کد مقاله : JMA-2312-13012 (R1) بازدید : 3 صفحه: 1 - 17

نوع مقاله: پژوهشی

نقش میانجی نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی

محورهای موضوعی : حسابداری مدیریت

1 - گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

تاریخ دریافت : 1402/09/29 تاریخ پذیرش : 1403/03/26 تاریخ انتشار : 1403/10/24

کلید واژه: نوآوری سازمانی حسابرسان, رهبری دانش گرا, تجاری سازی, موسسات حسابرسی,

چکیده مقاله :

هدف، بررسی نقش میانجی نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی می باشد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است و بر حسب نحوه گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری، حسابداران رسمی و مدیران حرفه ای در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشند. که تعداد آنها برابر 1365 نفر می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 300 نفر تعیین شد و نمونه ها با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای اندازه گیری رهبری دانش گرا از پرسشنامه دونات و سانچز دی پابلو(2015) و برای اندازه گیری متغیر نوآوری سازمانی حسابرسان از پرسش نامه استاندارد پانگ و همکاران(2019) استفاده شده است و برای اندازه گیری تجاری سازی(مشتری محوری، بازارمحوری و فرایندمحوری) از پرسشنامه تجاری سازی بروبرگ و دیگران(2018) استفاده شده است. نرم افزار مورد استفاده برای انجام تحلیل داده ها SPSS22 و Smart PLS4 می باشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق حاکی از آنست که رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی و نوآوری سازمانی حسابرسان تاثیر مثبت و معناداری دارد. و نوآوری سازمانی حسابرسان نیز بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر مثبت و معناداری دارد. و نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی، نقش میانجی دارد. نتایج حاصل از این بررسی میتواند برای گروه های متعددی ازجمله قانون گذاران حرفه حسابرسی سازمان حسابرسی، جامعه حسابداران رسمی و مؤسسه های حسابرسی مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

The aim is to investigate the mediating role of auditors' organizational innovation in the impact of knowledge-oriented leadership on the commercialization of audit institutions. This research is applied in terms of its purpose and descriptive-survey according to the method of data collection. The statistical community, certified accountants and professional managers in audit institutions are members of the certified accountant community of Iran. Their number is equal to 1365 people. The sample size was determined using Cochran's formula of 300 people and the samples were selected and studied using stratified random sampling method. To measure knowledge-oriented leadership, the questionnaire of Donat and Sanchez de Pablo (2015) and to measure the organizational innovation variable of auditors, the standard questionnaire of Pang et al.(2019) was used from the commercialization questionnaire of Broberg et al. (2018) The software used for data analysis is SPSS22 and Smart PLS4. The results of the research hypothesis test indicate that knowledge-oriented leadership has a positive and significant effect on the commercialization of audit institutions and the organizational innovation of auditors. And auditors' organizational innovation also has a positive and significant effect on the commercialization of audit institutions. And the organizational innovation of auditors has a mediating role in the effect of knowledge-oriented leadership on the commercialization of audit institutions. The results of this study can be used for several groups, including the legislators of the auditing profession, the auditing organization, the community of certified accountants, and auditing institutions.

منابع و مأخذ:

متن کامل:

نقش میانجی نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی

موسسات حسابرسی

وحید خوانساری¹

زهرا پورزمانی*²

تاريخ دريافت: 29/09/1402 تاريخ پذيرش: 26/03/1403

چکیده

هدف، بررسی نقش میانجی نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی می باشد. اين تحقيق از نظر هدف، کاربردي است و بر حسب نحوه گردآوري داده ها، توصيفي-پيمايشي مي باشد. جامعه آماری، حسابداران رسمی و مدیران حرفه ای در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشند. که تعداد آنها برابر 1365 نفر می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 300 نفر تعیین شد و نمونه ها با استفاده از روش نمونه¬گیری تصادفی طبقه¬ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای اندازه گیری رهبری دانش گرا از پرسشنامه دونات و سانچز دی پابلو(2015) و برای اندازه گیری متغیر نوآوری سازمانی حسابرسان از پرسش نامه استاندارد پانگ و همکاران(2019) استفاده شده است و برای اندازه گیری تجاری سازی(مشتری محوری، بازارمحوری و فرایندمحوری) از پرسشنامه تجاری سازی بروبرگ و دیگران(2018) استفاده شده است. نرم افزار مورد استفاده برای انجام تحلیل داده ها SPSS22 و Smart PLS4 می باشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق حاکی از آنست که رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی و نوآوری سازمانی حسابرسان تاثیر مثبت و معناداری دارد. و نوآوری سازمانی حسابرسان نیز بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر مثبت و معناداری دارد. و نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی، نقش میانجی دارد. نتایج حاصل از این بررسی میتواند برای گروه های متعددی ازجمله قانون گذاران حرفه حسابرسی سازمان حسابرسی، جامعه حسابداران رسمی و مؤسسه های حسابرسی مورد استفاده قرار گیرد.

واژه های کلیدی: نوآوری سازمانی حسابرسان، رهبری دانش گرا، تجاری سازی، موسسات حسابرسی

[1] گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ایمیل: vahid.khansari1397@gmail.com

[2] گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)Zahra.poorzamani@yahoo.com

1-‌ مقدمه

امروزه سازمان ها نیازمند رهبرانی هستند که با خلق چشم اندازهای نوین، تدوین و توسعه بینش ها و الهام بخشی موجب تحول و نوآوری شده و با برانگیختن پیروان و ایجاد تعهد و مسئولیت پذیری و هماهنگی در آنها، عوامل و عناصر سازمانی را به گونه ای بکار می گیرند که هم بقای سازمان را تضمین کرده و هم موجبات رشد آنها را فراهم سازند(جوان امانی و اکبری، 1400). با تمرکز بر سطح سازمان، این سوال مطرح می شود که چگونه رهبری می تواند نقش هایی را برای استفاده از تکامل سازمان های حسابرسی ایفا کند (اوبرر و ارکولار، 2018). چندین سبک رهبری در تحقیقات وجود دارد که یکی از آنها رویکرد ”رهبری استراتژیک “ است که ترکیبی از سبک های مختلف رهبری رهبر را توضیح می دهد (دونات و سانچز دی پابلو، 2015). رهبری دانش گرا یکی از ویژگی های قابل توجه رهبری استراتژیک بوده و در حال حاضر در سازمان ها اهمیت یافته است. اعتقاد بر این بود که رهبر دانش گرامی تواند به نوآوری کمک کند و در نهایت به مزیت رقابتی پایدار منجر شود (نقش بندی و جاسم الدین، 2018). پدیده تجاری سازی یک اتفاق مطلوب و خوشایند در مؤسسات حسابرسی محسوب شود (سوینی و مک گری، ۲۰۱۱) بنابراین، موضوع تجاری سازی مؤسسات حسابرسی و تغییر نوع رویکردهای عملکردی مؤسسات جزء موضوعات استراتژیک در حیطه های کلان مؤسسات حسابرسی محسوب میشود که نیازمند تغییر و تحول در برنامه ها و سیاستهای آتی مؤسسات دارد. نکته حائز اهمیت این است که این موضوع با توجه به توضیحات داده شده، کمتر مورد توجه قرار گرفته است(بروبرگ و همکاران، ۲۰۱۸). پژوهش های انجام گرفته پس از رسوایی انرون نیز نشان میدهند که تجاری سازی حرفه حسابرسی یکی از عوامل تسهیل کننده بروز رفتار غیراخلاقی و کاهش کیفیت و استقلال حسابرس است(شارما و سیدو، ۲۰۰۱؛ سیترون، ۲۰۰۳؛ سودابی و همکاران، ۲۰۰۹؛ سوری و همکاران، ۲۰۱۰؛ کارتر و همکاران، ۲۰۱۵). آنها معتقدند که نتیجه این کار منجر به تخریب حسابرسی به عنوان یک حرفه می گردد.

ادبیات تحقیق در مورد تجاری سازی و برای توصیف فرایند تجاری سازی مؤسسات حسابرسی از اصطلاحاتی نظیر «سودآوری»، «اثربخشی»، «استراتژی بازار»، «گرایش به مشتری»، «شرکتی سازی» «فرایند کسب و کار»، «مالی سازی» و «بازارگرایی» (سوینی و مک گری، ۲۰۱۱؛ برو برگ، ۲۰۱۳؛ بروبرگ و همکاران، 2018) استفاده می کند. بر این اساس باید بیان نمود تحقیقاتی که به طور مستقیم به این موضوع پرداخت باشند کار نشده است و این پژوهش تلاش دارد تا مستنداتی از پیشینه های پژوهشی تا حدی مشابه را در این بخش ارائه دهد. در ادبیات تحقیق، رابطه مثبتی بین سبک رهبری و فاکتورهای مولفه نوآوری سازمانی حسابرسان نشان داده شده است. سطح بالاتر آموزش، مهارت‌ها و پتانسیل یادگیری کارکنان را افزایش می دهد. این مساله، محیط نوآوری را ایجاد کرده، خلاقیت را القا می‌کند و در نهایت به نوآوری و تجاری سازی منجر می‌گردد(تان و نصوردین¹، 2011). وقتی سازمان حسابرسی بخواهد در صنعت رقابتی باقی بماند، در کنار نقش های سبک رهبری، فاکتورهای مولفه نوآوری سازمانی حسابرسان نیز حائز اهمیت فراوانی است. فاکتورهای مولفه نوآوری سازمانی حسابرسان به عنوان عامل کلیدی دیگر مطرح شده است(هیتکا² و همکاران، 2019).

اگرچه یافته‌های بالا امیدوارکننده است، اما چند شکاف قابل‌توجه باقی می‌ماند. اول اینکه، هیچ یک از مطالعات پیشین درباره اثرات میانجی نوآوری سازمانی در رابطه بین رهبری دانش گرا و تجاری سازی صنعت حسابرسی تحقیق نمی‌کنند. مطالعات نشان داده‌اند که رهبری دانش گرا یک عامل موثر بر تعامل کارکنان است (ویور و میشل، ۲۰۱۲). رهبران با مدیریت دانش ضعیف سالانه حدود ۶۲.۴ میلیون دلار هزینه دارند. بنابراین، این مطالعه بر استفاده از مدیریت دانش برای بهبود رهبری در صنعت حسابرسی تاکید دارد. دوم، رهبری دانش گرا بدون شک یک ترفند خوب برای صنعت خدمات‌گرای حسابرسی است (به عنوان مثال، چن و پنگ، ۲۰۱۹؛ هوئرتاس و والدیویا و همکاران، ۲۰۱۹). چندین محقق (به عنوان مثال، جانگ و همکاران، ۲۰۱۵؛ لیانگ و همکاران، ۲۰۱۷) فرض می‌کنند که سبک رهبری دانش گرا در صنعت حسابرسی بر نیروی کار و منابع انسانی در حال توسعه موثر است. آن‌ها تاکید می‌کنند که این امر اعتماد به نفس و احترام را با ترویج علاقه کارمندان به منافع سازمانی ایجاد می‌کند. رهبری دانش گرا به احتمال زیاد در یک فرهنگ سلسله مراتبی سنتی و جمعی مفید است (به عنوان مثال، ایران)، که در آن سازمان‌ها ارزش بیشتری دارند و کارکنان برای رسیدن به اهداف گروهی هدایت می‌شوند(رابیول³ ، 2021)

رویکردهای پژوهشی در این زمینه چندان مورد بررسی قرار نگرفته است و بیشتر تحقیقات قبلی معیارهای حسابرس به عنوان فرد تخصصی در حیطه های مؤسسات را بررسی نموده اند و کمتر به نقش تأثیرگذار مؤلفه های نوآوری سازمانی در تسهیل فرآیند تجاری سازی مؤسسات حسابرسی پرداخته اند. این پژوهش در تلاش است تا با معرفی رهبری دانش گرا و مؤلفه های نوآوری سازمانی به عنوان عوامل مؤثر بر تجاری سازی صنعت حسابرسی سهم مهمی در پیشبرد و توسعه پژوهش های صورت گرفته در این زمینه ایفا نماید.

2-چارچوب نظری تحقیق

رهبری فرآیندی از نفوذ اجتماعی است که در آن رهبر به دنبال مشارکت داوطلبانه زیردستان در تلاش برای دستیابی به اهداف سازمانی است. رهبر را می‌توان به عنوان فردی تعریف کرد که به زیردستان اجازه می‌دهد یا بر آن تأثیر می‌گذارد تا به نحوی برای دستیابی به اهداف سازمانی عمل کنند (محصل و همکاران⁴، 2023).

تجاری سازی می تواند برای شرکتها مفید باشد تا در تغییر سریع چرخه عمر فناوری و وضعیت چابک، فعالیت های تجاری را به آرامی آغاز کنند. از این رو رهبری دانش گرا، سازمان ها را قادر می سازد تا به مزایای بلندمدت دست یابد(بانماروروی⁵ و همکاران، 2022).

مقالات فراوانی گردآوری شده و مرتبط با این موضوع است. از جمله، شمیم و همکاران(2017) دریافتند که کلیدهای اساسی برای موفقیت موسسات حسابرسی، افزایش قابلیت نوآوری، آموزش و دانش در یک سازمان است. باید اهمیت نوآوری را در هنگام مواجهه با تغییر سریع در زمینه کسب و کار ناشی از نوآوری و فناوری درک کرد. بنابراین، دانستن نحوه ایجاد تجاری سازی پایدار در موسسات حسابرسی ضروری است. موسسات حسابرسی، سازمان های دانشی هستند که باید دانش را برای حسابرسان ایجاد کرده و توزیع کنند. بنابراین، مدیریت دانش و اشتراک گذاری در میان حسابرسان، مسائل نوظهوری هستند. مزایای قابل توجهی از نظر مزیت رقابتی برای موسسات را می توان از کاربرد دانش در میان حسابرسان به دست آورد (مهدی و السفیر 2014). از طرفی رهبری در سازمان های دانشی هنگامی مهم می شود که کارکنان دانشی، رهبران را فعال و به حمایت از فعالیت های دانش و یادگیری متعهد کنند(اولایسن و روانگ، 2017). رهبران در مدیریت دانش نقش مهمی ایفا می کنند. در این نقش بر تشویق اعضای سازمان برای انتقال داوطلبانه دانش و استفاده مستمر از استعداد و تجربه به منظور خلق دانش سازمانی تأکید دارند(دهقانی سلطانی و دیگران، 1397). با توجه به شواهد قبلی، مشخص شده است که ایجاد دانش تأثیر قابل توجهی بر تجاری سازی موسسات حسابرسی دارد(موتولو⁶ و همکاران، 2017). اگر چه عملکرد سازمانی در کنار بقای سازمان ها تعریف شده است (وانگ⁷ و همکاران، 2015)، مطالعه حاضر، به جای آن، ایجاد دانش را به عنوان تجاری سازی موسسات حسابرسی پیشنهاد می کند زیرا به بقای سازمان ها در دوره طولانی مدت مرتبط است. موتولو و همکاران(2017)، همچنین پیشنهاد کرده‌اند که رهبران دانش گرا معمولاً ارتباط خوبی با کارکنان و مشتریان برقرار می کنند. در نتیجه مزیت رقابتی پایدار در سازمان حاصل خواهد شد. همچنین، مؤلفه های نوآوری سازمانی و تکنولوژی یکی از عوامل چالش برانگیز بوده که موجب ایجاد شرایط نامطمئن در کسب و کارها می شوند. در حال حاضر بسیاری از کسب و کارها با بهبود فرآیند و سایر عملیات های مرتبط با آن بر رقابت پذیری تمرکز کرده اند(بانمایروروی⁸ و همکاران، 2022).

از طرف دیگر، ورود به یک حرفه تخصصی که نیازمند تصمیم گیری است، مستلزم مشخصه ها و ویژگی های متمایزی است که مهمترین آن توانایی تجاری سازی موسسات حسابرسی است. با این حال، مطالعات اخیر نشان می دهد که حسابرسان امروزه با چالش هایی در انجام تجاری سازی موسسات حسابرسی در محیط حسابداری و حسابرسی، مواجه هستند(برونبرگ و دیگران، 2018). ادبیات تحقیق در مورد تجاری سازی و برای توصیف فرایند تجاری سازی مؤسسات حسابرسی از اصطلاحاتی نظیر «سودآوری»، «اثربخشی»، «استراتژی بازار»، «گرایش به مشتری»، «شرکتی سازی» «فرایند کسب و کار»، «مالی سازی» و «بازارگرایی (سوینی و مک گری، ۲۰۱۱: آلووس و اسپایسر ، ۲۰۱۲؛ بروبرگ و همکاران، ۲۰۱۳؛ برو برگ، ۲۰۱۳؛ بروبرگ و همکاران، 2018) استفاده می کند.

در مجموع می توان گفت که موضوع رهبری دانش گرا و تجاری سازی با نقش میانجی نوآوری سازمانی، مباحث نو و در حال توسعه ای هستند که بیشتر تحقیقات در طی چند سال گذشته به صورت تدریجی در حال بررسی و توسعه تئوریک آن میباشند و تحقیقات در این زمینه می تواند در طی چند سال آینده بسیار پویاتر نسبت به امروز و گذشته باشد. بر این اساس باید بیان نمود تحقیقاتی که به طور مستقیم به این موضوع پرداخت باشند کار نشده است و این پژوهش تلاش دارد تا مستنداتی از پیشینه های پژوهشی تا حدی مشابه را در این بخش ارائه دهد. طبق بررسیهایی که توسط محققین انجام شده در ادامه به برخی از مربوطترین مطالعات انجام شده به صورت خلاصه اشاره میگردد.

محصل و همکاران⁹(2023) در تحقیقی تحت عنوان سبک رهبری، اشتراک دانش و کیفیت حسابرسی بیان کردند که هدف این مقاله بررسی چگونگی تأثیر سبک رهبری در مؤسسات حسابرسی بر کیفیت حسابرسی است. این مقاله بیشتر نقش میانجی تسهیم دانش را در رابطه بین سبک رهبری و کیفیت حسابرسی بررسی می کند. مقاله حاضر به بررسی تأثیر سبک های رهبری تحول آفرین و خدمتگزار بر کیفیت حسابرسی از طریق اشتراک دانش می پردازد. داده ها از 396 حسابرس از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد که هر دو سبک رهبری تحول آفرین و خدمتگزار به طور قابل توجهی بر کیفیت حسابرسی از طریق اشتراک دانش تأثیر می گذارند. علاوه بر این، تأثیر سبک رهبری تحول آفرین قوی تر از تأثیر سبک رهبری خدمتگزار است.

بانمایروروی¹⁰ و دیگران(2022) در تحقیقی تحت عنوان تأثیر رهبری دانش محور و توسعه منابع انسانی بر مزیت رقابتی پایدار از طریق فاکتورهای مؤلفه نوآوری سازمانی بیان کردند که رهبری دانش محور مستقیماً بر مزیت رقابتی پایدار تأثیر می گذارد، در حالی که توسعه منابع انسانی تأثیر مستقیم معناداری بر مزیت رقابتی پایدار ندارد. علاوه بر این، رهبری دانش محور و توسعه منابع انسانی به طور غیرمستقیم بر مزیت رقابتی پایدار از طریق فاکتورهای مؤلفه نوآوری سازمانی تأثیر گذاشتند. اوبریچ و دیگران(2021) در تحقیقی تحت عنوان تأثیر سبک رهبری، طراحی سازمانی و شیوه‌های مدیریت منابع انسانی بر مدیریت دانش نشان می‌دهند که سبک رهبری و طراحی سازمانی مدیریت دانش را تنها زمانی کاهش می‌دهد که عدالت سازمانی توسعه یابد. صالحی و قادری(2021) در تحقیقی تحت عنوان رابطه بین انواع مختلف رهبری، هویت و اعتماد به نفس و بی طرفی حسابرسان بیان کردند که بین رهبری کاریزماتیک، تحول گرا، مشارکتی، تفویض اختیار و بوروکراتیک و بی طرفی حسابرسان رابطه معناداری وجود دارد. تأثیر رهبری تحول گرا بر بی طرفی حسابرس با نقش میانجی هویت صاحبکار نشان می دهد که رابطه عمیق مشتری و حسابرس مسلم تلقی شده است. الباوات(2021) در تحقیقی تحت عنوان اشتراک ضمنی دانش در موسسات حسابرسی و ورودی های کیفیت حسابرسی: اثر سرمایه اجتماعی حسابرسان بیان کردند که اشتراک ضمنی دانش در یک مؤسسه حسابرسی کوچک، یک محرک قوی برای کیفیت حسابرسی از طریق بهبود ورودی‌های آن است. بروبرگ و همکاران (۲۰۱۸) در مطالعهای هویت حرفهای و هویت سازمانی حسابرسان و فرآیند تجاریسازی در مؤسسات حسابرسی را بررسی کردند. نتایج آنها حاکی از آن است که بین هویت سازمانی و سه جنبه تجاریسازی رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد.

زنگانه و سراجی(1402) در تحقیقی تحت عنوان بررسی تأثیر حرفه‌ای‌گرایی، فرهنگ‌ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرسان با توجه به نقش تعدیلی هوش معنوی بیان کردند که هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر حرفه‌ای‌گرایی، فرهنگ‌ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرسان، با توجه به نقش تعدیلی هوش معنوی است. نتایج نشان داد که حرفه‌ای‌گرایی، فرهنگ‌ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرس تأثیر معناداری دارد. هوش معنوی اثر حرفه‌ای‌گرایی بر عملکرد حسابرس را تعدیل می‌کند. هوش معنوی اثر فرهنگ‌ سازمانی بر عملکرد حسابرس را تعدیل می‌نماید. هوش معنوی اثر سبک رهبری بر عملکرد حسابرس را تعدیل می‌کند. قائدامینی هارونی و دیگران(1401) در تحقیقی تحت عنوان تاثیر رهبری تحول گرا بر گشودگی برای تغییر از طریق نوآوری و یادگیری سازمانی بیان کردند که رهبری تحول گرا از طریق یاد گیری سازمانی بر گشودگی برای تغییر تاثیر مثبت و معناداری دارد.

آراد و همکاران(1401) در تحقیقی تحت عنوان تجاری‌سازی حسابرسی و بهزیستی روانی حسابرسان: تحلیلی از محیط حسابرسی ایران بیان کردند که مؤلفه‌های تجاری‌سازی (بازار‏محوری، مشتری‌محوری و فرایند‏محوری) مؤسسه‌های حسابرسی بر بهزیستی روانی حسابرسان تأثیر مثبت و معنادار دارد.

بادپا و استا(1400) در تحقیقی تحت عنوان اثر توان رهبری مدیر مالی شرکت بر نگرش حمایتی حسابرس بیان کردند که توان رهبری مدیر مالی شرکت صاحبکار بر نگرش‌ حمایتی حسابرس و همچنین میزان هویت‌یابی (آشنایی) حسابرس با صاحبکار تأثیر مثبت و معناداری دارد. زمانی و مهدوی(1399) در تحقیقی تحت عنوان تأثیر سبک‌های رهبری ملاحظات و ساختار و رده سازمانی بر تعهد حرفه‌ای حسابرسان بیان کردند که بین سبک‌ رهبری ملاحظات، سبک رهبری ساختار و رده سازمانی با تعهد حرفه‌ای حسابرسان رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد.

ولیان و دیگران(1399) در تحقیقی تحت عنوان هویت حرفه‌ای و سازمانی حسابرسان و تجاری‌سازی در مؤسسات حسابرسی بیان کردند که هویت حرفه ای حسابرسان با سه معیار تجاری سازی شامل مشتری مداری, بازار مداری و فرآیند مداری ارتباط منفی و معناداری دارد, در حالیکه, هویت سازمانی حسابرسان با این سه معیار ارتباط مثبت و معناداری دارد.

در پژوهش حاضر برای شناسایی مکانیزمی که از طریق آن به بررسی اثر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی را مورد سنجش قرار می‌دهد. در این پژوهش متغیر وابسته، "تجاری سازی موسسات حسابرسی" و متغیر مستقل" رهبری دانش گرا" بودند. همچنین متغیر "نوآوری سازمانی حسابرسان" بعنوان متغیر میانجی در نظر گرفته شدند. براساس اهداف پژوهش و با توجه به مبانی نظری مربوطه مدل مفهومی پژوهش بصورت شکل1 در نظر گرفته شده است.

بر اساس اهداف پژوهش و با توجه به مبانی نظری مربوطه مدل مفهومی پژوهش به صورت شکل 1 در نظر گرفته شده است.

بنابراین فرضیات بصورت زیر مطرح می شوند:

فرضیه اول: رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر دارد.

فرضیه دوم: رهبری دانش گرا بر نوآوری سازمانی حسابرسان تاثیر دارد.

فرضیه سوم: نوآوری سازمانی حسابرسان بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر دارد.

فرضیه چهارم: نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی نقش میانجی دارد.

3- روش شناسی پژوهش

اين تحقيق از نظر هدف، از نوع کاربردي است و بر حسب نحوه گردآوري داده ها از نوع توصيفي – پيمايشي مي باشد. جامعه آماری در این مطالعه، شامل حسابداران رسمی شاغل و مدیران حرفه ای شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشند. که کل تعداد جامعه آماري 1365 نفر می باشند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 300 نفر تعیین شد و نمونه ها با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. بدین منظور در حدود 350 پرسشنامه توزیع شده و سپس 300 پرسشنامه مورد تحلیل قرار گرفتند. همچنین در پژوهش حاضر، بر اساس سوالات تحقيق، برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استاندارد، استفاده شده است. برای اندازه گیری رهبری دانش گرا از پرسشنامه دونات و سانچز دی پابلو(2015) و برای اندازه گیری متغیر نوآوري از پرسش نامه استاندارد پانگ و همکاران(2019) استفاده شده است و برای اندازه گیری تجاری سازی(مشتری محوری، بازارمحوری و فرایندمحوری) از پرسشنامه تجاری سازی بروبرگ و دیگران(2018) استفاده شده است. نحوه نمره دهی به سؤالات در پرسش نامه های مذکور بر حسب طیف ۵ درجه ای لیکرت از کاملاً مخالفم امتیاز ۱ تا کاملاً موافقم امتیاز ۵ است. روایی مقیاس با استفاده از روایی سازه (تحلیل عاملی تاییدی-CFA) تایید شده است. در بررسی روایی و پایایی ابزار پژوهش، با تحلیل عاملی تأییدی، ساختار کلی پرسش نامه های تحقیق مورد روائی سنجی سازه محتوانی قرار گرفت. بار عاملی بین4/0 تا 6/0 قابل قبول و اگر بزرگتر از 6/0باشد، خیلی مطلوب است که بار عاملی تمامی گویه ها بزرگتر از 4/0 میباشد لذا روایی پرسشنامه تأیید میگردد. همچنین در مورد سنجش پایایی از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شده است. که چون این ضرایب بزرگتر از 7/0 باشد، آزمون از پایایی قابل قبولی برخوردار است. جهت بررسی روابط بين متغيرها با استفاده از روش مدل سازي معادلات ساختاري، از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS4 استفاده شده است.

[1] -Tan & Nasurdin

[2] - Hitka

[3] Rabiul

[4] Mohassel

[5] Banmairuroy

[6] Muthuveloo

[7] Wang

[8] Banmairuroy

[9] Mohassel

[10] Banmairuroy

نوآوری سازمانی حسابرسان

تجاری سازی موسسات حسابرسی

رهبری دانش گرا

شکل1- مدل مفهومی تحقیق

4. یافته ها

4-1-یافته های توصیفی

به منظور شناخت بهتر جامعهاي که در پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته است، قبل از تجزيه و تحليل دادههاي آماري لازم است اين دادهها توصيف شوند. با توجه به جدول2 نتایج حاصل از یافته های توصیفی نشان می دهد كه اکثر افراد نمونه داراي جنسیت مرد (244 نفر) ، داراي سن 41 تا 50 سال، دارای سطح تحصیلات فوق لیسانس و داراي سابقه 16 تا 20 سال می باشند.

جدول1. یافته های توصیفی

متغیر جمعیت شناختی	تعداد نفرات نمونه در طیف مورد استفاده
جنسیت	مرد		زن
	244		56
سن	20 تا 30 سال	31 تا 40 سال	41 تا 50 سال	50 سال به بالا
	2	112	119	67
سطح تحصيلات	کارشناسی		کارشناسی ارشد	دکتری
	89		135	76
سابقه کاری	کمتر از 10 سال	11 تا 15 سال	16 تا 20 سال	بیشتر از 20 سال
	15	102	136	47

4-2-یافته های استنباطی

جهت بررسی برازش مدل، از برازش مدل اندازهگیری، برازش مدل ساختاری و برازش کلی مدل استفاده میکنیم. به منظور بررسی پایایی مدل اندازهگیری تحقیق، به بررسی ضرایب بارهای عاملی، ضرایب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی ¹ میپردازیم. مقدار ملاک برای مناسب بودن ضرایب بارهای عاملی، 0.4 میباشد. در شکل شماره2 تمامی اعداد ضرایب بارهای عاملی سؤالات از 0.4 بیشتر است که نشان از مناسب بودن این معیار دارد. مطابق با الگوریتم تحلیل دادهها در SmartPLS4 ، بعد از سنجش بارهای عاملی سؤالات، نوبت به محاسبه و گزارش ضرایب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی میرسد. معیار دوم از بررسی برازش مدلهای اندازهگیری، روایی همگرا² است که به بررسی میزان همبستگی هر سازه با سؤالات (شاخصها) خود میپردازد. که نتایج آن در جدول 1 آمده است.

[1] Composite Reliability

[2] Convergent Validity

جدول3.نتایج معیار آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی متغیرهای پنهان تحقیق

متغیرهای مکنون	ضریب آلفای کرونباخ (Alpha>0.7)	ضریب پایایی ترکیبی (CR>0.7)	میانگین واریانس استخراجی (AVE>0.5)
تجاری سازی موسسات حسابرسی	0.859	0.914	0.781
رهبری دانش گرا	0.912	0.938	0.792
نوآوری سازمانی حسابرسان	0.731	0.826	0.544

با توجه به اینکه مقدار مناسب برای آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی 0.7 است و مطابق با یافتههای جدول فوق این معیارها در مورد متغیرهای مکنون مقدار مناسبی را اتخاذ نمودهاند، میتوان مناسب بودن وضعیت پایایی پژوهش را تأیید نمود. با توجه به اینکه مقدار مناسب برای ¹AVE، 0.5 است و مطابق با یافتههای جدول فوق این معیار در مورد متغیرهای مکنون مقدار مناسبی را اتخاذ نمودهاند، در نتیجه مناسب بودن روایی همگرای پژوهش تأیید میشود. جهت سنجش روایی واگرا از معیار فورنل-لارکر استفاده کرده ایم. که نتایج بصورت جدول 4 می باشد. چون مقادیر قطر اصلی(جذر AVE) برای هر متغیر پنهان از همبستگی آن متغیر با سایر متغیرهای پنهان موجود در مدل بیشتر می باشد روایی واگرای مدل نیز تایید می شود.

[1] Average Variance Extracted

جدول4. محاسبه روایی واگرا

	تجاری سازی موسسات حسابرسی	رهبری دانش گرا	نوآوری سازمانی حسابرسان
تجاری سازی موسسات حسابرسی	0.884
رهبری دانش گرا	0.292	0.890
نوآوری سازمانی حسابرسان	0.345	0.331	0.738

با توجه به شکل شماره 2 و 3، فرضیههای تحقیق چون ضرایب t بیشتر از 1.96 بدست آمدهاند، لذا در سطح اطمینان 95% معنادار بودن آنها تأیید میشود.

دومین معیار برای بررسی برازش مدل ساختاری در یک پژوهش ضرایب R2 مربوط به متغیرهای پنهان درونزای (وابسته) مدل است. R2 معیاری است که نشان از تأثیر یک متغیر برونزا بر یک متغیر درونزا دارد و سه مقدار 0.19، 0.33 و 0.67 به عنوان مقدار ملاک برای مقادیر ضعیف، متوسط و قوی R2 در نظر گرفته میشود. مطابق با شکل 3، مقدار R2 برای سازههای درونزای پژوهش محاسبه شده است که با توجه به سه مقدار ملاک، میتوان مناسب بودن برازش مدل ساختاری را تأیید ساخت. برای بررسی برازش مدل کلی از معیار GOF استفاده میشود که سه مقدار 0.01، 0.25 و 0.36 به عنوان مقادیر ضعیف، متوسط و قوی برایGOF معرفی شده است. این معیار از طریق فرمول زیر محاسبه میگردد:

از میانگین مقادیر اشتراکی متغیرهای پنهان پژوهش به دست میآید.

با توجه به مقدار بدست آمده برای GOF به میزان 0.274 ، برازش خوب مدل کلی تأیید میشود. در این قسمت به بررسی آزمون فرضیات تحقیق با استفاده از نرم افزار PLS4 میپردازیم.

جدول5-میزان Communality و R2 متغیرهای تحقیق

$C:\Users\rayan\Desktop\KHANSARI\PLS.png$

شکل 2-مدل ساختاری پژوهش همراه با ضرایب بارهای عاملی و ضرایب معناداری

همانطور که مشاهده می کنید، مدل ساختاری پژوهش همراه با ضرایب بارهای عاملی در شکل 2 نمایش داده شده است.

$C:\Users\rayan\Desktop\KHANSARI\BT.png$

شکل3.مدل ساختاری تحقیق همراه با ضرایب معناداری

همانطور که در شکل3 نیز مشاهده می کنید، مدل ساختاری پژوهش همراه با ضرایب معناداری نمایش داده شده است.

جدول6-نتایج رابطۀ مستقیم و ضرایب معناداری مدل پژوهش

متغیرهای مکنون	R2	Communality
تجاری سازی موسسات حسابرسی	0.155	0.592
رهبری دانش گرا		0.583
نوآوری سازمانی حسابرسان	0.110	0.519
		GOF
0.565	0.1325	0.274

مسیر	T Statistics ضرایب آماره	ضریب مسیر (β)	سطح معناداری	نتیجه
رهبری دانش گرا -> تجاری سازی موسسات حسابرسی	3.920	0.200	0.000	تایید
رهبری دانش گرا -> نوآوری سازمانی حسابرسان	6.695	0.331	0.000	تایید
نوآوری سازمانی حسابرسان -> تجاری سازی موسسات حسابرسی	4.810	0.279	0.000	تایید

با توجه به جدول6 نتایج روابط مستقیم و ضرایب معناداری مسیرها در مدل پژوهش نمایش داده شده است.

تحلیل فرضیات:

فرضیه اول: رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر دارد.

با توجه به شکل 2 و 3 میتوان گفت ضریب استاندارد شده بین متغیرها(رهبری دانش گرا و تجاری سازی موسسات حسابرسی) برابر β=0.200 میباشد. و ضریب معناداری(آماره تی) نیز برابر t=3.920 بوده(بیشتر از قدرمطلق 1.96) که نشان میدهد این تاثیر، معنادار است. و میتوان نتیجه گرفت، رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر مثبت و معناداری دارد.

فرضیه دوم: رهبری دانش گرا بر نوآوری سازمانی حسابرسان تاثیر دارد.

با توجه به شکل 2 و 3 میتوان گفت ضریب استاندارد شده بین متغیرها(رهبری دانش گرا و نوآوری سازمانی حسابرسان) برابر β=0.331 میباشد. و ضریب معناداری(آماره تی) نیز برابر t=6.695 بوده(بیشتر از قدرمطلق 1.96) که نشان میدهد این تاثیر، معنادار است. و میتوان نتیجه گرفت، رهبری دانش گرا بر نوآوری سازمانی حسابرسان تاثیر مثبت و معناداری دارد.

فرضیه سوم: نوآوری سازمانی حسابرسان بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر دارد.

با توجه به شکل 2 و 3 میتوان گفت ضریب استاندارد شده بین متغیرها(نوآوری سازمانی حسابرسان و تجاری سازی موسسات حسابرسی) برابر β=0.279 میباشد. و ضریب معناداری(آماره تی) نیز برابر t=4.810 بوده(بیشتر از قدرمطلق 1.96) که نشان میدهد این تاثیر، معنادار است. و میتوان نتیجه گرفت، نوآوری سازمانی حسابرسان بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر مثبت و معناداری دارد. و لذا فرضیه سوم تأیید خواهد شد.

فرضیه چهارم: نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی نقش میانجی دارد.

طبق نظریه سوبل¹ و با توجه به جداول فوق و با در نظر گرفتن اثرات ضرایب در حالت میانجی گری در جدول 7میتوان گفت:

شکل4 روابط نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی را نشان می دهد.

[1] Subell

$C:\Users\rayan\Desktop\KHANSARI\COMM2.png$

شکل4- روابط میانجیگری

جدول 7- اثرات ضرایب در حالت میانجی گری

	متغیر
	a	b	c
ضرایب بتا	0.331	0.279	0.200
سطح معنی داری	0.000	0.000	0.000
اثر غیرمستقیم		اثر مستقیم	اثر کل
a*b		c	(a*b)+c
0.092		0.200	0.292

طبق نظریه سوبل¹(1996) سه حالت پدید می آید:

1-حالتی که c معنی دار نشود ولی a و b معنی دار شود یعنی m میانجی کامل است.

2-حالتی که c معنی دار بشود ولی a یا b یا هردو معنی دار نشود m میانجی نیست.

3- حالتی که c معنی دار بشود a و b هم معنی دار شود m میانجی جزئی است

با توجه به ضرایب بتا و سطح معناداری نمایش داده شده در جدول 7 بین این سه متغیر و با توجه به شرایط ذکر شده در فوق، حالت سوم برقرار می باشد. بنابراین، می توان بیان کرد که فرضیه 0 H رد و فرضیه H1 تأیید میشود و میتوان نتیجه گرفت نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی نقش میانجی جزئی دارد. و لذا فرضیه چهارم تأیید خواهد شد.

5-بحث و نتیجه گیری

با بررسی مطالعات صورت گرفته در حوزه حسابرسی مشخص شد که مطالعات اندکی به موضوع تاثیر عواملی همچون رهبری دانش گرا و نوآوری سازمانی حسابرسان بر تجاری سازی موسسات حسابرسی توجه داشته اند. و تاثیر همزمان آنها تاکنون در هیچ تحقیقی مورد بررسی قرار نگرفته است. اما برخی پژوهشگران معتقدند که هر دو بر فرایند تجاری سازی موسسات حسابرسی اثرگذار هستند. در ادبیات کیفیت حسابرسی، توجه کمی هم به سبک رهبری و هم به نوآوری سازمانی اختصاص داده شده است. این مقاله مدلی ایجاد می کند که نشان می دهد چگونه سبک رهبری دانش گرا، تجاری سازی موسسات حسابرسی را بهبود می بخشد و چگونه نوآوری سازمانی حسابرسان تأثیر سبک رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تقویت می کند. نتایج به ویژه برای صنعت حسابرسی پیامدهای مهمی دارد.

نتایج حاصل از فرضیه اول بیانگر آنست که رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر دارد. رهبران هر سازمانی می توانند بر عملکرد حسابرسان به شیوه های گوناگون تأثیر بگذارند. آنها می توانند حسابرسان را به سمت فرآیندهای دانش گرایانه هدایت کنند. رهبری فرآیندی است که به کمک آن هر فرد، افراد دیگر را برای تلاش به منظور دستیابی به هدف معين تحت تأثیر قرار میدهد. رهبری دانش گرا به عنوان یکی از پارادایم های رهبری برای ارتقای عملکرد سازمان در محیط متلاطم امروزی، با قابلیت برانگیختن حسابرسان سعی در پیش بینی تغییرات محیطی دارد. مهم ترین ویژگی عصر کنونی عدم اطمینان، پیچیدگی، جهانی سازی و تغییرات فزاینده تکنولوژیکی است. موفقیت در چنین شرایطی، مستلزم تغییر در فعالیتها و وظایف سازمانی و چگونگی اداره و بویژه رهبری سازمان هاست؛ بنابراین سازمان های موفق به رهبرانی نیازمندند که با ژرف نگری، مسیر آینده سازمان را مشخص سازند، افراد را به آن مسیر هدایت کنند و انگیزه ایجاد تحول را در حسابرسان بوجود آورند؛ چرا که سبک و شیوه رهبری دانش گرا می تواند در پیشبرد اهداف سازمان از جمله: نوآوری و تجاری سازی، به عنوان مهمترین سرمایه هر سازمان، مؤثر واقع گردد. در واقع استفاده رهبران از سبک های رهبری دانش گرا در موسسات حسابرسی باعث می گردد که حسابرسان حتی هنگامی که با مشکلاتی در کار و زندگی شخصی خود مواجه می شوند، انرژی بیشتری در محل کار خود صرف می کنند، همچنین احساس غرور به کار خود دارند و فعالیتهای چالشی را با شور و اشتیاق بیشتری بویژه زمانی که رهبر یا مدیرشان با لحنی خدمتگزارانه با آنان صحبت می کنند، انجام میدهند؛ که در نتیجه بهتر بر کار خود تمرکز کرده و سودآوری شان برای موسسات حسابرسی بهبود خواهد یافت. نتیجه این بخش با تحقیقات، صالحی و قادری(2021)، منجه و دیگران(2019)، سوانبرگ و پیتر او همان(2017)، تسه و وارن (2014) بادپا و استا(1400)، مهدوی و زمانی(1400) مطابقت دارد که بیان کردند که بین سبک های مختلف رهبری و سودآوری موسسات حسابرسی رابطه معناداری وجود دارد.

مطالعات قبلی اثرات مستقیم رهبری دانش گرا را بر اشتراک دانش نشان می دهد(پارک² و کیم، 2018). یین³ و همکاران(2019) تأثیر غیرمستقیم رهبری بر بهره وری با میانجیگری اشتراک دانش را گزارش کردند و آنسلمن و مولدر(2020) نیز از تأثیر غیرمستقیم سبک رهبری تحول آفرین بر اشتراک دانش حمایت کردند. به گفته یین و همکاران(2019)، رهبری دانش گرا برای موفقیت شرکت ها در عصر اقتصاد دانش اهمیت بیشتری پیدا کرده است. رهبری دانش گرا بر پیروان نظارت می کنند و به آنها کمک می کنند تا در سطح بسیار بالایی از تسهیل اشتراک دانش در میان کارکنان سازمان حفظ شوند.

نتایج حاصل از فرضیه دوم بیانگر آنست که رهبری دانش گرا بر نوآوری سازمانی حسابرسان تاثیر دارد. بنابراین می توان بیان نمود که رهبران دانش گرا شرایطی را فراهم می کنند که کارکنان به تسهیم دانش و تجربیات خود میپردازند. در عصر حاضر، صنعتی شدن و پیشرفت در فناوریهای اطلاعاتی، موجب گردیده که حسابرسی کارکردهای متنوع تری پیدا نموده و با هدف ارائه خدمات بهتر مورد تقاضای کشورها، از رشد و پیشرفت در فناوریهای مختلف حمایت نماید. دانش به منبعی مهم و حیاتی در کاهش عدم قطعیت و تنها منبع پایدار برای کسب نوآوری سازمانی در شرکتهای حسابرسی تبدیل شده است. نتایج این یافته با تحقیقات کاوشولی و دیگران(2021)، الباوات(2021)، غنی زاده و دیگران(1400)، و میرزایی مهر و فضل زاده (1397) مطابقت دارد که بیان کردند، انتشار دانش در مؤسسات حسابرسی فرآیندی حیاتی است که توسط محققان بررسی نشده است. پیوندهای دانش ضمنی با مدیران می‌تواند برای عملکرد حسابرس مفید باشد، و پیوندهای دانش ضمنی با مدیران ارشد و شرکا گاهی مضر است. در مجموع، این نشان می دهد که چه کسی به دنبال دانش است و چه کسی برای کسب دانش برای عملکرد مهم هستند. یافته‌های ما ممکن است به محققان کمک کند تا درک بهتری از نحوه استفاده حسابرسان از ارتباطات اجتماعی خود برای یادگیری داشته باشند، که به نوبه خود ممکن است بر کارایی و اثربخشی حسابرسی تأثیر بگذارد. علاوه بر این، موسسات حسابرسی ممکن است از درک بهتر پیامدهای جستجوی دانش از منابع مختلف سود ببرند و از این درک برای تصمیم‌گیری استفاده کنند که جریان‌های اطلاعاتی مطلوب را به حداکثر برسانند.

مطالعات قبلی همچنین اثرات مستقیم رهبری دانش گرا بر اشتراک دانش را نشان می دهد. برخی از محققان از تأثیر رهبری دانش گرا بر به اشتراک گذاری دانش حمایت کرده اند(محصل و همکاران، 2023) تأثیر غیرمستقیم رهبری خدمات را بر اشتراک دانش از طریق تعدیل مسئولیت اجتماعی شرکت گزارش کردند. بنابراین، استفاده واقعی از سبک رهبری دانش گرا به نوآری سازمانی ارتباط مهمی دارد. نتیجه نشان می دهد که اشتراک دانش به طور کامل رابطه بین سبک رهبری دانش گرا با نوآوری را واسطه می کند. به گفته تریپاتی⁴ و همکاران(2020) رهبران دانش گرا کارکنان را تشویق می کنند تا در رفتارهای خدمت رسانی و به اشتراک گذاری دانش با دیگران مشارکت کنند. تبادل متقابل دانش منجر به تولید مشترک دانش می شود که استفاده کارآمد از منابع را برای دستیابی به اهداف پیچیده سازمانی و نوآوری سازمانی ترویج می کند.

نتایج حاصل از فرضیه سوم بیانگر آنست که نوآوری سازمانی حسابرسان بر تجاری سازی موسسات حسابرسی تاثیر دارد. بنابراین، می توان بیان نمود که از ویژگی اصلی حسابرسان که به حسابرس شخصیت میدهد می توان به نوآوری سازمانی حسابرسان اشاره کرد. به نظر می رسد باید برای حل مشکلات جدید به دنبال راه حال های جدید و موضوعاتی بود که حلقه مفقوده حرفه حسابرسی حال حاضر ما هستند. یکی از این موارد، نوآوری سازمانی حسابرسان است. نتایج این یافته با تحقیقات الباوات(2021) و میرزایی مهر و فضل زاده(1397) مطابقت دارد. تحقیقات گذشته نشان داد که نوآوری سازمانی حسابرسان، عاملی مهم ولی مجزایی در محیط حسابرسی هستند که تأثیرات متفاوت بر روی موسسات حسابرسی دارند.

نتایج حاصل از فرضیه چهارم بیانگر آنست که نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی نقش میانجی دارد. نوآوری سازمانی حسابرسان بر اثر گذاری در تاثیر رهبری دانش گرا در تجاری سازی موسسات حسابرسی تأکید می کند. لذا، رهبران را به عنوان کارشناسانی معرفی می کند که باید دانش ضمنی و صریح درباره مسائلی همچون اقتصادی و حقوقی داشته باشد و همچنین از دانش تخصصی بالایی در حوزه حسابداری و حسابرسی و آخرین تحولات و تغییرات آنها نیز برخوردار است. دانش تخصصی مجموعه ای از اطلاعات فنی و تخصصی مربوط به حسابرس است. رهبری دانش گرا در اثر گذاری نوآوری سازمانی حسابرسان بر موسسات حسابرسی در مقوله هایی همچون مهارت فردی، مهارت حرفه ای و کیفیت تجربه می باشد. نتیجه این بخش با تحقیقات صالحی و قادری(2021)، الباوات(2021) و میرزایی مهر و فضل زاده (1397) منجه و دیگران(2019)، سوانبرگ و پیتر او همان(2017)، تسه و وارن(2014) بادپا و استا(1400)، مهدوی و زمانی(1400) مطابقت دارد.

در انتها به سازمان و مؤسسات حسابرســی پیشنهاد می شود برای تجاری سازی موسسات حسابرسی خود برنامه ریزی نموده و سیاست هایی را در این زمینه تدوین نمایند. از اینرو باید توجه زیادی را صرف افزایش قابلیت های رهبری دانش گرا و توان نوآورانه خود نمایند. همچنین، پیشنهاد می شود با توجه به اینکه در ﺑﺎزارﻫﺎي رﻗﺎﺑﺘﯽ، ﮐﻠﯿﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻫﺮ ﺷﺮﮐﺘﯽ، ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﺮوﯾﺞ ﻣﺴﺘﻤﺮ نوآوری اﺳﺖ، و ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اﯾﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺮﮐﺖ، ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ خلاقانه ﮐﻪ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ اﯾﻦ ﻣﺰﯾﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد، ﺗﻨﻈﯿﻢ و ﺗﺪوﯾﻦ و اﯾﺠﺎد ﻧﻤﺎﯾﺪ.

همچنین، پیشنهاد می شود از افرادی در نقش مدیر استفاده شود که دارای ویژگی های مطلوب رهبری دانش گرا از جمله تقویت ویژگیهای آرمانی حسابرسان ، تقویت انگیزش الهام بخش حسابرسان، تقویت ملاحظات فردی حسابرسان و... باشند و حتی از طریق آموزش می توان زمینه تقویت رفتارهای رهبری دانش گرا را بین مدیران حسابرسی فراهم کرد. چرا که رهبران دانش گرا عامل تغییر و تحول در سازمان می باشند و موجب ارتقاء مزیت رقابتی پایدار می شوند. همچنین، مدیران شرکتهای حسابرسی باید، برای تجاری سازی خود برنامه ریزی نموده و سیاست هایی را در این زمینه تدوین نمایند. از اینرو باید توجه زیادی را صرف افزایش توان نوآورانه خود نمایند.

به متولیان حرفه(جامعه حسابداران رسمی، سازمان حسابرسی و سازمان بورس و اوراق بهادار) پیشنهاد می شود در تربیت و آموزش های دانشگاهی حسابرسان، نحوه رهبری به خصوص رهبری دانش گرا، مورد توجه ویژه قرار گیرد. هم چنین باید در دروس حسابرسی دانشجویان رشته حسابداری، تاکید بیشتری بر انواع سبک های رهبری بویژه رهبری دانش گرا، شود و اساتید رشته حسابداری، دانشجویان این رشته را با انواع مختلف سبک های رهبری آشنا نمایند.

فهرست منابع

آراد، حامد، مشعشعی، سید محمد، بیان‌فر، فاطمه. (1401). تجاری‌سازی حسابرسی و بهزیستی روانی حسابرسان: تحلیلی از محیط حسابرسی ایران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 29(1)، 1-25.

بادپا، بهروز، استا، سهراب.(1400). اثر توان رهبری مدیر مالی شرکت بر نگرش حمایتی حسابرس. پژوهش های مالی و رفتاری در حسابداری، 1(1)، 1-19.

جوان امانی، ودود، اکبری، حمید.(1400). بررسی رابطه رهبری تحول آفرین و عملکرد سازمانی (مورد مطالعه: شرکت گروه بهداشتی فیروز). فصلنامه مطالعات مدیریت و توسعه پایدار، 1(1)، 63-88.

زمانی، رضا، مهدوی، دکتر غلامحسین. (1399). تأثیر سبک‌های رهبری ملاحظات و ساختار و رده سازمانی بر تعهد حرفه‌ای حسابرسان. حسابداری سلامت، 9(1)، 21-40.

زنگانه، موسی الرضا، سراجی، فرشته. (1402). بررسی تأثیر حرفه‌ای‌گرایی، فرهنگ‌ سازمانی و سبک رهبری بر عملکرد حسابرسان با توجه به نقش تعدیلی هوش معنوی. مطالعات اخلاق و رفتار در حسابداری و حسابرسی، 3(2)، 75-94.

دهقانی سلطانی، مهدی ؛ مصباحی، مریم ؛ طالبی، یاسمن(1397) تأثیر ارزش‌های سازمانی و رهبری دانش‌گرا بر عملکرد نوآوری با تبیین نقش تسهیم دانش، فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(3)، 43-74.

قائدامینی هارونی، عباس، صادقی، مهرداد، صادقی ده چشمه، زهرا، مالکی فارسانی، غلام رضا. (1401). تاثیر رهبری تحول گرا برگشودگی برای تغییراز طریق نوآوری و یاد گیری سازمانی(مورد مطالعه : اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان). فصلنامه بازیابی دانش و نظام‌های معنایی، 4(2).

غنی زاده، بهرام، دستگیر، محسن، سروش یار، افسانه. (1400). تأثیر دانش مالی مدیران عامل بر کیفیت حسابرسی با در نظر گرفتن اثر تعدیل‌کننده توانایی مدیریت. پیشرفت‌های حسابداری، 13(1).

مهدوی، غلامحسین؛ زمانی، رضا(1400) تأثیر سبک‌های رهبری ملاحظات و ساختار بر رضایت شغلی حسابرسان: با توجه به نقش تعدیل‌کنندگی رده سازمانی، نشریه تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 13(50)، 5-22.

میرزایی مهر، غلامرضا؛ فضل زاده، علیرضا(1397)، بررسی تأثیر مدیریت دانش بر عملکرد مؤسسات حسابرسی با نقش میانجی یادگیری سازمانی، چشم انداز حسابداری و مدیریت ، 5(1)، 1-14.

ولیان حسن، صفری گرایلی مهدی، حسن پور داوود. (1399) هویت حرفه‌ای و سازمانی حسابرسان و تجاری‌سازی در مؤسسات حسابرسی. دانش حسابرسی. ۲۰ (۷۸) :۳۵۶-۳۹۱.

Albawwat, I.E. (2021), "Tacit knowledge sharing in small audit firms and audit quality inputs: the antecedent effect of auditors’ social capital", Journal of Knowledge Management, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/JKM-02-2021-0113

Anselmann, V. and Mulder, R.H. (2020), “Transformational leadership, knowledge sharing and reflection, and work teams' performance: a structural equation modelling analysis”, Journal of Nursing Management, 28(7), 1627-1634.

Banmairuroy, Wisanut Taweesak Kritjaroen, Winai Homsombat,(2022) The effect of knowledge-oriented leadership and human resource development on sustainable competitive advantage through organizational innovation's component factors: Evidence from Thailand ’s new S- curve industries, Asia Pacific Management Review, 27(3), 200-209.

Broberg, P., Umans, T., Skog, P., Theodorsson, E. (2018). “Auditors’ professional and organizational identities and commercialization in audit frms”, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 31(2),374-399, https://doi.org/10.1108/AAAJ-02-2014-1607.

Broberg, P., Umans, T. and Gerlofsig, C. (2013), “Balance between auditing and marketing: an explorative sudy”, Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 22(1), 57-70.

Carter, C., Spence, C. and Muzio, D. (2015), “Scoping an agenda for future research into the professions”, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 28(8),1198- 1216.

Citron, D.B. (2003), “The UK’s framework approach to auditor independence and the commercialization of the accounting profession”, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 16(2), 244-274.

Chen, S., Peng, J., 2019. Determinants of frontline employee engagement and their inﬂuence on service performance. Int. J. Hum. Resour. Manag. 1–24

Causholli, M., Floyd, T.M., Jenkins, N.T., & Soltis, S.M. (2021). The ties that bind: Knowledge-seeking networks and auditor job performance. Accounting, Organizations and Society.

Donate, M. J., & S anchez De Pablo, J. D. (2015). The role of knowledge-oriented leadership in knowledge management practices and innovation. Journal of Business Research, 68(2), 360e370.

Hitka, M., Kucharčíková, A., Štarchoň, P., Balážová, Ž., Lukáč, M., & Stacho, Z. (2019). Knowledge and Human Capital as Sustainable Competitive Advantage in Human Resource Management. Sustainability, 11(18), 4985. https://doi.org/10.3390/su11184985

Huertas-Valdivia, I., Gallego-Burín, A.R., Llor´ ens-Montes, F.J., 2019. Effects of different leadership styles on hospitality workers. Tour. Manag. 71, 402–420.

Jung, H.S., Yoon, H.H., 2015. Understanding pay satisfaction: the impacts of pay satisfaction on employees’ job engagement and withdrawal in deluxe hotel. Int. J. Hosp. Manag. 48, 22–26.

Liang, T., Chang, H., Ko, M., Lin, C., 2017. Transformational leadership and employee voices in the hospitality industry. Int. J. Contemp. Hosp. Manage. 29(1), 374–392.

Mahdi, O. R., & Almsafir, M. K. (2014). The Role of Strategic Leadership in Building Sustainable Competitive Advantage in the Academic Environment. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 129, 289–296.

Mohassel, A., Hesarzadeh, R. and Bagherpour Velashani, M.A. (2023), "Leadership style, knowledge sharing and audit quality", European Journal of Management and Business Economics, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/EJMBE-08-2022-0250

Monje Amor, Ariadna & Abeal Vázquez, José & Faíña, José. (2019). Transformational leadership and work engagement: Exploring the mediating role of structural empowerment. European Management Journal. 10.1016/j.emj.2019.06.007.

Muthuveloo, R., Shanmugam, N., & Teoh, A. P. (2017). The impact of tacit knowledge management on organizational performance: Evidence from Malaysia. Asia Pacific Management Review, 22(4), 192e201. https://doi.org/10.1016/j.apmrv.2017.07.010

Naqshbandi, M. M., & Jasimuddin, S. M. (2018). Knowledge-oriented leadership and open innovation: Role of knowledge management capability in France-based multinationals. International Business Review, 27, 701–713.

Rabiul, Md. (2021). Leadership styles, motivating language, and work engagement: An empirical investigation of the hotel industry. International Journal of Hospitality Management. 92. 10.1016/j.ijhm.2020.102712.

Oberer, B., & Erkollar, A. (2018). Leadership 4.0: Digital leaders in the age of industry, International Journal of Organizational Leadership, 7(4), 404e412.

Oubrich, Mourad & Hakmaoui, Abdelati & Benhayoun, Lamiae & Søilen, Klaus & Abdulkader, Bisan. (2021). Impacts of leadership style, organizational design and HRM practices on knowledge hiding: The indirect roles of organizational justice and competitive work environment. Journal of Business Research. 137. 488-499. 10.1016/j.jbusres.2021.08.045.

Olaisen, J., & Revang, O. (2017). The dynamics of intellectual property rights for trust, knowledge sharing and innovation in project teams. International Journal of Information Management, 37(6), 583-589.

Salehi, M., Ghaderi, A., Hashemisima, H. and Zahedi, Z. (2021), "The relationship between different types of leadership, client's identity, and self-confidence and auditors' impartiality", The TQM Journal, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/TQM-01-2021-0022

Shamim, S., Cang, S., Yu, H., & Li, Y. (2017). Examining the feasibilities of Industry 4.0 for the hospitality sector with the lens of management practice. Energies, 10(4), 499.

Sharma, D.S. and Sidhu, J. (2001), “Professionalism vs commercialism: the association between non-audit services (NAS) and audit independence”, Journal of Business Finance and Accounting, 28(5/6), 595-629.

Sori, Z.M., Karbhari, Y. and Mohamad, S. (2010), “Commercialization of accounting profession: the case of non-audit services”, International Journal of Economics and Management, 4(2), 212-242.

Suddaby, R. Y. Gendron, and H. Lam. (2009). The Organizational Context of Professionalism in Accounting, Accounting, Organizations and Society 34 (3/4). 409-427.

Sweeney, B. and McGarry, C. (2011), “Commercial and professional audit goals: inculcation of audit seniors”, International Journal of Auditing, 15(3), 316-332.

Pang, C., Wang, Q., Li, Y., & Duan, G. (2019). Integrative capability, business model innovation and performance. European Journal of Innovation Management. 22(3),541-561.

Park, S. and Kim, E.-J. (2018), “Fostering organizational learning through leadership and knowledge sharing”, Journal of Knowledge Management, 22(6), 1408-1423, doi: 10.1108/jkm-10-2017-0467.

Svanberg, J., Öhman, P. Neidermeyer, P.E. (2017), "The relationship between transformational client leadership and auditor objectivity", Accounting, Auditing & Accountability Journal, 30(5), 1142-1159.

Tan, C. L., & Nasurdin, A. M. (2011). Human resource management practices and organizational innovation: Assessing the mediating role of knowledge management effectiveness. Electronic Journal of Knowledge Management, 9(2), 155.

Tripathi, D., Priyadarshi, P., Kumar, P. and Kumar, S. (2020), “Does servant leadership affect work role performance via knowledge sharing and psychological empowerment?”, VINE Journal of Information and Knowledge Management Systems, 51(5), 792-812, doi: 10.1108/vjikms-10-2019-0159.

Tse, Herman & Chiu, Warren. (2014). Transformational leadership and job performance: A social identity perspective. Journal of Business Research. 67. 2827-2835. 10.1016/j.jbusres.2012.07.018.

Wang, Y., Bhanugopan, R., & Lockhart, P. (2015). Examining the quantitative determinants of organizational performance: Evidence from China. Measuring Business Excellence, 19(2), 23e41. https://doi.org/10.1108/MBE-05-2014-0014

Weaver, P., Mitchell, S., (2012). Lessons for Leaders from the People Who Matter. Retrieved from. https://www.ddiworld.com/ddi/media/trendresearch/lessonsforleadersfromthepeoplewhomatter_mis_ddi.pdf?ext=.pdf

Yin, J., Ma, Z., Yu, H., Jia, M. and Liao, G. (2019), “Transformational leadership and employee knowledge sharing: explore the mediating roles of psychological safety and team efficacy”, Journal of Knowledge Management, 24(2),150-171.

Zanganeh, Musa A., & Saraji, F., (2023). Investigating the effect of professionalism, organizational culture and leadership style on the performance of auditors with regard to the moderating role of spiritual intelligence. Ethics and behavior studies in accounting and auditing, 3(2), 75-94.

[1] Subell

[2] Park

[3] Yin

[4] Tripathi

Examining the mediating role of auditors' organizational innovation in the effect of knowledge-oriented leadership on the commercialization of audit institutions

Vahid Khansari ¹

Zahra Pourzamani ²

Abstract

The aim is to investigate the mediating role of auditors' organizational innovation in the impact of knowledge-oriented leadership on the commercialization of audit institutions. This research is applied in terms of its purpose and descriptive-survey according to the method of data collection. The statistical community, certified accountants and professional managers in audit institutions are members of the certified accountant community of Iran. Their number is equal to 1365 people. The sample size was determined using Cochran's formula of 300 people and the samples were selected and studied using stratified random sampling method. To measure knowledge-oriented leadership, the questionnaire of Donat and Sanchez de Pablo (2015) and to measure the organizational innovation variable of auditors, the standard questionnaire of Pang et al. (2019) was used from the commercialization questionnaire of Broberg et al. (2018). The software used for data analysis is SPSS22 and Smart PLS4. The results of the research hypothesis test indicate that knowledge-oriented leadership has a positive and significant effect on the commercialization of audit institutions and the organizational innovation of auditors. And auditors' organizational innovation also has a positive and significant effect on the commercialization of audit institutions. And the organizational innovation of auditors has a mediating role in the effect of knowledge-oriented leadership on the commercialization of audit institutions. The results of this study can be used for several groups, including the legislators of the auditing profession, the auditing organization, the community of certified accountants, and auditing institutions.

Keywords: organizational innovation of auditors, knowledge-oriented leadership, commercialization, audit institutions

[1] Department of Accounting, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. vahid.khansari1397@gmail.com

[2] Department of Accounting, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran (Correspond author) zahra.poorzamani@yahoo.com

اشتراک گذاری

آدرس مقاله

نقش میانجی نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی

نقش میانجی نوآوری سازمانی حسابرسان در تاثیر رهبری دانش گرا بر تجاری سازی موسسات حسابرسی

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی