واکاوی چالش های فقهی، اخلاقی استفاده از رحم جایگزین
محورهای موضوعی : تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری
1 - دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. تهران، ایران.
(نویسنده مسئول)
2 - دانشیار و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
کلید واژه: رحم جایگزین, مادر جایگزین, تلقیح مصنوعی, اخلاق, فقه,
چکیده مقاله :
یکی از موضوعات مهمی که در دهه های اخیر در ژنتیک پزشکی ظهور یافته و علاوه بر پیشرفت‌های چشمگیر و ایجاد فرصت‌های تازه مباحثات متعدد حقوقی و چالش‌های اخلاقی زیادی را بدنبال داشته، تولد نوزادانی است که در رحم زنی دیگر که اصطلاحاً مادر جانشین نام دارند شکل می‌گیرند و پا به عرصة هستی می‌گذارند. نطفة این نوزادان به شیوه تلقیح مصنوعی در خارج از رحم بارور می‌شود و مراحل اولیة رشد و تکامل خود را در محیط آزمایشگاهی طی می‌کنند و سپس به رحم بانوی صاحب رحمی که آمادگی خود را برای حاملگی، نسبت به زوج نابارور اعلام می نماید منتقل می گردند. اما در خصوص اینکه آیا اگر شخص سومی با این شیوه یعنی حمل جنینِ دو انسان دیگر در فرایند تولد نوزادی همکاری کند اخلاقاً قابل پذیرش می باشد یا خیر از یک طرف، و از آنجایی که مشروعیت استفاده از رحم جایگزین در حقوق کنونی ما براساس انطباق آن با مقررات و الزامات فقهی و مذهبی است، بر آن شدیم که در خصوص روایی یا ناروایی مسئله استفاده از رحم جایگزین به بررسی دیدگاه‌های مختلف اخلاقی و فقهی، که از اهمیت بسزایی برخوردار است بپردازیم.
