کاربرد تحلیل ناپارامتریک بازهای و پنجره ای به عنوان مکملی برای ارزیابی کارایی مالی (مطالعه موردی: بانکهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

محمد حسین طحاری مهرجردی ¹ , علی فاضل یزدی ² , محمد زارعی محمود آبادی ³

1 - ندارد
2 - مسئول مکاتبات
3 - ندارد

تاریخ دریافت : 1391/09/20 تاریخ پذیرش : 1391/12/15 تاریخ انتشار : 1392/09/15

کلید واژه: کارایی, تحلیل پوششی دادهها, تحلیل پوششی دادههای بازهای, تحلیل پوششی دادههای&#x0D, &#x0D, پنجره ای,

چکیده مقاله :

چکیدهامروزه با توجه به رشد و اهمیت فزاینده سازمانها در اجتماع، ارزیابی عملکرد آنها بسیار مورد توجه قرارگرفته است و شاخصهای گوناگونی به عنوان معیار عملکرد سازمانها مطرح شده است که کارایی از این گونهمعیارها میباشند. کارایی را میتوان توانایی یک بنگاه در به دست آوردن حداکثر ستانده از یک مجموعه نهاده معینبا فرض فناوری معلوم و یا توانایی یک بنگاه برای تولید بازده معین با حداقل مجموعه نهادههای در دسترستعریف کرد. رویکرد ناپارامتریک تحلیل پوششی دادهها، یکی از روشهای پرکاربرد در زمینه ارزیابی کارایی نسبیمجموعهای از واحدهای تصمیم گیری همگن با ورودیها و خروجیهای مشابه می باشد. با این وجود یکی ازاشکالات آن ناتوانی تصمیم گیرنده در دخالت دادن شرایط ریسک و نبود قطعیت و همچنین عامل زمان در نتایج بهدست آمده است. در این راستا در این پژوهش از دو تکنیک تحلیل پوششی دادههای بازهای و تحلیل پوششیدادههای پنجرهای به منظور رفع این نقیصه استفاده گردیده است و در ادامه از این دو تکنیک برای ارزیابی کارایی1384 استفاده گردیده است. نتایج - مالی بانکهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1388این دو تکنیک، بانک کارآفرین را در رتبه اول عملکرد نسبت به سایر بانکهای پذیرفته شده در بورس قرار داد.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع
،( ابطحی، سیدحسین؛ کاظمی، بابک ( 1381 
بهرهوری، تهران، موسسه مطالعات و پژوهشهای
بازرگانی، چاپ سوم.
آذربایجانی، کریم؛ کوهی اصفهانی، مجید 
1385 ). اندازه گیری و تجزیه و تحلیل کارایی و )
بهره وری بانکهای استان اصفهان به روش تحلیل
پوششی داده ها، مجله دانشکده علوم اداری و
، اقتصاد دانشگاه اصفهان، دوره 18 ، شماره 3
.45- صص 80
محمدحسین طحاری مهرجردی، علی فاضل یزدی و محمد زارعی محمودآبادی
42 فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار / شماره نوزدهم
اکبری، نعمت اله؛ زاهدی کیوان، مهدی؛ منفردیان 
سروستانی، محسن ( 1387 ). بررسی عملکرد
کارایی صنعت دامداری در سطح کشور
(رهیافت: تحلیل پوششی داده های بازه ای)،
فصلنامه پژوهش های اقتصادی، دوره 8، شماره
.141 - 3، صص 160
حجازی، رضوان؛ انواری رستمی، علی اصغر؛ 
مقدسی، مینا ( 1387 ). تحلیل بهره وری کل بانک
توسعه صادرات ایران و رشد بهره وری شعب
آن با استفاده از تحلیل پوششی داده ها، نشریه
- مدیریت صنعتی، دوره 1، شماره 1، صص 39
.50
حسن زاده، علی ( 1385 ). کارایی و عوامل موثر 
بر آن در نظام بانکی ایران، پژوهشی جستارهای
.13- اقتصادی، دوره 4، شماره 7، صص 10
حسین زاده بحرینی، محمد حسین؛ ناجی میدانی، 
علی اکبر؛ چمانه گیر، فرشته ( 1387 ). مقایسه
کارایی اقتصادی بانکهای خصوصی و دولتی در
ایران با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها،
، فصلنامه دانش و توسعه، دوره 15 ، شماره 25
.48 - صص 46
حمیدی، ناصر؛ اکبری شمیرانی، رضا؛ فضلی، 
صفر ( 1390 ). شناسایی شعبه های ناکارای بانک
ملت با استفاده از راهبرد ادغام به منظور افزایش
کارایی آن، فصلنامه پژوهش های مدیریت ایران،
.87- دوره 15 ، شماره 3، صص 103
خواجوی، شکراله؛ غیوری مقدم، علی؛ غفاری، 
محمد جواد ( 1389 ). تکنیک تحلیل پوششی داده
ها مکملی برای تحلیل سنتی نسبت های مالی،
نشریه بررسی های حسابداری و حسابرسی،
.41- دوره 17 ، شماره 60 ، صص 56
خواجوی، شکراله؛ سلیمی فرد، علیرضا؛ ربیعه، 
مسعود ( 1384 ). کاربرد تحلیل پوششی داده ها
در تعیین پرتفویی از کاراترین شرکت های
پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله
علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره
.75 - 22 ، شماره 2، صص 89
دادخواه، مهرداد؛ هادی، عبداله؛ توسلی، مجید؛ 
علیمرادی، محمد ( 1389 ). اندازه گیری کارایی
مالی نسبی شرکت های فعال در صنایع ساخت
قطعات خودرو پذیرفته شده در بورس اوراق
بهادار تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده ها
و بررسی ارتباط آن با بازده سهام، فصلنامه
- حسابداری مالی، دوره 2، شماره 8، صص 133
.113
رستمی، محمد رضا؛ قاسمی، جواد؛ اسکندری، 
فرزانه ( 1390 ). ارزیابی عملکرد مالی بانکهای
پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار (به کارگیری
در تحلیل پوششی داده ها)، TOPSIS منطق
، مجله حسابداری مدیریت، دوره 4، شماره 8
.19- صص 30
ستایش، محمد حسین؛ غیوری مقدم، علی 
1388 ). تعیین ساختار بهینه سرمایه در سطح )
صنایع با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده
، ها، مجله پژوهش های حسابداری مالی، دوره 1
.33- شماره 1 و 2، صص 52
طلوعی اشلقی، عباس؛ رهنمای رود پشتی، 
فریدون؛ عبدالوند، کاوه ( 1389 ). استفاده از
به منظور ارائه TOPSIS-DEA تکنیک ترکیبی
رویکردی در جهت ارزیابی چند دوره ای
شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار
تهران، مجله حسابداری مدیریت، دوره 3، شماره
.105 - 4، صص 119
کاربرد تحلیل ناپارامتریک بازهای و پنجره ای به عنوان مکملی برای ارزیابی کارایی مالی ...
فصلنامه علمی پژوهشی دانش مالی تحلیل اوراق بهادار / شماره نوزدهم 43
عالم تبریز، اکبر؛ رجبی پور میبدی، علیرضا؛ 
زارعیان، محمد ( 1388 ). بررسی کارکرد تکنیک
تاپسیس فازی در بهبود سنجش کارایی بانک ها
نشریه مدیریت ،DEA با استفاده از تکنیک
.99 - صنعتی، دوره 1، شماره 3، صص 118
کریمی، فرزاد؛ پیراسته، حسین؛ زاهدی کیوان، 
مهدی ( 1387 ). تعیین کارایی زراعت گندم با
توجه به دو عامل زمان و ریسک با استفاده از
تحلیل پوششی داده های بازه ای و تحلیل
پوششی داده های پنجره ای، فصلنامه اقتصاد
کشاورزی و توسعه، دوره 16 ، شماره 64 ، صص
.139-159
مهرگان، محمد رضا ( 1385 ). مدل های کمی در 
ارزیابی عملکرد سازمان ها. انتشارات مدیریت
دانشگاه تهران. تهران.
 Bal, H., Orkcu, H.H., Celebioglu, S.
(2010).Improving the discrimination power
and weights dispersion in the data
envelopment analysis. Computers &
Operations Research, 37: 99 – 107.  Charnes, A., Cooper, WW., Rhodes, E.
(1978). Measuring the efficiency of
decision making units. European Journal of
Operational Research, 2: 429–444.
 Chiesa, V., Frattini, F., Lazzarotti, V.,
Manzini, R.( 2009). Performance
measurement of research and development
activities. European Journal of Innovation
Management. 12: 25-61.
 Despotis, D.K., Smirlis, Y.G. (2002). Data
envelopment analysis with imprecise data,
European Operational Research, 140: 24–
36.
 El-Mashaleh., Rababeh, S., Hyari, K.
(2010). Utilizing data envelopment analysis
to benchmark safety performance of
construction contractors. International
Journal of Project Management, 28: 61-67.
 Farrell, M.J. (1957). The measurement of
productive efficiency. Journal of The Royal
Statistical Society, Series A, 120, part 3.
 Halkos, E., Salamouris, S. (2004).
Efficiency measurment of Greek
commercial bankseith the use of financial
ratios: a data envelopment analysis
approach, Management accounting
research, 15: 201-224.
 Kao, C., Liu, S. (2009). Stochastic data
envelopment analysis in measuring the
efficiency of Taiwan commercial banks.
European Journal of Operational Research,
196: 312-322.
 Malhotra, R., Malhotra, D.K., Russel, P.
(2007). Using data envelopment analysis to
rate bonds. Proceedings of the Northeast
Business & Economics Association, 4:
420–423.
 Mostafa, M. (2009). Modeling the
efficiency of top Arab banks: A DEA–
neural network approach. Expert Systems
with Applications, 36: 309–320.
 Ricardo, P. (2008). Management quality
measurement: using data envelopment
analysis (DEA) estimation approach for
banks in Brazil. MPRA,11143: 1-19.
 Sengupta, J.K. (1995). Dynamics of data
envelopment analysis: Theory of systems
efficiency, Kluwer Academic Publishers,
Boston.
 Siriopoulos, C., Tziogkidis, P. (2010). How
Do Greek Banking Institutions React After
Significant Events? A DEA Approach,
Omega Journal, Special Issue in Empirical
Research in the EU Banking Sector and the
Financial Crisis, 38(5): 294-308.
 Stem Z., Mehrez, A., Hadad, Y. (2000). An
AHP/DEA methodology for ranking
decision making units. International
Transactions in Operational Research, 7:
109-124.
 Tyrone, T., Lee, C.C., Chiu. (2009).
Application of DEA in analyzing a bank’s
operating performance. Expert Systems
with Applications. 36: 8883–8891.
 Wang, Y.M., Greatbanks, R., Yang, B.
(2005). Interval Efficiency ssessment
Using Data Envelopment Analysis. Fuzzy
Sets and Systems, 153: 347–370