تاثیرخشکه‌دار بر تنوع‌ گیاهی در اکوسیستم‌های جنگلی در منطقه جیسا و شهرستان - مازندران

محورهای موضوعی : جنگلداری

فرشاد کیوان‌بهجو ¹ , زینب پورقلی ² , جمشید سنایی ³

1 - دانشیار گروه منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
2 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد رشته جنگل شناسی واکولوژی جنگل، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
3 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد رشته جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

تاریخ دریافت : 1396/09/03 تاریخ پذیرش : 1396/11/02 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: ارتفاعات, تنوع زیستی, خشکه‌دار, غنا, یکنواختی,

چکیده مقاله :

خشکه دارها به سبب تاثیر گذاری در فرآیند های بیولوژیک، در مدیریت پایدار جنگل اهمیت و جایگاه ویژه ای دارند از جمله در حفظ تنوع زیستی، تجدیدحیات جنگل ها، افزایش ذخیره مواد غذایی جنگل و همچنین در چرخه عناصر غذایی نقش دارند. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر خشکه دارها بر تنوع زیستی در پارسل 228 و 229 از حوزه آبخیز شماره 365 طرح جنگلداری مکارود، جنگل جیسا و شهرستان مورد مطالعه قرار گرفت. اطلاعات مربوط به گونه، قطر، درجه پوسیدگی و شیب منطقه برای هر نمونه ثبت شد که با اندازه گیری 90 اصله خشکه دار در سه ارتفاع مختلف از سطح دریا انجام گردید. معیار تنوع گونه ای با استفاده از شاخص های سیمپسون، شانون وینر و معیار غنای گونه ای با استفاده از شاخص های مارگالف، منهنیک و معیار یکنواختی به وسیله شاخص های هیل محاسبه شد. نتایج نشان داد که شاخص های تنوع گونه ای در ارتفاع 300-150 متری از سطح دریا بیشتر از ارتفاعات دیگر است، ولی در مجموع شاخص غنای مارگالف در ارتفاع 1800 متری، کمتر از ارتفاعات 1000 متری و 150 تا 300 متری و در خصوص شاخص یکنواختی هیل در ارتفاع 1800 متری از سطح دریا، بیشتر از ارتفاعات 1000 متری و 300-150 متری است. با توجه به نتایج حاصل از این بررسی مشخص گردید که با افزایش ارتفاع از سطح دریا شاخص تنوع گونه ای کاهش، اما شاخص غنای گونه ای و شاخص یکنواختی افزایش یافته است. همچنین نتایج نشان داد که بین شاخص های مربوط به قطر و ارتفاع خشکه دارها با شاخص های مربوط به گونه های گیاهی همبستگی معنی داری وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

Due to effects on biological processes, deadwoods play an important role on sustainable forest management including biodiversity conservation, forest regeneration, increasing nutrition and nutrition cycle. The aim of this study was to evaluate deadwood effects on biodiversity in Makaroud forest management plan in Jisa and Shahrestan forests. Therefore, the species, diameter, decay degree and slop for each sample were recorded and 90 deadwoods were selected in 3 different heights above sea levels. Biodiversity was evaluated by using Simpson, Shannon Weiner indices as well as species richness index using Margalef, Menhinik indices and evenness ‎index by Hill index. Results showed that biodiversity indices in 150-300 m height above sea level were more than other heights. However, margalef index was lower in 1800 m height than 1000 m and 150-300 m height, and Hill evenness index was higher in 1800 m height than 1000 m and 150-300m. It can be concluded, the diversity index will be decreased, and evenness and richness indices will be increased by increasing height from sea level. There is significant correlation between diameter and height of deadwoods with plant species indices.