تاثیر انواع مالچ بر حفظ رطوبت خاک نهال‌های سیاه تاغ (Haloxylon aphyllum) در استان سمنان

محورهای موضوعی : جنگلداری

عباس طحان ¹ (گروه مرتعداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
اکبر جوادی ² (گروه مرتعداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
محمد جعفری ³ (گروه مرتعداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، تهران.)
نصرت الله حسنی ⁴ (مرکز تحقیقات منابع طبیعی استان سمنان، سمنان، ایران.)
دامون رزمجویی ⁵ (گروه مرتعداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1393/01/30 تاریخ پذیرش : 1393/12/20 تاریخ انتشار : 1394/02/01

کلید واژه: مالچ, Haloxylon aphyllum, نهال, طرح بلوک, استان سمنان,

چکیده مقاله :

این پژوهش به‌ منظور بررسی اثر انواع مالچ بر حفظ رطوبت خاک نهال های تاغ در استان سمنان در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 2 تیمار اصلی مالچ طبیعی و مصنوعی و دو تیمار فرعی پلاستیک سفید و سیاه و شن درشت و نرم هر یک با 3 تکرار در مناطق مختلف انجام شد. نهال‌های تاغی آماده به این منظور از گلدان جدا شده و به فاصله 3 متر از هم کاشته و انواع مالچ در حوزه تشتک ها به ضخامت 5 سانتی متر قرار گرفت. تیمار بدون مالچ نیز به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. عملیات آبیاری در این راستا به این صورت انجام شد که فقط تیمار شاهد در ماه یک‌بار آبیاری شد و بقیه تیمارها در طول دوره آزمایش آبیاری نشدند. در هر تیمار به طور تصادفی سنسورهای TDR نصب و فاکتورهای رطوبت خاک، ارتفاع گیاه و ضریب k هر 10 روز یک ‌بار اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که اثر تیمار مالچ در فاکتور رطوبت خاک با یکدیگر تفاوت دارند (p>0.05). تیمار پلاستیک سیاه بیشترین رطوبت خاک و تیمار ماسه نرم و درشت کمترین رطوبت خاک را دارا بوده، در حالی که تیمار شاهد با تیمار ماسه نرم و درشت تفاوت معنی داری داشته (p<0.05)، ولی با مالچ مصنوعی تفاوت معنی داری نداشت (p>0.05). بیشترین ضریب k مربوط به تیمار پلاستیک سیاه و کمترین آن مربوط به تیمار ماسه نرم بود. به‌طور کلی تیمار پلاستیک سیاه (مالچ مصنوعی) تفاوت معنی داری با تیمارهای طبیعی ماسه درشت و نرم نشان داد (p<0.05) و تیمارهای مالچ از نظر ضریب k تفاوت معنی داری با شاهد نداشتند (p>0.05). اختلاف معنی داری بین ارتفاع گیاه در کلیه تیمارها وجود نداشت (p>0.05). در نهایت، تفاوت معنی داری از نظر رطوبت خاک در سطح یک درصد و فاکتور ضریب k در سطح 5 درصد بین این دو گروه به دست آمد. فاکتور ارتفاع در دو گروه مالچ طبیعی و مصنوعی تفاوتی با یکدیگر نداشتند. یافته های این پژوهش نشان داد که مالچ طبیعی در تمام متغیرهای مورد بررسی از میانگین کمتری نسبت به مالچ مصنوعی برخوردار بوده و در نتیجه مالچ مصنوعی نسبت به مالچ طبیعی رطوبت خاک را به نحو مطلوب تری حفظ خواهد کرد.