بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر مشارکت سیاسی در بین جوانان استان مازندران

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

سید احمد جعفری کلاریجانی ¹ (دانش‌آموخته دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران)
احمد آذین ² (استادیار علوم سیاسی واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران (نویسنده مسئول))
اصغر محمدی ³ (استادیار واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران)

تاریخ دریافت : 1396/06/24 تاریخ پذیرش : 1399/05/25 تاریخ انتشار : 1399/02/01

کلید واژه: جامعه پذیری سیاسی و باورهای دینی و مذهبی, مشارکت سیاسی, اثربخشی سیاسی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه‌شناختی مشارکت سیاسی در بین جوانان استان مازندران و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه نظریه‌پردازانی همچون لیپست، وبر، پری و غیره ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، از اعتبار صوری و سازه ای استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. جامعه آماری پژوهش را شهروندان جوان 18 تا 29 سال استان مازندران تشکیل می‌دهد که تعداد آنان طبق آمار سرشماری برابر با 65240 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 380 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای به‌عنوان نمونه آماری انتخاب گردیده اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشانگر آن هستند که متغیرهای مستقل اثربخشی سیاسی، جامعه پذیری سیاسی و باورهای دینی و مذهبی با متغیر وابسته مشارکت سیاسی رابطه معنی‌داری دارند. این سه متغیر مجموعاً 2/62 درصد از تغییرات مشارکت سیاسی را تبیین نموه و نقش عملکرد مسئولین بیشتر از دو متغیر دیگر است. با توجه به مقادیر بتا متغیر باورهای دینی و مذهبی بیشترین و متغیر اثربخشی سیاسی کمترین تاثیر را بر روی مشارکت سیاسی دارد.

چکیده انگلیسی:

The present study was conducted with the aim of sociological explanation of political participation among the youth of Mazandaran province and the factors affecting it. The theoretical framework and theoretical model were presented using theorists theory such as Lipsett, Weber, Perry, and so on. This research was conducted through a survey method. Face and structural validity was used and reliability was obtained using Cronbach's alpha coefficient. The statistical population of the study consists of young people aged 18 to 29 years old in Mazandaran province whose number is 65240 according to the census statistics. Using Cochran's formula, 380 people were selected by multi-stage cluster sampling method. To analyze the data, two methods of descriptive and inferential statistics were used and analyzed using spss software.Findings indicate that independent variables of political effectiveness, political socialization and religious and religious beliefs have a significant relationship with the dependent variable of political participation. These three variables account for 62.2% of the total change in political participation, and the role of the function of the authorities is greater than the other two variables. Regarding the beta values, the variable of religious and religious beliefs has the highest and the most variable political effectiveness has the least impact on political participation.

منابع و مأخذ:

1. آذرگون، زهره (1387)، «بررسی عوامل اقتصادی-اجتماعی مرتبط با مشارکت سیاسی جوانان، مطالعه موردی شهر ساری»، فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی، سال چهارم، شماره هجدهم، صص149-169.


2. اینگلهارت، رونالد (1372) تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه: مریم وتر. تهران: انتشارات کویر.


3. بشیریه، حسین (1388)، «جامعه شناسی سیاسی: نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی»، تهران: چاپ هفدهم.


4. پاشازاده آذری، فاطمه (1389)، «بررسی تاثیرعوامل اجتماعی بر میزان مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن در سال تحصیلی89-1388»، فصلنامه پژوهش اجتماعی، سال سوم، شماره هفتم.


5. پناهی، محمدحسین(1384) تاثیر وسایل ارتباط جمعی بر مشارکت سیاسی ، فصلنامه علوم ارتباطات ، دانشگاه علامه طباطبایی شماره 28-29، زمستان 1383-بهار 1384 .


6. دارابی، مسعود(1394) بررسی عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت سیاسی زنان در استان همدان (مطالعه موردی: شهر نهاوند)، فصلنامه مطالعات جامعه شناختی جوانان، سال چهارم، شماره 17، بهار 1394، صص 84-57.


7. درگاهی، حسین(1393) بررسی میزان تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد بابل، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحدبابل.


8. راش، مایکل (1377)، «جامعه و سیاست: مقدمه ای بر جامعه شناسی سیاسی»، تهران: چاپ پنجم، سمت.


9. رضایی، علی‌اکبر. و زهره‌ای، محمدعلی. (1390). ابتکار عمل در برنامه‌ریزی و ارزیابی عملکرد فرهنگی. تهران: یادآوران.


10. سراج زاده ، سید حسین(1368) (بررسی میزان مشارکت مردم در انتخابات بعد از پیروزی انقلاب اسلامی) پایان نامه کارشناسی، دانشگاه تربیت مدرس، 1368


11. سیدامامی، کاووس(1386)، مشارکت سیاسی دانشجویان: ارزیابی برخی از پیش‏بینی کننده‏های مشارکت سیاسی، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال دوم، شماره 1.


12. سیدامامی، کاووس؛ افتخاری، اصغر و عبدالله، عبدالمطلب (1385)ارزش‏ها و نگرش‏ها و رفتار سیاسی جوانان، گزارش طرح پژوهشی، سازمان ملی جوانان.


13. فاطمی امین، زینب (1388)، «بررسی عوامل اجتماعی و روانی موثر بر مشارکت سیاسی مردم شهر تهران»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال پنجم، شماره اول. صص 226-199.


14. گیدنز، آنتونی. (1384). پیامدهای مدرنیت. (مترجم، محسن ثلاثی). تهران: نشر مرکز.


15. محسنی تبریزی، علیرضا. طباطبایی، قاضی و مرجائی، هادی(1382). مشارکت سیاسی بانوان در 128 استان کشور، وزارت کشور، موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی.


16. مصطفا، نسرین (1375)، «مشارکت سیاسی زنان در ایران»، تهران: وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات.


17.  Ashraf A. EL ghannam (2003)" Analytical study of women’s participation in Political life inrbSocieties” Equal opportunities international. Vol. 22. Iss: 8. Pp 3853.


18. Badescu, Gabrial, Sum Paul and Uslaner, Ericm. (2009). Civil society development and democratic Values in Romania and Moldova. Easter European Politics and societies. Vol 18: pp 376-341.


19. Chris Yang Hongwei and DeHart L., Jean (2016) Social Media Use and Online Political Participation among College Students during the US Election 2012, Social Media + Society, pp: 1-18.


20. Gailpachco, thomaslange. (2010)" Political participation and life satisfaction: a Cross ErosEurope analysis" international journal of Social Economics Vol 37. Issue 9. pp. 686-702.


21. Kotler, Berkowitz, L. (2005), “Friends and Politics: Linking Diverse Friendship Networks to Political Participation”,   Pp: 152-170 in The Social Logic of Politics, edited by A. S. Zuckerman, Philadelphia: Temple University Press. 


22. NeilcRotheroe. Lizmille (2008)" Innovation in SociaenterProies achieving auser Participation modal" Social enter prisejournal, Vol 4. Issue 3 pp. 242-280.


23. Patulny roger (2005)" Social rights and Social Capital Welfare and cooperation in Complex global Society" Australian review if public affairs. Vol. 6. No. 7 pp 5975.


24. Pau manning (2010)" pitman and radical Socio economic theory" International journal of Social Economics. Vol 37. Issue 3. Pp. 254-269.


25. Verba, S., Schlozman, K. L., & Brady, H. E. (1995), Voice and equality: Civic voluntarism in American politics, Cambridge, MA: Harvard University Press.