ناپایداری اشکال تراکمی بادی,مطالعه موردی:دشت لوت
محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی
ابراهیم مقیمی
1
(ندارد)
کلید واژه: ناپایداری, اشکال, تراکم, مقایسه, دشت لوت,
چکیده مقاله :
در این مقاله با استناد به مطالعات انجام شده و مشاهدات جدید به قابلیت ناپایداری اشکال تراکمی بادی در دشت لوت پرداخته می شود. فعالیت اشکال بادی در مقایسه با یکدیگر بدلیل ماهیتی که دارند می تواند متفاوت باشد. در این مقاله چنین استدلال می شود که برخانهای دشت لوت بدلیل وضعیت و ماهیتی که دارند فعالتر از سایر اشکال هستند . بنابر این از قابلیت ناپایدار بیشتری می توانند برخوردار باشند. این مقاله براساس روش مقایسه ای در ماهیت اشکالاست و با استفاده از تصاویر ماهواره ای 100000/1 لندست، نقشه های توپوگرافی 50000/1، نقشه زمین شناسی 100000/1، داده های بادنگاری ایستگاههای پیرامون و عکس هوایی 5500/1 تهیه شده است. تحلیل آن براساس بعضی مشاهدات در Google Earth و مشاهدات محلی است. در این مقاله بر چهار نوع شکل شامل برخانها، تپه های طولی، تپه های عرضی و هرمهای ماسه ای که در دشت لوت فراوانی بیشتری دارند و در مقیاس تصاویر و پیکسلهای مورد استفاده قابل مشاهده هستندتأکید شده است. قسمت وسیعی از بخش غربی رشته کوههای شرقی دشت لوت ( قسمت شرق لوت مرکزی)، همچنین جنوب و جنوب غربی این دشت پوشیده از ماسه های بادی به شکلهای مختلف است. این اشکال دارای ارتفاع مختلف است. ارتفع هرمهای ماسه ای (از قاعده) حدود 475 متر می‌رسد. تپه‌های ماسه ای اغلب دارای خط‌الراس پرشیب مشرف به یک دامنة کم شیب تر است و می توان آن را شاخص در نقش تغییر دهنده بادهای کنونی دانست. در بین بعضی از تپه های ماسه ای بخصوص در هرمهای ماسه ای، ماندآبهای فصلی در حال افزایش است. این افزایش نشان می دهد که تپه های ماسه ای در قاعده خود تحت تاثیر اثر جریانهای زیر سطحی فصلی نیز قرار دارند. در جایی که برخانها تجمع یافته اند و تشکیل شده اند سطح فرسایشی به نحوی که برخان را قطع کرده باشد در سطح آنها دیده نمی شود و اثر ماندآبهای فصلی نیز در پای آنها وجود ندارد و حتی در بعضی قسمتها برخانها روی دره های فرسایشی قدیمی شکل گرفته اند و به عبارتی یک سطح چرخه ای بادی ( فرسایشی قدیمی - تراکمی جدید ) را ایجاد کرده اند. بنابر این فعالیت جدیدتری را از خود نشان می دهند و بر این اساس و با توجه به معیارهایی که در متن مقاله آمده است، در مقایسه با هرمهای ماسه ای، تپه های طولی و عرضی, برخانها از ناپایداری بیشتری برخوردارند
In this essay in order to done studies and new observation will discuses to stability of wind accumulate morphs in lut plain. The activity of wind morphs in comparison together can be different due to their nature. In this essay discus that lut plain Barkhans due to their condition and nature are more active than other morphs. So, they have more unstable ability. This essay is based on comparative method in nature of morphs, and has prepared with using of 1/100000 land set images, 1/50000 topography maps,1/100000 geology map, wind-gauge data of region stations and 1/5500 air photo. Its analysis is based on some observations in Google Earth and local observations. In this essay are emphasized 4 types of morphs including: Barkhans, length duns, wide dunes and Ghourd which are abundant in lut plain, and in images scale and used pixels. The vast part of west section in east mountain of lut plain (the east part of central lut plain) and south and south-west of this plain is covered differently by wind sand, this morphs have different high. The high of Ghourds (from floor) are about 475m. Sand duns almost have very slope head-line over the less slope, and it is indication for changing role of present winds. Between the some sand duns, specially in Ghourds, the seasonal water-remains are increasing. This increas show that sand duns in its floor also are affected by seasonal sub-surface flows. Where the Barkhans have been accumulated, erosion surface not seen on the Barkhans how had been cut it and the affect of seasonal water-remains there isn’t in the base-level, and even in some parts, Barkhans formed on the aged erosion valleys, that is, they prepared the wind cycle surface (aged erosion-new accumulation).So, presents the newer activity, and based on and by attention to criterions which presents in the essay text, in comparison with Ghourds, length and width, duns Barkhans are more unstable.
