حسابگری ذهنی: چالشی نو بر مدل‌های کلاسیک مدیریت مالی

محورهای موضوعی : حسابداری مدیریت

اسماعیل مشیری ¹ ( ندارد )
آرزو جلیلی ² ( نویسنده مسئول و طرف مکاتبه )

تاریخ دریافت : 1388/05/20 تاریخ پذیرش : 1388/09/21 تاریخ انتشار : 1388/08/01

کلید واژه: حسابگری ذهنی, انسان اقتصادی, انسان اجتماعی, انسان اداری, مدل قضاوت‌های جانبدارانه و ابت, قالب بندی,

چکیده مقاله :

در مقاله حاضر با مروری بر مبانی و مفروضات “اقتصاد غیر رفتاری”(عقلانیت نامحدود، خودخواهی (تمایلات) نامحدود و کنترل نامحدود)، مدیریت مالی کلاسیک و نیز چارچوب‌های حسابداری استاندارد که عموما بر پایه طبقه بندی‌های انتزاعی منتج از اقتصاد غیر رفتاری شکل گرفته، به چارچوب‌های کلی حسابگری ذهنی پرداخته شده است. در این بحث ابتدا ضمن به چالش کشیدن مفروضات اقتصاد غیر رفتاری و مدیریت مالی کلاسیک، مدل‌های بدیل که نه بر پایه مفروضات انتزاعی، بلکه بر پایه واقعیت‌های روانشناختی درون انسان که بازیگر اصلی(تصمیم گیرنده) صحنه اقتصادی و انتخاب‌های مالی می‌باشد، ارائه گردیده است. قابل ذکر است که مدل‌های بدیل با الهام از مفاهیم روانشناسی به خصوص "روانشناسی ادراکی"، در گستره یک طیف شامل مدل "انسان اقتصادی"، مدل "انسان اداری" هربرت سایمون، مدل "قضاوت‌های جانبدارانه" و بالاخره مدل "انسان اجتماعی" در انتهای طیف ارائه گردیده است. در ادامه به کارکرد‌های عملی حسابگری ذهنی اشاره شد و بالاخره با یک جمع بندی و نتیجه گیری به بحث پایان داده شده است

چکیده انگلیسی:

In this article, that part of assumption of “non behavioral economic”- which deals with: unbounded rationality, unlimited self control and maximum fulfillment of desires-, which in turn paves the way to so called “economic man”, is challenged. Several implication and critics are addressed in this regard. In continuation a new approach which is literally called “social man” is adapted. Since “economic man” and “social man” are two abstract extremes of continuum, alternatively and to adapt to reality two practice models; namely: “administrative man” and “judgmental heurist biased model” are presented. Mental accounting is a natural outcome of integration of the two above mentioned models. This concept is defined, several implications are addressed, and finally some functions and applications is economic, finance, and individual judgments are discussed