بررسی تأثیر سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی بر نگرش به طلاق در بین افراد 50-21 ساله ساکن شهر کرمان

محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

اکبر پرکان ¹ , هدا حلاج زاده ² , محمدرضا غلامی ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان، ایران
2 - استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی، دانشگاه گیلان، ایران (نویسنده مسئول)
3 - استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه گیلان، ایران

تاریخ دریافت : 1398/12/22 تاریخ پذیرش : 1399/05/20 تاریخ انتشار : 1399/02/01

کلید واژه: نگرش, اعتماد اجتماعی, سرمایه اجتماعی, طلاق, سرمایه فرهنگی عینی, سرمایه فرهنگی, مشارکت اجتماعی,

چکیده مقاله :

این پژوهش به بررسی تأثیر سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی بر نگرش به طلاق در بین افراد 21-50 ساله ساکن شهر کرمان می‌پردازد، جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل افراد 21- 50 ساله ساکن شهر کرمان می‌باشد که جمعیت آنان در سرشماری سال 1395 برابر با 303303 نفر بوده است. از این جامعه آماری نمونه‌ای به تعداد 400 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای موردمطالعه از پرسشنامه نگرش به طلاق کینایرد و جرارد (ADS) و پرسشنامه های محقق ساخته برای سنجش سرمایه اجتماعی و عوامل جمعیت شناختی استفاده شده است. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش ازمون همبستگی پیرسون، آزمون تحلیل واریانس (آزمون آنوا) و آزمون تی دو نمونه‌ای مستقل استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که رابطه معناداری بین سرمایه‌های اجتماعی و فرهنگی با نگرش مثبت به طلاق وجود دارد به این معنا که پاسخگویانی که از سرمایه اجتماعی و فرهنگی بیشتری برخوردار بودند نگرش مثبت‌تری نسبت به طلاق داشتند. با این وجود از بین ابعاد سرمایه اجتماعی، متغیر مشارکت اجتماعی مورد تأیید قرار گرفت اما متغیرهای اعتماد اجتماعی و عضویت اجتماعی مورد تأیید قرار نگرفتند و رد شدند و از بین ابعاد سرمایه فرهنگی، متغیر سرمایه فرهنگی عینیت یافته مورد تأیید قرار گرفت و دو متغیر دیگر یعنی سرمایه فرهنگی نهادینه و تجسم‌یافته رد شدند. همچنین از بین متغیرهای جمعیت شناختی دو متغیر سطح تحصیلات و میزان درآمد مورد تأیید قرار گرفتند و نشان دادند که رابطه معنادار و مستقیمی با نگرش مثبت به طلاق دارند.

چکیده انگلیسی:

This study investigates the impact of social and cultural capital on attitudes toward divorce among 50- to 21-year-olds living in Kerman, Iran. The statistical population of the present study consists of individuals aged 21-50 years living in Kerman city with a population of 303303 at the 2016 census. A sample of 400 was selected by random sampling. Kinnair and Gerrard Divorce Attitude Scale (ADS) and researcher-made questionnaires were used to measure social capital and demographic factors. Pearson correlation test, analysis of variance (ANOVA) and independent samples t-test were used to test the research hypotheses. The results showed that there was a significant relationship between social and cultural capital with a positive attitude toward divorce, meaning that respondents who had more social and cultural capital had a more positive attitude toward divorce.However, among the social capital dimensions, the social participation variable was confirmed, but the social trust and social membership variables were not validated and rejected, and among the cultural capital dimensions, the objective cultural capital variable was confirmed and the other two variables. That is, the institutionalized and embodied cultural capital was rejected. Also demographic variables, two variables of education level and income level were confirmed and showed that there is a significant and direct relationship with positive attitude to divorce.

منابع و مأخذ:

1. آذربایجانی، مسعود (1382)،" روانشناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی " قم : پژوهشکده حوزه و دانشگاه .


2. آقاجانی مرسا، حسین (1387)،"عوامل مؤثر در طلاق بر حسب طبقه اجتماعی"،مجله جامعه‌شناسی، سال اول .شماره 2، صص 31-64.


3. آقاجانی مرسا، حسین(1387)،"جامعه‌شناسی همسرگزینی"، ازدواج و طلاق، تهران : نشر علم، چاپ اول.


4. اتکینسون، ریتا.ل(1368)،" زمینه روانشناسی (جلد دوم)". ترجمه: براهنی،محمدنقی و همکاران، انتشارات رشد


5. الوانی و سیدنقوی(1381)،" سرمایه اجتماعی: مفاهیم و نظریه ها" ، فصلنامه مطالعات مدیریت ، شماره 33، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران .


6. بارنز و بکر (1390). " تاریخ اندیشه اجتماعی " مترجم : جواد یوسفیان ، علی اصغر مجیدی ، تهران : انتشارات امیرکبیر .


7. بوردیو ،پی یر(1384)،"شکل های سرمایه در سرمایه اجتماعی" ، اعتماد،دموکراسی و توسعه.ترجمه افشین خاکباز و همکاران ،تهران: نشرشیرازه


8. بوردیو ،پی یر(1390)،"تمایز"، ترجمه :محسن چاوشیان ، تهران : نشر ثالث


9. پاتنام،رابرت(1380)،"دموکراسی و سنت‌های مدنی" ، ترجمه :محمد تقی دلفروز ، تهران ،نشر روزنامه اسلام


10. تاجبخش، کیان(1382)،" بررسی نقش سرمایه اجتماعی در کارایی شوراهای محلی در ایران" . استانداری فارس،دفتر امور اجتماعی و شوراها .


11. تاجبخش، کیان(1382)،"بررسی مقدماتی کاربرد نظریه سرمایه اجتماعی در تحلیل وضعیت تأمین اجتماعی در ایران"،  موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی .


12. حقیقتیان ،منصور(1393)،"سرمایه فرهنگی و بازتولید : تأثیر سرمایه فرهنگی والدین بر موفقیت تحصیلی فرزندان در شهر اصفهان" ،فصلنامه مطالعات میان فرهنگی سال نهم شماره 21 ، صص70-53 .


13. رحمت پور، پخشان (1390)،" نگرش به طلاق در فضاهای همسرگزینی و تحلیل روند طلاق  در ایران در شهر سنندج".پایانامه کارشناسی ارشد جمعیت شناسی .دانشگاه تهران.


14. رفیع پور،فرامرز(1373).اعتماد و انومی: انومی یا اشفتگی اجتماعی ،تهران


15. روح الامینی، محمود(1377)،" زمینه فرهنگ شناسی"، تهران ، انتشارات عطار .


16. ساروخانی، باقر(1376)،"طلاق :پژوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن"، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.


17. سایت سازمان ثبت‌احوال استان کرمان (1395).


18. سایت سازمان ثبت‌احوال کشور  www.sabteahval.ir


19. ستوده، هدایت ا... (1379)،" آسیب شناسی اجتماعی".تهران:انتشارات اوای نور چاپ ششم.


20. شارع پور، محمود(1381)،"رابطه سرمایه فرهنگی با هویت اجتماعی  جوانان شهر تهران". نامه علوم اجتماعی، شماره 20


21. شارع پور، محمود(1385)،"سرمایه اجتماعی :مفهوم سازی ،سنجش و دلالت های سیاست گذاری". ساری ،سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مازندران


22.  Allport.F .H (1920).”the influence of the group association and thought”.journal of Experimental psychology .3. 159-182


23. Bourdieu P. (1986). “The forms of capital.in j.richardson (Ed.)”, Handbook of theory and Research for the sociology of education, New York: Greenwood Press.


24. Bourdieu.P (1993).” sociology in Question”. London : sage.


25. Colman J. S. (1988).”Social capital in the creation of human capital”.the american journal of sociology: 95-120


26. Colman J. (1994).”Foundation of social theory “.belknap press.cambridge MA.


27. Putnam, R.D. (1995), “Bowling alone: Americas declining social capital”, journal of Democracy, 6:65-78


28. Putnam, R. (2000), “Bowling alone- the collapse and revival of American community” , New York: simon & Schuster .www.nita writer.wordpress.com


29. Rafaeli s. ravid.G. Soroka v, (2004), “a social communication network approach to measuring the effects of social and cultural capital “ .proceeding of the 37 Annual Hawaii international conference on volume,issue.5-8 jan .


30. Taylor P, (1997), “investigating culture and identity:collines,quoted in” ,communication studies: The essential Resource, cultural, communication and context.pp.199-200.