بررسی عدالت اجتماعی وعوامل اقتصادی واجتماعی موثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

شهربانو نکوئی ¹ ( دانشجوی دکتری جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران (Email: [e-mail]@gmail.com )
محمد علی چیت ساز ² ( استادیار گروه جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران (Email: [e-mail] )
سید ناصر حجازی ³ ( استادیار گروه جامعه شناسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران )

تاریخ دریافت : 1398/08/14 تاریخ پذیرش : 1398/08/14 تاریخ انتشار : 1398/05/01

کلید واژه: عدالت اجتماعی, عوامل اقتصادی, عوامل اجتماعی, توسعه پایدار, شهرستان تربت جام,

چکیده مقاله :

هدف از این تحقیق بررسی عدالت اجتماعی و عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر توسعه پایدار شهرستان تربت جام بوده است. برای چارچوب نظری، از نظریه های سرمایه اجتماعی ، توسعه اقتصادی و توسعه سرمایه داری و نظریات عدالت اجتماعی و ... استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه افراد 20 تا 64 ساله شهرستان تربت جام بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 500 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری، به صورت سهمیه ای از مناطق این شهرستان و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. یافته ها نشان می دهد زنان بیش از مردان و شهروندان متاهل بیشتر از مجردان بر توسعه پایدار تأثیر می گذارند، پس از آن با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و با احتساب خطاهای اندازه گیری سایر متغیرهای پژوهش به ترتیب (عدالت اجتماعی 81 درصد، شاخص های اجتماعی 44 درصد، عدالت فضایی 36 درصد، فقرزدایی 33 درصد، سرمایه اقتصادی 27/0 درصد، مشارکت اجتماعی 25 درصد، توسعه اقتصادی 16 درصد، تعهد اجتماعی 15درصد، اعتماد اجتماعی 15 درصد) تأثیر را بر توسعه پایدار داشته اند. اما توسعه پایدار در بین پایگاه های اقتصادی اجتماعی و تحصیلات مختلف یکسان بوده و تفاوتی وجود نداشته است.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to investigate social justice and social and economic factors affecting sustainable development of Torbat-e Jam city. For the theoretical framework, theories of social capital, economic development and capitalist development and theories of social justice, etc. have been used. The statistical population consisted of all individuals aged 20-64 years in Torbat-e Jam city and sample size was calculated using Cochran formula of 500 persons. The sampling method was quota of this city and questionnaire was used for data collection. The findings show that women influence more sustainable development than married men and married citizens more than single men, then using structural equation modeling and taking into account measurement errors of other research variables (social justice 81%, Social indicators (44%), spatial justice (36%), poverty reduction (33%), economic capital (0.27%), social participation (25%), economic development (16%), social commitment (15%) and social trust (15%) all had an impact on sustainable development. But sustainable development is the same between different socioeconomic bases and education, and there is no difference.

منابع و مأخذ:

1. اکبرى، نعمت الله (1378)،  مباحثى از توسعه در ایران، اصفهان، هشت بهشت.


2. بشیریه، حسین (1378)، « تاریخ اندیشه های سیاسی قرن بیستم، لیبرالیسم و محافظه کاری» ، جلد دوم، نشر نی، چاپ اول.


3. پورمحمدی، محمدرضا؛ زالی، نادر(1384)، « توسعه انسانی، چالش ها و چشم اندازها( با نگاهی تحلیلی به شاخص های توسعه انسانی در ایران)» ، نشریه دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.


4. پی نین تی کی کریشنا رائو(1385)، توسعه پایدار (اقتصاد وسازکارها)، مترجم احمدرضا یاوری دانشگاه تهران. 


5. حافظ نیا ، محمدرضا (1388)، مباحث کلاسی درس ژئوپلتیک ، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران .


6. حبیبی، محسن؛ بارول، شیرین؛ خجسته، مریم؛ نگهداری کیا، پریا(1389)، « طراحی روستایی، مشارکت و توسعه پایدار»، مسکن و محیط روستا، شماره 132.


7. داداش پور، هاشم و رستمی، فرامرز(1390)، « بررسی نحوه توزیع خدمات عمومی شهری از دیدگاه عدالت فضایی(مطالعه موردی شهر یاسوج) ، نشریه جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شماره 16، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.


8. داداش پور، هاشم؛ رستمی، فرامرز؛ علیزاده، بهرام(1394)، « بررسی و تحلیل توزیع عادلانه خدمات شهری و الگوی پراکنش فضایی آنها در شهر همدان» ، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات شهری، شماره12، صص5-18.


9. زارع، آمنه؛همایونی فر، مسعود؛ رزمی، سیدمحمدجواد(1394)، «  ارزیابی شهرستانهای استان خراسان رضوی بر اساس شاخصهای توسعه پایدار» ، مجله اقتصاد و توسعه منطقهای سال بیست و دوم، دوره جدید شمارة 10.


10. زاهدی، محمد جواد(1386)، « توسعه  و نابرابری، تهران: انتشارات مازیار، چاپ سوم.


11. زریباف، سیدمهدی(1391)« بررسی ونقد نظریه های فقر زدایی» ، مجله اقتصادی- ماهنامه بررسی مسائل و سیاست های اقتصادی، شماره3. صص 65-96.


12. طبیبیان، منوچهر؛ شکوهی، محمد صالح ؛ ارباب، پارسا(1389)، « ارزیابی عدالت اجتماعی در طرح منظر شهری محله خوب بخت، منطقه 15 شهرداری تهران»، آرمانشهر، شماره5، صفحات 111-122.


13. قیصری، رجبعلی(1381)، « کنکاشی پیرامون اهمیت عدالت در توسعه اقتصادی از منظر اسلام» ، فصلنامه علمی – پژوهشی پژوهشهای اقتصادی، سال اول، شماره پنجم و ششم.


14. موسوى جهرمى، یگانه( 1375)، توسعه اقتصادى و برنامه ریزى، دانشگاه پیام نور.


15. هاروی، دیوید( 1376)، « عدالت اجتماعی و شهر»، ترجمه فرخ حسامیان و همکاران، تهران: انتشارات پردازش و برنامه ریزی شهری.


16. یغفوری، حسین؛ قاسمی، سجاد؛ قاسمی، نرگس( 1396)، « بررسی عدالت فضایی در توزیع خدمات، با تأکید بر مدیریت شهری مطالعه موردی: محلات منطقه 19 تهران» ، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال سی و دوم، شماره سوم، شماره پیاپی 126.


17.  Dadashpoor, H.; B. Alizadeh and F. Rostami. (2015). Determination of Conceptual Framework from Spatial Justice in City with Focus on the Justice Concept in Islamic Academy. Journal of Naqshejahan-Basic studies and New Technologies of Architecture and Planning, Vol. 5, No. 1.


18. Dadashpoor, H.; B. Alizadeh and F. Rostami. (2015). Spatial justice dialectic in city. First edition, Azarakhsh press.


19. Lynch, K. (2002). A Theory of Good City. (Translated by Bahrini, H.), second edition, Tehran University Press.


20. Young, I. (1990). Justice and the politics of difference. Princeton University Press.