رابطه فساد و سرمایه انسانی در کشورهای منتخب عضو کنفرانس اسلامی ‌با سطح توسعه انسانی متوسط و ضعیف

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

سید مهدی صدری اسگویی ¹ (دانش آموخته دوره دکتری رشته اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)
منیره دیزجی ² (استادیار اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.( نویسنده مسئول).)
پرویز محمدزاده ³ (استادگروه اقتصاد، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.)
سید علی پایتختی اسکویی ⁴ (دانشیارگروه اقتصاد واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.)

تاریخ دریافت : 1400/01/10 تاریخ پذیرش : 1400/03/19 تاریخ انتشار : 1399/04/01

کلید واژه: فساد, خودرگرسیون برداری پانل (p-var), سرمایه انسانی, کشورهای اسلامی,

چکیده مقاله :

سرمایه انسانی یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند باعث افزایش تولید و رشد اقتصادی کشورها می‌گردد. در چهل سال اخیر، این نظریه اشاعه یافته است که هزینه‌های آموزش را باید نوعی سرمایه‌گذاری به حساب آورد. امروزه آشنایی با این واقعیت که آموزش و بهداشت باعث فعال شدن نیروی انسانی گردیده و اعتقاد به این که کمبود نیروی کار ماهر و متخصص یکی از موانع رشد و توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه است، آن قدر مهم بوده که موجب پژوهش‌های گسترده در این زمینه شده است. با این وجود فساد یکی از عوامل مهمی‌است که می‌تواند شرایط رشد و توسعه اقتصادی کشورها را با مشکل مواجه کرده و ساختار اقتصادی جامعه را بر هم زند. فساد مانع بزرگی در مسیر توسعه انسانی و اقتصادی محسوب می‌شود و تأثیر بسیار منفی بر جوامع فقیر دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، این مطالعه می‌کوشد تا رابطه فساد و سرمایه انسانی را با رویکرد خودرگرسیون برداری پانل (p-var) در بازه‌ی زمانی 2012 تا 2018 در 33 کشور منتخب عضو کنفرانس اسلامی‌با سطح توسعه انسانی متوسط و ضعیف بررسی کند. نتایج بدست آمده از بررسی بیان می‌کند که بیشترین تاثیرپذیری فساد مربوط به شوک فساد می‌باشد و کم‌ترین تاثیرپذیری مربوط به شوک آموزش است.

منابع و مأخذ:

بذرباچ، منیژه، ترابی، تقی (1394). اثر نااطمینانی اقتصادی ناشی از تورم و فساد بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای در حال توسعه: مطالعه موردی کشورهای تازه صنعتی شده، اقتصاد کاربردی، دوره 5.

برقندان، ابولقاسم، برقندان کامران، ستوده نیاکرانی سلمان، پازند مجید (1389). اثر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی، مدل‌سازی اقتصادی، سال4، شماره 2.

حسن‌پور، حمیدرضا، رضوی، بهزاد (1397). اهمیت پیشگیری از فساد اداری و تاثیر آن بر سلامت اجتماعی، آموزش و سلامت جامعه، دوره 5، شماره 2.

خالوندی ایل‌ذوله، زینب، پاک‌نهاد، سعیده، رنجبرنامیوندی، ندا، کاظمی، فرشته (1398). بررسی اثر شاخص توسعه انسانی بر رابطه درک فساد مالی و رشد با روش گشتاورهای تعمیم یافته، دومین همایش سراسری علم و فناوری هزاره سوم اقتصاد، مدیریت و حسابداری ایران، تهران.

خداپرست، مهدی، کردی، عبدالرحیم (1397). تاثیر ترکیبات مختلف فساد بر جذب سرمایه در کشورهای همتراز سطح توسعه ایران، مطالعات اقتصادی کاربردی، دوره 7، شماره 25.

خداپرست مشهدی، مهدی، فلاحی، محمدعلی، رجب‌زاده مغانی، ناهید (1395). بررسی نقش کیفیت نهادی بر توسعه مالی در کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی، اقتصاد پولی و مالی، سال 23، شماره 11.

خورسند، حمید (1392). مطالعه شاخص توسعه انسانی و فساد اداری و بررسی رابطه بین آن‌ها در کشورهای منتخب طی سال‌های ۲۰۱۰ الی ۲۰۱۲، پایان نامه کارشناسی ارشد، برنامه‌ریزی رفاه اجتماعی، دانشگاه تهران.

درویش، حسن، عظیمی ‌زاجکانی، فاطمه (1395). بررسی تأثیر شفافیت سازمانی بر کاهش فساد اداری با میانجی‌گری اعتماد سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان بیمارستان پانزده خرداد ورامین)، مدیریت دولتی، دوره 8، شماره 1.

رسولی، رضا، شهایی، بهنام (1388). فساد اداری در مدارس آموزشی: عوامل موثر بر پیدایش، گسترش و کاهش آن، مدیریت دولتی، دوره 1، شماره 3.

زارع بیدکی، مریم، زارع بیدکی، فاطمه (1396). بررسی تاثیر فشاد اداری بر بهره‌وری منابع انسانی در سازمآن‌های دولتی، مجموعه مقالات دوازدهمین کنفرانس ملی کیفیت و بهره‌وری.

سجادی، مسعود (1379). آشنایی با مفاهیم و شاخص‌های توسعه انسانی، تهران، سازمان مدیریت و برنامه‌‌ریزی.

سرلک، احمد، هزبرکیانی، کامبیز (1394). تاثیر مخارج بهداشتی بر رشد اقتصادی استآن‌های کشور، مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال 4، شماره 13.

شاکری، عباس (1387). اقتصاد کلان، نظریه‌ها و سیاست‌ها، تهران، نشر رافع.

شکوهی‌فرد، سیامک، آل‌عمران، رویا، مهرگان، نادر، رحیم‌زاده، فرزاد (1398). اثر فساد بر توسعه انسانی (مدل رگرسیون کوانتایل)، مدل‌سازی اقتصادسنجی، دوره 5، شماره 1.

عباسپور، عباس، جهانگرد، اسفندیار، میثاقی‌فر، الهه (1394). تحلیل تأثیر مخارج آموزشی بر تولید فعالیت‌های اقتصادی: مطالعه موردی ایران، هند، ژاپن، آلمان و استرالیا، تعلیم و تربیت، دوره 31، شماره 123.

علی‌زاده ثانی، محسن، فانی، علی‌اصغر (۱۳۸۶). تاثیر فساد اداری بر توسعه انسانی جوامع. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال 2، شماره‌ 1 و 2.

فاضلی، محمد، جلیلی، محدثه (1397). بررسی بین کشوری رابطه کیفیت حکومت، میزان فساد و سطح اعتماد نهادی و اجتماعی، جامعه شناسی کاربردی، سال 26، شماره 70.

کردی، عبدالرحیم، خداپرست، مهدی (1395). تاثیر فساد بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای در حال توسعه، اقتصاد مالی، دوره 10، شماره 36.

کریمی ‌پتانلار، سعید، بابازاده، محمد، نعیمه، حمیدی (1391). اثر فساد مالی بر ترکیب مخارج دولت: مطالعه موردی کشورهای منتخب در حال توسعه، پژوهشنامه اقتصادی، دوره 12، شماره 46.

نجار نهاوندی، مریم، خورسند، حمید (1398). مطالعه و بررسی رابطه بین شاخص‌های توسعه انسانی و فساد اداری در کشورهای منتخب طی سال‌های 2010 تا 2012، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال یازدهم، شماره 2.

هیود، پل (1381). فساد سیاسی، ترجمه محمد طاهری و علی بنی‌هاشمی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.

 

Abed, G, Davoodi, H (2000). Corruption, Structural Reforms and Economic Performance in the Transition Economies, IMF Working Paper, No. 132.

Ades, A., di Tella, R (1997). The New Economics of Corruption: A Survey and some New Results, Political Studies, Vol.45.

Ahn, S.C, Schmidt, P (1995). Efficient estimation of models for dynamic panel data, Journal of econometrics, Vol. 68.

Akhter, HS (2004). Is Globalization What It’s Cracked Up to Be? Economic Freedom, Corruption, and Human Development. Journal of World Business, Vol. 39.

Arellano, M, Bond, S.R (1991). Some tests of specification for panel data: Monte Carlo Evidence and an application to employment equations, Review of economic studies, Vol. 58.

Arellano, M, Bover, O (1995). Another look at the instrumental variable estimation of error-components models, Journal of econometrics.

Bayley, D H (1966). The effects of corruption in a developing nation, The Western Political Quarterly, Vol. 19, No. 3.

Binder, M, Hsiao, C, Pesaran; M.H (2005). Estimation and Inference in Short Panel Vector Autoregression with Unit Roots and Cointegration, Econometric Theory, Vol. 21, No.4.

Blundell, R, Bond, S. R (1998). Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models, Journal of econometrics, Vol. 87.

Boikos, S (2016). Corruption, Public Expenditure and Human Capital Accumulation.

Borja, K (2020). Remittances, Corruption, and Human Development in Latin America, Studies in Comparative International Development, Vol. 55, No. 1.

Canova, F, Ciccarelli, M, (2013). Panel vector autoregressive models: A survey, Advances in econometrics, Vol. 32, No.4.

Duerrenberger, N, Warning, S (2018). Corruption and education in developing countries: The role of public vs. private funding of higher education, International Journal of Educational Development, Vol.62, No.1.

Finaly, J (2007). The role of health in economic development, Harvard initiative for Global health, Vol. 30, No, 1.

Fungacova, Z, Maatta, I, Weill, L (2019). Corruption in China: What Shapes Social Attitudes Toward It? Comp Econ Stud, Vol. 61, No. 493.

Gupta, S, Davoodi, H, Alonso-Terme, R (1998). Does Corruption Affect Income Inequality and Poverty? IMF Working Paper, No. 79. Washington: International Monetary Fund.

Huntington, SP (1968). Political Order in Changing Societies, New Haven: Yale University Press.

Hickman, D. C, Olney, W.W (2011). Globalization and Investment in Human Capital.

Kaufmann, D, Kraay, A, Mastruzzi, M (2007). Governance matters VI: Governance indicators for 1996-2006. World Bank Policy Res Work Paper.

Leff, N.H (1964). Economic Development through Bureaucratic Corruption, The American Behavioral Scientist, Vol. 8, No. 2.

Lucas, R (2015). Human Capital and Growth, American economic Review, Vol.105, No.5.

Lui, F.T (1985). An Equilibrium Queuing Model of Bribery, Journal of Political Economy Vol. 93, No. 2.

Mauro, P (1998). Corruption and the composition of government expenditure. Journal of Public Economics, Vol. 2, No. 69.

Mauro, P (1996). Corruption and Growth, Quarterly Journal of Economics, Vol.110, No. 3.

Marhubi, FA (2000). Corruption and Inflation, Economics Letters, Vol. 66, No. 4.

Mo, P.H (2001). Corruption and Economic Growth, Journal of Comparative Economics, Vol. 29, No. 9.

Petrescu, C.C (2019). the Magnitude of Corruption in Romanian Public Universities: Preliminary Results of a Research Based on National Particularities.

Qizilbash, M (2001). Corruption and Human Development: A Conceptual Discussion, Oxford Development Studies, Vol. 29, No. 3.

Qizilbash M (2002). On the Measurement of Human Development, School of Economic & Social Studies. Vailable at: Hdr. Undp.

Rawat, D, Chauhan, S.S.S (2007). The relationship between public expenditure and status of education in India: An input-output approach. Paper presented at the 16^th International Conference on Input-Output Techniques.

Sahnoun, M, Abdennadher, C (2019). Education and Corruption: a Stochastic Frontier Analysis: Evidence from Developed and Developing Countries J Knowl Econ.

Siddiqui, K (2013). A Review of Pakistan’s Political Economy, Asian Profile, Vol. 41, No.1.

Siddiqui, K (2019). Corruption and Economic Mismanagement in Developing Countries, The World Financial Review, Vol. 1, No. 2.

Streeten P (1994). Human development: Means and ends, The American Economic Review, Vol. 84, No.2.

Swaleheen, M, Ben Ali, M.S, Temimi, A (2018). Corruption and public spending on education and health, Applied Economics Letters, Vol. 16, No. 2.

Thomas, V, Dailami, M, Dhareshwarm A, Kaufmann, D, Kisho, N, Lopez, R, Wang, Y (2000). Quality of Growth, World Bank, Oxford University Press.

Transparency International (2016). Corruption Perceptions Index. TransparencyInternational.

Transparency International (2018). Corruption Perceptions Index. TransparencyInternational.

Vinod, H (2003). Open economy and financial burden of courruption: theory and application to Asia, Journal of Asian Economics, Vol. 13, No. 2.