تاثیر دما بر نیاز آبی گیاه پنبه در شهرستان سبزوار

محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی

حسین محمدی ¹ , مرتضی میری ² , مجتبی رحیمی ³ , صفیه طیبی ⁴

1 - -
2 - -
3 - -
4 - -

تاریخ دریافت : 1394/07/13 تاریخ پذیرش : 1394/07/13 تاریخ انتشار : 1392/11/01

کلید واژه: من کندال, پنمن مانتیس, تبخیر و تعرق, کراپ وات, پنبه,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر بررسی روند دمایی در مقیاس‌های زمانی سال، فصل، ماه و ارتباط آن با میزان تبخیر تعرق و نیاز آبی گیاه پنبه در شهرستان سبزوار است. بدین منظور داده‌های اقلیمی حداقل دما، میانگین متوسط و حداکثر دما، باد، تابش آفتاب، رطوبت نسبی و بارش از آرشیو سازمان هواشناسی برای ایستگاه همدیدی سبزوار طی دوره 56 ساله(2010-1956)، دریافت گردید. به منظور بررسی روند پارامترهای دمایی از آزمون‌های آماری من کندال و سن استیمیتور و برای برآورد میزان تبخیر و تعرق و نیاز آبی گیاه از مدل کراپ وات استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که در شهرستان سبزوار روند دما از نرخ افزایش شدیدی برخوردار است و بیشینه ‌آن برای حداقل دما است، زیرا در هر سه مقیاس سالانه، فصلی و ماهانه بیشترین روند افزایشی در این پارامتر قابل مشاهده است. رفتار میانگین متوسط شبیه به رفتار حداقل دما است. روند فصلی دما از روند سالیانه تبعیت می‌کند یعنی روند افزایشی در دمای حداقل قابل توجه است. بررسی روند میزان تبخیر و تعرق برای دوره مورد مطالعه نیز بیانگر روند صعودی این پارامتر می‌باشد. در مقیاس ماهانه بیشترین میزان تبخیر و تعرق با توجه به رخداد حداکثر دما، در ماههای ژوئیه و آگوست و حداقل آن در ماه ژانویه بدست آمد. برآورد نیاز آبیاری گیاه پنبه با استفاده از مدل کراپ وات برای هر سال نشان داد که طی دوره مورد مطالعه میانگین نیاز آبیاری گیاه 1371.8میلی‌متر می‌باشد. روند معناداری تاییده شده برای افزایش نیاز آبی توسط آزمون‌های من کندال و سن استیمیتور در سطح 95% برای این گیاه بدست آمد. بیشترین نیاز آبی گیاه در مرحله گلدهی و رشد غوزه برآورد شد. بطور کل می‌توان گفت در این ایستگاه با افزایش پارامترهای دمایی، میزان تبخیر و تعرق نیز افزایش پیدا کرده است. از طرف دیگر محاسبه نیاز آبیاری گیاه پنبه بر اساس تبخیر و تعرق برآورد شده طی دوره مورد مطالعه در مقیاس زمانی طولانی مدت و کوتاه مدت افزایش یافته است

چکیده انگلیسی:

The goal of this study is to determine the temperature on time scales of years, seasons, months, and its relation to the rate of evapotranspiration and crop water requirement of cotton in Sabzevar city. The minimum climatic data of temperature, the mean average and maximum temperature, wind, solar radiation, relative humidity and rainfall from the archives of meteorological synoptic stations Sabzevar 56-year period (2010-1956), was received. In order to investigate the thermal parameters of the test I was Man Kendall and Sen Stimstor. For estimating evapotranspiration and water requirement of the crop watts were used. The results showed that the rate of increase of temperature trends in Sabzevar city is strong and it’s maximum to minimum temperature, because in all three scale annual, seasonal and monthly maximum increase in this parameter is observed. Behavior similar to the behavior of the minimum average mean temperature. Seasonal temperature trends follow the trend of the increasing trend in annual minimum temperature is remarkable. Evaluation of evapotranspiration rates for the study period may indicate a trend in this parameter. Maximum amount on monthly evapotranspiration due to the occurrence of maximum temperature in July and August and the lowest was in January. Cotton crop irrigation requirements estimated using a model W for each year showed that over the period studied, the average irrigation requirement is 1371.83 mm. Meaningful verification process to increase the water requirement by 95% for the tests I Man Kendall and age of the plant, respectively. Maximum water requirement was estimated at flowering and boll development. In general we can say at this station increasing the temperature increases the rate of evaporation and transpiration. The cotton crop irrigation requirements are calculated based on the estimated evapotranspiration during the study period in the time scale, long-term and short-term increased. �دال و سن استیمیتور در سطح 95% برای این گیاه بدست آمد. بیشترین نیاز آبی گیاه در مرحله گلدهی و رشد غوزه برآورد شد. بطور کل می‌توان گفت در این ایستگاه با افزایش پارامترهای دمایی، میزان تبخیر و تعرق نیز افزایش پیدا کرده است. از طرف دیگر محاسبه نیاز آبیاری گیاه پنبه بر اساس تبخیر و تعرق برآورد شده طی دوره مورد مطالعه در مقیاس زمانی طولانی مدت و کوتاه مدت افزایش یافته است