تحلیل مهمترین تخلفات در عرصه‌های طبیعی بوم‌سازگان زاگرس، شهرستان گیلان‌غرب

محورهای موضوعی : جنگلداری

محسن جوانمیری پور ¹ ( دکتری علوم جنگل، اداره کل منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، کرمانشاه، ایران. )
ندا محمدخانی گیلانی ² ( دانشجوی دکتری رشته جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران. )
علی رستمی ³ ( دانشیار گروه منابع طبیعی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران. )

تاریخ دریافت : 1401/09/01 تاریخ پذیرش : 1401/12/14 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: تخریب جنگل, دام غیرمجاز, آتش‌سوزی, زاگرس, قطع درخت, قطع نهال,

چکیده مقاله :

جوامع محلی به طور مستقیم با عرصه‌های طبیعی وابسته بوده و اکوسیستم را تحت تاثیر قرار می دهند. هدف از انجام این بررسی شناخت دقیق مهمترین تخلفات موثر در تخریب منابع طبیعی با استفاده از پرونده های حقوقی منابع طبیعی بود. برای انجام این مطالعه، از پرونده‌های حقوقی سال‌های 1385 تا 1395 در بایگانی اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان گیلان غرب برای روستاهای چله، گواور و گورسفید استفاده شد. با مطالعه پرونده‌ها، نوع تخلف و میزان آن ثبت و مواد قانونی از فصل ششم قانون حفاظت و بهره‌‌برداری از جنگل‌ها و مراتع کشور مصوب سال 1346 مورد بررسی قرار گرفت. در تحقیق حاضر به‌منظور ارزیابی تخلفات حوزه منابع طبیعی، از شیوه توصیفی- تحلیلی در قالب روش تحلیل محتوی کمّی استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین پرونده جرایم مربوط به آتش‌سوزی (211 پرونده) بود، درحالی که فراوانی قطع نهال و درخت به ترتیب برابر با 77 و 66 مورد بودند. فراوانی قطع نهال و درخت در طی زمان مورد مطالعه نشان داد بیشترین فراوانی تخلف مذکور در سال 1387 رخ داده بود که میزان آن به ترتیب برابر با 1624 و 1505 اصله نهال و درخت بودند. فراوانی موارد وقوع آتش سوزی نشان داد روند آن افزایشی بوده و بیشترین میزان آن در سال 1395 رخ داده است که برابر با 31 مورد بوده است. در سه روستای مورد مطالعه به تفکیک نیز فراوانی قطع نهال و درخت نسبت به سایر انواع تخلف بیشتر بود. نتایج آنالیز آماری برای بررسی معنی‌دار بودن اختلاف بین میانگین تخلفات حاکی از آن بود که سه روستا با هم فاقد اختلاف معنی‌دار بودند، درحالی که فراوانی قطع نهال و درخت دارای اختلاف معنی‌دار می‌باشد. همچنین در روستاهای گورسفید و چله، گواور و چله از لحاظ تعداد آتش‌سوزی تفاوت معنی‌داری وجود دارد اما روستاهای گورسفید و گواور اختلاف معنی‌داری با هم نداشتند. همچنین دام غیرمجاز و تعداد موارد آتش‌سوزی در بین روستاها دارای اختلاف معنی‌داری بودند. به طور کلی با نتایج به دست آمده، وجود انواع تخلفات از قبیل آتش سوزی، دام غیرمجاز، قطع درخت و نهال و قاچاق چوب، هیزم و ذغال در روستاهای مورد مطالعه اثبات گردید که در طی زمان منجر به تخریب طبیعت منطقه ‌گردیده است. بنابراین با توان‌افزایی و استفاده از آموزش جوامع محلی و فرهنگ‌سازی در استفاده از مواهب طبیعی و همچنین اعمال قوانین سختگیرانه برای متخلفان می‌توان در این زمینه اقدامات موثری انجام داد.

چکیده انگلیسی:

Local communities are directly related to natural areas and they affect the ecosystem. The objective of this study was to accurately identify the most important issues affecting the destruction of natural resources using legal cases of natural resources. To conduct this study, legal cases from 2006 to 2016 were used in the archives of the Natural Resources and Watershed Department of Gilangreb for the villages of Chelleh, Gowawer, and Gorsefid. By studying the cases, the type of violation and its amount were recorded and the legal materials from the sixth chapter of the Law of Protection and Exploitation of Forests and Ranges approved in 1967 were examined. In the current research, a descriptive-analytical method was used in the form of a quantitative content analysis method in order to evaluate the violations in the field of natural resources. The results showed that most cases of issues consist of fire (211 cases), while the frequency of saplings and tree cutting were 77 and 66, respectively. The frequency of cutting saplings and trees during the study period showed that the highest frequency of the aforementioned violation occurred in 2008, which was 1624 and 1505 for the saplings and trees, respectively. The number of fire events showed that its trend is increasing and the highest number occurred in 2016, which was equal to 31 items. In the three studied villages separately, the amount of sapling and tree cutting were higher than other types of issues. The statistical analysis results to analyze the significance of the difference between the mean issues indicated that there was no significant difference among the three villages, while the frequency of saplings and tree cutting has a significant difference. Besides, the Gorsefid and Chelleh, Gowawer and Chelleh villages have a significant difference in the number of fires, however, there was no significant difference between Gorsefid and Gowawer. Illegal grazing and fire events among the villages have significant differences. Generally, with the obtained results, it was proved that there are all kinds of issues in the studied villages such as fire, illegal grazing, cutting of trees and saplings, and smuggling of wood, firewood, and charcoal, which lead to the natural destruction of the region over time. Therefore, effective measures can be taken in this field by empowering and using the education of local communities in the use of nature, as well as applying strict laws to offenders.