شناسایی عوامل اثرگذار بر مشارکت نهاد خانواده در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی- تربیتی در کلانشهر تهران(مطالعه مناطق 2 و 12)

محورهای موضوعی : مطالعات مدیریت شهری

محدثه فدایی ¹ , سیدرضا صالحی امیری ² , محمود مهر محمدی ³ , محمد مهدی ذوالفقار زاده کرمانی ⁴

1 - دانشجوی دکتری مدیریت وبرنامه ریزی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران. [e-mail]
2 - دانشیار، گروه مدیریت فرهنگی، دانشکده مدیریت واقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) [e-mail]
3 - استاد، گروه تعلیم وتربیت ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران. [e-mail]
4 - استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران. [e-mail]

تاریخ دریافت : 1401/04/27 تاریخ پذیرش : 1401/06/27 تاریخ انتشار : 1401/06/01

کلید واژه: خانواده, آموزش‌وپرورش, مشارکت, سیاست‌گذاری فرهنگی- تربیتی, کلانشهر تهران,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف پژوهش: سیاست‌گذاری فرهنگی به‌عنوان یکی از ارکان مهندسی فرهنگی، تنها هنگامی می‌تواند اهداف مطلوب فرهنگی را در جامعه محقق نماید که ابزارها و کنشگران سیاست‌گذاری را به‌طور فرابخشی و جامع برگزیند؛ چنین گزینشی، نقش و اثرگذاری نهاد خانواده را در این خصوص نمایان خواهد نمود؛ با این وجود، شاهد عدم مشارکت خانواده در سیاستگذاری‌های فرهنگی- تربیتی می‌باشیم. نوشتار حاضر با طرح این سؤال اصلی که اساساً چه عواملی در مشارکت نهاد خانواده در سیاست‌گذارهای فرهنگی- تربیتی اثرگذار است؟ به دنبال شناسایی عوامل اثرگذار بر مشارکت نهاد خانواده در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی- تربیتی در کلانشهر تهران (مشخصاً مناطق 2 و 12 شهرداری) با استفاده از روش پژوهش کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد می‌باشد. روش پژوهش: جامعه هدف پژوهش شامل خبرگان حوزه سیاست‌گذاری فرهنگی- تربیتی و نیز خانواده‌های ساکن در مناطق دو و دوازده شهرداری تهران است که با استفاده از نمونه گیری نظری در مجموع تعداد 25 نفر به عنوان مشارکت‌کنندگان در پژوهش انتخاب شدند. داده ها با ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری و برای بدست آوردن اعتبار و روایی داده‌ها از دو روش بازبینی مشارکت‌کنندگان و مرور خبرگان غیر شرکت‌کننده در پژوهش استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که عواملی چون: بازتعریف مفهوم مشارکت، بازتعریف نقش ذینفعان در سیاست‌گذاری‌ها، تحولات ساختاری- تشکیلاتی نظام تربیتی و نیز تصویب قوانین و مقررات مشارکت‌پذیری، در بروز پدیده سیاست‌گذاری فرهنگی- تربیتی اثرگذار است. نتیجه گیری: از میان عوامل شناسایی شده، چنانچه بازتعریف نقش ذینفعان در سیاست‌گذاری‌ها، تحولات ساختاری- تشکیلاتی و هم‌راستایی خانواده و نظام تربیتی صورت پذیرد، مشارکت خانواده در سیاست‌گذاری‌ها تسهیل می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

Introduction and purpose: Cultural policymaking as one of the pillars of cultural engineering can achieve desirable cultural goals in the society only when policymaking tools and actors are selected comprehensively and comprehensively. Such a selection will reveal the role and effectiveness of the institution of "education" and next to it, the fundamental institution of "family" in this regard; nevertheless, we witness the non-participation of the "family" in educational cultural policies. The present article raises the main question, which factors are basically effective in the participation of the family institution in cultural-educational policy makers? It seeks to identify the influencing factors on the participation of the family institution in cultural-educational policies in Tehran metropolis (specifically districts 2 and 12 of the municipality) using the qualitative research method based on "Foundation Data Theory". Research method: The research was applied in terms of purpose and qualitative in terms of data type and based on the "foundation data" approach using the interview tool. The target community of the research includes experts in the field of cultural-educational policymaking as well as families living in districts 2 and 12 of Tehran Municipality; A total of 25 people were selected as participants in the research.The data was collected with a semi-structured interview tool, and two methods of review of participants and review of non-participating experts were used to obtain the reliability and validity of the data. Findings: Factors such as: "redefinition of the concept of participation", "redefinition of the role of stakeholders in policy-making", "structural and organizational changes in the educational system" as well as "approval of rules and regulations of participation" in the phenomenon of "participatory educational cultural policymaking (with the participation of the family institution)" It is effective. The identified factors indicate the need to review and transform the approaches, requirements and processes of educational cultural policy in the country. Conclusion: Among the identified factors, if the role of stakeholders is redefined in policy-making, structural-organizational changes and alignment of family and education system are made, family participation in policy-making will be facilitated.      

منابع و مأخذ:

اصلان زاده، فاطمه (1394)، تحلیل سیاستگذاری فرهنگی با تأکید بر نظریه کنش ارتباطی هابرماس، فصلنامه علوم خبری، شماره 14: 115- 85.

حیدری، علیرضا (1399)، کارکردهای سیاستگذاری آموزشی در نظام تعلیم و تربیت، فصلنامه علمی- پژوهشی سیاستگذاری عمومی، دوره 6، شماره 1: 279- 261.

رابرتسون، یان (1374)، درآمدی بر جامعه: با تاکید برنظریه های کارکردگرایی، سـتیز و کـنش متقابـل نمـادی ، (ترجمـه حسین بهروان). مشهد: آستان قدس رضوی.

صمدی، معصومه. رضایی، منیره. (1390). بررسی نقش تربیتی خانواده در نظام تربیت رسمی و عمومی از دیدگاه علم و دین. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت، 19(12): 95-117.

علم الهدی، جمیله. (1386). فلسفه تعلیم و تربیت رسمی. تهران: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش‌وپرورش.

قاسمی پویا، اقبال. (1377). راه­های حصول به مشارکتهای مردم در امور آموزش‌وپرورش. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.

مظاهری، حسن. موسی پور، نعمت اله. ناطقی، فائزه. (1395). نقش خانواده در برنامه درسی شایستگی محور دوره ابتدایی از منظر اسناد تحول بنیادین آموزش‌وپرورش. فصلنامه خانواده و پژوهش، 34: 7-32.

مهرمحمدی، محمود. (1391). فرهنگ خانواده: مبنای مغفول در ساماندهی تعاملات خانه و مدرسه. راهبرد فرهنگ، 17 و 18: 275-293.

میرزایی، علی (1388)، نگاهی به سیاست های فرهنگی در روسیه، ماهنامه تحولات ایران و اوراسیا، شماره 24.

نوید ادهم، مهدی و صادق زاده قمصری، علیرضا (1394)، طراحی الگوی سیاست های فرهنگی نظام آموزش و پرورش، فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال چهارم، شماره 15: 153- 135.

نیازآذری، کیومرث. اسماعیلی شاد، بهرنگ. ربیعی دولابی، مجید. (1390). سیاست‌گذاری و فرایند خط مشی عمومی در نظام آموزشی. قائم شهر: انتشارات مهر النبی.

 

 

Beagly, D. E. (1996). Parent participation in curriculum decision making: A case study. Australia: La Trobe University.

Decker, L. et al. (2000). Engaging families & communities, pathways to educational success. Boca Raton, FL: National Community Educational Association, Florida Atlantic University

Vincent,C & tom ,L(2000). Home – school Relationship : The swarning of disciplinary mechanism, ? In Ball, S.J .Sociology of education: Major themes .London : Routledge Palmer..

Khushik, Faheem. Diemer, Arnaud. (2018). Critical Analysis of Education Policies in Pakistan: A Sustainable Development Perspective. Social Science Learning Education Journal, 3(9), 1-16.