مدل‌های ذهنی سرمایه‌گذاران خرد در مواجهه با بازار سرمایه کشور با استفاده از تکنیک استعاره‌های ذهنی زالتمن (موردمطالعه: سرمایه‌گذاران خرد بورس اوراق بهادار تهران ساکن خوزستان)

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

حسن شه طالع ¹ , مریم درویشی ² , جابر محمد موسایی ³

1 - گروه مدیریت بازرگانی، واحد امیدیه، دانشگاه ازاد اسلامی، امیدیه، ایران
2 - گروه مدیریت بازرگانی، واحد امیدیه، دانشگاه ازاد اسلامی، امیدیه، ایران(نویسندۀ مسئول)
3 - گروه مدیریت بازرگانی، واحد امیدیه، دانشگاه ازاد اسلامی، امیدیه، ایران

تاریخ دریافت : 1400/09/29 تاریخ پذیرش : 1401/06/28 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: نگاشت نقشه ی ذهنی, سرمایه گذاران خرد بورس اوراق ب, تکنیک استعاره های ذهنی زالتمن,

چکیده مقاله :

در این پژوهش باهدف درک عمیق ازآنچه سرمایه‌گذاران خرد بورس اوراق بهادار تهران برداشت می‌کنند، از طریق رویکرد کیفـی و مصاحبه محور و با استفاده از تکنیک زیمت، به بررسی و تحلیل ساختارهای شـناختی سرمایه‌گذاران خرد بورس اوراق بهادار تهران، پرداخته‌شده است. در این راستا با سیزده نفر از سرمایه‌گذاران خرد بورس اوراق بهادار تهران ساکن استان خوزستان مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد و نقشه‌ی ذهنی سرمایه‌گذاران خرد بورس استخراج گردید. شش مقوله‌ی اصلی استخراج‌شده عبارت‌اند از ویژگی‌های بازارهای مالی، انواع بازار مالی، ویژگی‌ها و عملکرد‌های بازار سرمایه، نقش دولت‌ها در بازار سرمایه، جامعه و بازار سرمایه و بازیگران اصلی بازار سرمایه می‌باشد. بر اساس مدل‌های ذهنی به‌دست‌آمده سرمایه‌گذاران خرد در بخش مقولات فرعی مشخص شد که، محور اصلی رشد اقتصادی کشور یعنی سرمایه‌گذاری و پس‌انداز به‌شدت تحت تأثیر کاهش اعتماد مردم و بخش خصوصی به سیاست‌های دولت و بانک مرکزی خدشه‌دار شده است. در ادامه این تأثیر، توسعه‌ی بازارهای مالی به‌عنوان مهم‌ترین و اثربخش‌ترین راهبرد کشورهای توسعه‌یافته به شکل نامطلوبی در کشور غیرموثر خواهد بود. شاید بتوان بزرگ‌ترین برداشت ذهنی سرمایه‌گذاران خرد را در دوری جستن از هر آنچه به‌عنوان مهم‌ترین مزایا و ویژگی‌های بازارهای سرمایه و سرمایه‌گذاری در بورس نامیده می‌شود (شفافیت و امنیت در سرمایه‌گذاری، کنترل ریسک خروج دارایی‌ها و سرمایه‌های خرد از پروژه‌های بلندمدت) که درنهایت کاهش شدید رشد اقتصادی، تورم، کاهش ارزش پول ملی و کاهش کیفیت زندگی عمومی مردم در کشور را به دنیال خواهد داشت.

چکیده انگلیسی:

The study aimed to review and analyze cognitive structures for MITSE by a qualitative interview-based approach using Zimet technique. Accordingly, a semi-structured interview applied on 13 MITSE residing Khuzestan province and micro investors' mental (perceptual) map extracted. Six main extracted categories included in attributes of financial markets, types of financial markets, attributes and applications of capital market, governments' roles on capital markets, society and capital market and main players of capital market. Micro investors in sub-categories sector revealed that the main factor for the country's economic growth means investment and savings has increasingly been tarnished by a dramatic decrease of the public trust and the private sector toward the government and central bank policies. Ahead of this negative influence, the country's development of financial markets (DFM) will undesirably be ineffective. DFM considered as the most important and effective strategy in the developed countries. One may claims that the biggest mental perception for micro investors would be to ignore the most important advantages and attributes of capital markets and investment on stock exchange (e.g. transparency and security on investment, risk control on asset withdrawal and micro investments of long-term projects). This will ultimately lead to a severe reduction in economic growth, inflation, depreciation of the national currency and decreasing quality of the public's level of living in the country.

منابع و مأخذ:

• توحیدی، محمد (1399). استخراج شاخص ترکیبی گرایش احساسی در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه علمی مدیریت دارایی و تأمین مالی، سال هشتم، شماره. دوم.


• رهنمای رودپشتی، فریدون، گلستان، احمد، یعقوب نژاد، احمد (1395). ارائه الگوی ذهنی ادراک ریسک سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامـه علمی پژوهشی دانش سرمایه گـذاری، سال چهارم.


• کاظمی، حمید؛ اصانلو، بهاره؛ ابوئی، نسرین (1397). نگاشت شبکة تداعی­های برند نزد مراجعه کنندگان با استفاده از نقشة مفهومی برند. مورد مطالعه: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایران داک)، فصلنامه علمی پژوهشی، دوره 34، شماره 1، صص 244-207.


• مقدمی، وحید (1398). رفتار سرمایه­گذاران در بازار رقابتی بورس اوراق بهادار. مجله اقتصادی دوماهنامه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی؛ ۱۹ (۳ و ۴): ۲۹-۴۴.


• نیکومرام هاشم (1391). تأثیر سوگیری شناختی سرمایه­گذاران بورس اوراق بهادار تهران بر ارزشیابی سهام. فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار. شماره 98.

 

• Adam, A. A., and Shauki, E. R. (2014). Socially responsible investment in Malaysia: behavioural framework in e valuating investors’ de cision making J. Clean. Product. 80, 224–240. doi: 10.1016/j.jclepro.2014.05.075


• Arts, L. (2018). Financial Literacy and Stock Market Participation: The Moderating Effect of Country-Specific Social Connectedness. Available online at: http:// diva-portal.org/smash/record.jsf?pid=diva2%3A1193563&dswid=-7522 (accessed March 1, 2020).


• Balloch, A. Nicolae, A. and Philip, D. (2014). Stock market literacy, trust, and participation. Rev. Finance 19, 1925–1963.


• Bamforth, J. Jebarajakirthy, C. and Geursen, G. (2018). Understanding undergraduates’ money management behaviour: a study beyond financial literacy. Intern. J. Bank Mark. 36, 1285–1310. doi: 10.1108/ijbm-05-2017-0104.


• Chandra, Abhijeet and Kumar, Ravinder. (2018) “Determinants of individual investor behaviour: An orthogonal linear transformation approach”. Jamia Millia Islamia (Central University), New Delhi.


• Cocco, J. F., Gomes, F. J., and Maenhout, P. J. (2005). Consumption and portfolio choice over the life cycle. Rev. Financial Stud. 18, 491–533. doi: 10.1093/rfs/hhi017.


• Conlin, A., Kyröläinen, P., Kaakinen, M., Järvelin, M.-R., Perttunen, J., and Svento, R. (2015). Personality traits and stock market participation. J. Empir. Finance 33, 34–50. doi: 10.1016/j.jempfin.2015.06.001.


• Dam, R. M. M. L. (2017). Role of an attitude and financial literacy in stock market participation. Intern. J. Manag. IT Eng. 7, 137–149.


• Dam, R. M. M. L. (2017). Role of an attitude and financial literacy in stock market Intern. J. Manag. IT Eng. 7, 137–149


• Faison, A. D. (2019). Financial Knowledge is Power: Exploring the Protective Benefits of Financial Self-Efficacy Among Young Adults. Phoenix, AZ: Arizona State University.


• Gao, M. (2015). Demographics, family/social interaction, and household finance. Econ. Lett. 136, 194–196. doi: 10.1016/j.econlet.2015.09.027.


• Gao, M., Meng, J., and Zhao, L. (2019). Income and social communication: the demographics of stock market participation. World Econ. 42, 2244–2277. doi: 10.1111/twec.12777.


• Gao, M., Meng, J., and Zhao, L. (2019). Income and social communication: the demographics of stock market participation. World Econ. 42, 2244–2277. Doi:1111/twec.12777


• Liivamägi, K., Vaarmets, T., and Talpsepp, T. (2019). Investor education and IPO participation. Emerg. Mark. Finance Trade 55, 545–561. doi: 10.1080/1540496x.2018.1443806.


• Luotonen, N. (2009). Personal Values and Stock Market Participation-Evidence from Finnish University Students. Helsinki: Aalto University.


• Malmendier, U., and Nagel, S. (2011). Depression babies: do macroeconomic experiences affect risk taking? Q. J. Econ. 126, 373–416. doi: 10.1093/qje/qjq004.


• Muzhar, A., & Santoso, B. & Rusdan(2018), The effect of halal label on
  brand image and its impact on consumer purchase decisions, The
  International Journal of Business & Management, 6(2), 2321-8916.


• Nadeem,M, Jibran Qamar, M,  Nazir, M, Ahmad, I, Timoshin, A, Shehzad, Kh.(2021). How Investors Attitudes Shape Stock Market Participation in the Presence of Financial Self-Efficacy, ORIGINAL RESEARCH, 11(22),1-17.


• Nelson, M., Evelyne, M. and Enrico, U. (2015). The effects of behavioural factors in investment decision-making: A survey of institutional investors. International Journal of Business and Emerging Markets, Vol. 1, No. 1, 2008, pp 24-41.


• Phan, T. C., Rieger, M. O., and Wang, M. (2019). Segmentation of financial clients by attitudes and behaviour: : a comparison between Switzerland and Vietnam J. Bank Mark. 37, 44–68. doi: 10.1108/ijbm-07-2017-0141


• Ponchio, M. C., Cordeiro, R. A., and Gonçalves, V. N. (2019). Personal factors as antecedents of perceived financial well-being: evidence from Brazil. Intern. J. Bank Mark. 37, 1004–1024. doi: 10.1108/ijbm-03-2018-0077.


• Ramjaun, T. A(2021). Experimenting with ZMET: Issues and adaptions. The Qualitative Report, 26(5), 1633-1640. https://doi.org/10.46743/2160-3715/2021.3718.


• Riitsalu, L., and Murakas, R. (2019). Subjective financial knowledge, prudent behaviour and income: The predictors of financial well-being in Estonia. Intern. J. Bank Mark. 37, 934–950. doi: 10.1108/ijbm-03-2019-0071.


• Riitsalu, L., and Murakas, R. (2019). Subjective financial knowledge, prudent behaviour and income: The predictors of financial well-being in Estonia. Intern Bank Mark. 37, 934–950. doi: 10.1108/ijbm-03-2018-0071


• Sivaramakrishnan, S., Srivastava, M., and Rastogi, A. (2017). Attitudinal factors financial literacy, and stock market participation. Intern. J. Bank Mark. 35, 818–841. doi: 10.1108/ijbm-01-2016-0012


• Yang, M, Al Mamun, A, Mohiuddin, M, Al-Shami, S, Zainol, N(2021), Predicting Stock Market Investment Intention and Behavior among Malaysian Working Adults Using Partial Least Squares Structural Equation Modeling, Mathematics, 9, 873. https://doi.org/10.3390/


• Zou, J., and Deng, X. (2019). Financial literacy, housing value and household financial market participation: evidence from urban China. China Econ. Rev.
  55, 52–66.