ارزیابی تاثیرات استقرار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری در توسعه پایدار نواحی پیرامونی

محورهای موضوعی : معماری

عبدالله ابراهیمی ¹ , فرح حبیب ² , ایرج اعتصام ³

1 - دانشجوى دکترى معمارى ،دانشکده هنرومعمارى ، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامى ،تهران،ایران.
2 - استاد معمارى ، دانشکده هنرومعمارى ، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامى ،تهران،ایران.
3 - استاد معمارى ، دانشکده هنرومعمارى ، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامى ،تهران،ایران.

تاریخ دریافت : 1395/05/03 تاریخ پذیرش : 1395/07/19 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: &quot, توسعه اقتصادی&quot, , کلمات کلیدی: &quot, دانشگاه آزاد اسلامی&quot, , &quot, توسعه اجتماعی &quot, , &quot, توسعه پایدار&quot, , &quot, توسعه کالبدی&quot, ,

چکیده مقاله :

آموزش یک راهبرد محوری برای دستیابی به توسعه پایدار جوامع است. رشد جمعیت و رویکرد فرهنگی جامعه برای تحصیلات دانشگاهی منجر به اتخاذ راهبرد آموزش محور برای توسعه ملی کشور و گسترش دانشگاه‌های کشور شد، اما نقش دانشگاه‌ها در توسعه پایدار شهرها به‌صورت صریح تبیین نشده است. جایگاه ویژه زمین و اقتصاد کشاورزی منطقه شمال کشور از یک‌سو و فقدان پژوهش‌هایی که به‌صورت تجربی تأثیر دانشگاه‌ها بر دستیابی به توسعه پایدار مناطق پیرامونی را مدنظر قرار دهند، ضرورت انجام این تحقیق است. این پژوهش با روش پیمایشی و ابزار پرسش‌نامه، دستاوردهای استقرار دانشگاه آزاد واحد ساری با رویکرد توسعه پایدار در مناطق پیرامونی را به‌صورت تجربی بررسی نمود. یافته‌ها نشان می‌دهد که دانشگاه بر همه مؤلفه‌های سه‌گانه توسعه پایدار در مناطق پیرامونی تأثیر مثبت داشته، اما تأثیرگذاری یکسان نبوده و به ترتیب در حوزه‌های اقتصادی، کالبدی و اجتماعی است.

چکیده انگلیسی:

Urban migration and urban growth are recognized as main challenges in developing countries. Education as one of fundamental strategies has key role in national development. Although, they have influenced several consequences on city and regional levels apart from academic mission, their main functions are resourceful human sources and contribution of knowledge as well as technical skill. Governments were allocating different funds from national capital for education budget to improve human resources which the parts of developed countries are 7% of GDP, and developing countries are 6% of GDP approximately. Since last decades, the universities have expanded through growth population and society’s cultural aspect of academic education, but the universities’ roles are ambiguous to achieve cities’ sustainable development in developing countries. Sustainable development as a process is multi-dimensional which tries to modify fundamental situation in social structures, public attitudes, and national institutions through economic growth, and social equality as well as reduce poverty. Generally, communities reach sustainable development when there are four main elements including: natural potential, appropriate current infrastructures, sufficient human resources, and adequate financial resources.          Under the special position for land, agricultural economy in North of Iran, the need of research is the consequences of universities establishment on their region’s sustainable development. The aim is to assess consequences for establishment of Islamic Azad University Sari branch toward sustainable development. There are several researches which focused on the Iranian’ universities impacts on social aspects such as employment, woman conditions, and public cultures, but a few studies have concentrated on Iranian universities consequences to achieve sustainable development. Different studies described that there are two main approaches to achieve sustainable development, including: people- oriented, and procedures based on participation. Theoretical framework for current study developed based on the sustainable development concept which included three fundamental components Environment, economic, and social.      Research method is conducted quantitatively and survey-based and then, primary data is collected by questionnaires which has been designed based on the several studies and consist of two main sections including personal information, and impacts of the university establishment based on the sustainable development components. A Lickert scale was employed to apply arranged choice variables in terms of the three main components of sustainable development including: Economic, social, and physical. The sample size has been determined by Cochran Formula and so, 380 persons had contributed among 400 people. The research has employed One-sample t-test and Friedman test to analyze collected data. The results reveal that significant and positive relation between Islamic Azad University of Sari and three major components of sustainable development, but the factors are different impacts. Thus, Azad University Sari branch has the greatest effect on economic aspect, and physical and social aspects are in next ranking respectively. Finally, the findings appear that the university impact on physical aspect of Sari city has been neglected and then, Sari’ surrounding areas have developed in lack of abilities and capacities of Islamic Azad University-Sari branch. Therefore, the university roles and potentials must be considered by authorities for urban planning process in different levels. 

منابع و مأخذ:

1. استادحسین، رضا؛ وکوهنابی، رضا. (1382). نقش دانشگاهها در توسعه پایدار منطقه ای. مجله اقتصادی، 8(27)، 52-53.
2. امانی، منصور. (1390). عملکرد دانشگاه آزاداسلامی ایران، بازیابی 20 خرداد، 1395، از http://www.izehiau.ac.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx
3. پورمختار، احمد (1392). بازشناسی مفاهیم و ویژگی‌های توسعه پایدار شهری در منظر شهرهای سنتی ایران، بازیابی 15 شهریور 1395 از
http://zibasazi.ir/fa/commentarticle/item/4210
4. تدین، مریم؛ فدایی، مهدی؛ و نادری، محمد علی. (1386). پیامدهای تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد میمه بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی و آموزشی ـ تربیتی بخش میمه: با تأکیدی بر آثار اقتصادی، نشریه دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 4(13)، 135-160.
5. جاسبی، عبدالله. (1370). روند شکل‌گیری دانشگاه آزاد اسلامی. تهران: مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی.
6. حافظ نیا، محمدرضا. (1387). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
7. خواجه گیر، علی رضا؛ آقاجانی؛ ومحسن و مدانی، مهدی. (1388). بررسی تأثیر دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه بر توسعه اجتماعی و اقتصادی شهر مبارکه، مجموعه مقالات هشتمین کنفرانس جمهوری اسلامی ایران در چشم‌انداز 1404، (12-13 آبان)، شهرکرد: دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد.
8. درویشی، فرنگیس؛ خرمایی، فرهاد؛ و رضایی، سهیلا. (1389). بررسی تأثیر دانشگاه آزاد اسلامی بر توسعه اقتصادی زندگی زنان از دیدگاه زنان شهر کازرون، نشریه جامعه‌شناسی زنان، 1(1)، 91-111.
9. ریاحی، وحید؛ و پاشازاده، اصغر. (1393). بررسی اثرات ایجاد شهرک صنعتی گرمی بر توسعه نواحی روستایی پیرامون. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 14(3)، 7-25.
10. زیاری، کرامت الله؛ و جان بابانژاد، محمدحسین. (1388). دیدگاه‌ها و  نظریات شهر سالم، فصلنامه شهرداری‌ها، 9(95)، 14-23.
11. سروری، هادی؛ و ماجدی، حمید. (1390). تأثیر جهانی‌شدن بر مدیریت  شهری، نشریه هویت شهر، 9(23)، 17-26.
12. سلاحورزی، ثریا. (1390). پیامدهای اقتصادی تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی بر اشتغال زنان خرم‌آباد، بازیابی 20 خرداد، 1395، ازhttp://www.anthropology.ir/node/11023
13. ضیایی بیگدلی، محمد تقی (1382) موانع اشتغال پایدار و راهکارهای آن. پژوهشنامه اقتصادی، (9)، 113-129.
14. قرخلو، مهدی؛ و حسینی، سیدهادی. (1386). شاخص‌های توسعه پایدار شهری. نشریه جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 4(8)، 157-177.
15. قلعه‌ای، علیرضا؛ و سیدعلوی، سیدمحمد. (1392). نقش دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه پایدار شهرهای حومه تهران (موردمطالعه شهرستان اسلامشهر). مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 5 (2)، 103-116.
16. لهسایی زاده، عبدالعلی. (1382). جامعه‌شناسی توسعه. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
17. متوسلی، محمود؛ و آهنچیان، محمد رضا. (1381). اقتصاد آموزش و پرورش. تهران: انتشارات سمت.
18. متولی، صدرالدین؛ و چرم زاده، جاسم. (1390). بررسی نقش دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در توسعه شهری (مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل)، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی آرمان‌شهر ایران. (26-28 مهر). نور: دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور.
19. منصوری بروجنی، سعید؛ و جوان‌بخت، علی. (1388). تأثیرات دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجن برافزایش مشترک عمومی، مجموعه مقالات هشتمین کنفرانس جمهوری اسلامی ایران در چشم‌انداز 1404، (12-13 آبان). شهرکرد: دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد.
20. موحدی، محمد مهدی؛ معتمدی، مجید؛ و موحدی، مسعود. (1388). بررسی پیامدهای تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی در امور فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی (مطالعه موردی، بانوان شهرستان فیروزکوه). فصلنامه مدیریت، 6(13)، 23-35.
21. موسایی، میثم و احمدزاده، مریم. (1388). آموزش توسعه‌ای و توسعه پایدار، نشریه راهبرد یاس، 6(18)، 209-223.
22. میرزایی قلعه، فرزاد؛ کلانتری، بهرنگ؛ مولایی قلیچی، محمد؛ و عزمی، آئیژ. (1392). تحلیل روابط متقابل شهر و روستا در میزان توسعه‌یافتگی روستاهای دهستان حومه شهرستان هرسین. مسکن و محیط روستا، 32(143)، 89-100.
23. یگانه، منصور؛ بمانیان، محمد رضا؛ عینی فر، علیرضا؛ و انصاری، مجتبی. (1393). تبیین رابطه رفتار قلمروپایی شهروندان با معیارها و میزان ادراک پیوستگی ساختمان و شهر در فضاهای عمومی شهر (مطالعه موردی: خیابان ولیعصر (عج) تهران)، نشریه هویت شهر، 8 (19)، 5-18.

24. Batie, S. S. (1989). Sus‌tainable Development: Challenges to Profession of Agricultural Economics. American Journal of Agricultural Economics, 71(5), 1083-1101.
25. Ciegis, R. (2004). Ekonomika ir aplinka: subalansuotos plėtros valdymas. Kaunas: Vytauto Didžiojo universiteto leidykla.
26. Charrier, J. B. (1999). Citadins et ruraux. Paris: Presses universitaires de France.
27. Erdem, A. R., & Gezer, K. (2009). The Role of Universities in Sus‌tainable Development. Proceedings of the 1s‌t International Symposium on Sus‌tainable Development. June 9-10, (pp.294-297). Sarajevo: International Burch University Press.
28. Golub, T. P. (2015). The role of education in sus‌tainable development. Advanced Education, (4), 13-17.
29. Google earth V 7.1.5.1557. (April 30, 2015). Islamic Azad University Sari, Sari, Mazandaran. 36°38'56.1"N 53°04'18.6"E, Farah Abad S‌treet. DigitalGlobe 2016. http://www.earth.google.com [July 16, 2016].
30. Heinen, J. T. (1994). Emerging, diverging and converging paradigms on sus‌tainable development. The International Journal of Sus‌tainable Development & World Ecology, 1(1), 22-33.
31. Khatibi, A. (2015). The Effect of University Es‌tablishment  on Economic, Cultural, and Social Development in Iranian Cities. International Journal of Asian Social Science, 5(2), 97-112.
32. Moran, D. D., Wackernagel, M., Kitzes, J. A., Goldfinger, S. H., & Boutaud, A. (2008). Measuring sus‌tainable development—Nation by nation. Ecological economics, 64(3), 470-474.
33. Neumayer, E. (2001). The human development index and sus‌tainability—a cons‌tructive proposal. Ecological Economics, 39(1), 101-114.
34. Norton, B. (2007). Ethics and sus‌tainable development: an adaptive approach to environmental choice In G. Atkinson, S. Dietz, & A. Neumayer (Ed.), Handbook of sus‌tainable development(Vol.1, pp..27-44). Cheltenham: University of Glouces‌tershire Press.
35. Pearce, D. W., Atkinson, G. D., & Dubourg, W. R. (1994). The economics of sus‌tainable development. Annual review of energy and the environment, 19(1), 457-474.
36. Sedlacek, S. (2013). The role of universities in fos‌tering sus‌tainable development at the regional level. Journal of Cleaner Production, 48, 74-84.
37. Toedaru, M. (1985). Economic development in third world. London: Longman.