بررسی تطبیقی الگوی پذیرش پناهنده از طرف حکومت اسلامی و دول غربی

محورهای موضوعی : جامع الفقهیه

اسماعیل راغب بابایی ¹ , حجت اله سلیمی ترکمانی ² , صالح رضایی پیش رباط ³ , حسین رستم زاد ⁴

1 - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران
2 - دانشیار، گروه آموزشی حقوق، واحد شهید مدنی، دلنشگاه شهید مدنی آذربایجان، آذرشهر، ایران (نویسنده مسئول) [e-mail]
3 - استادیار پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای، تهران، ایران.
4 - استادیار گروه حقوق، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1400/11/30 تاریخ پذیرش : 1400/12/02 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: حق شهروندی, الگوی پناه‌جوئی, فقه اسلامی, حقوق بشر غربی, حقوق بین‌الملل,

چکیده مقاله :

پناهندگی به کشور دیگر به دلایل مختلف در طول تاریخ سابقه داشته است. کشور ما ایران هرچند به نسبت دیگر کشورهای غربی جمعیت کمتری از پناه‌جویان را در خود جای داده، اما در حال حاضر نیز پذیرای جمع کثیری از اتباع خارجی می‌باشد. این پژوهش به روش تحلیلی-توصیفی درصدد بررسی رویه جمهوری اسلامی ایران برپایه اصول ولایت فقیه در برخورد با پناهندگان، ضمن قیاس با رویه غربی این مهم است. چنین نتیجه شد که رویه غربی پذیرش پناهندگان به‌واسطه رفتارهای نامتعارف جنسی، با اصول امنیت بهداشتی و همچنین مسئولیت حمایت از خانواده ناسازگار است. پذیرش به‌واسطه مشکلات سیاسی، نقض اصل بی‌طرفی محسوب شده که در عرف حقوق بین‌الملل تصریح‌ شده است. پذیرش به‌واسطه تغییر دین عمدتاً به ابزاری برای پذیرش پناهندگی بدون شرایط استحقاق آن مبدل گشته است. اما جمهوری اسلامی ایران بر مبنای اصول ولایت‌فقیه، در چارچوب حمایت از مظلومین، پناهندگانی از سایر کشورها را پذیرفته و درعین‌حال اصل بی‌طرفی را همواره رعایت کرده است. منابع حقوق بین‌الملل، کشورها را به منع سلب تابعیت خودسرانه ملزم کرده و لذا بر کشورها الزامی خاص به اعطای تابعیت وجود ندارد و نمی‌توان از بابت عدم اعطای تابعیت به اتباع افغان، به جمهوری اسلامی ایران انتقاد وارد کرد؛ ضمن آنکه به علت مشکلات اقتصادی کشور، نیاز است که فرصت‌های شغلی با تدابیر لازم توزیع گردد که در این مورد محدودیت‌های وضع‌شده با موازین بین‌المللی تطابق دارد.

چکیده انگلیسی:

Asylum in another country has a history for various reasons. Although our country, Iran, has a smaller population of asylum seekers than other Western countries, it still receives a large number of foreign nationals. This analytical-descriptive study seeks to examine the practice of the Islamic Republic of Iran in dealing with refugees, while comparing with the Western practice of this action. It was concluded that the Western practice of accepting refugees through unconventional sexual behavior is incompatible with the principles of health security as well as the responsibility of protecting the family. Acceptance due to political problems is considered a violation of the principle of neutrality, which is specified in the custom of international law. Admission through conversion has largely become a means of accepting asylum without the conditions of entitlement. However, the Islamic Republic of Iran, based on the principles of Velayat-e-Faqih, has accepted refugees from other countries in the framework of supporting the oppressed, and at the same time has always observed the principle of neutrality. International law sources oblige countries to prohibit arbitrary deprivation of citizenship, so there is no specific requirement for countries to grant citizenship, and the Islamic Republic of Iran cannot be criticized for not granting citizenship to Afghan citizens, due to the country's economic problems. Is to distribute job opportunities with the necessary measures, in which case the restrictions imposed are in line with international standards.