بررسی اثرات آزاد سازی تجارت خدمات مالی بر اشتغال در کشورهای منتخب اسلامی

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

محمد نقیبی ¹ , معصومه کیانی سرنقی ²

1 - استاد یار و عضو هیئت علمی، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سلماس
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سلماس

تاریخ دریافت : 1395/03/24 تاریخ پذیرش : 1395/10/27 تاریخ انتشار : 1395/12/01

کلید واژه: تجارت خدمات مالی, اشتغال, روش اقتصاد سنجی پانل دیتا,

چکیده مقاله :

آزاد سازی تجاری به عنوان نماد اصلی جهانی شدن و مهم ترین نیروی پیشبرنده آن محسوب می شود. اجرای سیاست آزادسازی تجاری به لحاظ آثار مثبت آن بر روی شاخص های کلان اقتصادی و اجتماعی همواره مورد توجه سیاست گذاران اکثر کشورهای دنیا قرار گرفته است. در این بین تجارت خدمات سهم قابل توجهی را در میان بخش های مختلف تجاری باز کرده است. لذا، در مقاله حاضر تأثیر آزادسازی تجارت خدمات مالی بر اشتغال مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور همگنی نسبی ساختارهای اقتصادی کشورها، ده کشور منتخب اسلامی از جمله ایران به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. داده های آماری مورد استفاده از سال 2005 تا 2012 می باشد. مدل مورد بررسی در این پژوهش با استفاده از مدل پانل دیتا و با استفاده از نرم افزارSTATA12 برآورد شد. سایر متغیرهای استفاده شده در این تحقیق عبارتند از: مالیات بر درآمد، ارزش افزوده تولید و نرخ ارز موثر واقعی. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر مثبت و معنی‌دار آزادسازی تجارت خدمات مالی بر روی اشتغال می باشد. بر این اساس می توان مدعی شد که سیاست های آزادسازی تجارت خدمات مالی می تواند میزان اشتغال در جامعه را افزایش داده و نرخ بیکاری را کاهش دهد. همچنین متغیرهای مالیات بر درآمد و ارزش افزوده تولید تأثیر منفی و معنی دار و متغیر نرخ ارز موثر واقعی تأثیر مثبت و معنی دار بر روی اشتغال دارند که مطابق با مبانی نظری تحقیق می باشد.

منابع و مأخذ:

ارگاس فوروندا، اسکار، (1380)، علوم اجتماعی و مشکل بیکاری جوانان در جهان، ترجمه سازمان ملی جوانان، تهران، نشر روناس.

افروز، آزاده، (1390)، مطالعه اثرات تجارت خارجی بر اشتغال بخش­های مختلف اقتصادی، ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی، شماره 136.

امینی، علیرضا، لطفی­پور، مریم، (1394)، تحلیل اثرات آزادسازی تجارت خدمات بر بهره وری کل عوامل (مطالعه موردی کشورهای منتخب درحال توسعه)، پژوهشنامه بازرگانی، شماره 75.

امینی، علیرضا، مرادزاده، سلاله، (1394)، تحلیل تأثیر آزادسازی تجاری بر نرخ بیکاری: مطالعه موردی کشورهای منتخب در حال توسعه، فصلنامه علوم اقتصادی، سال 9، شماره 31.

بهکیش، مهدی، (1385)، اقتصاد ایران دربسترجهانی شدن، چاپ اول، تهران، نشرنی.

راستی، محمد، اشراف­زاده، سیدحمیدرضا، کمالی اردکانی، مسعود، اسمعیلی­پور ماسوله، الهام، (1392)، تاثیر توسعه تجارت خدمات بر رشد اقتصادی کشورهای ملحق شده به WTO، مجله سیاست­گذاری اقتصادی، سال پنجم، شماره 10.

راستی، محمد، (1388)، تجارت خدمات مالی در کشورهای عضو گروه دی هشت: بررسی رابطه تجارت خدمات مالی و توسعه مالی، بررسی­های بازرگانی،شماره 36.

زارع مهرجردی، محمدرضا، ضیاءآبادی، مریم، جلائی، سید عبدالمجید، (1389)، تأثیر آزادسازی تجاری و اندازه دولت بر اشتغال بخش کشاورزی ایران. اقتصاد کشاورزی، جلد 4، شماره 4.

زاغیان، محمد، عسگری، منصور، (1385)، تاثیر آزادسازی تجارت خدمات مالی بر رشد اقتصادی ایران، موسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی تهران.

سرمدی، حسین، (1389)، اثرات جهانی شدن اقتصاد بر سطح اشتغال در ایران و برخی کشورهای در حال توسعه، مجله دانش و توسعه، شماره 32.

علوی لنگرودی، سید حسین، (1390)، تجارت و اشتغال، پژوهشنامه بانک و اقتصاد، شماره 114.

قدردان، حمید، (1387)، تجارت خدمات در کشورهای در حال توسعه، مجله تدبیر، بخش تجارت بین­الملل.

کتابفروش بدری، آرش، (1391)، تأثیر تجارت و مالیات بر اشتغال در اقتصاد کشورهای منتخب جهان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، پایان نامه کارشناسی ارشد.

کرباسی، علی رضا و همکاران، (1387)، پیش بینی اشتغال بخش کشاورزی در ایران، مجله اقتصاد در توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 22، شماره 2.

کمیجانی، اکبر، قویدل، صالح، (1385)، نقش آزادسازی تجاری بر بازار کار و اشتغالو برآورد تابع تقاضای نیروی کار در ایران، پژوهش­نامه اقتصادی، سال ششم، صص 13 تا 21.

کیانمهر، محمد ولی، (1385)، بررسی آثار بیکاری با تاکید بر آسیب‌های اجتماعی، ماهنامه تعاون، شماره 183، صص 63 تا 60.

نصرالهی، زهرا، هانیه، پوشدوزباشی، (1393)، رابطه میان تجارت و اشتغال در بخش صنعت، فصلنامه سیاست­گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا (س)، سال 2، شماره 2.

Arnal, Elena (2011), Trade and Employment: the case of Denmark and Spain, OECD publishing,NO.123,1-55.

Do, Quy-Toan and Andrei A.Levchenko (2004), “ Trade and Financial Development” the world bank.

Kramarz, Francis(2011), Employment and Trade in France: A Firm-Level View (1995-2004)”OECD Publishing, No.124,1-23.

Lapadre, P.Lelio(2012), Trade and Employment in Italy, OECD Trade Policy Working Papers, NO. 126,1-44.

Levine, R “Financial Development and Economic Growth: Views and Agenda”, Journalof economic Literature, June, pp. 688-726,1997.

Mitra, Arup(2009). Impact of Trade on Service SectorEmployment in India, Institute of Economic GrowthUniversity of Delhi EnclaveNorth Campus,Working paper Series, No. E/298/,1-36.

Myrdal, G. “Economic Theory and Underdevelopment Regions,” London, 1357.

Polat, Ozgur & Ertad Uslu Enes(2011), Impact of international trade on employment inmanufacturingindustry of Turkey African Journal of Business Management, Vol. 5(13), 5127-5135.

Salvatore,D, (1996),”International Trade Policies Industrialization and Economic Development,”The International Trade Journal, 10(1). 21-47

World development Indicators 2008, the World bank.