بر تعهد سازمان داشت. بر اساس یافته‌های مطالعه، پیشنهادهای کاربردی برای بهبود تعهد سازمانی کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه ارائه گردید.

چکیده انگلیسی:

This survey study aimed to investigate the influence of five dimensions of job satisfaction including satisfaction with the nature of work, satisfaction with colleagues, satisfaction with promotion, satisfaction with the supervisor and satisfaction with wages on the organizational commitment of experts in the Agriculture-Jahad organization of Kermanshah province. Data for the study was collected using a questionnaire. The statistical population of the study consisted of experts in the Agriculture-Jahad organization of Kermanshah province which 265 of them were selected for the study based on the Kerjesi and Morgan sampling table and through stratified random sampling method. Findings of the study indicated the effect of satisfaction with the nature of work, satisfaction with the supervisor, satisfaction with wages and satisfaction with promotion have influence on the organizational commitment. Among these, satisfaction with the nature of work had the most positive and significant effect on the organizational commitment, while satisfaction with promotion had a negative effect on the organizational commitment. Based on the findings of the study, practical suggestions were made to improve the organizational commitment of experts of Agriculture-Jahad organization of Kermanshah Province.

منابع و مأخذ:

اسماعیلی، م.ر.، و صیدزاده، ح. (۱۳۹۶). تاثیر رضایت شغلی بر عملکرد با نقش میانجی وفاداری سازمانی. فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، جلد 26، شماره 183، صفحات 68-51.

افشانی، ع.ر.، توکلی‌زاده ‌راوری، م.، سهیلی، ف.، و جنتی‌فر، ا. (1395). بررسی رابطه رضایت شغلی و تعهد سازمانی در بین کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان یزد. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، دوره 23، شماره 18، صفحات 142-119.

امیرقدسی، س.، و بنیادی نایینی، ع. (1397). بررسی رابطه هوش هیجانی، تعهد سازمانی و رضایت شغلی با ویژگی‌های جمعیت‌شناختی کارکنان (مورد مطالعه: شرکت نفت مناطق مرکزی ایران). چشم‌انداز مدیریت دولتی، جلد 9، شماره 35، صفحات 133-105.

باسامی، ا.، چیذری، م.، و عباسی، ع. (1392). تاثیر ویژگی‌های فردی و رضایت شغلی بر تعهد سازمانی کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان. پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، سال 6، شماره 1، صفحات 96-81.

پورسلطانی زرندی، ح.، فرجی، ر.، و اندام، ر. (1389). تأثیر ویژگی‌های شخصیتی کارکنان ادارات کل تربیت بدنی ایران بر تعهد سازمانی آنها. نشریه مدیریت ورزشی، دوره 2، شماره 6، صفحات 148-137.

جمالی، ی.، کلانتر کوشه، س.م.، شفیع‌آبادی، ع.، و سلم‌آبادی، م. (1396). تدوین مدل رضایت شغلی بر اساس سبک زندگی اسلامی، سازگاری زناشویی و جنسیت در معلمان. پژوهش‌نامه اسلامی زنان و خانواده، سال 5، شماره 8، صفحات 65-45.

جوکار، ع.، و عفیفیان، ف. (1392). رابطه تعهد شغلی و رضایت شغلی کارکنان شاغل در کتابخانه‌ها؛ مورد مطالعه دانشگاه شیراز. فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی، سال 7، جلد 2، صفحات 14-1.

جهانگیری، ف.، پازارگادی، م.، محفوظ‌پور، س.، و اکبرزاده باغبان، ع.ر. (1386). بررسی رابطه بین تعهد سازمانی، رضایت شغلی و عوامل فردی پرستاران در بخش‌های داخلی جراحی بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه. پژوهنده، سال ۱۲، جلد ۵-59، صفحات 416-407.

دهقان، ن.، فتحی، ص.، گرماجی، س.، و ولی‌وند زمانی، ح. (1391). تأثیرتعهد مدیران بر تعهد سازمانی، رضایت شغلی و عملکرد کارکنان. فصلنامه مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال 22، شماره 76، صفحات 128-97.

رحمان‌زاده، ا.، پارسا یکتا، ز.، اشقلی فراهانی، م.، و یکانی‌نژاد، م.س. (1392). تعهد سازمانی پرستاران بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران. نشریه پرستاری ایران، جلد 26، شماره 86، صفحات 38-29.

رمزگویان، غ.ع.، و حسن‌پور، ک. (1392). بررسی رابطه بین تعهد و عملکرد کارکنان در وزارت امور اقتصادی و دارایی. مجله اقتصادی، شماره‌های 3 و 4، صفحات 48-33.

ساعتچی، م.، کامکاری، ک.، و عسکریان، م. (1391). آزمون‌های روان‌شناختی. تهران: نشر ویرایش.

سیدعامری، م.، و اسمعیلی، م. (1389)، رابطه بین توانمندسازی، تعهد سازمانی و تعهد شغلی کارکنان اداره کل تربیت بدنی استان تهران. نشریه مدیریت ورزشی، دوره 2، شماره 7، صفحات 125-104.

شریعتمداری، م.، عابدی، ز.، و ندیمی، ا. (1397). نقش میانجی تعهد سازمانی در تأثیر رضایت شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی دبیران. مطالعات منابع انسانی، دوره 8، شماره 28، صفحات 18-1.

شفیع‌آبادی، ع. (1391). راهنمایی و مشاوره شغلی و نظریه‌های انتخاب شغل. تهران: انتشارات رشد.

ظریفی، ف.، یوسفی، ب.، و صادقی بروجردی، س. (1391). ارتباط تعهد سازمانی با دلبستگی شغلی در کارشناسان سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه تحقیقات در علوم زیستی ورزشی، دوره 2، شماره 6، صفحات 16-5.

فاتحی کورایم، م.، و محمدداودی، ا.ح. (1395). بررسی رابطه رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان وزارت جهاد کشاورزی شهر تهران. اولین همایش ملی علوم انسانی با رویکرد مدیریت و اقتصاد مقاومتی، شرکت علمی، تحقیقاتی و مشاوره‌ای آینده‌‍ساز، تهران، بهمن 1395.

فرخ‌آبادی، س.م.ا.، فتاحی، م.، آرتنگ، م.، و حسن‌زاده، ا. (1391). بررسی رابطه تعهد سازمانی با ویژگی‌های جمعیت‌شناختی در کارکنان مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی استان اصفهان. امداد و نجات، دوره 4، شماره 4، صفحات 38-29.

فرخی، ر.، ملکی، ع.، و کرمی، ر. (1395). بررسی تأثیر نگرش بازارگرایی کارکنان بر تعهد سازمانی با نقش میانجی رضایت شغلی (مطالعه موردی؛ شرکت نورایستا خراسان). فصلنامه مطالعات منابع انسانی، دوره 6، شماره 22، صفحات 116-108.

کریمی، س.، و شاهدوستی، م. (1397). بررسی نقش میانجی تعهد سازمانی در رابطه میان سرمایه اجتماعی و انگیزش شغلی با عملکرد شغلی در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 49، شماره 4، صفحات 717-703.

گودرزوند چگینی، م.، و امین رودپشتی، ز. (1391). رابطه بین جنسیت و تعهد سازمانی با توجه به سن. فصلنامه زن و جامعه، دوره 3، شماره 12، صفحات 68-43.

مصطفی‌نژاد، ح. (1391). بررسی عوامل مؤثر بر تعهد شغلی کارکنان فاتب. پژوهش‌های مدیریت انتظامی (مطالعات مدیریت انتظامی)، دوره 7، شماره 2، صفحات 252-238.

موسوی، م.، آجیلی، ع.، و محمدزاده، س. (1393). شناسایی رابطه بین رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی، دوره 45، شماره 2، صفحات 341-333.

سید نقوی، م.ع.، و عسکر بهارلو، ع. (1388). نقش سرمایه اجتماعی در بهبود تعهد سازمانی در شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران. مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، جلد 8، شماره 26، صفحات 76-51.

نوربخش، پ.، و راشدی، م. (1393). رابطه علی بین منبع کنترل و اخلاق سازمانی با رضایت شغلی: ارائه مدلی برای محیط کار. مدیریت ورزشی، دوره 6، شماره 3، صفحات 544-531.

نیک‌پور، ا. (1397). تاثیر مدیریت استعداد بر رفتار کارآفرینانه در بخش دولتی: تبیین نقش میانجی رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان. مطالعات مدیریت بهبود و تحول، دوره 26، شماره 86، صفحات 123-97.

Abdulrahman Yousef, D. (2017). Organizational commitment, job satisfaction and attitudes toward organizational change: A study in the local government. International Journal of Public Administration, 40(1): 77-88.

Bergmann, T. J., Lester, S. W., De Meuse, K. P., and Grahn, J. L.  (2000). Integrating the three domains of employee commitment:  An exploratory study. Journal of Applied Business Research, 16(4): 15-26.

Culibrk, C., Delic, M., Mitrovic, S., and Culibrk, D. (2018). Job satisfaction, organizational commitment and job involvement: The mediating role of job involvement. Frontiers in Psychology, 16 (9): 120-132.

Fornes, S., Rocco, T., and Wollard, K. (2008). Workplace commitment: A conceptual model developed from integrative review of the research connections. Human Resource Development Review, 7(3): 339–357.

Iqbal, A., Tufail, M. S., and Lodhi, R. N. (2015). Employee loyalty and organizational commitment in Pakistani Organizations. Global Journal of Human Resource Management, 3(1): 1-11.

Kreitnur, R., and Kiniki, A. (2007). Organizational behavior management (7th ed.), New York, McGraw-Hill Inc.

Malik, M. E., Samina, N., Naeem, B., and Danish, R. Q. (2010). Job satisfaction and organizational commitment of university teachers in public sector of Pakistan. International Journal of Business and Management, 5(6): 17-26.

Menard, S. (1995). Applied logistic regression analysis. Sage, Thousand Oaks, CA.

Myers, R. H. (1990). Classical and modern regression with applications. PWS-KENT Publishing Co., Boston, MA.

Padala, S. R. (2011). Employees job satisfactions and organizational commitment in Nagarzuna fertilizers and chemicals limited, India. International Research journal of management and Business studies, 1: 17 -27.

Saridakis, G., Lai, Y., Muñoz Torres, R. I., and Gourlay, S. (2018). Exploring the relationship between job satisfaction and organizational commitment: An instrumental variable approach. International Journal of Human Resource Management Advanced. online publication. doi:10.1080/09585192.2017.1423100.

Smith, P. C., Kendall, L. M., and Hulin, C. L. (1969). The measurement of satisfaction in work and retirement: A strategy for the study of attitudes. England: Rand Mcnally.

Tekingündüz, S., Top, M., Tengilimoğlu, D., and Karabulut, E. (2017). Effect of organizational trust, job satisfaction, individual variables on the organizational commitment in healthcare services. Total Quality Management & Business Excellence, 28(5-6): 522-541.

Westgeest, E. (2011). Employee empowerment and its relation to affective commitment. Master Thesis, Rotterdam School of Management, Erasmus University, Rotterdam, Niederlande.

Yucel, I., and Bektas, C. (2012). Job satisfaction, organizational commitment and demographic characteristics among teachers in Turkey: Younger is better?. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46: 1598-1608.