بررسی تأثیر آزادسازی تجاری بر روی رشد صادرات و واردات کشورهای عضو سازمان همکاری های اسلامی

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

احمد سرلک ¹ , مجتبی قیاسی ²

1 - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
2 - مربی گروه حسابداری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر

تاریخ دریافت : 1396/04/22 تاریخ پذیرش : 1397/05/16 تاریخ انتشار : 1397/06/01

کلید واژه: آزادسازی تجاری, رشد صاردات, رشد واردات, داده‌های تابلویی,

چکیده مقاله :

مقاله حاضر تاثیر آزادسازی تجاری بر صادرات و واردات کشورهای عضو همکاری های اسلامی را با استفاده از روش پویای داده های پانل دیتا را در طول دوره 2015-1981 مورد بررسی قرار می دهد. بدین منظور با استفاده از روش گشتاور تعمیم یافته(GMM) نشان داده شده است که آزادسازی تجاری بر روی رشد صادرات و واردات این کشورها تاثیر معناداری داشته و این اثر بر روی رشد واردات به مراتب بیشتر از اثر بر روی رشد صادرات است. بنابراین، نتایج پژوهش بیانگر این واقعیت است که وضعیت تراز تجاری کشورهای مورد مطالعه با انتخاب سیاست آزادسازی تجاری، وخیم تر شده است. نتایج همچنین نشان می دهد همراه با آزادسازی تجاری، کشش قیمتی تقاضای صادرات و واردات به طور قابل توجهی افزایش یافته است اما آزادسازی تجاری نتوانسته بر روی کشش درآمدی تقاضای واردات و صادرات، تأثیر چندانی داشته باشد. علاوه بر آن در بررسی زمانبندی آزاد سازی تجاری، نتایج پژوهش نشان می دهد که تأثیر کوتاه مدت آزاد سازی تجارت در رشد واردات بصورت آنی است در حالیکه این تأثیر برای رشد صادرات، بسیار کندتر است.

منابع و مأخذ:

ابریشمی، حمید و مهرآرا، محسن و محسنی، رضا(1385)؛ تاثیر آزادسازی تجاری بر رشد صادرات و واردات، فصلنامه پژوهشهای بازرگانی، شماره 40، صفحه96.

پهلوانی، مصیب و  نظر دهمرده و سید مهدی حسینی(1386)، تخمین توابع تقاضای صادرات و واردات در اقتصاد ایران با استفاده از روش همگرایی ARDL، فصلنامه اقتصاد مقداری، شماره 3، صفحات 120-101.

جلائی اسفندآبادی، سید عبدالمجید و جاودان (1389)، تاثیر آزادسازی تجاری بر اشتغال بخش کشاورزی ایران، مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، شماره 8، صفحات 150- 135.

عزیز زاده، یوسف(1385)، برآورد کشش های قیمتی و درامدی تقاضای واردات کالاهای سرمایه ای ایران، مجله روند، سال هفدهم- شماره‌های 50 و 51 ، صفحات 60-27.  

گرجی، ابراهیم و معصومه علیپوریان(1385)، تحلیل اثر آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک، فصلنامه پژوهشهای بازرگانی شماره 40، صفحه 188.

ندیری محمد، محمدی تیمور( 1390) بررسی تأثیر ساختارهای نهادی بر رشد اقتصادی با روش GMM داده های تابلوی پویا، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال ششم، شماره 3، صفحات 24-1.

 

Agosin, M.R. (1991). ‘Trade Policy Reform and Economic Performance: A Review of the Issues and Some Preliminary Evidence’, UNCTAD Discussion Papers, No. 41.

Ahmed, N.U. (2000). ‘Export Responses to Trade Liberalization in Bangladesh: A Counteraction Analysis’, Applied Economics, Vol. 32, No. 8, pp. 1077 – 1084.

Arellano, M., Bond, S., 1991. Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations. Rev. Econ. Stud. 58 (2), 277–297.

Baltagi, B. H., 2008. Econometric Analysis of panel data, Chi Chester: John Wiely& Sons Ltd.

Baltagi, B. H., 2008. Econometric Analysis of panel data, Chi Chester: John Wiely& Sons Ltd.

Bela, Ballassa (1978), Export and Economic Growth Further Evidence, Journal of Development Economic, Vol 5, P. 183.

Bertola, G. and R. Faini (1990). ‘Import demand and non-tariff barriers: The impact of trade liberalization: An application to Morocco’, Journal of Development Economics, Vol. 34, No. 1-2, pp. 269 – 286.

Bleaney, M. (1999). ‘Trade Reform, Macroeconomic Performance and Export Growth in Ten Latin American Countries, 1979-1995’, Journal of International Trade and Economic Development, Vol. 8, No. 1, pp. 89 – 105.

Boylan, T.A. and M.P. Cuddy (1987). ‘Elasticity of import demand and economic development: The Irish Experience’, Journal of Development Economics, Vol. 26, No. 2, pp. 301 – 309.

Clarke, R. and C. Kirkpatrick (1992). ‘Trade policy reform and economic performance in developing countries: assessing the empirical evidence’, in R. Adhikari, C. Kirkpatrick and J.Weiss, (eds) Industrial and Trade Policy Reform in Developing Countries, Manchester: Manchester University Press.

Dotta, D and Ahmed, N. (2001). An Aggregate Import Demand Function for India: A counteraction Analysis, Working Paper, the University of Sydney.

Gairuzazmi M Ghani(2011), The Impact of Trade Liberalization on the Economic Performance of OIC Member Countries, Journal of Economic Cooperation and Development, 32, 1-18.

Greenaway, D. and D. Sapsford (1994). ‘What Does Liberalization do for Exports and Growth’, Review of World Economics (Weltwirtschaftliches Archiv), Vol. 130, No. 1, pp. 152 – 174.

Greene, W. H. 2012, Econometric Analysis, 7th ed, New Jersey, Upper Saddle River: Pearson International.

Jenkins, R. (1996). ‘Trade Liberalization and Export Performance in Bolivia’, Development and Change, Vol. 27, No. 4, pp. 693 – 716.

Joshi, V. and I.M.D. Little (1996). India’s Economy Reforms 1991-2001, Oxford: Oxford University Press.

Krichene, N. (2005). ‘A Simultaneous Equations Model for World Crude Oil and Natural Gas Markets’, IMF Working Paper, WP/05/32.

Mah, J.S. (1999). ‘Import Demand, Liberalization, and Economic Development’, Journal of Policy Modeling, Vol. 21, No. 4, pp. 497-503.

Melo, O. and M.G. Vogt (1984). ‘Determinants of the demand for imports of Venezuela’, Journal of Development Economics, Vol. 14, No. 3, pp. 351 – 358.

Michealy, M., Papa Georgiou, D. and A. Cholski (1991). Liberalizing Foreign Trade, Vol.7: Lessons of Experience in the Developing World, Oxford: Basil Blackwell.

Pacheco-Lopez, P. (2005). ‘The Impact of Trade Liberalization on Exports, Imports, the Balance of Payments and Growth: the Case of Mexico’, Journal of Post Keynesian Economics, Vol. 27, No. 4, pp. 595-619.

Ratnaike, Y.C. (2012). ‘Is there an empirical between Trade Liberalization and Export Performance’, Economic Letters, Vol. 117, No. 1, pp. 375 – 378.

Santos-Paulinio, A.U. (2002). ‘The Effect of Trade Liberalization and Imports in Selected Developing Countries’, World Development, Vol. 30, No. 6, pp. 959 – 974.

Santos-Paulinio, A.U. (2002). ‘Trade Liberalization and Export Performance in Selected Developing Countries’, Journal of Development studies, Vol. 39, No. 1, pp. 140 – 164.

Santos-Paulinio, A.U. (2007). ‘Aid and Sustainability under Liberalization in Least Developing Countries’, The World Economy, Vol. 30, No.6, pp. 972 – 998.

Shafaeddin, M. (1994). ‘The Impact of Trade Liberalization on Exports and GDP in Least Developed Countries’, UNCTAD Discussion Papers, No. 85.

Thirlwall, A.P. (1979). ‘The Balance of Payments Constraint as an Explanation of International Growth Rate Differences’, Banca Nazionale del Lavoro, Vol. 32, No. 128, pp. 35-53.

Thomas, V., Nash, J. and S. Edwards (1991). Best Practices in Trade Policy Reform, Oxford: Oxford University Press.