تحلیل مقایسه ای حد بهینه سرمایه گذاری در دو نظام بانکداری سرمایه داری و اسلامی در شرایط اطمینان و ریسک
محورهای موضوعی : آینده پژوهی
1 - دانشیار اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا
کلید واژه:
چکیده مقاله :
بانک ربوی، به عنوان واسطه وجوه، از یک طرف پرداخت پرداخت بهره ای معین را به سپرده گذاران تضمین می نماید، و از سوی دیگر نرخ ثابتی از سرمایه گذاران دریافت می کند. این نرخ ها در شذایط اطمینان،انعطاف پذیر نیست و موفقیت نظام بانکداری ربوی را مرهون همین عامل معرفی کرده اند. در حالی که به عقیدۀ پایه ریزان سیستم سرمایه داری و استحکام بخشندگان به آن؛ نرخ بهره بیشتر جنبه عادتی و ارزشی و ایدئولوژیکی دارد و افزایش آن به کاهش سرمایه گذاری و ازدیاد بیکاری می انجامد. زیرا علت اصلی وجود نرخ بهره مثبتف تقاضای سفته بازی وکنز پول معرفی شده است. به اعتقاد کینز، به دلیل وجود بهره در سیستم سرمایه داری، مکانیزم خود اصلاحی وجود نخواهد داشت، یا آن که بسیار و درد آور است. استحکام و پایداری هر پدیده ای، در شرایط سخت و نوسانات به اثبات می رسد. نظام بانکی سرمایه داری در شرایط تورمی، دارای ابزاری قوی است ولی در شرایط رکودی، کاملاً ناتوان است. زیرا در این شرایط، درجه ریسک سرمایه گذاری افزایش می یابد و هزینه ریسک، به صورت افزایش قیمت، بر دوش مصرف کننده است. گویی این او است که موجد این شرایط بوده بنابراین موظف به پرداخت هزینه آن است. در این سیستم، بانک یک زائده برون زا است و از بدنه اقتصاد جامعه (بدون توجه به آثار آن، جز در مورد ورشکستگی) ارتزاق می کند. دراین مقاله نشان داده شده است که براساس استنباط اینجانب از پول که یک کالای عمومی و سرمایه بالقوه است، به محض ترکیب حقوقی با عوامل تولید به سرمایه تبدیل می شود. همچنین ثابت می گردد که بانکداری باید در مالکیت دولت باشد و بر اصل سهم سود تکیه کند. توجه ضمنی به ترازنامه بانکها و واحدهای تولیدی که براساس مشارکت شکل می گیرد، هرگونه نوسان در سود یا زیان در شرایط اطمینان، به سپرده گذاران منتقل می شود و توزیع درآمد به صورت متعادل درمی آید. ضمناً ثابت شده است که با معرفی عامل ریسک، مشابه آنچه که در سیستم سرمایه داری مطرح می شود، نظام بانکداری اسلامی، در مقابله با شرایط رکودی توانایی و انعطاف لازم را دارد و نظام بانکی از طریق کاهش سهم سود خود، به راحتی از عهدۀ این شرایط احتمالی بیرون می آید و در افزایش حجم سرمایه گذاری به طریقی مؤثر، عمل خواهد کرد و برخلاف سیستم سرمایه داری، بانک به صورت یکی از کارگزاران فعال و درون زا در می آید.
