تعیین مولفه‌های آینده پژوهی جهت طراحی مدل در آموزش عالی
محورهای موضوعی : آینده پژوهی
مرضیه نیاز آذری
1
(
عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر
)
کلید واژه: آینده پژوهی, تئوری تحول فراسیستم, تئوری سه گانه نگرش سیستم دانش , تئوری دانش, اطلاعت و دانش-اطلاعات, تئوری پویا دانش-اطلاعات و تئور,
چکیده مقاله :
در هزاره سوم عصر جهانی شدن ، رشد فزاینده اطلاعات و ارتباطات، تغییر و تحولات سریع، سازمانها از جمله نظام آموزش عالی را با چالش هایی مواجه ساخته است. یکی از مولفه های اساسی برای رویارویی با تضادها، تصادم ها و چالشها، آینده پژوهی است که دانش در برگیرنده تمام جنبه های مطالعه و پژوهش در باره آینده می باشد. هدف این پژوهش تعیین مولفه های آینده پژوهی جهت ارائه مدلی در نظام آموزش عالی کشور است. برای تحقق این هدف پرسشهایی به این شرح مطرح شده است: مولفه های اصلی آینده پژوهی در آموزش عالی کدامند؟ چه مدلی را می توان برای آینده پژوهی در آموزش عالی ارائه داد؟ درجه تناسب مدل پیشنهادی با اهداف آینده پژوهی از نظر نمونه منتخب چگونه است؟ روش پژوهش توصیفی از نوع زمینه یابی است. جامعه آماری شامل همه روسا، معاونین، مدیران گروه و اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی است. 400 نفر از طریق فرمول برآورد حجم نمونه به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند اما بادر نظر گرفتن 10درصد نسبت ریزش پرسشنامه ها توزیع شد که407 پرسشنامه کامل مورد بررسی قرار گرفت. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه محقق ساخته دارای 25 سوال با طیف 5 درجه ای لیکرت است. روایی محتوایی پرسشنامه مورد تأیید متخصصان قرار گرفت و اعتبار آن از طریق روش آلفای کرونباخ 80% به دست آمده است. پس از تجزیه و تحلیل داده ها و اجرای آزمون ها ،ضریب همبستگی ، ضریب تعیین ،آزمون آماری کروسکال والیس و استخراج نتایج ، مدلی شامل مولفه های اصلی فلسفه و اهداف، مبانی نظری، مراحل اجرایی و نظام ارزیابی و مهندسی مجدد طراحی شد. مبانی نظری مدل متشکل از تئوری تحول فراسیستم،تئوری سه گانه نگرش سیستم دانش آینده،تئوری دانش،اطلاعت و دانش-اطلاعات،تئوری پویا دانش-اطلاعات وتئوری تغییر است.چهار گروه نمونه امتیاز بالایی به زیر آزمون ها داده اند و کل مدل با میانگین 25/87 درصد مناسب تشخیص داده شده است. بیشترین میانگین نمرات مربوط به مراحل اجرایی و نظام ارزیابی و مهندسی مجدد بود. سایر مولفه ها نیز امتیاز کمتر از 86 کسب نکردند
In the third millennium era of globalization, the increasing growth of information andcommunication, rapid changes, organization such as higher educational institutions have to facechallenges. One of the key components to dealing with conflicts, collisions and challenges isfuture studies that encompass all aspects of the study and research in the future. The purpose ofthis study was to determine the components of future study and present model for highereducation in the country. To accomplish this goal, questions have been proposed as follows: What are the main components of future study in higher education? What model can be offered for future study in higher education? How is the degree of appropriateness of the model from viewpoint of selected sample?The research was descriptive - survey one. The population consisted of all directors, deputydirectors and faculty members of Islamic Azad University so that, sample size was calculated bythe formula 400 persons and was done multiple stages randomly, But by taking account a 10%loss of them, 407 questionnaires were distributed and examined. Data was collected by aresearcher made questionnaire which its validity was confirmed by related experts. Thereliability was calculated by Cronbach's alpha was 0.80. Data were analyzed using correlation,coefficient of determination, Kruskal-Wallis statistical test and, then the model consist ofphilosophy and objectives, theoretical foundations, administrative procedures and evaluationsystem was designed. Theoretical of models were including of the evolution theory of ultrasystem,theory of triple vision of the future knowledge system, knowledge theory, informationand knowledge -information and dynamic knowledge-information theory, theory of change.Four groups of samples have given high scores to the sub test, and the model has beendiagnosed appropriate with an average 87/25percentage. The highest scores were related to theimplementation and the evaluation and re-engineering. Other factors also have not scored lessthan 86.
