نقش دلالت‌های فرهنگی اجتماعی بر شکل خیمه (مطالعه موردی: سیاچادر بختیاری و آغچ اوی ترکمن)

محورهای موضوعی : معماری

نورالدین پیرخضری ¹ , محمدصادق فلاحت ²

1 - عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مسجد سلیمان، ایران.
2 - دکتری معماری، دانشیار گروه معماری، دانشگاه زنجان، ایران

تاریخ دریافت : 1394/12/06 تاریخ پذیرش : 1395/07/19 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: شکل خانه, دلالت, نشانه شناسی, چرخۀ فرهنگ - طبیعت, خیمه آغچ اوی, خیمه سیاچادر,

چکیده مقاله :

انسان برای تجلی بودن با بهره از طبیعت و کنش فرهنگ خانه را بنا نهاد و در بنیادیترین شکل آن سازۀخیمه برپا شد. این مقاله با بهره از مفهوم نشانه شناسی در حیطۀوجه کاربردی ، نحوی و معنایی نشانگی با روش تحلیل کیفی ناشی از تطبیق دو گونه خیمه با بسترهای ناهمگون، بر چگونگی تأثیر وزنی وجه فرهنگی اجتماعی نسبت به علیت کارکردی اقلیم، مصالح ، تکنیک و تظاهراتش در شکل (دال) می‌پردازد. نتایج معلوم می‌دارد که نه تنهادلالت‌های فرهنگی و آرمانی بر تکوین شکل خیمه، با وجود تأثیر علل محسوس طبیعی نقشمحوری داشته بلکه فراتر از آن علل طبیعی، در بستر هر فرهنگی در مفهوم چرخۀ فرهنگ_ طبیعت به ماهیت فرهنگی بر می‌گردد بنابر این هیچ علیت طبیعی مؤثر بر شکل خانه در ماهیت خود، طبیعی صرف نبوده بلکه در این چرخه معنا و هیئت فرهنگی اجتماعی به خود می‌گیرد.

چکیده انگلیسی:

Human kind manifested their express and being in the world with the nature of the action and the culture of "home" incorporation, Due to its fundamental shape by the environment, the structure of the "marquee" placed upright. This article argues that by using the concept of semiotics in the realm of "practical aspects" and "syntactic" and "semantic" syndrome with qualitative analysis of field observations and library in the comparative study of two species of marquee with heterogeneous platform, on how the impact of the social and cultural aspect of weight compared to the climate, the functional relationships of causality building materials and technique’s, functionality and demonstration in shape (Signifier) marquees. This research seeks to test the hypothesis that: 1. The shape of home before of "natural causes" effected by the "cultural and social implications" and is followed natural causes and the social and cultural implications. 2. The response of  house in the same natural reasons causes the House to unequal results in any "cultural" platform. Researches by using the science of social semiotics of cultural implication in the two aboriginal case study have been extracted and then seeks to explain the implications of the relationship with causality is naturally raised. Signs in the shape of a marquee such as purporting factors of cultural, social backgrounds can be mentioned. In this study, practical aspects (activities of function and behavior) and syntactic and semantic aspects syndrome (associated with the field of cultural and social environment) as a research tools are applied. According to the hypothesis of this research, meanwhile a comparative study of the symptoms (Signifier, the shape of the marquee) has been considered, which signify the concepts (signified) social and cultural and other reviews of samples of different cultural contexts and its impact on making a difference in the slab (Shapes) and compared the effect of natural cause is done that leads to the perception of the concepts and the role of social and cultural implication. Considering the results, it turns out that not only the cultural and ideal "implication" on the establishment figure in the marquee, despite the impact of the tangible natural and functional causes have a role "pivot point" but also beyond that natural causes in the context of any culture in the concept of a "cycle of culture-nature's" refers to a cultural nature. Therefore, no effective natural causality on the shape of the House in its nature, is not a mere natural, but also cultural and social meaning in this cycle. The Compliance of marquee Seachador & Oey in two culturally dissimilar fields and through natural causes (climate, materials and techniques,...) from within the culture has come to the different answers that indicate; (Signifier) is the shape of the tabernacle, the tent of the culture and the form (form, space, structure, process), indicating the platform's culture. Hence, the "signified culture" imply fundamentally on the marquee and the "cycle of culture - nature" expresses natural causes at all rational punctilio in harmony with the role of culture and belief.

منابع و مأخذ:

1. اسلامی، غلامرضا. (1392). مبانی نظری معماری،عینکمان را خود‌مان بسازیم. تهران: پژوهشکد‌ۀ هنر و علم معمار.
2. اهری، زهرا. (1387). کاربرد روش‌های چالز موریس د‌ر مطالعه نشانه‌های معماری شهری. مجموعه مقالات سومین هم اندیشی نشانه شناسی هنر، نشانه شناسی فرهنگی. تهران: موسسه ، ترجمه و نشر آثار هنری.
3. پناهی، سیامک؛‌هاشم پور، رحیم. (1393).معماری اند‌یشه از اید‌ه تا کانسپت.نشریۀ هویت شهر.(17) ، 34-25.
4. د‌باغ، امیرمسعود؛ و مختاباد امرائی، سید مصطفی.(1390). تأویل معماری پسامد‌رن از منظر نشانه شناسی. هویت شهر.(9)،72-59.
5. راپاپورت،آموس. (1388). انسان شناسی مسکن. (خسرو افضلیان، مترجم). تهران: چاپ د‌وم،کتابکد‌ۀ کسری.(نشر اثر اصلی 1969).
6. رستم پور، کاوه؛ غزالی، مسافرزاد‌ه؛ و نظیف، حسن. (1393). تحول هویت اجتماعی، پیامد معماری و شهرسازی نوگرا د‌ر شهرهای نفتی خوزستان. باغ نظر. (29)، 11-22.
7. زباح، الهام؛ حاتم،غلامعلی. (1392). جستاری در مفاهیم نقوش سوزن دوزی ترکمنان گنبد کاووس. فصلنامه علمی–پزوهشی نگره. (28)، 69-77.
8. شولتز، کریستیان نوربرگ.1381. مفهوم سکونت، به سوی معماری تمثیلی، (محمود امیر یاراحمد‌ی، مترجم). تهران: آگه. (نشر اثر اصلی 1992)
9. فلاحت، محمد صاد‌ق؛ نوحی، سمیرا. (1391). ماهیت نشانه‌ها و نقش آن در ارتقای حس مکان فضای معماری. نشریۀ هنر‌های زیبا، 17(1)، 17-25.
10. گید‌نز، آنتونی. (1392). جامعه‌شناسی، (منوچهر صبوری، مترجم). تهران: چاپ بیست و هشتم ،نشر نی. (نشر اثر اصلی 1996).
11. لایارد، اوستین هنری.(1376). سفرنامه لایارد، ماجراهای اولیه د‌ر ایران. (مهراب امیری، مترجم). تهران: نشر آنزان
12. کلنه، ابراهیم. (1375). شناخت ایلات و عشایر ترکمن، تهران:حاجی طلایی
13. لنگ، جان. (1386). آفرینش نظریه معماری. (علیرضا عینی فر، مترجم). تهران: انتشارات د‌انشگاه تهران. (نشر اثراصلی1987).
14. مورن، اد‌گار. (1392). سرمشق گمشد‌ۀ طبیعت بشر. (علی اسد‌ی، مترجم). تهران: چاپ سوم، انتشارات سروش. (نشر اثر اصلی 1973).
15. نصر، سید حسین.(1389). د‌ین و نظام طبیعت.(محمد حسن غفوری، مترجم). تهران: چاپ سوم، نشر حکمت. (نشر اثر اصلی1994)
16. نیچه، فرید‌ریش؛‌ هاید‌گر، مارتین؛ گاد‌امر، هانس گئورگ.(1393). گزید‌ۀ جستار‌های هرمنوتیک مد‌رن. (بابک احمد‌ی، مهران مهاجر و محمد نبوی، مترجمان). تهران: چاپ د‌هم، نشر کانون چاپ.
17. نیلاند‌ر، اولا. (1390). معماری خانه. (محمد صاد‌ق فلاحت، مترجم). زنجان: انتشارات د‌انشگاه زنجان. (نشر اثر اصلی 2002).

18. Morris, C. (1946). Signs, Language and Behavior. Braziller, New york.
19. Moore, F. (1993). Environmental Control Systems, Heating, Cooling, Lighting. MacGraw-Hill.Inc, Singapore.
20. Rapoport, A. (1969). House Form and Culture. University college, London.
21. Geo-turkmensahra. (2016). Retrieved February, 2016, from http://www.geo-turkmensahra.persianblog.ir/1389/10/
22. Golestanema. (2016). Retrieved February, 2016, from http://www.golestanema.com
23. Tishineh. (2016). Retrieved February, 2016, from http://www.tishineh.com/touritem/4364/