بررسی عوامل مؤثر بر کارایی هزینه‌ای شهرداری های استان اصفهان: رهیافت تحلیل مرزی تصادفی

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

همایون رنجبر ¹ , الهه صالحی ²

1 - دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان).
2 - کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان

تاریخ دریافت : 1394/06/02 تاریخ پذیرش : 1394/10/16 تاریخ انتشار : 1394/11/01

کلید واژه: شهرداری, کارایی هزینه‌ای, تحلیل مرزی تصادفی,

چکیده مقاله :

امروزه نقش مهم شهرداری‌ها در اقتصاد ملی اجرای فنون مدیریت هزینه در شهرداری‌ها است و از آن جایی که مدیریت هزینه از محورهای اقتصاد مقاومتی است، بدین جهت برای برنامه ریزی و عملکرد بهتر شهرداری‌ها، اندازه گیری کارایی این واحدها ضروری به نظر می‌رسد بر این اساس تحقیق حاضر کارایی هزینه 95 شهرداری استان اصفهان را از طریق تحلیل مرزی تصادفی و به روش حداکثر درست‌نمایی مورد برآورد قرار می‌دهد و عوامل مؤثر بر کارایی هزینه‌ای شهرداری‌ها را شناسایی می‌نماید. الگوی مورد استفاده در این پژوهش، الگوی باتیس و کوئلی (1995) است. نتایج آماری حاصل از برازش داده‌ها نشان می‌دهند که هزینه کل نسبت به ستانده شهرداری‌ها با کشش و نسبت به تغییر قیمت‌ـ‌ هکتار هر یک از وظایف خدمات شهری، خدمات اداری و عمران شهری بی‌کشش است. از طرف دیگر نسبتهای هرینه جاری به هزینه کل و هزینه حقوق به درآمد کل رابطه مستقیم و میزان تحصیلات رابطه منفی با کارایی هزینه ای شهرداری‌ها دارد. همچنین میانگین کارایی هزینه‌ای شهرداری‌های استان اصفهان طی دوره 1390-1388، 66/44 درصد می‌باشد.

منابع و مأخذ:

افشاری، علی اصغر، (1389)، «بررسی کارایی هزینه‌ای در شهرداری ها: مطالعه موردی شهرداری‌های استان ایلام»،
‏پایان‏نامه کارشناسی ارشد: دانشگاه آزاد واحد خمینی شهر

اکبری، نعمت الله، (1382)، بررسی کارایی فعالیت عمرانی شهرداری اصفهان در مناطق شهری. شهرداریها، سال پنجم، شماره57، صفحات 15-10.

اکبری، نعمت الله و بصیری پارسا، نیره، (1384)، اندازه گیری کارایی فنی فعالیت های عمران شهری (با استفاده از روشDEA ) موردمطالعه استان همدان،فصلنامه پژوهشهای اقتصادی،سال پنجم،شماره3، صفحات156-133.

امامی میبدی، علی، (1384)، «اصول اندازه گیری کارایی و بهره وری (علمی-کاربردی)»، چاپ دوم، انتشارات موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی، تهران، 290 صفحه.

باقرزاده، علی، (1386)، «نظریه تولید و کارایی اقتصادی و کاربردهای آن»، چاپ اول، مؤسسه انتشاراتی آراد کتاب، 180 ‏صفحه.

بیدرام، رسول، (1390) بررسی زمینه های رانت جویی در ساختار هزینه ای شهرداریها و ارتباط آن با کارایی، نمونه موردی: شهرداری های کلان شهرها، مدیریت شهری، شماره 27 (ویژه نامه اقتصاد شهری)، صفحات 82-61.

رحیمی نژاد، مرتضی، (1378)، «آشنایی با شهرداری‌ها»، شهرداری اصفهان، اصفهان 

 صیادی (1388)، «اندازه گیری کارایی فنی فعالیت‌های عمرانی شهری شهرداری‌های شیراز با استفاده از دو روش ‏DEA‏ و ‏SFA‏»، پایان نامه کارشناسی ارشد: دانشگاه اصفهان

‎ طاهری، ابوالقاسم، (1377)، «اداره امور شهرداری ها»، تهران: نشر قومس، 316 صفحه ‏

‎مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری، وزارت کشور، (1381)، «شیوه‌های درآمد و کاهش هزینه‌ی شهری»، مجری مهندسان ‏مشاور پایست، انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور، تهران

‎‌‎Aaltonen J., Kirjavainen T., Moisio A.  (2006) Efficiency and Productivity in Finnish Comprehensive Schooling 1998-2004, Research Reports 127, Government Institute for Economic Research Finland (VATT).

Alvarez I.C., Prieto A.M., Zofio J.L. (2014) Cost Efficiency, Urban Patterns and Population Density When Providing Public Infrastructure: A Stochastic Frontier Approach, European Planning Studies, 22(6): 1235-1258.

Arcelus F., Arocena P., Cabases. F. (2015) On the cost-efficiency of service delivery in small municipalities, 49(9): 1469-1480.

Broersma L., Edzes A.J.E., van Dijk J. (2012) Have dutch municipalities become more efficient in managing the costs of social assistance dependency?, Journal of Regional Science, 53(2): 274-291.

‎Farrell M.J. (1957) the Measurement of Productive Efficiency, Journal of the Royal ‎Statistical Society, SeriesA(Genrral), 120: 253-290

‎Geys B., Heinemann F., Kalb A. (2010) Voter involvement, fiscal autonomy and public sector efficiency: Evidence from German municipalities, European Journal of Political Economy, 26: 265-278. 

‎Michailov A., Tomova M., Nenkova P. (1996) Cost efficiency in Bulgarian municipalities, ‎Sofia Municipality, University for National and World Economy.

‎Worthington A.C., Dollery B.E. (2010)  Measuring Efficiency in Local Government: an ‎Analysis of New South Wales municipalities, Domestic Waste Management Function. ‎Policy Studies Journal, 29(2): 232-250.‎

‎Sampaio de Soua M.C, Stosic B. (2003) Technical Efficiency of the Brazilian Municipalities: ‎Correction Nonparametric Frontier Measurements for Outliers Department of Economic, ‎University of Brazil. http:// www.nek.lu.se/publication/workpap/papers ‎

‎Vanden Eeckaut H., Tuikens H., and Jamar M.A. (1991). A study of Cost-Efficiency and ‎‎Returns to scale for 235 municipalities in Belgium, CORE Discussin paper 1991058, ‎‎center for operations Research and Econometrics (CORE).