بررسی جامعه شناختی نقش خانواده در جامعه پذیری بهداشتی (مطالعه موردی: شهر شیراز)
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایرانطوبی پیرو 1 , باقر سارورخانی 2 , علیرضا کلدی 3 , حبیب الله زنجانی 4
1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی، جامعه شناسی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استاد جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - استاد جمعیت شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
جامعه پذیری بهداشتی فرد را به آموختن هنجارها، ارزشها، مهارت ها، عقاید و الگوهای فکر و عمل به منظور تصمیم گیری بهینه رفتار های بهداشتی که همگی برای زندگی اجتماعی ضروری می باشند، قادر می سازد. جامعه پذیری اولیه بهداشتی، افراد را با مفاهیم عملی و کاربردی اولیه بهداشتی و مراقبت از خود آشنا می کند. نتیجه حاصل از جامعه پذیری رفتار بهداشتی مهارت سواد بهداشتی می باشد. این تحقیق با هدف بررسی جامعه شناختی نقش خانواده در جامعه پذیری بهداشتی و با استفاده از رویکردها و نظریات جامعه شناختی و پزشکی سعی براین داشته است تا به شناختی علمی دراین باره دست یابیم. از این منظر ضمن مروری بر فضای مفهومی موضوع از تئوری مطرح ومرتبط با موضوع با توجه به ماهیت بین رشته ای موضوع از نظریات جامعه شناسی، جامعه شناسی پزشکی و روانشناسی اجتماعی برای تبیین موضوع بهره گرفته شده است و باعنایت به فرضیاتی که از این تئوری ها اخذ شده، سعی در بررسی جامعه شناختی نقش خانواده در جامعه پذیری بهداشتی بوده است. با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه برروی 608 نفر از سرپرستان خانوار شهر شیراز از طریق نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای با سطح خطای 05/0وضریب اطمینان 95/0 درصد انتخاب شده اند، اطلاعات و داده های مورد نیاز جمع آوری گردید. نتایج بدست آمده حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها و انجام رگرسیون چند متغیره بیانگر آن است که متغیرهای آگاهی‌های اجتماعی خانواده، سرمایه فرهنگی، سواد سلامتی، حساسیت خانواده بر مسائل بهداشتی، دسترسی به وسایل ارتباطی، سبک تربیتی، ساختار ارزش خانواده بر ارتقای جامعه پذیری بهداشتی تاثیر دارند به تعبیری هفت متغیر از متغیرهای مستقل توانسته‌اند به میزان 42 درصد از واریانس جامعه‌پذیری بهداشتی را تبیین کنند.
Health socialization allows individual to learn norms, values, skills, attitudes and patterns of thought and action in order to make optimal decision of health behaviors, all of which are essential for social life. Primary health socialization make people familiar with the primary practical and applied concepts of health and take care of oneself. The results of socialization of health behavior is health literacy skill. The aim of this research is sociological study of the role of the family in health socialization and uses sociological and medical approaches and theories, so it have tried to achieve scientific knowledge about it. From this perspective, after reviewing the conceptual space of the subject from the theory relating to the subject with respect to interdisciplinary nature of the subject, it has been used the theories of sociology, medical sociology and social psychology to explain the subject, and as well as the assumptions from which these theories have been obtained, attempted sociological study of the role of the family in health socialization. Required information and data were collected using the survey method and using a questionnaire technique on 608 heads of households in Shiraz city through a multistage cluster sampling with 0.05 error level and 0.95 percent confidence coefficient. The results obtained from data analysis and multivariate regression indicate that variables of family social awareness, cultural capital, health literacy, family sensitivity to health issues, access to communication means, parenting style and structure of family value influence on promoting health socialization, i.e. seven independent variables could explain 42 percent of health socialization variance.
