سیلاب و تمهیدات مدیریتی برای مهار آن در رودخانه میناب (حدفاصل سد میناب تا تنگه هرمز)
محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی
احمد نوحه گر
1
(ندارد)
محمد مهدی حسین زاده
2
(ندارد)
برومند صلاحی
3
(ندارد)
کلید واژه: سیلاب, دشت سیلابی, مدیریت, دبی, میناب,
چکیده مقاله :
بررسی روش های کنتزل سیلاب و تخمین میزان خسارات ناشی از آن به منظور تدوین روش های عملی برایحفظ سرمایه های ملی از ضرورت های مطالعاتی است . هرساله بخشی از بناها و تأسیساتی که در پایین دستسدهای مخزنی کشور قراردارند به دلیل وقوع طغیان های فصلی و آزاد سازی جریان های بزرگ تر از ظرفیت سالمرودخانه از سدها، متحمل خسارات فراوانی می شوند. اگر بخواهیم مدیریت سیلاب را به عنوان مدیریت بحرانبپذیریم، باید همه ساله مدیریت سیلاب داشته باشیم، و حتی در بحران بپذیریم که باید همه ساله خردمندانهبرنامه ریزی کرده و برای سال های آتی نیز برنامه داشته باشیم . در منطقه خشکی مانند میناب مهم ترین مسئله،ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای آب است . با توجه به ویژگی های طبیعی منطقه مورد مطالعه، عرضه طبیعی آبمحدود است و از طرف دیگر مقدار تقاضا با افزایش جمعیت، افزایش زمین های زیرکشت، توسعه صنایع،شهرنشینی و غیره، مدام رو به فزونی است . بنابراین برنامه ریزی در جهت استفاده بهینه از منابع آبی منطقه اهمیتفراوانی دارد . از جمله برنامه ریزی های اساسی در زمینه مدیریت آب، مدیریت سیلاب است. در این نوع مدیریتروش های مختلفی جهت کنترل و جلوگیری از خسارات سیل وجود دارد که می توان رو ش های سازه ای و غیر سازه ایبرای آن بیان کرد . سیلابی بودن رودخانه میناب و ناپایداری کناره های آن، به علت سست بودن جنس رسوب ها،کمبود بار معلق به دلیل احداث سد میناب، تند بودن شیب رودخانه مخصوصا حد فاصل سد میناب تا پل میناب،باعث می شود تا سرریزهای استثنایی سد میناب سریعا تمرکز یافته و تبدیل به سیلاب هایی خطرناک گردد که دراغلب سال هایی که سیستم های باران زا منطقه را فرا می گیرد، به یکی از بزرگ ترین بلایای محیطی تبدیل می گردد .72 می باشد. بررسی آمار - 57 و 71 -58 ،55- بالاترین مقدار دبی حداکثر رودخانه میناب متعلق به سا ل های آبی 56سیلاب در ایستگاه های مختلف از جمله ایستگاه برنطین، وقوع سیلاب های حداکثر در فصل زمستان، و حدود 93درصد آن ها در دوره 5 ماهه آذر تا فروردین اتفاق می افتد. هیدرولیک که حاصل میانگین عمق، پهنا و سرعت جریاناست، ارتباط تنگاتنگی با ویژگی هایی ازقبیل وسعت ناحیه غرق شده و بار رسوب این رودخانه دارد که کارهایعمرانی و مدیریتی که روی آن انجام می گیرد بدون در نظر گرفتن آن امکان پذیر نیست.
The examination of control methods and estimating of damage caused by flood inorder to collect partical methods to preserve national is of importance.yearly, someparts of construction and buildings located in lower part of storage Dams of thecountry are damaged by seasonal overflowing and letting of currents which and morethan the capacity of the river.If we want to consider flood management as crisismanagement, we have to manage floods yearly.Even when we are in crisis conditionswe have to plan wisely and yearly and schedual for coming days too. In and arid arealike Minab the most important thing making balance between the supply and demandof water.Considering natunal characteristics of mentioned area, usual supply of wateris limited,on theother hand demand value of water is growing due to increasingpopulation the increasment of cultivated lands, industry development,urbanlife and act.Therefor,planning to use of water resurces of the area is of high importance.one of thebasic considering water management is flood management.In this kind of managementthere are different methods so that we can control and prevent flood damages that canbe defined by structure and nonstructure.Since the Minab river is dilluvial and its bankis unstable through weakend sediments deficiency of suspend load caused bystablishing of the Minab Dam,steepy slope of the river,specially parts located betweenthe Minab Dam and the Minab Bridge,are all factors causing overflowing quicklyconcentrated turned into dangerous floods which fluvial systems overwhelm area areknown as greatest natunal phenomenon.The maximum value of debi of the Minab riverdates back to years 1976-77,78-79and 1991-92.The examination of statistical data offlood in different station such as Brentin,most floods were seen in winter season andsome 93 percent from them were between the months of Azar and Farvardin.Hydrulic which is produced by depth, width and current,has got relation withfeatures such as the extent of immersed area and sediment load which flourishing andqualification management actions performed on it is impossible without considering it.
