بررسی تاثیر هژمونی فرهنگی بر حفاظت از منافع سهامداران: آزمون نقش تعدیل‌کننده‌ی فشار اجتماعی ذینفعان

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

سعیده میرزایی ¹ , محمدرضا عبدلی ² , علیرضا کوشکی جهرمی ³

1 - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران
2 - دانشیار، گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران. (نویسنده مسئول)
3 - استادیار گروه مدیریت، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران ایران

تاریخ دریافت : 1401/04/25 تاریخ پذیرش : 1401/04/25 تاریخ انتشار : 1401/03/01

کلید واژه: هژمونی فرهنگی, حفاظت از منافع سهامداران, فشار اجتماعی ذینفعان,

چکیده مقاله :

هژمونی فرهنگی به عنوان یک مکانیزم ایجاد کننده‌ی تسلطِ ارزش‌های موردِتوجه صاحبان قدرت امروزه فقط محدود به نظام‌های کلان حاکمیتی نیست، بلکه در شریان عملکردهای نظام‌های اقتصادی؛ سیاسی؛ اجتماعی و ... نفوذ کرده و باعث برهم خوردن تعادل در سطح حفاظت از منافع گروه‌های اکثریتی شده است که به هیچ قدرتی وابسته نیستند. هژمونی فرهنگی با نفوذ به بازار سرمایه ارزش‌های متوازن و تقارن اطلاعاتی به عنوان مبنای نظام گردش آزاد در بازار را تاحدی برهم‌زده است و باعث ایجاد عدم اطمینان نسبت به کارکردهای عملکردی شرکت‌ها در حفاظت از منافع آنان شده است. هدف این پژوهش آزمون نقش تعدیل‌کننده‌ی فشار اجتماعی ذینفعان نسبت به تاثیر هژمونی فرهنگی بر حفاظت از منافع سهامداران در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. این پژوهش که در بازه زمانی یکساله ۱۳۹۷-۱۳۹۸ با بررسی مدیران شرکت های بورس اوراق بهادار تهران صورت پذیرفت، ابزار جمع‌آوریِ شامل پرسشنامه و داده‌های افشا افشاء شده در صورت‌های مالی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران داشت. در واقع باهدف ارتقای سطح نوآوری در پیوند بین فرآیندهای قضاوتی و کمی در انجام پژوهش‌های حسابداری، جهت جمع‌آوری داده‌های هژمونی فرهنگی و فشارهای اجتماعی از پرسشنامه‌ی استاندارد و جهت جمع‌آوری داده‌های حفاظت از منافعِ سهامداران از روش تحلیل آنتروپی استفاده گردید. در نهایت به منظور برازش مطلوبیت مدل از تحلیل حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، هژمونی فرهنگی بر حفاظت از منافع سهامداران تاثیر منفی و معناداری دارد. اما نتیجه فرضیه دوم پژوهش نشان داد، فشار اجتماعی ذینفعان تاثیر منفی هژمونی فرهنگی بر حفاظت از منافع سهامداران تعدیل می‌نماید..

چکیده انگلیسی:

Cultural hegemony as a mechanism for the domination of the values considered by those in power today is not limited to large systems of government but also in the arteries of the functions of economic systems; Political; Social and ... has infiltrated and upset the balance in the level of protection of the interests of the majority groups that are not dependent on any power. Cultural hegemony by penetrating the capital market has somewhat disturbed the balanced values and information symmetry as the basis of the free circulation system in the market and has caused uncertainty about the functional functions of companies in protecting their interests. The Purpose of this research is the effect of cultural hegemony to protect the interests of shareholders by moderating role of social pressure tests stakeholders. In this study, which was conducted in the period of one year in 2018-2019, the collection tool included two parts of a questionnaire and the data disclosed in the financial statements of Tehran Stock Exchange companies. In fact, in order to improve the level of innovation in the relationship between judgmental and quantitative processes in accounting research, a standard questionnaire was used to collect data on cultural hegemony and social pressures and entropy analysis method was used to collect data on stakeholder protection. Finally, partial least squares analysis (PLS) was used to fit the model. The results showed that cultural hegemony has a negative and significant effect on the protection of shareholders' interests but the result of the second hypothesis of the study showed that the social pressure of stakeholders moderates the negative impact of cultural hegemony on the protection of shareholders' interests.

منابع و مأخذ:

ابراهیمی، کاظم.، بهرامی‌نسب، علی.، باغیان، جواد. (۱۳۹۶). تأثیر کیفیت حسابرسی و رعایت حقوق سهامداران بر احتمال گزارشگری متقلبانه، دانش حسابرسی، ۱۷(۶۹): ۱۲۵-۱۴۹.

ابوالحسن‌خان‌ایلچی، محسن. (۱۳۹۶). سوگیری رسانه‌ای در بازارهای مالی (با تأکید بر علل فردی و سازمانی)، فصلنامه رسانه، ۲۷(۱): ۱۴۹-۱۷۲.

جلیلی، صابر.، معصوم پور، یلدا. (۱۳۹۷). اثر حقوق سهامداران و مالکیت درونی بر مدیریت سود، تححقیقات حسابداری و حسابرسی، ۳۷(۱): ۱۶۳-۱۸۰.

حاجیها، زهره.، اورادی، جواد.، صالح آبادی، مهری. (1396). ضعف در کنترل‌های داخلی و تأخیر گزارش حسابرسی، فصلنامه حسابداری مالی، ۹(۳۳):۷۸-۹۶.

حسینی، سیدعلی.، خوئینی، مهین. (1396). شبکه‌های اجتماعی، بازار سرمایه و گزارشگری مالی، پژوهش حسابداری، 7(4): 23-38.

رضائی پیته نوئی، یاسر.، صفری‌گرایلی، مهدی. (1397). ارائه مدل رابطه اعتماد اجتماعی و نگهداشت وجه نقد: آزمون نظریه‌های ذخیره احتیاطی و نمایندگی، دانش حسابداری مالی، 5(4): 49-68

زیوری‌کامران، محمدجعفر.، فخاری، حسین. (1398). تبیین الگوی حسابرسی داخلی اثربخش از منظر ذینفعان، مطالعات تجربی حسابداری مالی، 16(64): 81-111.

عالی، مرضیه.، دهقانی، مرضیه.، حجی‌زواره‌ای، راحله. (1395). تحلیل مقایسه‌ای هژمونی فرهنگی در برنامه درسی پنهان متون بین‌المللی آموزش زبان انگلیسی، مطالعات برنامه درسی، 11(43): 21-46.

فخاری، حسین.، محمدی، جواد. (1395). تأثیر فرهنگ سازمانی بر کیفیت افشای اطلاعات (به‎موقع‎بودن و قابلیت اتکا)، بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 23(3): 394-414.

مرادی، مجید. (۱۳۹۵). نقش تئوری مشروعیت و تئوری ذینفعان در مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها، فصلنامه مطالعات اقتصادی، مدیریت مالی، حسابداری، ۲(۴): ۱۷۴-۱۸۶.

مهربان‌پور، محمدرضا.، جندقی‌قمی، محمد. (۱۳۹۸). جایگاه مالی و سرمایه اجتماعی، مدیریت سرمایه اجتماعی، ۶(۲): ۳۲۷-۳۴۹.

میرزائی، سعیده.، عبدلی، محمدرضا.، کوشکی جهرمی، علیرضا. (1399). بررسی تاثیر لحن بدبینانه گزارشگری مالی بر گزارشگری مالی متهورانه: حفاظت از حقوق سهامداران، مطالعات تجربی حسابداری مالی، 16(65): 109-138

حسینی، سیدعلی.، شفیع‌زاده، بهاره. (1398). تبیین مدلی برای حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران با تأکید بر سازه‎های حسابداری، بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 26(2): 193-216.

شفیع‌زاده، بهاره.، حسینی، سیدعلی.، رحمانی، علی.، سلطانی، محمد. (1397). نقش گزارشگری مالی، شفافیت و راهبری شرکتی در حمایت از حقوق سرمایه گذاران، فصلنامه بورس اوراق بهادار، 11(42): 74-95.

Ali, Sh., Krejic, J. (2015). Perception of Shareholder Value in the Context of the Scandinavian Model of Corporate Governance, Journal of Transnational Management, 20(1): 50-66. https://doi.org/10.1080/15475778.2015.998143

Altaf, N., Ahamad Shah, F. (2018). Ownership concentration and firm performance in Indian firms: does investor protection quality matter? Journal of Indian Business Research, 10(1): 33-52.

Awaysheh, A., & Klassen, R. D. (2010). The impact of supply chain structure on the use of supplier socially responsible practices. International Journal of Operations & Production Management, 30, 1246–1268. https://doi.org/10.1108/01443571011094253

Baron, D, P. (2012). Credence attributes, voluntary organizations, and social pressure, Journal of Public Economics, 95(11–12): 1331-1338. https://doi.org/10.1016/j.jpubeco.2011.07.005

Belic, J., Miklosi, Z. (2020). Cosmopolitanism and unipolarity: the theory of hegemonic transition, Critical Review of International Social and Political Philosophy, https://doi.org/10.1080/13698230.2020.1766815

Bouslah, K., Kryzanowski, L., M’Zali, B., 2013. The impact of the dimensions of social performance on firm risk Journal of Bank Finance, 37(4): 1258–1273, http://dx.doi.org/10.1016/j.jbankfin.2012.12.004

Breguer, W., Muller, T., Rosenbach, D., Saizmann, A. (2018). Corporate Social Responsibility, Investor Protection, and Cost of Equity: A Cross-Country Comparison, Journal of Banking & Finance, 96(10): 34-55

Brink, A, G., Tang, F., Yang, L. (2016). The Impact of Estimate Source and Social Pressure on Auditors' Fair Value Estimate Choices. Behavioral Research in Accounting, 2(28): 29-40.

Chen, J., Chan, K., Dong, W., Zhang, F, (2017). Internal Control and Stock Price Crash Risk: Evidence from China, European Accounting Review, 26(1): 125-152

Chiou, Ch, L., Shu, P, G. (2019). How does foreign pressure affect a firm's corporate social performance? Evidence from listed firms in Taiwan, Journal of Multinational Financial Management, 51(2): 1-22. https://doi.org/10.1016/j.mulfin.2019.04.006

Dawson, P., Dobson, S. (2010). The influence of social pressure and nationality on individual decisions: Evidence from the behaviour of referees, Journal of Economic Psychology, 31(2): 181-191. https://doi.org/10.1016/j.joep.2009.06.001

Eagleton, T. (1991). Ideology: An introduction. London: Verso.

Engelstad, F. (2003). Introduction: Power, Culture, Hegemony, Engelstad, F. (Ed.) Comparative Studies of Culture and Power (Comparative Social Research, Vol. 21), Emerald Group Publishing Limited, Bingley, 21(3): 1-7. https://doi.org/10.1016/S0195-6310(03)21011-5

Freeman, R. E. (1983). Strategic management: A stakeholder approach. Advances in Strategic Management, 1, 31–60.

Friedman, A. L., & Miles, S. (2006). Stakeholders: Theory and practice. Oxford: Oxford University Press.

Fu, L., Boehe, D., Orlitxky, M., Swanson, D, L. (2018). Managing stakeholder pressures: Toward a typology of corporate social performance profiles, Long Range Planning, 52(6):101-147. https://doi.org/10.1016/j.lrp.2018.08.002

Graafland, J., Smid, H. (2017). Reconsidering the relevance of social license pressure and government regulation for environmental performance of European SMEs, Journal of Cleaner Production, 141(10): 967-977. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2016.09.171

Haidar, J, I. (2009). Investor protections and economic growth, Economics Letters, 103(1): 1-4

Jeacle, I. (2012). Accounting and popular culture: framing a research agenda, Accounting, Auditing & Accountability Journal, 25(4): 580-601. https://doi.org/10.1108/09513571211225051

Kamarudin, K, A., Ariff, A, M., Jaafar, A. (2020). Investor protection, cross-listing and accounting quality, Journal of Contemporary Accounting &

 

Economics, 16(1): 100-179. https://doi.org/10.1016/j.jcae.2019.100179

Mantzari, E., Georgiou, O. (2019). Ideological hegemony and consent to IFRS: Insights from practitioners in Greece, Critical Perspectives on Accounting, 59(2): 70-93. https://doi.org/10.1016/j.cpa.2018.06.003

Mantzari, E., Sigalas, Ch., Hines, T. (2017). Adoption of the International Financial Reporting Standards by Greek non-listed companies: The role of coercive and hegemonic pressures, Accounting Forum, 41(3): 185-205. https://doi.org/10.1016/j.accfor.2017.04.003

Moratis, L., Egmond, M, V. (2018). Concealing social responsibility? Investigating the relationship between CSR, earnings management and the effect of industry through quantitative analysis, International Journal of Corporate Social Responsibility, 3(8): 33-58. https://doi.org/10.1186/s40991-018-0030-7

Name-Correa, A., Yildirim, H. (2019). Social pressure, transparency, and voting in committees, Journal of Economic Theory, 184(4):104-143. https://doi.org/10.1016/j.jet.2019.104943

Persakis, A, Iatridisa, G. (2016). Audit quality, investor protection and earnings managementduring the financial crisis of 2008: An international perspective. Journal of International Financial Markets, Institutions & Money, 12(2): 73–101.

Pinheiro, C., Couto, P. (2015). The making of political and cultural hegemony in the context of transition: narratives on democracy and socialism, Tempo, 21(37): 155-194. https://doi.org/10.1590/tem-1980-542x2015v213703

Scherrer, Ch. (2011). Reproducing hegemony: US finance capital and the 2008 crisis, Critical Policy Studies, 5(3): 219-246. https://doi.org/10.1080/19460171.2011.606297

Schoenfeld, J. (2020). Contracts Between Firms and Shareholders, Journal of Accounting Research, 58(2): 383-427. https://doi.org/10.1111/1475-679X.12297

Stead, J. G., & Stead, W. E. (2013). Sustainable strategic management. Armonk, NY: ME Sharpe.

Theriault, J, E., Young, L., Feldman Barrett, L. (2020). The sense of should: A biologically-based framework for modeling social pressure, Physics of Life Reviews, https://doi.org/10.1016/j.plrev.2020.01.004

Vitols, S. (2010). Shareholder value, management culture and production regimes in the transformation of the german chemical-pharmaceutical industry, Competition and Change, 6(3): 309-325. https://doi.org/10.1080/10245290215047

Wang, P., Yuan, L., Wu, J. (2017). The joint effects of social identity and institutional pressures on audit quality: The case of the Chinese Audit Industry, International Business Review, 26(4): 666-682. https://doi.org/10.1016/j.ibusrev.2016.12.007

Weick, K. E., Sutcliffe, K. M., & Obstfeld, D. (2005). Organizing and the process of sense making. Organization Science, 16, 409–421. https://doi.org/10.1287/orsc.1050.0133

Whiteley, A., Price, C. and Palmer, R. (2013). Corporate culture change: adaptive culture structuration and negotiated practice, Journal of Workplace Learning, 25(7): 476-498. https://doi.org/10.1108/JWL-09-2012-0069

Xu, L., Cortese, C. and Zhang, E. (2013). Exploring hegemonic change in China: a case of accounting evolution, Asian Review of Accounting, 21(2): 113-127. https://doi.org/10.1108/ARA-04-2012-0016

Zhang, H., Wang, M., Jiang, J. (2018). Investor protection and stock crash risk, Pacific-Basin Finance Journal, 43(9): 256-266.