بررسی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی سرمایه‌گذاران بر عملکرد سرمایه‌گذاری با نقش میانجی سوگیری‌های مکاشفه‌ای

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

عباس ابراهیمی لیفشاگرد ¹ , کامران پاکیزه ² , کامیار رئیسی‌فر ³

1 - کارشناسی ارشد مدیریت مالی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 - عضو هیئت علمی دانشکده علوم مالی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
3 - دکترای رفتار سازمانی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، استاد مدعو دانشگاه خوارزمی. تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1396/04/23 تاریخ پذیرش : 1396/09/10 تاریخ انتشار : 1398/04/01

کلید واژه: مالی رفتاری, سوگیری‌های مکاشفه‌ایی, مدل پنج عاملی شخصیت, مدل شخصیتی جکسون, عملکرد سرمایه‌گذاری,

چکیده مقاله :

در این پژوهش در یک مدل جامع، ویژگی‌های شخصیتی و سوگیری‌های مکاشفه‌ایی و تأثیری که بر عملکرد سرمایه‌گذاری دارند مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه پیش‌رو از نوع پیمایشی-کاربردی است و در پائیز و زمستان سال 1395 صورت گرفته است. بدین منظور با استفاده از ابزار پرسشنامه و روش حداقل مربعات جزئی (PLS) این موضوع از طریق پرسشنامه و نمونه‌گیری به صورت تصادفی، در میان 154 نفر ازسرمایه‌گذاران حقیقی فعال در نهادهای بازار سرمایه تهران بررسی شد . نتایج تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در قالب مدل تحلیلی نشان دادکه بین ویژگی‌های شخصیتی و عملکرد سرمایه‌گذاری رابطه مثبت وجود دارد؛ همچنین بین 4 رابطه بین متغیرهای سوگیری مکاشفه‌ایی و عملکرد سرمایه‌گذاری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین ویژگی‌های شخصیتی و سوگیری‌های مکاشفه‌ای نیز رابطه مثبت وجود دارد. در مورد تاثیر غیرمستقیم متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته این گونه می‌توان گفت که ویژگی‌های شخصیتی با نقش میانجی سوگیری‌های مکاشفه‌ایی بر عملکرد سرمایه‌گذاری تاثیر مثبت با ضریب مسیر پایین و معنادار دارد.

چکیده انگلیسی:

In this research, personality traits, heuristic biases and their effect on the investment performance will be assessed . The research is such an applied survey research and has been carried out over 2016 fall and 2017 winter.In order to reach this goal, the matter was investigated between 154 individual investors in financial institution in Tehran capital market by using questionnaire tool, random sampling and PLS method .After data processing in the research analytical model framework, the result showed that there is a positive relationship between personality traits and investment. There is also a significant and positive relationship between heuristic biases variables and investment performance. There is positive relationship between personality traits and heuristic. about indirect effect of independent variables on dependent variables it can be concluded that personality traits by mediating rule of the heuristic biases affect positively investment performance with low coefficient path and significant.

منابع و مأخذ:

*      آذر، عادل، غلامزاده، رسول و قنواتی، مهدی. (۱۳۹۱).  مدلسازی مسیری- ساختاری در مدیریت: کاربرد نرم افزار Smart-PLS. تهران: نگاه دانش.

*      امیرحسینی، زهرا، بشیری، علیرضا، و فلاح‌زیارانی، محمدحسین. (۱۳۹۳). بررسی عوامل رفتاری اثرگذار بر تصمیم گیری سرمایه‌گذاری شرکت‌های سرمایه‌گذاری پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار تهران. در کنفرانس بین المللی مدیریت در قرن ۲۱ (صص. ۱-۶). مرکز همایش‌های بین المللی صدا و سیما.

*      حنیفی، فرهاد، الماسی، حسن، و باغدارارم، فهیمه. (۱۳۹۰). بررسی عوامل مالی رفتاری مؤثر بر تصمیم گیری سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

*      رهنمای رودپشتی، فریدون، زندیه، وحید. (1391). مالی رفتاری و مالی عصبی (پارادیوم نوین مالی) از تئوری تا عمل. تهران:دانشگاه آزاد اسلامی- سازمان چاپ و انتشارات

*      سیف‌الهی، راضیه، کردلوئی، حمیدرضا، و دشتی، نادر. (۱۳۹۴). بررسی مقایسه‌ای عوامل رفتاری در سرمایه‌گذاری دارایی‎های مالی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه‌گذاری، سال چهارم(شماره پانزدهم)، صص 33-52.

*      فرهنگ لغت روانشناسی روان­یاب (http://www.ravanyab.ir)

*      فهیمی دوآب، رکسانا. (۱۳۸۹). بررسی عوامل رفتاری خاص بر تصمیم خرید سرمایه‌گذاران سهام عادی (‌‌مطالعه تطبیقی بورس اوراق بهادار تهران و مشهد). مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی، شماره سوم(تابستان ۱۳۸۹)، صص  135-154.

*      محسنین، شهریار و اسفیدانی، محمد رحیم. (۱۳۹۳). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزیی به کمک نرم افزار Smart-PLS   (آموزشی و کاربردی). تهران: موسسه کتاب مهربان نشر.

*      Allameh, S. M., Chitsaz, A., Hosseini, S., & Esfahani, S. (2015). Evaluating Behavioral Factors Influencing Performance of Investors in Tehran Stock Exchange, 3(2), pp. 43–48.

*      Bakar, S., & Yi, A. N. C. (2016). The Impact of Psychological Factors on Investors’ Decision Making in Malaysian Stock Market: A Case of Klang Valley and Pahang. Procedia Economics and Finance, 35(October 2015), pp. 319–328.

*      Bashir, T., Azam, N., Butt, A. A., Javed, A., & Tanvir, A. (2013). Are Behavioral Biases Influenced By Demographic Characteristics & Personality Traits? Evidence from Pakistan. European Scientific Journal, 9(29), pp. 277–293.

*      Charles, A., & Kasilingam, R. (2016). Impact of Selected Behavioural Bias Factors on Investment Decisions of Equity Investors, 1664(May), pp. 297–311.

*      De Venter, G., Michayluk, D., & Davey, G. (2012). A longitudinal study of financial risk tolerance. Journal of Economic Psychology, 33(4), pp. 794–800.

*      Durand, R. B., Newby, R., & Sanghani, J. (2008). An Intimate Portrait of the Individual Investor. Journal of Behavioral Finance, 9(4), pp. 193–208.

*      Ellsberg, D. (1961). Risk, ambiguity, and the Savage axioms. The Quarterly Journal of Economics, pp. 643–669.

*      Evans, D. A. (2006). Subject perceptions of confidence and predictive validity in financial information cues. The Journal of Behavioral Finance, 7(1), pp. 12–28.

*      Gambetti, E., & Giusberti, F. (2012). The effect of anger and anxiety traits on investment decisions. Journal of Economic Psychology, 33(6), pp. 1059–1069.

*      Jackson, J. L., Dezee, K., Douglas, K., & Shimeall, W. (2005). Introduction to structural equation modeling (path analysis). Precourse PA08. Society of General Internal Medicine (SGIM), Washington, DC Available at: Http://www. Sgim. Org/userfiles/file/AMHandouts/AM05/handouts/PA08. Pdf.

*      James, M. (2002). Behavioral Finance. Insights into Irrational Minds and Markets. West Sussex, England: John Wiley & Sons.

*      Jamshidinavid, B., Chavoshani, M., & Amiri, S. (2012). On the Investment Prejudices in Tehran Stock. European Journal of Business and Social Sciences, 1(5), pp. 41–53.

*      Journal, I., & Management, O. N. (2016). Impact of Selected Behavioural Bias Factors on Investment Decisions of Equity Investors, 1664(May), pp. 297–311.

*      Kahneman, D., & Tversky, A. (1979). Prospect theory: An analysis of decision under risk. Econometrica: Journal of the Econometric Society, pp. 263–291.

*      Kengatharan, L., & Kengatharan, N. (2014). The Influence of Behavioral Factors in Making Investment Decisions and Performance: Study on Investors of Colombo Stock Exchange, Sri Lanka. Asian Journal of Finance & Accounting, 6(1), p. 1.

*      Kübilay, B., & Bayrakdaroğlu, A. (2016). An Empirical Research on Investor Biases in Financial Decision-Making, Financial Risk Tolerance and Financial Personality. International Journal of Financial Research, 7(171), pp. 1923–4023.

*      Lin, H. (2011). Elucidating the Influence of Demographics and Psychological Traits on Investment Biases. World Academy of Science, Engineering and Technology, 5(5), pp. 145–150.

*      Luong, L. P., Ha, D. T. T., & Hedström, O. R. (2011). Behavioral Factors Influencing Individual Investors’ Decision-Making and Performance. Survey of the Ho Chi Minh Stock Exchange, Umea School of Business Spring Semester.

*      Moradia, M., Meshkib, M., & Mostafaei, Z. (2013). A study on investors’ personality Characteristics and behavioral biases: Conservatism bias and availability bias in the Tehran Stock Exchange. Management Science Letters, 3, pp. 1191–1196.

*      Mwangi, A. (2011). Behavioural Factors Influencing Investment Decisions in the Kenyan. Journal of Chemical Information and Modeling, 53(9), pp. 1689–1699.

*      Patterson, F. M., & Daigler, R. T. (2014). The abnormal psychology of investment performance. Review of Financial Economics, 23(2), pp. 55–63.

*      Sahi, S. K., Arora, A. P., & Dhameja, N. (2013). An Exploratory Inquiry into the Psychological Biases in Financial Investment Behavior. Journal of Behavioral Finance, 14(2), pp. 94–103.

*      Sobel test calculator (http://www.danielsoper.com/statcalc/calculator.aspx?id=31)

*      Thaler, R. H., & Shefrin, H. M. (1981). An economic theory of self-control. The Journal of Political Economy, pp. 392–406.

*      Thanh Hue Ton, H., & Kien Dao, T. (2014). The Effects of Psychology on Individual Investors’ Behaviors: Evidence from the Vietnam Stock Exchange. Journal of Management and Sustainability, 4(3), pp. 125–134.

*      Thomas, T. C., & Rajendran, G. (2012). BB&K Five-way Model and Investment Behavior of Individual Investors: Evidence from India. Journal of Economics and Management, 6(1), pp. 115–127.

*      Zaidi, F. B., & Tauni, M. Z. T. (2012). Influence of Investor’s Personality Traits and Demographics on Overconfidence Bias. IJCRB Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 4(6), pp. 730–746. Available at: http://journal-archieves24.webs.com/730-746.pdf