بررسی اثر درآمد نفتی بر درآمد مالیاتی کشورهای صادرکننده نفت

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

فاطمه نظری ¹ (کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی)

تاریخ دریافت : 1395/01/23 تاریخ پذیرش : 1395/09/16 تاریخ انتشار : 1395/06/01

کلید واژه: درآمد مالیاتی, درآمد نفتی, داده‌های تابلویی, درجه با بودن تجاری, کشورهای صادرکننده نفت,

چکیده مقاله :

هدف اصلی این مقاله، بررسی اثر درآمد نفتی بر درآمد مالیاتی کشورهای صادرکننده نفت است. برای این منظور، ‌کشورها برحسب درجه باز بودن تجاری به دو گروه شامل سطح پایین و بالا تقسیم و مدل مدنظر با بکارگیری اطلاعات تابلویی کشورها طی سال‌های 2014-1998 برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهد که در هر دو گروه از کشورهای مذکور، درآمد نفتی تاثیر منفی و معناداری بر درآمدهای مالیاتی داشته است. به علاوه، سایر متغیرها تاثیر معنی داری بر درآمد مالیاتی کشورهای با درجه باز بودن تجاری پایین ندارند، این در حالی است که در کشورهای با درجه باز بودن تجاری بالا، تمامی سایر متغیرها (به جزء تولید ناخالص داخلی) تاثیر معنی دار و مثبت دارند.

منابع و مأخذ:

ابراهیمی محسن، سالاریان محمد، حاجی میرزایی سید محمدعلی،  (1387)، بررسی مکانیسم‌های اثرگذاری درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت از دیدگاه بلای منابع طبیعی، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژِی، سال5، ش16، صص 156-131

ابونوری عباسعلی، زیوری مسعود سمیه،  (1393)، تاثیر درآمدهای مالیاتی بر رشد اقتصادی و توزیع درآمد (ایران و کشورهای منتخبOECD)، پژوهشنامه مالیات، ش 24

زراء نژاد منصور، تبعه ایزدی امین، حسین پور فاطمه،  (1393)، بررسی و اندازه گیری تاثیر درآمدهای نفتی بر درآمدهای مالیاتی در ایران، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، ش 72، صص137-111

زراء نژاد منصور، انواری ابراهیم،  (1384)، کاربرد داده‌های ترکیبی در اقتصادسنجی، فصلنامه بررسی‌های اقتصادی، ش 4، صص21-52

سلیمی سودرجانی احسان، محمودی نیا داوود، پورشهابی غرشید،  (1390)، آزادسازی تجاری و درآمد مالیاتی در کشورهای منتخب با درآمد پایین تر از متوسط، فصلنامه تحقیقات اقتصادی راه اندیشه، صص180-149

صاحب هنر حامد، ندری کامران،  (1392)، تحلیل اقتصادی اثر افزایش درآمدهای نفتی بر توزیع درآمد با رویکردBVAR: مطالعه موردی ایران، فصلنامه اقتصاد انرژی ایران، سال2، ش9، صص149-115

عباسیان عزت اله، خاتمی طیبه،  (1391)، تعیین مسیر بهینه مالیات‌ها در جهت کاهش وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی، فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، دوره 9، ش1، صص111-87

قطمیری محمدعلی، اسلاملوئیان کریم،  (1387)، برآورد تلاش مالیاتی در ایران و مقایسه آن با کشورهای درحال توسعه منتخب، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، ش43، صص186-163

کریمی پتانلار سعید، بابازاده محمد،  (1390)، اثر فساد مالی بر درآمدهای مالیاتی و مخارج دولت: مطالعه موردی کشورهای منتخب درحال توسعه، سال19، ش57، صص170-157

گرایی نژاد غلامرضا، چپردار الهه،  (1391)، بررسی عوامل موثر بر درآمدهای مالیاتی در ایران، فصلنامه علوم اقتصادی، سال6، ش20

نیازی خلیل،  (1377)، بررسی اثر انواع مالیات‌ها بر تورم در اقتصاد ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم و فنون مازندران

نجارزاده رضا، زارع حمیدرضا،  (1385)، برآورد کشش و وقفه درآمد مالیاتی شرکت‌ها در استان تهران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال6، ش3

موسوی جهرمی یگانه، رضایی محمدقاسم، سبزرو محبوبه،  (1392)، نگرشی به کارایی درآمد مالیاتی مبتنی بر مصرف در بستر نوسانات اقتصادی: تحلیل بین کشوری، پژوهشنامه مالیات، ش20، صص 52-71

Agbeyegbe, T.D., Stotsky, J. & Wolde Mariam, A. (2006),” Trade Liberalization, Exchange Rate Changes, and Tax Revenue in Sub-Saharan Africa”, Journal of Asian Economics, 17:261-284.

Bornhorst, F., & Gupta, S., & Thornton, J. (2009); “Natural Resource Endowments and Domestic Revenue Effort”, European Journal of Political Economy, no.25, pp. 439-446.

Baltagi, B. H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data. John Wileyس& Sons Inc, 3rd Edition, New York, USA.

Ghura, H. (1998); “Tax Revenue in Sub-Saharan Africa: Effects of Economic Policies And Corruption”, IMF Working Paper, Wp/98/135.

Gupta, A. (2007); “Determinants of Tax Revenue Efforts in Developing Countries”, IMF Working Paper, WP/07/184

Hsiao, C. (2003). Autoregressive Modeling and Money-IncomeسCausality Detection. Journal of Monetary Economics, 7 (1): 85-1.

Lewis, A. (1955); The Theory of Economic Growth, Allen and Unwin, London.

Moore, M. (2007); “How Does Taxation Affect the Quality of Governance”, IDS Working Paper, p. 280, Brighton, UK.

Mahdavi, S. (2008); “The Level and Composition of Tax Revenue in Developing Countries: Evidence from Unbalanced Panel Data”, International Review of Economics and Finance, no.17, pp. 607-617

Reyes-Loya, M. & Blanco, L. (2008); “Measuring the Importance of Oil-Related Revenues in Total Fiscal Income for Mexico”, Energy Economics, 30, pp. 2552-2568.

Rostow, W.W. (1960); The Stages of Economic Growth, Cambridge University Press, Cambridge, UK.

Viner, J. (1952); International Trade and Economic Development, Free Press, Glencoe, IL.

www.worldbank.org

BP statistical review of world energy http://www.bp.com, June 2014

www.imf.org