راستی آزمایی پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی
محورهای موضوعی : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت
اکبر پورحسن هرزندی
1
(
کارشناس امور اداری اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی-تبریز
)
غلام رضا رحیمی
2
(
استادیار، گروه مدیریت دولتی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب، بناب، ایران
)
کلید واژه: اداره کل امور مالیاتی آذریایجان شرقی, فناوری اطلاعات, کارایی, بهره وری, پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات, اثربخشی,
چکیده مقاله :
چکیده زمینه: علیرغم محوریت فناوری اطلاعات در دنیای کنونی، بهره وری به عنوان عامل اصلی موفقیت سازمان ها محسوب می شود. در نتیجه با توجه به پتانسیل بسیار زیادی که کاربرد فناوری اطلاعات بر روی کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری و بهبود استانداردهای زندگی دارد؛ سرمایه گذاری بر روی فناوری اطلاعات شدیداً مورد توجه سازمانها واقع شده است. هدف: پژوهش حاضر بدنبال راستی آزمایی پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات از طریق بررسی تأثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر بهره وری در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی از دیدگاه کارکنان سازمان مذکور، می باشد.روش تحقیق: روش مورد استفاده در این تحقیق روش توصیفی - پیمایشی است و نمونۀ مورد بررسی شامل 256 نفر از مدیران و کارکنان سازمان می باشد که به شیوۀ نمونه گیری هدفدار انتخاب شده اند. همچنین بمنظور جمع آوری داده های تحقیق از پرسشنامه ای سی سؤالی استفاده شده است. یافته ها: نتایج این تحقیق، نشان می دهد که بکارگیری فناوری اطلاعات در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی، بهره وری سازمان مذکور را افزایش داده است.نتیجه گیری: مطلوبست مدیران اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی با سرمایه گذاری هدفمند،؛ بهینه و موثر بر روی امکانات و تجهیزات فناوری اطلاعات، بدنبال بهبود شاخص های کارایی و اثربخشی به تبع آن افزایش بهره وری سازمان متبوعشان باشند.
AbstractBackground: Despite the focus of information technology in the current world, productivity is considered as the main factor for the success of organizations. As a result, Investing in IT is widely regarded as having enormous potential for reducing costs, enhancing productivity, and improving living standards.Purpose: The purpose of this study is to verify the paradox of IT efficiency by examining the impact of using information technology on productivity At the East Azerbaijan Tax Affairs Head Office from the perspective of the staff of this organization.Methodology: The method used in this research is descriptive-survey method and the sample is 256 managers and employees of the organization selected by targeted sampling method. In order to collect the data, a questionnaire of 30 questions was used.Findings: The results of this research show that the use of information technology At the East Azerbaijan Tax Affairs Head Office has increased the productivity of the organization.Conclusion: It is desirable for managers of the East Azerbaijan Tax Affairs Head Office to invest in targeted, optimal and effective IT facilities and equipment, seeking to improve their efficiency and effectiveness indicators, thereby increasing the productivity of their organization.
_||_
راستی آزمایی پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات
در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی
چکیده
زمینه: علیرغم محوریت فناوری اطلاعات در دنیای کنونی، بهره وری به عنوان عامل اصلی موفقیت سازمان ها محسوب می شود. در نتیجه با توجه به پتانسیل بسیار زیادی که کاربرد فناوری اطلاعات بر روی کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری و بهبود استانداردهای زندگی دارد؛ سرمایه گذاری بر روی فناوری اطلاعات شدیداً مورد توجه سازمانها واقع شده است. هر چند نتایج مطالعات برخی از پژوهشگران در خصوص بهره وری بسیاری از سازمانها که بر روی فناوری اطلاعات سرمایه گذاری کرده اند، تا حدی بحث برانگیز و غیرقابل انکار بوده است؛ به نحوی که منجر به پیدایش اصطلاح "پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات" شده است.
هدف: پژوهش حاضر بدنبال راستی آزمایی پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات از طریق بررسي تأثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر بهره وری در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی از دیدگاه کارکنان سازمان مذکور، می باشد.
روش تحقیق: روش مورد استفاده در اين تحقيق روش توصيفي - پيمايشي است و نمونۀ مورد بررسي شامل 256 نفر از مدیران و کارکنان سازمان مي‌باشد كه به شيوۀ نمونه گیری هدفدار انتخاب شده‌اند. همچنین بمنظور جمع آوری داده های تحقیق از پرسشنامه ای سی سؤالی استفاده شده است.
یافته ها: نتایج این تحقیق، نشان ميدهد كه بکارگیری فناوری اطلاعات در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی، بهره وری سازمان مذکور را افزایش داده است.
نتیجه گیری: مطلوبست مدیران اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی با سرمایه گذاری هدفمند،؛ بهینه و موثر بر روی امکانات و تجهیزات فناوری اطلاعات، بدنبال بهبود شاخص های کارایی و اثربخشی به تبع آن افزایش بهره وری سازمان متبوعشان باشند.
واژگان کلیدی: فناوری اطلاعات، پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات، بهره وری، کارایی، اثربخشی، اداره کل امور مالیاتی آذریایجان شرقی
مقدمه
بهره وری1 بخش دولتی در مقایسه با جایگاه بهره وری بخش خصوصی در عملکرد اقتصادی کشورها بی بدیل است. ثورنهیل 2 سه دلیل عمده برای اینکه چرا بهره وری بخش دولتی امری حیاتی است؛ مطرح می کند. اول اینکه بخش عمومی یک کارفرمای عمده است. دوم اینکه بخش عمومی، ارائه دهنده اصلی خدمات در اقتصاد، به ویژه خدمات کسب و کار (از طریق تاثیر بر هزینه داده ها) و خدمات اجتماعی (از طریق تاثیر بر کیفیت نیروی کار) می باشد. سوم اینکه بخش عمومی مصرف کننده منابع مالی عمومی است. در نتیجه تغییرات در بهره وری بخش دولتی ممکن است پیامدهای قابل توجهی برای اقتصاد داشته باشد (لینا، 2010: 480). [از سوی دیگر] فناوری، در قرن بیست و یکم نقش حیاتی ایفا خواهد کرد (الینستون3، 2002: 317)؛ بطوریکه اكثر سازمانها مجبور به استفاده از يكي از انواع تكنولوژي به عنوان راهي براي نوسازي قابليت توليد و افزايش رقابت پذيري و انعطاف پذيريشان خواهند شد. در نتیجه، امروزه استفاده از فناوری اطلاعات4 برای کلیه سازمانها ضروری و اجتناب ناپذیر است؛ زیرا با گسترش فعالیتهای بازرگانی، جهانی شدن و تغییرات سریع تکنولوژی، لازم است که سازمانها از انعطاف پذیری لازم برخوردار باشند، و این امر فقط در سایۀ استفاده از فناوری اطلاعات محقق می گردد (کیوروپوراچ چی و دیگران، 2002: 126).
امروزه حتی متفکران لیبرال نیز معتقدند؛ بازار نمی تواند به تنهایی کار کند. دولت باید در بعضی موارد دخالت کند تا بتواند کاستی های بازار را با ارائه خدمات عمومی مورد نیاز شهروندان، تامین کند (پارکر، 2013: 653). در نتیجه با توجه به اهمیت توسعه و کاربری فناوری اطلاعات و ارتباطات، این فناوری در بخش دولتی نیز با هدف ایجاد سازمان های کارا و ارائه خدمات به گونه ای سریع، آسان و مناسب طی چند سال اخیر در اغلب کشورهای جهان مورد توجه کارگزاران بخش عمومی قرار گرفته است. درک اهمیت کاربرد فناوری اطلاعات در بخش دولتی و نقشی که فناوری اطلاعات می تواند در اصلاحات بخش عمومی ایفا نماید، سیاستگزاران جوامع مختلف را بر آن داشته است تا با در دستور کار قرار دادن آن و وضع خط مشی های مرتبط، بسترهای نهادی و اجرایی کاربرد فناوری اطلاعات در بخش دولتی را فراهم آورند. امروزه بهره برداري از فرصتهاي ايجاد شده توسط فناوری اطلاعات، يكي از مباحث مهم براي سازمان های مدرن است (رایسل و دیگران5 ، 2004: 167) و انتظار می رود با انجام پژوهش های علمی و کاربردی، بسترهای استفاده از این فرصتهای نوظهور بیش از پیش فراهم گردد. [هر چند] علیرغم فراگیر بودن فناوری اطلاعات و ارتباطات، تاثیرات آن بر بهره وری نامشخص است (تیسدل، 2017: 2).
از نظر عملی، فناوری اطلاعات، هم اکنون مجرای اصلی اجرای امور می باشد که از جمله نمودهای آن می توان به اینترنت، اینترانت، رایانه ها در مدل های مختلف آن از رومیزی گرفته تا تبلت، و نیز توجه به افزایش کاربرد نوع نرم افزاری آن در حل مسائل و امور انسانی اشاره کرد. از نظر معرفت شناسی نیز، فناوری اطلاعات، جریان اصلی است؛ زیرا فناوری اطلاعات در مسائل مربوط به توسعه بین المللی از جمله پست مدرنیسم (بلکلر 1994)، تغییر سازمانی (دراکر، 1988)، کنترل (بنیگر، 1986)، اطلاعات و جامعه فرا صنعتی (وبستر، 2006؛ کاستلز،2003 ) و جهانی شدن (بنسال، 2001)، یک موضوع محوری است (هیکز، 2010) (ویرئدو، 2012: 190). افزايش رقابت، استمرار كوچك سازي، دستیابی به سطوح عملكرد بالا، جهاني سازي و آزاد سازي مثالهاي از تغييرات وسيعي هستند كه امروزه اكثر سازمانها با آن روبرو هستند و سازمانها مجبور به شكل دهي دوباره و سازماندهي مجدد خود هستند. در عین حال آنها باید از سلسله مراتب وظيفه اي به سازمانهاي شبكه اي و منعطف، با عملكرد بالا مبدل شوند. سازمانها به منظور چيره شدن بر اين چالشها، نيازمند توجه به فناوري اطلاعات به عنوان يك عامل تعيين كننده هستند كه از آن نه فقط به منظور تقويت اثر بخشي و كارائي عملياتي بلكه همچنين در جهت پاسخگويي سريعتر و مستمر به نيازهاي مشتريان و فشارهاي رقابتي و عرضة مطلوب تر از طريق تعدد كانالهاي توزيع و افزایش توانايي در ارتباط برقرار كردن با مشتريان، عرضه كنندگان و ديگر سهامداران بايد استفاده شود (موتسائرز و دیگران6، 1998: 113). به طوريكه در طول نيم قرن گذشته، سازمانهاي مدرن، سرمايه گذاري روي فناوري اطلاعات را افزايش داده اند، زيرا عقيده دارند که فناوري اطلاعات تأثير مثبتي بر روي عملكرد سازماني دارد (میوآتا و دیگران7، 2003: 1). در سال 1997، ايالات متحده آمريكا به تنهايي بيش از پانصد بيليون دلار در سخت افزار، نرم افزار، شبكه ها و خدمات فناوري اطلاعات سرمايه گذاري كرد و در سرتاسر جهان اين سرمايه گذاري به عدد يك تريليون دلار رسيد (مرلین و والیکانگاس8، 1998: 28). اين در حاليست كه فناوري اطلاعات اغلب به عنوان يك نيروي محرك در جهت تمايز طرحهاي استراتژيك و سازماني عصر پسافورديست مد نظر قرار گرفته است (ماسیون9، 1999: 360) و از حوزة حمايت كنندة صرف عمليات كسب و كار، به عنصر کلیدي زير ساختار و در برخي موارد به كل كسب و كار بدل شده است؛ بطوريكه در يك سازمان بين المللي، كنترل و هماهنگي بدون فناوري اطلاعات نا ممكن مي باشد. شبكه داده هم اكنون به اندازة شبكة اجتماعي در سازمان اهميت يافته است و در حقيقت آن دو اغلب يكي و عین هم شده اند (باینس10، 1998: 49).
[در نهایت باید متذکر شد که] بهره وری به عنوان عامل اصلی موفقیت سازمان ها محسوب می شود (جاسکلاینن، 2011: 289) و كاربرد فناوري اطلاعات، امروزه يك ويژگي مشترك بافتهاي سازماني است؛ بطوریکه فناوري اطلاعات خود را به عنوان يك عامل حياتي در موفقيت تعداد بي شماري از سازمانها نشان مي دهد (مک کلا و ین11، 2005: 8).
هدف اصلی از انجام این تحقیق، راستی آزمایی پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات (تاثیر یا عدم تاثیر فناوری اطلاعات بر بهره وری) در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی و متعاقباً ارائه پيشنهادات و راهكارهاي علمي و كاربردي در جهت افزايش بهره وري اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی از طريق بكارگيري فناوري اطلاعات مي باشد كه علاوه بر اين هدف، محقق سعي در ارائه چارچوبي نظام دار از چگونگی تاثیرگذاری فناوری اطلاعات بر بهره وری می باشد، که آگاهی از این موضوع می تواند دانش مدیران و کارکنان را نسبت به اثرات فناوری اطلاعات بر بهره وری افزایش دهد. نگرش سیستمی به این موضوع زمینه ای را فراهم می نماید که در آن بتوان فناوری اطلاعات و ابعاد بهره وری و تعاملات آن دو را بررسی کرد. در ضمن دو هدف فرعی ذیل را نیز می توان برای این تحقیق برشمرد:
1- بررسی تأثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر کارائی12 سازمان
2- بررسی تأثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر اثربخشی13 سازمان
در ادامه به دو مورد از مهمترین تحقیقات و مطالعاتی که در ارتباط با موضوع تحقيق صورت گرفته است، اشاره مي شود:
بررسی و پژوهش لوکيس و میکالوپولوس
به طور وسیعی در ادبیات مدیریت این عقیده وجود دارد که فناوری اطلاعات در مدرنیزاسیون اداری و خصوصاً در بهبود بهره وری سازمانی دارای نقش اصلی است. این امر برای ادارات عمومی یونان که با مشکلات کاهش بهره وری مواجه اند، جالب توجه بود. هدف عمده و اساسی تحقیق انجام شده توسط دو محقق مذکور، تحلیل و بررسی فشار فناوری اطلاعات بر ساختار سازمانی ادارات عمومی یونان می باشد. داده های مورد استفاده از طریق دولت مرکزی تأمین گردیده و این مطالعه بر روی فناوریهای سخت افزاری بکار گرفته شده متمرکز است. به منظور تحلیل و بررسی فشار فناوری اطلاعات بر ادارات عمومی یونان یک روش شناسی متناسب با اهداف و فلسفه ادارات عمومی مورد استفاده قرار گرفته است. به عنوان اولین گام، فشار فناوری اطلاعات بر سه زیر سیستم فرعی عمده سازمانهای دولتی که شامل سیستم های فرعی پشتیبانی، اداری و استراتژیک می باشد؛ مورد مطالعه قرار گرفت. بوسیله زیرسیستمهای اداری، سازمانهای عمومی درخواستهای اجتماعی را دریافت می نمایند. زیرسیستم استراتژیک به بعد توسعه سیاسی یک سازمان دولتی برمی گردد و شامل ظرفیت یک سازمان دولتی در ابقاء روابط مطلوب و پاسخگویی به محیط اطرافش می باشد. سیستم فرعی پشتیبانی کلیه کارکردها و عملکردهایی را در بر می گیرد که برای عملکردهای اداری و استراتژیک سازمان مورد نیاز است. از جمله این موارد پرداخت ها و کنترل بودجه می باشد. بهره وری ادارات عمومی تنها بوسیله بهره وری حاصل از سیستم فرعی دولتی بدست نمی آید، بلکه علاوه بر اینها هماهنگی بین سازمانها نیز در این امر دخیل می باشد. بنابراین به عنوان دومین گام، تأثیر فناوری اطلاعات بر هماهنگی بین سازمانها، مورد بررسی قرار گرفت. همچنین نقش فناوری اطلاعات بر مدیریت منابع انسانی که در ادارات عمومی یونان دارای جنبه های مهمی می باشند به طور جداگانه ای مورد بررسی قرار گرفتند و دلیل این امر آن است که منابع انسانی یک عامل مهم در کارایی و اثر بخشی می باشد و نیز یک عنصر مهم از هزینه های دولتی را تشکیل می دهد.
به منظور تحلیل و بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر سازمانها و کارکرد ادارات عمومی یونان، در ابتدا سطح فناوری آنها مورد ارزیابی قرار گرفت و فناوری اطلاعات بکارگرفته شده در این ادارات از دو بعد سخت افزاری و نرم افزاری مورد بررسی قرار گرفته اند. کارکردهای عمده ای که در سازمانهای دولتی بوسیله فناوری اطلاعات تحت پوشش قرار گرفته اند؛ بصورت زیر می باشند:
فناوری اطلاعات اغلب بصورت بالقوه کارکردهای پشتیبانی را تحت پوشش قرار می دهد که عمدتاً شامل پرداخت ها و تسویه بودجه می شود و این بدین علت است که ادارات عمومی یونان بطور تاریخی و سنتی بخش عمده ای از منابع انسانی را جهت کارکرد پشتیبانی اختصاص داده اند، که این بخش باید کاهش یابد. همچنین براساس تجربیات سایر کشورها کارکرد پشتیبانی جزو اولین مواردی بوده اند که از فناوری بهره گرفته اند. دیگر اینکه مشاهده شده که بخش قابل توجهی از پتانسیل فناوری اطلاعات، کارکرد اداری را پوشش می دهد که به هر حال از پتانسیل اختصاص داده شده به کارکرد پشتیبانی کمتر است. در میان این کارکردها موارد خیلی مهمی از جمله جمع آوری مالیات ها، مدیریت مالی، تعلیم و تربیت و امور رفاهی را می توان ذکر نمود. بکارگیری فناوری اطلاعات در این کارکردهای اداری به طور وسیعی در ارتقاء و بهبود بهره وری آنها نقش دارد. در مورد کارکردهای استراتژیک باید گفت آن بخش از پتانسیل فناوری اطلاعات که کارکردهای استراتژیک را پوشش می دهد، محدود است. همچنین در ادارات عمومی یونان جهت هماهنگی و تمرکززدایی، کمتر از حد معمول از فناوری اطلاعات بهره گرفته اند و ابزارهای سنتی هماهنگی نیز ناکارا بودن خود را در عمل نشان داده اند.
این مطالعه منجر به ارائه خطوط راهنمای ذیل؛ یعنی استراتژی ادارات عمومی یونان در بهره گیری از فناوری اطلاعات گردید:
· استفاده منسجم تر و وسیع تر از فناوری اطلاعات در ادارت عمومی می تواند به میزان قابل توجهی در دستیابی به اهداف نوسازی اداری و ارتقاء بهره وری مفید واقع گردد.
· گرچه فناوری اطلاعات تا حدی زیر سیستم های فرعی اداری و پشتیبانی را پوشش می دهد. استفاده مطلوب تر و وسیع تر آن در این حوزه از انجام کارها به صورت دستی تا حد زیادی می کاهد و منابع انسانی را آزادتر می نماید.
· برای استفاده از فناوری اطلاعات جهت بهبود کارکردهای استراتژیک، یعنی جائیکه در حال حاضر استفاده از فناوری اطلاعات در حداقل قرار دارد، بیشترین تلاش باید انجام گیرد. توسعه شبکۀ گسترده در میان سازمانها در تقویت کارکردهای آنها می تواند نقش مهمی ایفا نماید.
محققان معتقدند که با وجود اینکه فناوری اطلاعات در ادارت عمومی یونان معرفی شده اما هنوز بطور محدودی از این فناوری استفاده می گردد و سطح آن تا حد زیادی به نسل قبلی فناوری تعلق دارد و با شکل جدید آن هماهنگ و همراه نیست و ادارات عمومی بطور کامل از فواید حاصله از فناوری اطلاعات بهره مند نمی شود. مجموعه ای از دلایل را که سبب بروز این مسائل و معضلات می شوند؛ ارائه می نمایند که از آن جمله عبارتند از:
· فقدان پرسنل آموزش دیده که بر دانش و مهارتهای بالقوه مورد نیاز رایانه مسلط باشند؛
· شکاف بین فناوری اطلاعات و فرآیند تصمیم گیری؛
· تاکید ادارت عمومی یونان بر الگوی سنتی مدیریت؛
· گرایش به تمرکز در فعالیتها؛
دلایل فوق از نهادینه شدن شیوه جدید تفکر و عملکرد که مورد قبول فناوری اطلاعات باشد؛ جلوگیری می نماید. فناوری اطلاعات بیشتر به عنوان یک مد مورد توجه قرار می گیرد تا به عنوان یک ابداع در زمینه فناوری که ممکن است دارای پیامدهای بالقوه ای بر سازمان و سیستم مدیریتی یونان باشد (لوکيس و میکالوپولوس، 1994: 208- 183).
تحقیقات دووت و همکارانش
دووت و همکارانش به بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر مشخصه های سازمانی پرداختند و نتایج خود را تحت عنوان پیامدهای سازمانی حاصل از کاربرد فناوری اطلاعات ارائه کردند. آنها ابتدا به تشریح دو عملکرد اصلی می پردازند که منجر به سودمندی فناوری اطلاعات می شود که عبارتند از: کارایی اطلاعات و تضایف اطلاعات. آنها معتقدند که فناوری اطلاعات با این دو ویژگی برمشخصه های سازمان تاثیر گذاشته و منجر به پنج پیامد سازمانی می شود که این پیامد ها عبارتند از: توانمندی نیروی انسانی، رمز گذاری مبتنی بر دانش، افزایش حیطه سازمان، افزایش کارایی و افزایش خلاقیت و نوآوری.
در زیرمجموعۀ مشخصات سازمانی، ابعادی که مورد بررسی قرار گرفته اند عبارتند از:
ساختار، اندازه، یادگیری، فرهنگ و روابط بین سازمانی. البته بخش ساختار با چهار زیر مجموعه تخصص گرایی، رسمیت، تمرکز و عدم تمرکز و تفکیک عمودی مورد بررسی قرار گرفته است (دووت و همکاران، 2001: 37-1).
نتایج مطالعات برخی از پژوهشگران در خصوص بهره وری بسیاری از سازمانها و صنایع که بر روی فناوری اطلاعات سرمایه گذاری کرده اند، تا حدی بحث برانگیز و غیرقابل انکار بوده است که منجر به پیدایش اصطلاح "پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات14" شده است (کاراداغ، 2009: 480)؛ به نحوی که بسیاری از سرمایه گذاریهای انجام شده بر روی تکنولوژی اطلاعات بویژه در کشورهای جهان از جمله کشور ما، آنچنان که انتظار داشته ایم، بهره وری نداشته اند؛ بطوریکه در مطالعه ای که در سال 2001 توسط استاندیش گروپ بر روی سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی در 232 صنعت مختلف صورت گرفت، نشان داد که 51 درصد این پروژه ها موفق نبوده است و در 46 درصد موارد، سازمان اصلاً از سیستم برای بهبود کسب و کار خود استفاده نکرده است. همچنین ثابت شد كه تقريباً يك- سوم پروژه‌هاي فناوری اطلاعات، قبل از تكميل متوقف شده‌اند. بعلاوه اين تحقيق نشان دادكه بالغ بر نيمي از پروژه‌ها، تقريباً دو برابر بودجه‌هاي پيش‌بيني شده هزينه در برداشته‌اند (استاندیش گروپ، 2001: 23-1). اکثر نتایج به دست آمده از مطالعاتی که پیش از دهه 1990 انجام گرفتند، نشان از سهم کم فناوری اطلاعات در افزایش بهره وری در مقایسه با سرمایه گذاری در حال رشد آن داشتند و به نوعی وجود پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات را مورد تایید قرار می دادند (حاجلی، 2015: 460). ناگفته نماند که امروزه در بحثهاي كلان كشور از جمله طرح تكفــــا و طرح تحــول اداري، کارگزاران دیوان سالاری دولتی با جديت در تلاشند با استفاده از توانمندي هاي فناوري اطلاعات؛ نظام اداري، علمي و آموزشي كشور را از فضاي سنتي به سمت محيط مبتني بر جامعه اطلاعات و سيستم مبتني بر مديريت اطلاعات هدايت كنند و همچنین با توجه به اينكه بکارگیری فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعات در هر سازمان بمنظور افزایش بهره وری یکی از چالشی ترین وظایف مدیران امروزی است، بر اين اساس، اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی بمنظور افزایش بهره وري و همچنین ایجاد زمینه های لازم جهت تحقق دولت الکترونیک، از سال 1381 بصورت محدود و از سال 1388 بصورت جدی شروع به بكارگيري فناوري اطلاعات در این سازمان نموده است. با توجه به اينكه اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی در مقايسه با ساير سازمانهاي استان آذربایجان شرقی سرمايه گذاري زيادي روي فناوري اطلاعات نموده است كه در نتيجه پژوهشگران را ترغيب به انجام مطالعات اكتشافي بمنظور بررسي تأثير بكارگيري فناوري اطلاعات بر بهره وري در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی كرد، بطوريكه علیرغم تصریح اکثر کارکنان بر افزایش بهره وری ناشی از بکارگیری فناوری اطلاعات در سازمان، در مصاحبه هاي اوليه، برخی از كاركنان بعنوان کاربران فناوری اطلاعات، اظهاراتی متناقض با دیدگاههای اکثریت داشتند که در نتیجه این احتمال داده شد كه بر خلاف انتظاري كه مديريت سازمان از افزايش بهره وري ناشی از بكارگيري فناوري اطلاعات داشته است، امکان مؤثر نبودن یا تأثیر بسیار اندک بكارگيري فناوري اطلاعات در افزايش بهره وري سازمان وجود دارد. به طور مثال كاركنان و كارشناسان سازمان ابراز مي داشتند كه با وجود بكارگيري فناوري اطلاعات هنوز بسياري ازفعاليتهاي سازمان به صورت دستي انجام مي گيرد و يا اينكه هم دستي (ثبت در كاغذ) و هم رايانه اي (ثبت در رايانه) انجام مي شود، بعبارت ديگر نوعي دوباره كاري در سازمان مشاهده مي شد كه اين مشكل را معلول عواملی مي دانستند، از جمله: الف) آشنايي ناكافي برخي از مديران سازمان با فناوري اطلاعات و فوايد و ملزومات ناشي از آن؛ ب) تمايل برخي از مديران به امضاي سنتي اسناد و مدارك؛ ج) عدم اعتماد مديران به اسناد و مداركي كه از طريق فناوري اطلاعات ايجاد مي شود؛ د) ضعف نرم افزارهاي تخصصي مورد استفاده در واحدهاي مختلف سازمان از لحاظ عدم توانايي در پاسخگويي به تقاضاهاي كاربران؛ ه) عدم بسترسازي لازم قبل از بكارگيري فناوري اطلاعات در سازمان (بطور مثال سواد پايين كامپيوتري كاركنان كه ناشي از عدم ارائه آموزشهاي مرتبط مي باشد.) و ...
در نهايت با توجه مطالعات اكتشافي در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی، پژوهشگران در مقايسۀ انتظارات مديران عالي سازمان مذكور از پيامدهاي بكارگيري فناوري اطلاعات (از جمله افزايش بهره وري سازمان) و تجربيات برخی از كاركنان در استفاده از فناوري اطلاعات، با نوعي ابهام و يا شايد بهتر بگوييم با تناقض روبرو شدند كه همين مسئله با توجه به سرمايه گذاري زيادي كه سازمان در بكارگيري فناوري اطلاعات نموده و همچنين اهميت مسئلۀ بهره وري، پژوهشگران را بر آن داشت كه در راستای راستی آزمایی پارادوکس بهره وری فناوری اطلاعات با انجام تحقيق علمي، تأثير بكارگيري فناوري اطلاعات بر بهره وري در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی را مورد مطالعه قرار دهند.
چهارچوب نظري اين تحقيق، شامل متغير مستقل يعني فناوري اطلاعات و متغير وابسته یعني بهره وری اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی به همراه دو بعد آن یعنی کارایی و اثربخشی مي‌باشد كه در شكل (1) آمده است.
شکل (1): چهارچوب نظری تحقیق
این تحقیق شامل یک فرضیۀ اصلی (از دیدگاه کارکنان اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی بکارگیری فناوری اطلاعات در این سازمان، موجب افزایش بهره وری شده است.) و دو فرضیۀ فرعی به شرح ذیل می باشد:
- از دیدگاه کارکنان اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی بکارگیری فناوری اطلاعات در این سازمان، موجب افزایش کارائی شده است.
- از دیدگاه کارکنان اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی بکارگیری فناوری اطلاعات در این سازمان، موجب افزایش اثربخشی شده است.
روش اجرای پژوهش
لازم به ذکر است؛ با توجه به اينكه در اين تحقيق، می بایستی بمنظور دستيابي به نتيجه، اعضايي از جامعه آماري مورد مطالعه انتخاب مي شد كه در هر دو دوره متفاوت اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی از لحاظ بكارگيري فناوري اطلاعات (دوره ای که سازمان از فناوری اطلاعات بهره نمی برده است و دوره ای که سازمان از فناوری اطلاعات می کرده است) حضور داشتند، در نتيجه اقدام به نمونه گيري هدفدار (قضاوتي) شد.
نمونه برداري قضاوتي مستلزم انتخاب آزمودنيهايي است كه بهترين شرايط را براي ارائه اطلاعات مورد نياز دارند. طرح نمونه برداري قضاوتي موقعي به كار مي رود كه طبقه محدودي از اعضاء اطلاعات مورد نظر را دارند.
جدول (1): مؤلفه های اجرای پژوهش
مؤلفه ها | شرح |
نوع پژوهش | توصیفی- پیمایشی |
جامعۀ آماری | کلیۀ کارکنان و مدیران اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی |
روش نمونه گیری | نمونه گیری هدفدار |
ابزار اندازه گیری | پرسشنامۀ30 سئوالی (محقق ساخته) |
روش تعیین پایایی | آلفای کرونباخ ( 87% ) |
تعیین روایی سؤالات پرسشنامه | دارای روایی صوری (از طریق تأیید کارشناسان IT سازمان) و روایی محتوایی (از طریق تأیید متخصصین آکادمیک) |
روش تحلیل داده ها | آزمون علامت (ساین تست) و میانگین امتیازات سؤالات |
متغیرهای تحقیق و سنجش آنها
سنجش متغیر مستقل
مستند پژوهشگران جهت تعریف «فناوری اطلاعات» که متغیر مستقل در این تحقیق است، نظر استیرو15 (2001) می باشد که سرمایه گذاری بر روی فناوری اطلاعات را در سخت افزارهای رایانه ای، نرم افزارهای رایانه ای و تجهیزات ارتباطی تعریف می کند و - شیوه ای که در حال حاضر در گزارش های سازمان همکاری و توسعه اقتصادی16 نیز مورد استناد واقع می گردد- می باشد (حاجلی، 2015: 459). فناوري اطلاعات در قالب عملياتي آن، در شكل (2) مشاهده مي شود.
نمودار (1): انواع کاربردهای فناوری اطلاعات در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی
سنجش متغیر وابسته
متغیر وابسته پژوهش «بهره وری» می باشد. پریتچارد (1995)17 سه طبقه بندی برای تعاریف مربوط به بهره وری، ارائه کرده است:
یک - رویکرد فنی - اقتصادی، یعنی بهره وری به عنوان یک روش بازدهی (ستاده/ داده)؛
دو - بهره وری به عنوان ترکیبی از کارایی و اثربخشی (ستاده / داده + خروجی / هدف)
سه - یک رویکرد گسترده که شامل همه چیزهایی است که منجر به عملکرد سازمانی بهتر می شود (لینا، 2010: 482).
طبق تعریف دوم، بهره وری را به دو بعد کارایی واثربخشی تقیسم نمودیم که بمنظور سنجش آنها 30 شاخص در نظر گرفته شد که در جدول (2) مشاهده می شود.
جدول(2): شاخص های مربوط به كارايي و اثربخشي
مفهوم | ابعاد | شاخص ها | |
|
كارايي | سرعت انتقال اطلاعات | |
دقت انجام وظايف | |||
كاهش هزينه ها (اداري، جا، مكان) | |||
امنيت اطلاعات | |||
تجزيه و تحليل سريعتر و آسانتر داده ها | |||
كاهش كاغذ بازي و تشريفات زائد اداري | |||
كاهش تعداد نيروي انساني متناسب با برنامه هاي سازمان | |||
كاهش ميزان تكراري بودن وظايف | |||
بازيابي و دستيابي سريع به اسناد و مدارك | |||
آگاهي كاركنان از خط مشي و تصميمات كلي سازمان | |||
تقسيم بهتر كار بين كاركنان (تخصصي شدن كارها) | |||
ارتباط واحدهاي سازماني | |||
طبقه بندي آسان اطلاعات و تهيه گزارشات جامع | |||
دستيابي ساده تر كاركنان به اطلاعات متناسب با سطح سازمانيشان | |||
سطح دانش و معلومات كاركنان | |||
اثربخشي | روحيه كاري | ||
رضايت شغلي | |||
انگيزه در انجام وظايف | |||
كيفيت اطلاعات | |||
انعطاف پذيري كاري | |||
كنترل و نظارت كاركنان از جانب مديران | |||
بروز تعارض بین کارکنان | |||
مهارتهاي ارتباطي مديريت | |||
ارزيابي عملكرد كاركنان | |||
مشاركت كاركنان در تصميم گيريها | |||
پاسخگويي به ارباب رجوع | |||
كيفيت تصميم گيري | |||
تاكيد بر آموزش و توسعه | |||
شفافيت در كارها | |||
تاكيد بر موفقيت (دستيابي به هدفهاي فردي و سازماني) |
یافته های تحقیق
نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری گویای این مطلب است که تمامی فرضیه های مطرح شده با 95 درصد اطمینان پذیرفته شدند. بنابراین در سطح معنی داری 5 درصد (با اطمینان 95 درصد) می توان ادعا نمود که بکارگیری فناوری اطلاعات در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی موجب افزایش بهره وری شده است. خلاصۀ بررسی های آماری در مورد هر یک از فرضیه های تحقیق در جدول (3) منعکس شده است.
همانطور که در جدول (3) مشاهده می شود، تمامی فرضیه ها مورد تأیید قرار گرفتند. سطر اول این جدول، بهره وری به همراه دو بعد آن یعنی کارایی و اثربخشی می باشد. در سطر دوم و سوم به ترتیب میانگین مجموع امتیازات قبل و بعد از بکارگیری فناوری اطلاعات در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی به همراه متوسط امتیاز شاخص در سطر چهارم، نشان داده شده است.
در همین زمینه لازم به ذکر است که با توجه به اختصاص 15 سؤال برای سنجش هر یک از هر دو فرضیۀ فرعی اول و دوم و همچنین تخصیص امتیازات 1،2،3،4،5 به ترتیب برای مقوله های خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طیف پنج گزینه ای لیکرت که مقیاس سنجش سؤالات پرسشنامۀ تحقیق حاضر است؛ متوسط امتیاز شاخص؛ عدد 45 می باشد [با توجه به تعداد سؤالات (15 سؤال) و تخصیص امتیاز 3 به مقولۀ متوسط طیف لیکرت: 45= 3×15] و دامنۀ مجموع میانگین امتیازات نیز از 15 تا 75 می باشد. ناگفته نماند؛ برای فرضیۀ اصلی تحقیق، با توجه به اختصاص 30 سؤال برای سنجش آن؛ متوسط امتیاز شاخص عدد 90 می باشد.
در سطر پنجم مقدار آمارۀ آزمون علامت (از طریق تقریب z نرمال) آمده است که با مقایسۀ آن با سطر ششم (مقدار z در سطح 05/0 که 645/1 می باشد) مشخص می شودکه مقادیر آمارۀ آزمون علامت از 645/1 بیشتر اند و در نتیجه اینکه؛ بکارگیری فناوری اطلاعات در سازمان مذکور موجب افزایش کارایی و اثربخشی شده است که نتیجتاً بهره وری را افزایش داده است.
همچنین نتیجۀ مذکور را می توان با توجه به مندرجات سطر هفتم که در آن بعلت اينكه مقدار (000/0=Asymp. Sig.) برای هر دو فرضیۀ فرعی اول و دوم و همچنین برای فرضیۀ اصلی تحقیق از 5 درصد كمتر مي باشد؛ که در نتیجه موجب رد هر سه فرضیۀ 
شده است؛ نیز استنباط کرد.
جدول(3): میانگین مجموع امتیازات و آزمون فرضیه ها
شاخصها موارد | كارايي | اثربخشي Effectiveness | بهره وري Productivity |
میانگین مجموع امتیازات قبل از IT | 47/38 | 46/39 | 93/77 |
میانگین مجموع امتیازات بعد از IT | 16/58 | 32/60 | 48/118 |
متوسط امتیاز شاخص | 45 | 45 | 90 |
مقدار z (محاسبه شده) | 612/7 | 998/7 | 805/7 |
مقدارZ در سطح 05/0 | 645/1 | 645/1 | 645/1 |
Asymp. Sig | 000/0 | 000/0 | 000/0 |
نتیجۀ آزمون | رد | رد | رد |
نمودار(2): مقایسه میانگین مجموع امتیازات هر یک از فرضیه ها به تفکیک دو دوره متفاوت سازمان از لحاظ بكارگيري فناوری اطلاعات (دوره قبل از بكارگيري فناوري اطلاعات و دوره بعد از بكارگيري فناوري اطلاعات) با متوسط امتیاز شاخص |
در ادامه بمنظور درک آسانتر چگونگی تأثیر فناوری اطلاعات (متغیر مستقل) بر افزایش کارایی و اثربخشی بعنوان دو بعد متغیر وابسته تحقیق یعنی بهره وری سازمان، به مقایسه میانگین امتیازات هر یک از شاخصهای پرسشنامه در دو دوره (قبل از بکارگیری فناوری اطلاعات و بعد از بکارگیری فناوری اطلاعات) می پردازیم که آنها را در جدول (4) ملاحظه می کنید و متعاقباً در جدول (5) به رتبه بندی شاخصهای مذکور در دوره ای که فناوری اطلاعات در سازمان بکار گرفته شده است، پرداخته شده است.
جدول(4): مقایسه ميانگين امتيازات شاخصهاي پرسشنامه در دو دوره (قبل از کاربرد فناوری اطلاعات و بعد از کاربرد فناوری اطلاعات)
ردیف | شاخصهای کارایی | میانگین امتیاز قبل از (IT) | میانگین امتیاز بعد از (IT) | تفاوت دو دوره
| ردیف | شاخصهای اثربخشی | میانگین امتیاز قبل از (IT) | میانگین امتیاز بعداز (IT) | تفاوت دو دوره
|
1 | سرعت انتقال اطلاعات | 07/2 | 49/4 | 42/2 | 16 | روحيه كاري | 76/2 | 74/3 | 98/0 |
2 | دقت در انجام وظايف | 34/3 | 28/4 | 94/0 | 17 | رضايت شغلي | 64/2 | 56/3 | 92/0 |
3 | كاهش هزينه ها (اداري، جا و مكان) | 57/2 | 48/3 | 91/0 | 18 | انگيزه در انجام وظايف | 22/3 | 69/3 | 47/0 |
4 | امنيت اطلاعات | 74/2 | 80/3 | 06/1 | 19 | كيفيت اطلاعات | 48/2 | 77/4 | 29/2 |
5 | تجزيه و تحليل سريعتر و آسانتر داده ها | 44/2 | 49/3 | 05/1 | 20 | انعطاف پذيري كاري | 56/2 | 38/4 | 81/1 |
6 | كاهش كاغذ بازي و تشريفات زائد اداري | 22/2 | 11/3 | 89/0 | 21 | كنترل و نظارت كاركنان از جانب مديران | 75/2 | 27/4 | 51/1 |
7 | كاهش تعداد نيروي انساني متناسب با برنامه هاي سازمان | 06/3 | 60/3 | 64/0 | 22 | بروز تعارض میان کارکنان | 48/2 | 73/3 | 25/1 |
8 | كاهش ميزان تكراري بودن وظايف | 63/2 | 64/3 | 04/1 | 23 | مهارتهاي ارتباطي مديريت | 36/2 | 96/3 | 60/1 |
9 | بازيابي و دستيابي سريع به اسناد و مدارك | 63/2 | 43/4 | 80/1 | 24 | ارزيابي عملكرد كاركنان | 28/2 | 06/4 | 78/1 |
10 | آگاهي كاركنان از خط مشي و تصميمات كلي سازمان | 22/2 | 58/3 | 36/1 | 25 | مشاركت كاركنان در تصميم گيريها | 28/2 | 15/3 | 87/0 |
11 | تقسيم بهتر كار بين كاركنان (تخصصي شدن كارها) | 53/2 | 37/3 | 84/0 | 26 | پاسخگويي به ارباب رجوع | 10/3 | 42/4 | 32/1 |
12 | ارتباط واحدهاي سازماني | 41/2 | 35/4 | 94/1 | 27 | كيفيت تصميم گيري | 87/2 | 94/3 | 07/1 |
13 | طبقه بندي آسان اطلاعات و تهيه گزارشات جامع | 17/2 | 54/4 | 37/2 | 28 | تاكيد بر آموزش و توسعه | 68/2 | 18/4 | 50/1 |
14 | دسترسی ساده تر كاركنان به اطلاعات متناسب با سطح سازمانی آنها | 56/2 | 03/4 | 47/1 | 29 | شفافيت در كارها | 71/2 | 29/4 | 58/1 |
15 | سطح دانش و معلومات كاركنان | 88/2 | 97/3 | 09/1 | 30 | تاكيد بر موفقيت (دستيابي به هدفهاي فردي و سازماني) | 29/2 | 18/4 | 89/1 |
جدول(5): رتبه بندی شاخصهاي پرسشنامه بر اساس ميانگين امتيازات بعد از بکارگیری (فناوری اطلاعات) در سازمان
رتبه | شاخص | میزان افزایش | رتبه | شاخص | میزان افزایش |
1 | سرعت انتقال اطلاعات | 42/2 | 16 | بروز تعارض میان کارکنان | 25/1 |
2 | طبقه بندي آسان اطلاعات و تهيه گزارشات جامع | 37/2 | 17 | سطح دانش و معلومات كاركنان | 09/1 |
3 | كيفيت اطلاعات | 29/2 | 18 | كيفيت تصميم گيري | 07/1 |
4 | ارتباط واحدهاي سازماني | 94/1 | 19 | امنيت اطلاعات | 06/1 |
5 | تاكيد بر موفقيت (دستيابي به هدفهاي فردي و سازماني) | 89/1 | 20 | تجزيه و تحليل سريعتر و آسانتر داده ها | 05/1 |
6 | انعطاف پذيري كاري | 81/1 | 21 | كاهش ميزان تكراري بودن وظايف | 04/1 |
7 | بازيابي و دستيابي سريع به اسناد و مدارك | 80/1 | 22 | روحيه كاري | 98/0 |
8 | ارزيابي عملكرد كاركنان | 78/1 | 23 | دقت در انجام وظايف | 94/0 |
9 | مهارتهاي ارتباطي مديريت | 60/1 | 24 | رضايت شغلي | 92/0 |
10 | شفافيت در كارها | 53/1 | 25 | كاهش هزينه ها (اداري، جا و مكان) | 91/0 |
11 | كنترل و نظارت كاركنان از جانب مديران | 51/1 | 26 | كاهش كاغذ بازي و تشريفات زائد اداري | 89/0 |
12 | تاكيد بر آموزش و توسعه | 50/1 | 27 | مشاركت كاركنان در تصميم گيريها | 87/0 |
13 | دستيابي ساده تر كاركنان به اطلاعات متناسب با سطح سازماني آنها | 47/1 | 28 | تقسيم بهتر كار بين كاركنان (تخصصي شدن كارها) | 84/0 |
14 | آگاهي كاركنان از خط مشي و تصميمات كلي سازمان | 36/1 | 29 | كاهش تعداد نيروي انساني متناسب با برنامه هاي سازمان | 64/0 |
15 | پاسخگويي به ارباب رجوع | 32/1 | 30 | انگيزه در انجام وظايف | 47/0 |
بحث و نتیجه گیری
محققین با توجه به نتایج حاصله از آزمون فرضیه ها و بررسی سئوالات پرسشنامه و با در نظر گرفتن مشاهدات و مصاحبه هایی که با مدیران و کارکنان سازمان انجام داده بودند و با توجه به آشنایی که از وضع موجود بکارگیری فناوری اطلاعات در اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی در طی مدت انجام تحقیق کسب نموده و از نزدیک با نحوۀ بکارگیری و مشکلات و مسائل مربوط به آنها آشنا شده بودند، برای بهبود و رفع مشکلات و به دنبال آن استفاده بهینه تر و کارآمدتر از امکانات فناوری اطلاعات و تأثیر بیشتر بکارگیری آنها بر شاخص های کارایی و اثربخشی و به تبع آن افزایش بهره وری سازمان، پیشنهاداتی به شرح ذیل برای مدیران و مسئولان سازمان مطرح کردند که امید می رود با بکارگیری آنها از سوی مسئولان اداره کل امور مالیاتی آذربایجان شرقی، بخشی از این مشکلات رفع گردد.
* حذف سیستم های موازی اطلاعات (مانند اسناد مکتوب موازی با اطلاعات ذخیره شده در شبکه)
* تفویض اختیار بیشتر در سطح مدیران سازمان (ناگفته نماند در دوره حضور مدیریت قبلی این امر بندرت انجام یافته بود؛ لیکن در یک سال اخیر و با حضور مدیریت جدید؛ تفویض اختیار به نحو مطلوبی مورد توجه واقع شده است.)
* نیاز سنجی در سازمان و استفاده از نظرات کارکنان در زمینۀ بکارگیری فناوری اطلاعات
* ضرورت برگزاری دوره های هدفدار و موثر آموزشی آشنایی با فناوری اطلاعات
* انجام مطالعات تطبیقی بمنظور سرمایه گذاری بهینه سازمان در فناوری اطلاعات
* ارزیابی بازخورد ناشی از استفادۀ کارکنان از فناوری اطلاعات در انجام وظایفشان
* ارائۀ آموزشهای آشنایی با فناوری اطلاعات بصورت مجازی بمنظور استفاده کارکنان و مدیرانی که فرصت حضور فیزیکی در این گونه کلاسها را ندارند.
* انتخاب يک تيم از کارشناسان خبره از کارکنان سازمان با داشتن تخصص های لازم از قبيل فناوری اطلاعات، رايانه، مديريت، روانشناسی، حسابداری و...، زيرنظر مستقيم مديرکل به منظور بررسی نيازهای آموزشی کارکنان و نيازهای سخت افزاری و نرم افزاری سازمان و به روز نمودن سيستمها
* ايجاد يک کميته بهره وری در سطح استان به منظور پيگيری روشهای افزايش بهره وری و تشکيل جلسات مرتب و مستمر و پيگيری راهکارهای ارائه شده از سوی کميته و ارائه گزارشهای انجام گرفته به مديريت کل
منابع و مأخذ
1-Alinston, H. (2002), corporate planning, forecasting and the long mave, Futures, No.34.
2-Baines, Anna. (1998), Using information technology to facilitate organisational change, Work Study, MCB University Press, Vol.47, No.2.
3-Dewett, Todd & Jones, Gareth.R. (2001), The Role of Information Technology in Organization: A review model and assessment, Journal of Management,Vol.27.
4- Hajli, Mahmood Sims, & Julian M. & Ibragimov, Valisher , (2015), Information technology (IT) productivity paradox in the 21st century, International Journal of Productivity and Performance Management, Vol.64 Iss 4 pp. 457 – 478
5- Karadag, Ersem. & Dumanoglu, Sezayi. (2009), The productivity and competency of information technology in upscale hotels, International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol. 21 Iss 4 pp. 479 – 490
6-Kuruppuarachchi, Palitha & Ross, Smith & Purne, Mondar. (2002), IT project implementation strategies for effective change?, Review Lojestic Information Management, Vol 15, No.2.
7- Jääskeläinen, Aki. and Lönnqvist, Antti. (2011), Public service productivity: how to capture outputs?, International Journal of Public Sector Management, Vol. 24 Iss 4 pp. 289 – 302
8- Linna, Paula. and Pekkola, Sanna. and Ukko, Juhani. and Melkas, Helinä. (2010), Defining and measuring productivity in the public sector: managerial perceptions, International Journal of Public Sector Management, Vol. 23 Iss 5 pp.479 – 499
9- Loukis, Euripidis.N & Michalopoulos. (1994), Information Technology and Organizational Structure of the Greek Public Administration, INT, L.J of PUBADMIN,Vol.17,No.1.
10- Masion, Giovanni. (1999), Information Technology and Dilemmas in Organizational Change Management, MCB University Press, Vol.12, No.5, Available at: http: //www.emerald - library.com
11-McClea, Michael & Yen, David.C. (2005), A frame work for the utilization of information technology in higher education admission department, International Journal of Educational Management, Vol.19, No.2, Available at: http:// www.emeraldinsight.com / research register
12-Merlyn, Paul.R & Valikangas, Lisa. (1998), From Information Technology to Knowledge Technology: taking the user in to consideration, Journal of knowledge Management, Vol.2, No.20.
13-Muata, Kweku & Bryson, Osei & Ko, Myung. (2003), Exploring the relationship between information technology investment and firm performance using regression splints analysis, Department of information systems. Available at: http://www.elsevier.com / locate /dsw
14-Mutsaers, Ernest-jan & Zee, Hanvander & Giertz, Henrik. (1998), The evolution of information technology, Information Management & Computer Security, MCB University Press, Vol.6, No.3.
15- Parker, D. and Waller, K. and Xu, H. (2013), Private and public services: productivity and performance migration, International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 62 Iss 6 pp. 652 – 664
16-Ryssel, Ricky & Ritter, Thomas & Gemunden, Hans Geory. (2004), The impact of information technology deployment on trust, commitment and value creation in business relationships, Journal of Business & Information Marketing, Vol.19, No.3.
17-Standish Group. (2001), Chaos 2001: A Recipe for Success, Retrieved, Available at: http:// www.standishgroup.com
18- Tisdell, Clem. (2017), Information technology’s impacts on productivity and welfare: a review, International Journal of Social Economics, Vol. 44 Iss 3 pp. 1–34
19- Wiredu, Gamel O. (2012), Information systems innovation in public organisations: an institutional perspective, Information Technology & People, Vol. 25 Iss 2 pp. 188 – 206
Verification of The Paradox of Information Technology Productivity
At the East Azerbaijan Tax Affairs Head Office (2017)
Abstract
Background: Despite the focus of information technology in the current world, productivity is considered as the main factor for the success of organizations. As a result, Investing in IT is widely regarded as having enormous potential for reducing costs, enhancing productivity, and improving living standards. However, some researchers have found controversial and inconclusive results on the productivity of IT investment in many industries. This has been called the “IT productivity paradox”.
Purpose: The purpose of this study is to verify the paradox of IT efficiency by examining the impact of using information technology on productivity At the East Azerbaijan Tax Affairs Head Office from the perspective of the staff of this organization.
Methodology: The method used in this research is descriptive-survey method and the sample is 256 managers and employees of the organization selected by targeted sampling method. In order to collect the data, a questionnaire of 30 questions was used.
Findings: The results of this research show that the use of information technology At the East Azerbaijan Tax Affairs Head Office has increased the productivity of the organization.
Conclusion: It is desirable for managers of the East Azerbaijan Tax Affairs Head Office to invest in targeted, optimal and effective IT facilities and equipment, seeking to improve their efficiency and effectiveness indicators, thereby increasing the productivity of their organization.
Keywords: Information Technology (IT), Information Technology Productivity Paradox, Productivity, Efficiency, Effectiveness, East Azerbaijan Tax Affairs Head Office
[1] .Productivity
[2] . Thornhill
[3] 3 - Alinston
[4] . Information Technology
[5] 5 - Ryssel et al
[6] - Mutsaers et al
[7] - Muata et al
[8] - Merlyn & Valikangas
[9] 4 - Masion
[10] - Baines
[11] - McClea & Yen
[12] . Efficiency
[13] . Effectiveness
[14] . IT productivity paradox
[15] . Stiroh
[16] . OECD
[17] . Pritchard
