واکاوی اثربخشی سیاست‌های دولت در توسعه‌ی اجتماعی و فرهنگی نواحی روستایی با تأکید بر برنامه‌های پنج‌ساله‌ی توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مطالعه موردی: شهرستان آستارا
محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
فرشته عبادالهیان
1
,
سیده صدیقه حسنی مهر
2
,
رفعت شهماری اردجانی
3
,
حسین اصغری
4
1 - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران
2 - استادیار گروه جغرافیا، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران
3 - استادیار گروه جغرافیا، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران
4 - استادیار گروه جغرافیا، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران
کلید واژه: برنامه‌های توسعه, سیاست‌گذاری دولتی, شهرستان آستارا, وسعه‌ی روستایی,
چکیده مقاله :
در ایران بالاترین اسناد در حوزه‌ی سیاست‌گذاری توسعه‌ی مناطق مختلف و به‌ویژه روستاها، مربوط به برنامه‌های پنج‌ساله‌ی توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌باشد. در این راستا، ارزیابی میزان تأثیر این برنامه‌های توسعه در تحقق توسعه‌ی مناطق روستایی می‌تواند نقش سیاست‌گذاری دولتی را در توسعه‌ی روستاها مشخص نماید. بدین منظور پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تأثیر سیاست‌های دولت بر توسعه‌ی اجتماعی-فرهنگی روستاهای شهرستان آستارا با تأکید بر برنامه‌های چهارم، پنجم و ششم توسعه نگارش شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر آمیخته (کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران، مسئولان و کارشناسان مسائل روستایی استان گیلان و شهرستان آستارا بوده که با استفاده از فرمول کوهن در سطح اطمینان 95 درصد، 70 نفر به‌عنوان حجم نمونه تعیین گردیده است. همچنین در راستای تحلیل اطلاعات از آزمون‌های تی تک‌نمونه‌ای و تی دو نمونه‌ای در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که در طول برنامه‌ی چهارم و پنجم نرخ باسوادی روستایی از 74/1 به 72/14 درصد، تعداد روستاهای دارای مراکز بهداشت و درمان به ازای هر 10 هزار نفر جمعیت روستایی از 05/1- به 86/6، تعداد مدارس راهنمایی از 2 باب به 4 باب و تعداد روستاهای دارای کتابخانه نیز از 2- به 2 درصد افزایش داشته است. همچنین در پایان برنامه‌ی ششم شاهد تغییرات جزئی در شاخص‌های مورد بررسی نسب به برنامه‌ی پنجم می‌باشیم. به‌طور کلی می‌توان اثربخشی برنامه‌های توسعه‌ی مورد بررسی، به‌ویژه برنامه‌ی پنجم را در توسعه‌ی اجتماعی-فرهنگی روستاهای شهرستان آستارا مثبت ارزیابی کرد.
In Iran, the highest documents in the field of development policies of different regions and especially villages are related to 5-year economic, social and cultural development plans. In this regard, evaluating the impact of these development programs in realizing the development of rural areas can determine the role of government policy in the development of villages. For this purpose, the current research was written with the aim of evaluating the impact of government policies on the social and cultural development of the villages of Astara County, with an emphasis on the fourth, fifth and sixthdevelopment plans. The research method in the present research is mixed (quantitative-qualitative) with practical purpose and analytical-exploratory nature. The statistical population of the research also includes managers, officials and experts on rural issues in Gilan province and Astara county, and using Cohen's formula at the 95% confidence level, 70 people have been determined as the sample size. Also, in line with data analysis were used one-sample t-tests and two-sample t-tests in SPSS software. The findings of the research show that during the fourth and fifth plans, the rural literacy rate increased from 1.74 to 14.72 percent, the number of villages with health and treatment centers per 10,000 rural population increased from -1.05 to 6.86. Secondary schools have increased from 2 to 4 and the number of villages with libraries has also increased from -2 to 2 percent. Also, at the end of the 6th plan, we see slight changes in the investigated indicators compared to the 5th plan. In general, the effectiveness of the investigated development programs, especially the fifth program, can be evaluated positively in the socio-cultural development of the villages of Astara.
_||_
