جایگاه مگامال‌ها‌ی تهران در نظامِ مصرف، بازکاوی در مفهوم وانموده و وانمودِ بودریار

محورهای موضوعی : معماری

شهروز ماندگار لنگرودی ¹ , حسین اردلانی ² , کاوه بذرافکن ³

1 - دانشجوی دکتری، فلسفة هنر، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - دانشیار، گروه فلسفة هنر، دانشکده هنر و معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
3 - استادیار، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1402/08/26 تاریخ پذیرش : 1403/07/24 تاریخ انتشار : 1403/09/10

کلید واژه: مگامال, بودریار, جامعة مصرفی, وانموده, ابرواقعیت.,

چکیده مقاله :

نظام مصرف از طریق ایجاد و به‌کار گرفتن نظمی از وانموده‌ها، ابرواقعیت مصرف را در جامعة مصرفی شکل‌می‌دهد. مگامال‌ها از مهمترین ابزارهای تحقق این هدف در نظام مصرف هستند. مسئلة پژوهش حاضر، تحلیل جایگاه مگامال‌های تهران، بر اساس مفهوم وانموده‌ و وانمود در اندیشه‌های بودریار و بررسی کارکرد آن‌ها در رابطه با مصرف‌کنندگان تهرانی است. هدف از این پژوهش، یافتن سازوکار تأثیر مگامال‌ها، بر افزایش میل مصرف، نزد شهروندان تهرانی است. این پژوهش از نوع تحلیل کمی- کیفی است. داده‌ها با ارائة پرسشنامه به جامعة آماری این پژوهش که به صورت نمونه‌گیری تصادفی از بین مردم تهران انتخاب شده‌اند، جمع‌آوری و تحلیل شد. یافته‌ها نشان‌می‌دهد که مگامال‌ها در قالب دو حوزة فضایی و کارکردی، با به کار گرفتن ویژگی‌های گوناگون متناظر با مفاهیم وانمودة بودریار، واقعیت نیاز انسان را دگرگون کرده و با تغییر نگرش مخاطبین و تحریک میل مصرف، آنان را در راستای اهداف نظام مصرف هدایت می‌کنند.

 

چکیده انگلیسی:

 

The phenomenon of consumption and the prevalence of consumerism is one of the important issues of our time. Baudrillard shows that today, human understanding of reality and the real thing is formed on the basis of concepts such as simulacra and hyper-reality. The consumption system shapes the hyper-reality of consumption in the consumer society by creating and using a system of simulacras. Megamalls are one of the main means of achieving this goal in the consumption system. The purpose of this research is to find the mechanism of the effect of megamalls and their characteristics on increasing the desire to consume among Tehrani citizens. This research is a quantitative-qualitative research. By analyzing and deducting the opinions of Baudrillard, the related components of the concepts of simulation and simulacra in the field of consumption were extracted and formulated, and based on the results, a questionnaire was designed. The statistical population of this research was selected randomly among the people of Tehran and by their answers to the mentioned questionnaire, the data of this research was collected. The data was analyzed, using the components of simulation and simulacra and features of megamall, for answering the questions of the research. The findings show that megamalls guide human perception in the three domains of spatial, functional and social in line with the goals of the consumption system. In the spatial domain, the simulacra of being multi-purpose due to the variety of spaces, the simulacra of self-sufficiency and creating a territory by creating the feeling of entering a new land, the simulacra of distinct aesthetics by persuading the visitor's sense of beauty, the simulacra of centrality and orderliness, by collecting facilities and inducing a sense of the centrality of space and the simulacra of superstructure by creating a sense of grandeur, affect the visitors of megamalls. In the functional domain, the simulacra of creating a desire to consume and waste, by placing the client in a world of diverse products and services, the simulacra of well-being and peace, by providing diverse services and inducing a sense of peace and well-being, the simulacra of accumulation and abundance, by presenting attractive collections of objects the simulacra of time management, by creating a space to spend leisure time and wandering, and the simulacra of controlling social relations, by creating spaces designed for social interactions, impress the clients of megamalls. In the social domain, the simulacra of creating a distinction between clients, by creating a specific identity through the use of brands, the simulacra of people's prestige, by inviting people to spaces with special clients, the simulacra of culturalization and cultural acceptance, through the continuous change of the value of goods based on fashion, the simulacra of monitoring and control in the form of security, by creating a sense of security and safety, the simulacra of a distinct position of megamalls, by using the special social position of megamalls, attract customers.Thus, megamalls have an effective position in attracting Tehrani customers through the use of spatial, functional and social components.

 

 

منابع و مأخذ:

افلاکی جوبنی، مژده؛ حیدرزاده، کامبیز؛ زابلی، روح الله؛ بهزادی، محمد حسن. (1399). واکاوی پدیدارشناختی جو (فضای) مراکزخرید/ مال‌ها و رفتارخرید مشتریان. تحقیقات بازاریابی نوین، (4)10، 126-99.
بودریار، ژان. (1400). جامعة مصرفی (ترجمة پیروز ایزدی). (چاپ دوازدهم). تهران: ثالث.
بودریار، ژان. (1394). نظام اشیاء (ترجمة پیروز ایزدی). (چاپ سوم). تهران: ثالث.
بودریار، ژان. (1400). وانموده‌ها و وانمود (ترجمة پیروز ایزدی). (چاپ چهارم). تهران: ثالث.
پاترسون، مارک. (1398). مصرف و زندگی روزمره (ترجمة جمال محمدی، نرگس ایمانی مرنی). (چاپ اول). تهران: نشر نی.
حدادحسن‌آبادی، منیره؛ شورابی، رمضانعلی. (1394). بررسی روند تحول مراکز خرید شهری؛ تأملی بر تغییر ماهوی مفاهیم خرید و مصرف و بازتاب آن در فضای کالبدی. کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی.
حسن‌نژاد امجدی، مسعود؛ پورمحمدی، محمدرضا؛ زالی، نادر. (1400). بررسی و تحلیل نقش مجتمع‌های تجاری و مال‌ها در تغییر نقش شهرها به سمت مصرفی‌شدن (مطالعه‌ی موردی: کلان شهر تبریز). مطالعات ساختار و کارکرد شهری، (29)8، 96-70.
سفرچی، میثم. (1400). تجاری‌سازی و مصرف‌گرایی؛ تحول فضا و فرهنگ شهری در تهران. (چاپ اول). تهران: نشرنی.
صادقی‌پور رودسری، محیا؛ علیمحمدی، پریسا؛ معظمی، منوچهر. (1399). ارزیابی عوامل فضایی مؤثر بر الگوهای مصرف فرهنگی در مراکز خرید، مورد مطالعاتی: مراکز خرید پالادیوم، کوروش و تیراژه شهر تهران. معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، (30)13، 166-151.
عسگری، علی؛ نصیر سلامی، سید محمدرضا؛ سلطان زاده، حسین؛ هاشم‌نژاد شیرازی، هاشم. (1397). معمــاری مصــرفی؛ تحلیلی معناشناختی بر پدیدة مصرف در مراکز بزرگ خرید شهری. باغ نظر, (59)15، 28-17.
فروزنده، محمدرضا؛ رجبی، فاطمه؛ حسین‌زاده، مهدی؛ سرتیپی اصفهانی، محمدرضا؛ رجب‌پور، دلارام؛ دوبحری، سبا؛ منوچهری، پریسا. (1399). استحالۀ منظر اقتصادی شهرهای معاصر در پی ظهور «حادواقعیت‌های» مبتنی بر «مصرف» مطالعۀ موردی: شهر گرگان. هنر و تمدن شرق، (28)8، 12-5.
لین، جی، ریچارد (1387). ژان بودریار (ترجمة مهرداد پارسا). (چاپ اول). تهران: فرهنگ صبا.
Amin, M., Ryu, K., Cobanoglu, C., Rezaei, S., & Wulan, M. M. (2020). Examining the Effect of Shopping Mall Attributes in Predicting Tourist Shopping Satisfaction and Behavioral Intentions: Variation across Generation X and Y. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 22(3), 367–394.
Shaw, H. (2008). Resisting the Hallucination of the Hypermarket. International Journal of Baudrillard Studies,Volume 5, Number 1. ISSN: 1705-6411.
Kayode, O., Oluwabukola, A. C., & Abiodun, O. R. (2022). Effect of Landscape on Consumers’ Behavior in Shopping Malls: An Empirical Study of Shoprite Malls at Akure, Nigeria. Asian Journal of Advanced Research and Reports, 16(10), 1–9.
Manandhar, R.B., & Timilsina, J. (2022). Factors Influencing Purchasing Behavior in Shopping Malls in Kathmandu Valley. PYC Nepal Journal of Management. 15(1), 60–70.
Miles, S. (2010).Spaces for Consumption: Pleasure And Placeness In The Post-Industrial City. SAGE Publication Ltd.
Mok Kim Man, M. and Cai Qian Qiu, R. (2021). An empirical study of factors influencing consumers’ purchasing behaviours in shopping malls. International Journal of Marketing Studies, 13 (1). 14-25. ISSN 1918-719X
Molchanov, V.M., Molchanova, K.E. & Irmanova, E.V. (2019). The shopping centers architecture features in the largest southern city of Russia. IOP Conf. Ser.: Mater. Sci. Eng. 698.
Mudler, F. (2021). Hyperreality, How our Tools Came To Control us. Wipf and Stock Publishers.
Weghuis, P.O. (2012). Working on Consumerism Shopping Malls as The Modern Ideological Workplace of Consumersm.
Proto, F. (2020). Baudrillard For Architects. (1st ed.). London & New York: Routledge.
Saidon, J., Musa, R., Yusuf, N. M., & Saihani, S. B. (2021). The Effects of Shopping Mall
Attributes on Experience Quality and Engagement Behaviour: Does Gender Matter? International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 11(9), 1819–1831. Retrieved From:
Shim,Ch. & Santos, C.A. (2016). Urban Tourism: Placelessness and Placeness In Shopping Complexes. Travel and Tourism Research Association: Advancing Tourism Research Globally.78.