ارزیابی دانش بومی جهت توسعه اقتصادی پایدار مناطق روستایی (منطقه مورد مطالعه؛ فرمهین فراهان)
محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی روستاییرضا واشقانی فراهانی 1 , علیرضا عباسی سمنانی 2 , فریده اسدیان 3
1 - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - نویسنده مسؤل، استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه فارابی، تهران، ایران
3 - -
کلید واژه: توسعه یافتگی, دانش, دانش بومی, اراک,
چکیده مقاله :
هدف این تحقیق حمایت از دانش بومی در جهت توسعه اقتصادی روستا و استفاده از قدرت و مشارکت مردم، مدیریت و ظرفیت‌های فنی و محلی، می باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی تحلیلی و پیمایشی با ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری مورد استفاده کارشناسان جغرافیای روستایی در شهر فرمهین می باشند. نتایج نشان می دهد در مؤلفه های مربوط به دانش بومی، مولفه مشارکتی پایین تر می باشد. این بدین معنا است که این مؤلفه از حد مطلوب برخوردار نمی باشد. سطح معناداری بدست آمده نشان می دهد که میانگین بدست آمده از میانگین مطلوب پایین تر بوده و دانش بومی در فرمیهن در وضعیت مطلوبی نمی باشد. بین مولفه های نظارت و توامندی بیشترین ارتباط و بین مشارکت و توامندی کمترین ارتباط در دانش بومی منطقه وجود دارد بنابراین فرضیه تحقیق رد می گردد.
The goal of this study is to support indigenous knowledge for the economic development of the village and the use of power and participation of the people, management and technical and local capacities. The research method is applied in terms of purpose and analytical and survey methodology with questionnaire tools. The statistical population is used by rural geography experts in Farmahin. The results show that in the components related to indigenous knowledge, the participatory component is lower. This means that this component does not have the desired limit. The level of significance obtained indicates that the mean obtained is lower than the desired mean and the indigenous knowledge in Farmihan is not in a good condition. There is the most correlation between the components of supervision and co-existence and the least correlation between participation and co-existence in the indigenous knowledge of the region, so the research hypothesis is rejected.
آئیژ, ع., فرزاد میرزایی, ق., & سباء, د. (1394). جایگاه دانش بومی در مدیریت مخاطرات طبیعی در روستاها (مطالعه موردی: دهستان شیزر، شهرستان هرسین). جغرافیا و مخاطرات محیطی، 4(13)، 23-39.
بوذرجمهری, خ., & رکن الدین افتخاری, ع. (1384). تحلیل جایگاه دانش بومی در توسعه پایدار روستایی. مدرس علوم انساني،9(38)، 17-46.
بوذرر‌جمهری, خ., صادقلو, ط., & خواجه, م. (1397). نقش دانش بومی روستاییان در کاهش آسیب پذیری سکونتگاه‌های روستایی در برابر مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان جیرفت. مهندسی جغرافیایی سرزمین, 3(2), 17-32.
بوزرجمهری, خ., اسماعیلی, آ., & رومیانی, ا. (1396). نقش دانش بومی روستاییان در زیست‌پذیری مناطق روستایی مورد شناسی: روستاهای دوین و توکور شهرستان شیروان. جغرافیا و آمایش شهری منطقه ای, 24(7), 93-110.
بوزرجمهری, خ., معصومی‌جشنی, م., & جهانتیغ, ح. (1395). نقش دانش بومی و سنت‌های محلی زنان در تولید و مدیریت فرآورده‌های دامی (مطالعه موردی: روستای ابونصر، شهرستان بوانات). دانش‌های بومی ایران, 6(3), 91-120.
پاپ‌زن, ع., حسینی, س. م., ازکیا, م., & عمادی, م. ح. (1386). تدوین مدل مفهومی حاصل از تلفیق دانش بومی و رسمی‌با استفاده از نظریه بنیانی به منظور دستیابی به رهیافت ترویجی مناسب مطالعه موردی منطقه بیلوار شهرستان کرمانشاه. اقتصاد کشاورزی و توسعه, 58(15), 151-176.
پوراحمد, ا. (1393). قابلیت سنجی تحلیل خدمات شهری با استفاده از تکنیک VIKOR (مطالعه موردی شهر بناب). برنامه ریزی فضایی, 4(2), 1-16.
جمعه‌پور, م., & میرلطفی, م. (1391). نقش دانش بومی و کارکرد نظام سنتی مدیریت مشارکتی منابع آب در معیشت پایداری روستایی مورد مطالعه گروه‌های بزرگ کاری لایروبی کانال‌های آبیری (حشر)در سیستان. علوم اجتماعی(دانشگاه علامه طباطبائی), 56, 1-34.
جواد, ب., & مهرشاد طولابی, ن. (1395). اثرات دانش بومی بر توسعه دهستان میانکوه شرقی با تأکید بر اقتصاد دامداری. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 5(18)، 165-187.
حسنی, س. ق. (1398). جایگاه کشاورزی سنتی و مدرن در پایداری اجتماعات روستایی با توجه به معرفی نظریه شبکه روستایی "rural web". پژوهش‌های روستایی, 37(10), 9-19.
حیدری‌مکرر, ح., & هدایتی‌امین, خ. (1393). بررسی نقش دانش بومی در حل اختلافات با تأکید بر نقش معتمدان محلی (مطالعه موردی: دهستان بنجار). برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا), 13(4), 17-36.
رضوانی, م. ر., قدیری‌معصوم, م., کوچکی, م., ساعی, ا., & تازیک‌بیارجمندی, ا. (1393). تحلیل فضایی و اثرات بیمه اجتماعی روستاییان بر توسعه روستایی (مطالعه موردی: دهستان دوستان، شهرستان بدره). مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه ای, 21(6), 1-20.
رکن‌الدین‌افتخاری, ع., & بهزاد‌نسب, ج. ع. (1383). (با تأکید بر برنامه‌ریزی توسعه روستایی) برنامه‌ریزی ارتباطی، رویکردی انتقادی به نظریه برنامه‌ریزی. مدرس علوم انسانی, 32(8), 1-22.
سجاسی قیداری, ح., & فعال جلالی, ا. (1397). سنجش آگاهی و رفتار زیست محیطی روستاییان (مطالعه موردی: دهستان زنگلانلو). برنامه ريزي فضايي، 8(1)، 29-50.
عباسی, ا. (1380). دگرگونی اندیشه در جهان: کاربرد اجتماعی و فرهنگی دانش بومی در توسعه پایدار. علوم اجتماعی(دانشگاه علامه طباطبائی), 15-16(1), 101-146.
عربخانی, ا., سید‌میرزایی, س. م., & کلدی, ع. (1398). تدوین مدل مفهومی توانمندسازی زنان روستایی با استفاده از نظریه داده بنیان (مورد مطالعه: دهستان عشق آباد شهرستان نیشابور). مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان, 13(51)، 89-116.
عربیون, ا. (1385). دانش بومی: ضرورتی در فرآیند توسعه و ترویج. روستا و توسعه، 9(1)، 81-136.
عزمی, آ., میرزایی‌قلعه, ف., & درویشی, س. (1394). جایگاه دانش بومی در مدیریت مخاطرات طبیعی در روستاها (مطالعه موردی: دهستان شیزر، شهرستان هرسین). جغرافیا و مخاطرات محیطی, 13(4), 23-40.
علیایی, م. ص., & کریمیان, ح. ا. (1390). بررسی رویکرد برنامه‌های توسعه روستایی در ایران با تاکید بر نقش و جایگاه دانش بومی. مطالعات توسعه اجتماعی ایران, 11(3), 85-101.
مرادی, م. (1393). کارکرد تلفیقی دانش بومی و نوین و نقش آن در توسعه ی روستایی؛ (مطالعه ی موردی: نواحی روستایی شهرستان بیرجند). پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی, 7(3), 54-64.
وثوقی, م., & حبیبی, س. (1393). دانش بومی، گامی به سوی بومی سازی توسعه روستایی و توانمندسازی روستاییان. مطالعات توسعه اجتماعي – فرهنگي، 2(4)، 9-26.
وثوقی, م., حسن‌زاده‌طلوتی, ز., & حبیبی, س. (1393). ضرورت توجه به دانش بومی در برنامه‌های توسعه روستایی با تاکید بر توسعه مشارکتی. علوم اجتماعی (دانشگاه آزاد شوشتر), 26(8), 33-56.
Breidlid, A. (2009). Culture, indigenous knowledge systems and sustainable development: A critical view of education in an African context. International Journal of Educational Development, 29(2), 140-148.
Chowdhooree, I. (2019). Indigenous knowledge for enhancing community resilience: An experience from the south-western coastal region of Bangladesh. International Journal of Disaster Risk Reduction, 40, 101259.
Eyong, C. T. (2007). Indigenous knowledge and sustainable development in Africa: Case study on Central Africa. Indigenous knowledge systems and development: Relevance for Africa, 121-139.
Juanwen, Y., Quanxin, W., & Jinlong, L. (2012). Understanding indigenous knowledge in sustainable management of natural resources in China: Taking two villages from Guizhou Province as a case. Forest policy and economics, 22, 47-52.
Maila, W. (2007). Indigenous knowledge and sustainable development: investigating the link. Indilinga African Journal of Indigenous Knowledge Systems, 6(1), 76-84.
Ng’asike, J. T. (2019). Indigenous knowledge practices for sustainable lifelong education in pastoralist communities of Kenya. International review of education, 65(1), 19-46.
