مدیریت ربع رشیدی ونحوه اداره آن توسط خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی
محورهای موضوعی : تاریخ ایران دوره اسلامی
نادره ذکریا زاده
1
,
معصومه قره داغی
2
,
علی اکبر ولایتی
3
,
نازلی اسکندری نژاد
4
1 - گروه تاریخ ، واحد شبستر ، دانشگاه آزاد اسلامی، آذربایجانشرقی، ایران
2 - گروه تاریخ ، واحد شبستر ، دانشگاه آزاد اسلامی، آذربایجانشرقی، ایران
3 - گروه معارف،واحد علوم وتحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
4 - گروه تاریخ ، واحد شبستر ، دانشگاه آزاد اسلامی، آذربایجانشرقی، ایران
کلید واژه: ربع رشیدیه, خواجه فضل الله رشیدالدین, تقسیم کار, وقف, فرزندان خواجه,
چکیده مقاله :
موسسه رشیدیه بنیاد خیریه ای که در نوع خود بی نظیر بود در قرن هفتم هجری توسط خواجه رشیدالدین ساخته شد. ربع رشیدی در فاصله سال های ۷۰۷ق-۷۱۸ق رشد وتوسعه عظیمی یافت، اما متاسفانه پس از قتل خواجه دچار خشونت وتخریب رقبا گردید.خواجه در علم طب ومملکت داری ونیکوکاری سرآمد زمانش بود.در پرتو وجود ایلخانانی چون غازان باتوجه به شخصیت قوی ونیت مساعد وبزرگ مردانی چون خواجه رشیدالدین باکفایت ودرایت، حمایت از عالمان واندیشمندان وآبادانی ورونق مراکز علمی در این دوره گسترش یافت به طوری که می توان عصر شاخص ودرخشان علمی به ویژه طبابت به شمار آورد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی می باشد.نتایج ویافته های این تحقیق نشان می دهد که اهتمام خواجه به حداکثر استفاده از قدرت وامکانات شخصی و وزارتی برای تحقق بخشیدن به آمال وارزوهایش در ربع رشیدی از آثارش پیداست.رشیدالدین به قدرت مادی وظاهری قانع نبوده ومی خواسته است مرکز معنوی زمانش باشد. اهمیت اقدام رشیدالدین در تاسیس مرکز بزرگ آموزشی وقفی که ویژگی های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ان دوران را به خوبی نشان می دهد ودرک مقام، دانش و جایگاه اندیشمندان را باتوجه به حمله مغول در ایران و سایر ممالک اسلامی که درابتدا نابسامانی بر جای گذاشت وسپس در دوره ایلخانان ازجمله غازان خان شاهد رشد مراکز علمی هستیم.رشید منابع وعواید نامحدود در اختیار داشت وحومه وی از حیث جلال وعظمت با آن چه غازان خان در شنب غازان ساخت بود برابری می کرد.
The Rashidiyya Foundation, a unique charitable foundation, was established in the 7th century AH by Khwaja Rashid al-Din. The Rashidiyya Quarter experienced tremendous growth and development between 707 AH and 718 AH, but unfortunately, after the assassination of Khwaja, it was subjected to violence and destruction by its rivals. Khwaja was the leader of his time in the science of medicine, statecraft, and charity. In the light of the presence of the Ilkhans such as Ghazan, with the strong personality and favorable and great intentions of men such as Khwaja Rashid al-Din, with competence and wisdom, support for scholars and thinkers, and the development and flourishing of scientific centers expanded during this period, so that it can be considered a significant and brilliant era of science, especially medicine. The research method in this study is descriptive-analytical. The results and findings of this study show that the Khajeh's concern for maximum use of personal and ministerial power and opportunities to realize his hopes and dreams is evident in the Rashidi quarter of his works. Rashid al-Din was not satisfied with material and apparent power and wanted to be the spiritual center of his time. The importance of Rashid al-Din's action in establishing a large endowment educational center that well reflects the political, social and cultural characteristics of that era and the understanding of the status, knowledge and position of scholars is given in view of the Mongol invasion of Iran and other Islamic countries, which initially left behind chaos, and then during the period of the Ilkhans, including Ghazan Khan, we witness the growth of scientific centers. Rashid had unlimited resources and income
