ارایه مدل ریاضی برای سنجش حاکمیت شرکتی و بررسی پیامد آن بر ریسک سقوط قیمت سهام شرکت‌ها

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

مریم صادقی ¹ , حسین پناهیان ² , مهدی صفری گرایلی ³ , میثم عرب زاده ⁴ , رحمان ساعدی ⁵

1 - دانشجوی دکتری گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران.
2 - دانشیار،گروه حسابداری و مدیریت، دانشگاه آزاد کاشان، کاشان، ایران.
3 - دانشیار گروه حسابداری، واحد بندرگز، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرگز، ایران
4 - استادیار گروه حسابداری ، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی،کاشان ، ایران
5 - استادیار گروه حسابداری، واحد اصفهان( خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

تاریخ دریافت : 1401/02/17 تاریخ پذیرش : 1401/02/17 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: حاکمیت شرکتی, شاخص جامع حاکمیت شرکتی, ریسک سقوط قیمت سهام,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش بررسی تاثیر حاکمیت شرکتی بر ریسک سقوط قیمت سهام شرکت‌ها می‌پردازد. اگرچه در مطالعات گذشته از شاخص‌های متعددی برای سنجش حاکمیت شرکتی استفاده شده است، اما پژوهش حاضر با استفاده از تکنیک تصمیم‌گیری چند شاخصه، سنجه‌های انفرادی (تک بعدی) متعدد موجود در ادبیات حسابداری و مالی را به کمک نظرسنجی و وزن‌دهی خبرگان ترکیب نموده و با استفاده از مدل‌سازی ریاضی، شاخصی جامع برای اندازه‌گیری حاکمیت شرکتی ارائه نموده و سپس تاثیر آن بر ریسک سقوط قیمت سهام شرکت‌ها را آزمون می‌کند. بدین منظور، فرضیه تحقیق با استفاده از نمونه‌ای متشکل از 125 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1394 تا 1398 و با بهره‌گیری از مدل رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر تکنیک داده‌های ترکیبی مورد بررسی قرارگرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بین حاکمیت شرکتی و ریسک سقوط قیمت سهام رابطه منفی و معنادار وجود دارد. همچنین، نتایج آزمون تحلیل حساسیت نیز حاکی از آن است که استفاده از معیار جایگزین برای سنجش ریسک سقوط قیمت سهام نیز تاثیری بر نتایج اصلی پژوهش ندارد و نتایج تحقیق از استحکام برخوردار است. یافته‌های پژوهش ضمن پرکردن خلاء مطالعات قبلی در خصوص ارائه مدل ریاضی جامع برای سنجش حاکمیت شرکتی، می‌تواند برای قانون‌گذاران بازار سرمایه، سرمایه‌گذاران و سایر استفاده‌کنندگان اطلاعات حسابداری در امر تصمیم‌گیری راهگشا باشد.

چکیده انگلیسی:

The present study examines the impact of corporate governance on the stock crash risk of companies. Although in previous studies several indicators have been used to measure corporate governance, the present study using multi-criteria decision model to combine numerous individual metrics (one-dimensional) available in accounting and financial literature with the help of experts' opinions and their weighting, and by using mathematical modeling provides a Composite measures of corporate governance and then tests its impact on companies' stock crash. The research hypothesis was tested using a sample consisting of 125 companies listed on the Tehran Stock Exchange during the years 2015 to 2019 and using a multivariate regression model based on combined data technique. The results show that there is a negative and significant relationship between corporate governance and the stock crash risk. Also, the results of the sensitivity analysis test indicate that the use of alternative criteria to measure the stock crash risk does not affect the main results of the study and the research results are strong enough. The research findings, while filling the gap of previous studies on providing a Composite mathematical model for measuring corporate governance, can be a guide for capital market legislators, investors and other users of accounting information in making decision.

منابع و مأخذ:

• احمدپور، احمد؛ منتظری ، هادی (2012). نوع مدیریت سود و تأثیر اندازه‌ی شرکت، ساختار مالکیت و حاکمیت شرکتی بر آن، پیشرفت‌های حسابداری، دوره 3، شماره 2، ص­ص 35-1. 


• پورکریم، جبارزاده کنگرلویی؛ بحری ثالث، جمال؛ قلاوندی (2020). تأثیر حاکمیت شرکتی بر لحن گزارشگری مالی، فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، دوره4، شماره 8، ص­ص 62-33.


• تنانی، محسن؛ صدیقی، علیرضا؛ امیری، عباس (1394). بررسی نقش برخی سازوکارهای حاکمیت شرکتی در کاهش ریسک ریزش قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مدیریت دارایی و تأمین مالی، دوره3، شماره4، ص­ص 50-31.


• حساس یگانه، یحیی؛ یزدانیان، نرگس (1386). تاثیر حاکمیت شرکتی بر کاهش مدیریت سود، مطالعات تجربی حسابداری مالی، دوره 5، شماره 17، ص­ص 171-151.


• رضائی پیته نوئی، یاسر؛ صفری گرایلی، مهدی؛ نوروزی، محمد (1396). اعتماد اجتماعی، نظارت خارجی و ریسک سقوط قیمت سهام: آزمون نظریۀ جایگزینی و مکمل. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی, دوره24، شماره3، ص­ص370-349.


• رمضان احمدی، محمد؛ آهنگری، عبدالمجید؛ حاجب، حمیدرضا (1398). بررسی تأثیر همزمان حاکمیت شرکتی و کیفیت حسابرسی بر کیفیت سود با نقش میانجی ساختار سرمایه و عملکرد مالی، مدیریت دارایی و تأمین مالی، دوره 7، شماره 1، ص­ص 102-83.


• ساعدی، رحمان؛ دستگیر، محسن (1396). تأثیر ضعف کنترل‌های داخلی و شکاف سهامداران کنترلی بر کارایی سرمایه‌گذاری شرکت‌های پذیرفته‌‌شده‌ در بورس اوراق بهادار تهران،پژوهش های حسابداری مالی، دوره 9، شماره 4، ص­ص 38-17.


• فخاری، حسین؛ رضائی پیته‌نوئی، یاسر (1396). تأثیر تخصص مالی کمیته حسابرسی بر محیط اطلاعاتی شرکت، دانش حسابداری، دوره 8، شماره 3، ص­ص 112-81 .


• فرزدقی، سولماز؛ خردیار، سینا؛ محمدی نوده، فاضل؛ صمدی لرگانی، محمود (1399). بررسی تاثیر مکانیسم‌های حاکمیت شرکتی بر رابطه‌ی بین ضعف کنترل داخلی و کیفیت اقلام تعهدی، حسابداری مدیریت، دوره 13، شماره46، ص­ص 86-71.


• فندرسکی، علی؛ صفری گرایلی، مهدی (2018). اثربخشی کنترل‌های داخلی و ریسک سقوط قیمت سهام، پژوهش­های حسابداری مالی وحسابرس، دوره 10، شماره38، ص­ص186-169.


• کامیابی، یحیی؛ بوژمهرانی، احسان (2017). ویژگی­های کمیته حسابرسی، کیفیت افشا و نسبت غیر موظف اعضای هیات مدیره.، پژوهش­های تجربی حسابداری، دوره 6, شماره 2, ص­ص 218-191.


• میری قهدریجانی، نازنین؛ اربابیان (2019). تاثیر ساز و کارهای حاکمیت شرکتی بر گزارشگری ریسک، پژوهش­های حسابداری مالی وحسابرسی, دوره10, شماره40, ص­ص136-111.


• ناظمی، امین؛ نصیری، طاهره (1393). بررسی ارتباط میان کیفیت حاکمیت شرکتی و میزان مالکیت نهادی با افشای اطلاعات شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامۀ علمی پژوهشی حسابداری مالی، سال 6، شمارۀ 24، ص­ص 99-120.


• Ahmadi, M., Dorseh, S, (2016). Impact of Corporate Governance Measures on Stock Price Crashes of Listed Companies in Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting Research, 8(3), 19-42.


• Alkurdi, A., Hussainey, K., Tahat, Y., & Aladwan, M, (2019). The impact of corporate governance on risk disclosure: Jordanian evidence. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 23(1), 1-16


• An, H., & Zhang, T, (2013). Stock price synchronicity, crash risk, and institutional investors. Journal of Corporate Finance, 21, 1-15.


• Andreou, P. C., Antoniou, C., Horton, J., & Louca, C, (2016). Corporate governance and firm‐specific stock price crashes. European Financial Management, 22(5), 916-956


• Armstrong, C. S., Blouin, J. L., & Larcker, D. F, (2012). The incentives for tax planning. Journal of accounting and economics, 53(1-2), 391-411.


• Ayuso, S., & Argandoña, A. (2009). Responsible corporate governance: towards a stakeholder board of directors?.


• Barros, V., & Sarmento, J. M, (2020). Board meeting attendance and corporate tax avoidance: Evidence from the UK. Business Perspectives and Research, 8(1), 51-66.


• Benmelech, E., Kandel, E., & Veronesi, P, (2010). Stock-based compensation and CEO (dis) incentives. The Quarterly Journal of Economics, 125(4), 1769-1820.


• Bhagat, S., & Bolton, B, (2008). Corporate governance and firm performance. Journal of Corporate Finance, 14, 257-273.


• Callen, J. L. & Fang, X, (2013). Institutional Investor stability and Crash Risk: Monitoring or Expropriation?. Journal of Banking & Finance, 37(8), 3047–3063


• Cao, C., Xia, C. & Chan, K.C, (2016). Social trust and stock price crash risk: Evidence from China. International Review of Economics and Finance, 46, 148-165


• Chen, J., Hong, H., & Stein, J.C, (2001). Forecasting crashes: Trading volume, past returns, and conditional skewness in stock prices. Journal of Financial Economics, 61(3), 345-381.


• Chen, X., Zhanf., F, Zhang., S, (2015). CEO Duality and Stock Price Crash Risk, Available at:www. ssrn.com


• Cheng, C. A., Li, S., & Zhang, E. X, (2020). Operating cash flow opacity and stock price crash risk. Journal of Accounting and Public Policy, 39(3), 106717.


• Chung, K., & Zhang, H, (2011). Corporate Governance and Institutional Ownership. The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 46(1), 247-273. Retrieved April 14, 2021, from http://www.jstor.org/stable/23018523


• Demirbas, D., & Yukhanaev, A, (2011). Independence of board of directors, employee relation and harmonisation of corporate governance: Empirical evidence from Russian listed companies, Employee Relations.


• Denis, D. K., & McConnell, J. J, (2003). International corporate governance. Journal of financial and quantitative analysis, 1-36.


• DeZoort, F. T, (1998). An analysis of experience effects on audit committee members' oversight judgments, Accounting, Organizations and Society, 23(1), 1-21.


• Gordon, E. A., Henry, E., & Palia, D, (2004). Related party transactions and corporate governance. In Corporate governance. Emerald Group Publishing Limited. 1-27


• Gormley, T. A., Matsa, D. A., & Milbourn, T. (2013). CEO compensation and corporate risk: Evidence from a natural experiment. Journal of Accounting and Economics, 56(2-3), 79-101.


• Gujarati, D. N., & Porter, D. (2009). Basic Econometrics Mc Graw-Hill International Edition.


• Gul, F. A. (2006). Auditors' response to political connections and cronyism in Malaysia. Journal of Accounting Research, 44(5), 931-963.


• Habib, A., Hasan, M. M., & Jiang, H. (2018). Stock price crash risk: review of the empirical literature. Accounting & Finance, 58, 211-251.


• Harper, J., Johnson, G., & Sun, L. (2020). Stock price crash risk and CEO power: Firm-level analysis. Research in International Business and Finance, 51, 101094.


• Hong, H., & Stein, J. C. (2003). Differences of opinion, short-sales constraints, and market crashes. The Review of Financial Studies, 16(2), 487-525.


• Hutton, A., Marcus, A., & Tehranian, H. (2009). Opaque financial reports and the distribution of stock returns. Journal of financial Economics, 94(1), 67-86.


• Jaafar Nodeh, A., & Safari Gerayli, M. (2020). Political Connections and Related-Party Transactions: Evidence from Iranian Firms. Advances in Mathematical Finance and Applications, 5 (3), 319-330.


• Jeanjean, T., & Stolowy, H. (2008). Do accounting standards matter? An exploratory analysis of earnings management before and after IFRS adoption. Journal of accounting and public policy, 27(6), 480-494.


• Jemison, D. B., & Oakley, R. A. (1983). Corporate governance in mutual insurance companies. Journal of Business Research, 11(4), 501-521.


• Jensen, M. C. (2001). Value maximization, stakeholder theory, and the corporate objective function. Journal of applied corporate finance, 14(3), 8-21.


• Jeon, K. (2019). Corporate governance and stock price crash risk. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 23(4), 1-13.


• Kapopoulos, P., & Lazaretou, S. (2007). Corporate ownership structure and firm performance: evidence from Greek firms. Corporate Governance: An International Review, 15(2), 144-158.


• Karamanou, I., & Vafeas, N. (2005). The association between corporate boards, audit committees, and management earnings forecasts: An empirical analysis. Journal of Accounting research, 43(3), 453-486.


• Khan, M., & Watts, R. L. (2009). Estimation and empirical properties of a firm-year measure of accounting conservatism. Journal of accounting and Economics, 48(2-3), 132-150.


• Kim, J. B., & Zhang, L. (2014). Financial reporting opacity and expected crash risk: Evidence from implied volatility smirks. Contemporary Accounting Research, 31(3), 851-875.


• Kothari, S. P., Shu, S., & Wysocki, P. D. (2009). Do managers withhold bad news?. Journal of Accounting research, 47(1), 241-276.


• Lee, S., Kim, Y. K., & Kim, K. (2016). Corporate governance, firm risk, and corporate social responsibility: Evidence from Korean firms. Journal of Applied Business Research (JABR), 32(1), 303-316.


• Li, X., Wang, S. S., & Wang, X. (2017). Trust and stock price crash risk: Evidence from China. Journal of Banking & Finance, 76, 74-91.


• Masulis, R. W., Wang, C., & Xie, F. (2009). Agency problems at dual‐class companies. The Journal of Finance, 64(4), 1697-1727.


• Matten, D., & Crane, A. (2005). Corporate citizenship: Toward an extended theoretical conceptualization. Academy of Management review, 30(1), 166-179.


• Mohamed, W. S., & Elewa, M. (2016). The impact of corporate governance on stock price and trade volume.


• Othman, R., Ishak, I. F., Arif, S. M. M., & Aris, N. A. (2014). Influence of audit committee characteristics on voluntary ethics disclosure. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 145, 330-342.


• Rezaei Pitenoei, Y. (2017). The impact of financial expertise of Audit committee on the Companies Information Environment. Journal of Accounting of Knowledge, 8(3), 81-112.


• Schwartz-Ziv, M., & Weisbach, M. S. (2013). What do boards really do? Evidence from minutes of board meetings. Journal of Financial Economics, 108(2), 349-366.


• Shleifer, A., & Vishny, R. W. (1997). A survey of corporate governance. The journal of finance, 52(2), 737-783.


• Xie, B., Davidson III, W. N., & DaDalt, P. J. (2003). Earnings management and corporate governance: the role of the board and the audit committee. Journal of corporate finance, 9(3), 295-316.


• Xu, M., & Cheng, Y. (2020). Equity Incentives, Inefficient Investment and Stock Price Crash Risk—Taking GEM as an Example. Open Journal of Social Sciences, 8(08), 353.


• Zamani, Z. P., & Behdash, A. (2017). The Relationship between Corporate Governance and Stock Price Crash Risk with Tendency Corporate Ownership. Business, Management and Economics Research, 3(11), 212-217.