بررسی تأثیر شوک‌های قیمتی نفت بر اشتغال در کشورهای منتخب صادرکننده نفت

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

وحید فرزام ¹ ( گروه اقتصاد دانشگاه ولیعصر(ع) )
مسلم انصاری نسب ² ( گروه اقتصاد دانشگاه ولیعصر(ع) رفسنجان )
ربابه خیل کردی ³ ( دانشگاه ولیعصر(ع) رفسنجان )

تاریخ دریافت : 1395/10/15 تاریخ پذیرش : 1396/02/17 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: اشتغال, شوک قیمتی نفت, فیلتر کریستیانو فیتز جرالد, دادههای تابلویی,

چکیده مقاله :

موضوع اشتغال و دستیابی افراد به شغل مورد نظر از اساسیترین نیازهای یک جامعه محسوب میشود. با توجه بهاهمیت اشتغال در جوامع مختلف، در این مطالعه به بررسی تاثیر شوکهای قیمتی نفت بر اشتغال کشورهای منتخبصادرکننده نفت پرداخته شد.که برای این منظور از دادههای سالانه طی دوره زمانی 2014 - 2000 و مدلاقتصادسنجی فیلتر کریستیانو فیتز جرالد برای محاسبه شوکهای قیمتی نفت و از مدل پانل دیتا برای برآورد مدل و تجزیه -و تحلیل دادهها استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داده است که در کشورهای صادرکننده نفت خام،اشتغال تحتتأثیر شوکهای قیمت نفت بوده و بهطور مستقیم از آن تأثیر میپذیرد. لذا در این کشورها با افزایشقیمت نفت، درآمدهای نفتی افزایش یافته و اشتغال افزایش مییابد و بالعکس. بنابراین این کشورها باید از فرصتافزایش قیمت نفت جهت رونق اقتصادی و افزایش اشتغال کمک گرفته و از آنجایی که کاهش قیمت نفت باعث کاهشاشتغال در این کشورها میشود، لذا کشورهای صادرکننده نفت بایستی جهت مقابله با آثار منفی کاهش قیمت نفت براشتغال در اقتصاد خود تدابیر لازم را بیاندیشند.

منابع و مأخذ:

آقاجانی، حبیب؛ خلیل زاده، جواد؛ رضایی، ابراهیم؛ قنبرزاده، بهارک؛ سلمانپور، علی،(2013)،" مطالعه اثرشوک­های نفتی بربخش صنعت(مطالعه­ی موردی ایران)"، کنفرانس بین المللی اقتصاد در شرایط تحریم، 22 سپتامبر 2013.

ابریشمی، حمید؛ مهرآرا، محسن؛ غنیمی فرد، حجت ا...؛ کشاورزیان، مریم(1387)،" اثرات نوسانات قیمت نفت بر رشد اقتصادی برخی کشورهای OECD بوسیله تصریح غیر خطی قیمت نفت"، مجله دانش و توسعه، سال پانزدهم، شماره22، بهار 1382.

ارشدی، علی؛ موسوی، حبیب (1393)، "بررسی تأثیر شوک­های نفتی با تأکید بر اثرات نامتقارن آن بر رشد اقتصادی ایران طی سال­های1387-1350 "، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال چهاردهم، شماره سوم، پاییز 1393،صص200-179.

التجائی، ابراهیم؛ ارباب افضلی، محمد(1391)،"بررسی تأثیرات نامتقارن شوک­های قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران"، اقتصاد تطبیقی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،سال سوم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1391،صص 26-1.

بهنامیان، مهدی (1391)، " اثر نرخ ارز حقیقی بر نرخ بیکاری در ایران"، مجله اقتصادی- دو ماهنامه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی، شماره های 11و 12، بهمن و اسفند 1391، صص40-23.

شریعتی، اعظم؛ مرادی، مهرداد؛ زراعت کیش، سید یعقوب (1392)، " بررسی روابط بلندمدت نوسانات شاخص سهام و قیمت نفت بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو دی هشت"، اولین همایش الکترونیکی ملی چشم انداز اقتصاد ایران با رویکرد حمایت از تولید ملی، آذرماه 1392.

شیری، یحیی؛ رحمانی، لیلا (1388)، " تجزیه و تحلیل و تخمین تابع تقاضا برای نیروی کار در استان کرمانشاه"، برنامه ریزی و بودجه، دوره 14، شماره 1،صص 128-101.

صیدایی، سید اسکندر؛ بهاری، عیسی؛ زارعی، امیر (1390)، " بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری در ایران طی سال‌های 1389-1335"، راهبرد یاس، شماره 25، بهار 1390، صص 247-216.

صمدی، سعید؛ یحیی آبادی، ابوالفضل؛ معلمی، نوشین،(1388)، "تحلیل تأثیر شوک­های قیمتی نفت بر متغیرهای اقتصاد کلان در ایران"، فصلنامه پژوهشهای و سیاست­های اقتصادی، سال هفدهم، شماره 52، زمستان 1388، صفحات 26-5.

عوض پور، فهیمه (1391)، "تحلیل تأثیر نوسانات قیمت جهانی نفت خام بر نرخ واقعی ارزدر کشورهای منتخب عضو اوپک"، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد خمینی شهر.

قره باغیان، مرتضی (1372)، " نظریه های توسعه اقتصادی"، تهران، نشر نی، ص 152.

کریم زاده، مصطفی؛ نصراللهی، خدیجه؛ صمدی، سعید؛ دلالی اصفهانی، رحیم؛ فخار، مجید(1388)،" بررسی بیماری هلندی در اقتصاد ایران، تأثیر گذاری رابطه مبادله بر ساختار سرمایه گذاری"، فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره6، شماره4، زمستان1388، صص172-147.

متوسلی، محمود؛ فولادی، معصومه(1385)، " بررسی آثار افزایش قیمت جهانی نفت بر تولید داخلی و اشتغال در ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی محاسبه ای"، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 76، صفحات 76-51.

مولایی، محمد؛ گل خندان، ابولقاسم؛ گل خندان، داود (1393)، " عدم تقارن آثار تکانه‌های نفتی بر رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت: کاربردی از رهیافت غیر خطی هم‌انباشتگی پانلی"، فصلنامه اقتصاد انرژِی ایران، سال سوم، شماره 10، بهار 1393، صص 229-201.

مهرآرا، محسن؛ میری، اعظم السادات،(1389)، " رابطه میان درآمدهای نفتی و ارزش افزوده بخش­های مختلف اقتصادی در کشورهای صادرکننده نفت ایران، مکزیک، ونزوئلا"، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 90، بهار 1389، صص206-183.

مهرگان، نادر؛ حقانی، محمود؛ عبدالهی حقی، سالار،(1390)، " تأثیر رشد قیمت فرآورده­های نفتی بر اشتغال در بخش حمل و نقل، پژوهشنامه حمل و نقل.

مهرگان، نادر؛ حقانی، محمود؛ عبدالهی حقی، سالار(1390)، " افزایش قیمت حامل­های انرژی و بیکاری در بخش صنعت"، فصلنامه اقتصاد کاربردی، سال دوم، شماره هفتم، زمستان 1390.

مهدوی عادلی، محمد حسین (1380)، " راهبردهای توسعه اشتغال در استان خراسان"، مجله دانش و توسعه، شماره 14،ص 94.

نبیونی، ابراهیم (1384)، " بررسی نقش بنگاههای کوچک در اشتغال ایران"، پایان نامه کارشناسی ارشد  اقتصاد دانشگاه اصفهان، ص 8.

Baltagi,B. (2005), Econometric analysis of panel data, Third Edition, McGraw Hill.

Brown, S. & Yucel, M. (2002), Energy prices and aggregate economic activity: an interpretative Survey, Quarterly Review of Economics and Finance, 42 (2), 193–208.

Fawad, A.,  (2013), The Effect of Oil Prices on Unemployment: Evidence from Pakistan,Business and Economics Research Journal , Vol. 4, No. 1.

Günsel Doğrul, H., Soytas, U.,(2010), Relationship between oil prices, interest rate, and unemployment: Evidence from anemerging market, Energy Economics 32 (2010) 1523–1528.

GoodnessC.Aye,VincentDadam,RanganGupta,BonginkosiMamba(2014),Oil price uncertainty and manufacturing production,Energy Economics 43 (2014) 41–47.

Hamdi , H. , Sbia, R., (2013), Dynamic relationships between oil revenues, government spending and economic growth in an oil-dependent economy,Economic Modelling 35 (2013) 118–125.

Rebeca  Jimenez Rodrigues  and Marcelo Sanchez  ,  "Oil price Shocks  and  real GDP Growth; emprical evidence for some OECD Countries " ; working paper, No.362 may 2004.

Scholtens, B., Yurtsever,C.,(2012), Oil price shocks and European industries,Energy Economics 34 (2012) 1187–1195.

Senzangakhona, P., Choga, I.,(2015),"Crude Oil Prices and Unemployment in South Africa: 1990 – 2010",Mediterranean Journal of Social Sciences MCSER Publishing, Rome-Italy. Vol 6 No 2,March 2015.

Turan Katircioglu, S., Sertoglu, K., Candemir, M., Mercan,M.,(2015),"Oil price movements and macroeconomic performance: Evidence from twenty-six OECD countries", RenewableandSustainableEnergyReviews44,pp