سنجش سرمایه اجتماعی و سطح بندی آن در طبقات مختلف مناطق 14 گانه شهر اصفهان درسال 91-1390
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
وحید قاسمی
1
(
دانشیار و عضو هیأت علمی و مدیر گروه جامعه شناسی دانشگاه اصفهان
)
سحر فائقی
2
(
دانشجوی دکترای جامعه شناسی نظری- فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران
)
آرمین امیر
3
(
دانشجوی دکترای جامعه شناسی نظری- فرهنگی دانشگاه تهران
)
کلید واژه: توسعه اجتماعی, اعتماد اجتماعی, هنجارهای اجتماعی, شبکه های اجتماعی, سرمایه اجتماعی,
چکیده مقاله :
مفهوم سرمایه اجتماعی، یک مفهوم فرا رشته ای است که طی پانزده سال اخیر مورد توجه بسیاری از شاخه های علوم انسانی قرارگرفته است . این مفهوم به طورکلی برروابط میان انسان ها تمرکز دارد . ادبیات سرمایه اجتماعی ، تا به حال ، علاوه برطراحی نظری این مفهوم ، درپی آن بوده که اهمیت این روابط را به لحاظ تجربی نیزبه اثبات رساند . در راستای مطرح شدن مفهوم سرمایه اجتماعی شیوه های برنامه ریزی نیز بارویکرد به مشارکت مردمی و توسعه پایدار با تاکید بر شاخص هایی همچون سنجش سرمایه اجتماعی، پایداری ، انعطاف پذیری و مشارکتی بودن شکل گرفته که در آن هر منطقه در اعمال سیاست های اقتصادی همراه با در نظر گرفتن مزیت نسبی دارای آزادی عمل زیادی گردید. یکی از دیدگاه های توسعه که در قالب مفاهیم مطرح شده شکل گرفته است توسعه همه جانبه شهری می باشد. بنا براین ، سه شاخص مدنظر پانتام ( اعتماد ، مشارکت و شبکه ها) در رابطه با سنجش سرمایه اجتماعی بر اساس 12 مؤلفه آن در سه طبقه برخوردار ، نیمه برخوردار و محروم از بعد پایگاه اقتصادی و اجتماعی ،در این مقاله مورد استفاده و سنجش قرار می گیرد. روش اجرای پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بوده و نمونه 400 نفر از شهروندان مرد و زن شهر اصفهان در 14 منطقه شهرداری که بین 20 تا 64 سال بوده اند را تشکیل می دهد و نوع نمونه گیری استفاده شده خوشه ای چند مرحله ایی بوده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بین مؤلفه ای همکاری، ارزش های زندگی ، وساطت اجتماعی، حمایت اجتماعی، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی بین سه طبقه برخوردار، نیمه برخوردارو محروم تفاوت معنادار وجود دارد و مابقی مؤلفه ها فاقد تفاوت معنادار می باشد.میزان همکاری ، ارزش های زندگی ، وساطت اجتماعی، حمایت اجتماعی و مشارکت اجتماعی در طبقات محروم کمتر از نیمه برخوردار و برخوردار بوده است ولی میزان انسجام اجتماعی در طبقات محروم بیشتر از نیمه برخوردار و برخوردار بوده است.بین متغییر های پیش بینی کننده مؤلفه های سرمایه اجتماعی، بهترین پیش بینی کننده ها، پایگاه اجتماعی(تحصیلات فرد، تحصیلات پدر، تحصیلات مادر)و پایگاه اقتصادی(درآمد خانواده) بوده است.رابطه بین پایگاه اجتماعی و سرمایه اجتماعی معکوس و رابطه بین پایگاه اقتصادی با مؤلفه های سرمایه اجتماعی مستقیم می باشد.
