• صفحه اصلی
  • شناسایی و اعتباریابی ابعاد اخلاق کاری معلمان در توسعه جایگاه حرفه‌ای آن ها در چارچوب نظام آموزشی:یک رویکرد پژوهشی ترکیبی

اشتراک گذاری

آدرس مقاله


کد مقاله : jedu-1217327 بازدید : 4 صفحه: -

نوع مقاله: پژوهشی

شناسایی و اعتباریابی ابعاد اخلاق کاری معلمان در توسعه جایگاه حرفه‌ای آن ها در چارچوب نظام آموزشی:یک رویکرد پژوهشی ترکیبی

محورهای موضوعی :

رضا معصومی نژاد 1 , زهرا بابائی 2 , خدیجه حشمتی مصرکانلو 3 , کوثر خضرزاده 4

1 - مشاور/آموزش و پرورش
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد
3 - کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
4 - کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1402/05/30 تاریخ پذیرش : 1402/09/12 تاریخ انتشار : 1404/06/17

کلید واژه: اعتباریابی اخلاق کاری معلمان توسعه حرفه ای,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف: هدف پژوهش شناسایی مولفه های اخلاق کاری معلمان در چارچوب نظام آموزشی و اعتباریابی آن در راستای توسعه جایگاه حرفه ای آن ها بود. روش شناسی پژوهش: رویکرد پژوهش ترکیبی بود. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا استقرایی و در بخش کمی از تحلیل عاملی استفاده شد. مشارکت‌کنندگان کیفی معلمانی بودند که از طریق مصاحبه 17 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری هدفمند از نوع شاخص انتخاب شدند. برای تعیین روایی از روش خودبازبینی پژوهشگر، چک‌کردن اعضا و غنی سازی داده ها و برای تعیین پایایی از شیوه بررسی همزمان استفاده شد. در بخش کمی، جامعه پژوهش شامل معلمان شهرستان‌های چایپاره، پلدشت و چالدران در استان آذربایجان‌غربی بود که350 نفر از طریق فرمول کوکران به نام نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شد که مبتنی بر یافته‌های حاصل از پژوهش کیفی بود. برای سنجش روایی پرسشنامه از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته¬ها: نتایج تحلیل در بخش کیفی منجر به شناسایی 6 مضمون‌ اصلی آموزش‌پژوهی، شبکه معلمی، گفتمان‌سازی ‌شغلی، زیست‌پذیری ‌شناختی، مدیریت ‌اجتماعی و شخصیت‌سازی علمی شد. نتایج بخش کمی نیز نشان داد که پرسشنامه از روایی و پایایی لازم برخوردار است. واحد یا سنجه اصلی با 6 عامل 40 نشانگر مورد تأیید قرار گرفت و در نهایت ابزاری جهت اعتباریابی ابعاد اخلاق‌کاری معلمان در توسعه حرفه‌ای آن ها معرفی شد. بحث و نتیجه¬گیری: نتایج نشان داد که یافته‌های این پژوهش می تواند در طراحی و توسعه برنامه‌های قابلیت‌محور معلمان در دانشگاه‌های فرهنگیان و هم چنین در دوره های بازآموزی ضمن خدمت معلمان به کار گرفته شود.

چکیده انگلیسی:

Introduction: The purpose of the research was to identify the components of teachers' work ethics in the framework of the educational system and its Validating in order to develop their professional status. research methodology: The research approach was mixed. In the qualitative part, inductive content analysis was used, and in the quantitative part, factor analysis was used. Qualitative participants were teachers, 17 of whom were selected through an interview with the purposeful index sampling method. To determine the validity, the researcher's self-review method, member checking and data enrichment was used, and to determine the reliability, the simultaneous review method was used. In the quantitative part, the research community included teachers from Chaypare, Peldasht and Chaldaran cities in West Azerbaijan province, 350 people were selected as a sample through Cochran's formula. A researcher-made questionnaire was used to collect data, which was based on the findings of qualitative research. Exploratory and confirmatory factor analysis was used to measure the validity of the questionnaire and Cronbach's alpha coefficient was used to measure the reliability. Findings: The Findings of the analysis in the qualitative part led to the identification of 6 main themes of educational research, teacher network, professional discourse creation, cognitive viability, social management and scientific character building. The results of the quantitative part also showed that the questionnaire has the necessary validity and reliability. The main unit or measure was confirmed with 6 factors of 40 indicators and finally a tool was introduced to measure the dimensions of teachers' work ethic in their professional development. Conclusion: The results showed that the findings of this research can be used in the design and development of teacher competency-based programs in Farhangian universities as well as in in-service retraining courses for teachers.

منابع و مأخذ:

Abdi zarrin, S., & aliyari, S.(2020). The Impact of teacher immediacy and misbehavior on teacher credibility. New Strategies For Teacher Education, 6(10): 33-61. [in Persian].
Aghaei, A. A., & Andam, R.(2016). The Relationship between Work Ethics and Organizational Citizenship Behaviour in Physical Education Teachers. Sport Physiology & Management Investigations. 8(3): 53-65. [in Persian].
Asio, J. M. R. , Riego De Dios, E. E. , & Lapuz, A. M. E. (2019). Professional Skills and Work Ethics of Selected Faculty in a Local College. PAFTE Research Journal, 9(1): 164-180.
Banks, S. (2016). Everyday ethics in professional life: social work as ethics work. Ethics and Social Welfare, 10 (1): 32-52.
Bazdar Gamchi Gayeh, M.(2018). Understanding Self-Study Research Methodologies for Teacher Educators. New Strategies For Teacher Education,,4(5):141-160.
Belyh, A. (2020). Work Ethic Definition & Elements of a Strong Work Ethic. Retrieved December 15: 2020 from cleverism.com
Bjerke, A. H. , & Solomon, Y (2020). Developing Self-Efficacy in Teaching Mathematics: Pre-Service Teachers' Perceptions of the Role of Subject Knowledge. Scandinavian Journal of Educational Research, 64(5): 692-705.
Boru, N (2020). Ethical Dilemmas: A Problematic Situation for Teachers. International Journal of Progressive Education, 16(3): 1-17.
Ghahramani, J.(2012). Evaluation of Effective Factors of Teachers Work Ethics in Three Levels of Educational System in order to Present a Model. Journal of Educational Administration Research Qoarety, 3(10): 71-92. [in Persian].
.Iman, M. T. , & Noushadi, M. R.(2012). Qualitative Content Analysis. pazuhesh, 3(2): 14-44. [in Persian].
Kapur, R.(2020). Understanding the Meaning and Significance of Work Ethics. University of Delhi.
Komardi, D. , & Ayu, S. N. (2018). Pengaruh Disiplin Kerja dan Motivasi Kerja Terhadap Kinerja Guru SMA Muhammadiyah 1 Pekanbaru. Jurnal KURS, 3(1): 56-66.
masouminejad, R., Fathiazar, E., Mahmoodi, F., & Adib, Y.(2020). The Components of Curriculum Decentering with Emphasis on Teachers’ Role. Teacher Professional Development, 5(4): 1-23. [in Persian].
Morales-Doyle, D. , Varelas, M. , Segura, D. , & Bernal-Munera, M. (2021). Access, Dissent, Ethics, and Politics: Pre-Service Teachers Negotiating Conceptions of the Work of Teaching Science for Equity. Cognition and Instruction, 39(1): 35-64.
Nalova, E.M.(2017). Education and Peace Building: The Role of the Teacher within and Beyond the School. The International Journal Of Humanities & Social Studies, 5(3): 184-187.
Oliva Jr, A. A. (2020). Work Ethics of the Teaching and Non-Teaching Personnel in Camarines Sur Polytechnic Colleges. Int J Edu Sci, 28(1-3): 86-93.
Panigrahi, S. K. , & Al-Nashash, H. M. (2019). Quality Work Ethics and Job Satisfaction: An Empirical Analysis. Quality - Access to Success, 20(168): 41-47.
Park, H. C. , & Hill, R. B. (2021). Development of the Korean Teachers' Occupational Work Ethic Scale: Its Factor Structure, Validity and Reliability. Asia Pacific Education Review, 22(1): 101-118.
Park, H. C. , & Hill, R. B. (2017). Development and Validation of a Short Form of the Occupational Work Ethic Inventory. Journal of Career and Technical Education, 32(1): 9-28.
Park, H., & Hill, R. B. (2016). Employability skills assessment: Measuring work ethic for research and learning. Career and Technical Education Research, 41(3): 175-192.
Pourshirazi, M., & Ghaedi, M.(2020). Factors influencing Teachers' Success: The Case of Selected National Teachers. Teacher Professional Development, 4(4): 75-85. [in Persian].
Razi, J., Emam Jomea, M. R., & Ahmadi, G.(2017). The Extracting the Dimensions of Effective Teachers with Regard to Provide a Conceptual Framework of Education and Teacher Training. Research in Teacher Education, 1(1): 13-46. [in Persian].
Riswanto, A., Hurriyati, R., Wibowo, L. A., & Gaffar, V. (2019). Empirical Assessment of the Role of Product Innovation in Dynamic Marketing Capabilities and Company Performance. Quality-Access to Success, 20(173): 64–67.
Romi, M. V. , Ahman, E. , Disman, Suryadi, E. , & Riswanto, A. (2020). Islamic Work Ethics-Based Organizational Citizenship Behavior to Improve the Job Satisfaction and Organizational Commitment of Higher Education Lecturers in Indonesia. International Journal of Higher Education, 9(2): 78-84.
Sharifi, M., & Soleimani, N.(2018). Investigating the relationship between work ethic and organizational commitment in teachers. 1(1): 95-104. [in Persian].
Sinamo, J. (2016). 8 Etos Kerja Keguruan. Jaشkarta: Erlangga
Sudirman, A. , Lie, D. , Sherly, S. , & Dharma, E. (2019). The Impact of Work Discipline and Work Ethic on the Teacher Performance of Sultan Agung Pematangsiantar Private Middle School Teachers T.A. 2018/2019. International Journal of Business Studies, 3(3):125-135.
Sun, Y., Jiang, H., Hwang, Y., & Shin, D. (2018). Why should I share? An answer from personal information management and organizational citizenship behavior perspectives. Computers in Human Behavior, 87: 146-154.
Szabo, Z. P., Czibor, A., Restas, P., & Bereczkei, T.(2018). The Darkest of all The relationship between the Dark Triad traits and organizational citizenship behavior. Personality and Individual Differences, 134: 352-356.
Turk, M. , & Vignjevic, B. (2016). Teachers' Work Ethic: Croatian Students' Perpective. Foro de Education, 14(20): 489-514.
متن کامل:


October and November.Vol 15. Issue 4

 

Journal of New Approaches in Educational Adminstration

 

ISSN (Print): 2008-6369- ISSN (Online): 2423-723X

Research Paper

 

Identifying and Validating of the dimensions of teachers' work ethic in developing their professional position within the educational system: A Mixe research approach

  Reza Masouminejad1*, Zahra Babaie2, Khadijeh Heshmati Mesrkanlou3 , Kawsar Khezerzadeh4

1. Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran

 

2.  Master of Biology and Secretary of Education

 

3. Bachelor of Elementary Education, Farhangian University, Tehran, Iran

4. Bachelor of Elementary Education, Farhangian University, Tehran, Iran

 

Corresponding author: Reza Masouminejad

Address: Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran

Tell: 09144634822

Email: r.masouminejad@cfu.ac.ir

 

 

Citation: Masouminejad Reza, Babaie Zahra, Heshmati Mesrkanlou Khadijeh, Khezerzadeh Kawsar.(2024). Identifying and Validating of the dimensions of teachers' work ethic in developing their professional position within the educational system: A Mixe research approach.Journal of New Approaches in Educational Adminstration; 15(4):1-18

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Abstract

Introduction: The purpose of the research was to identify the components of teachers' work ethics in the framework of the educational system and its Validating in order to develop their professional status.

research methodology: The research approach was mixed. In the qualitative part, inductive content analysis was used, and in the quantitative part, factor analysis was used. Qualitative participants were teachers, 17 of whom were selected through an interview with the purposeful index sampling method. To determine the validity, the researcher's self-review method, member checking and data enrichment was used, and to determine the reliability, the simultaneous review method was used. In the quantitative part, the research community included teachers from Chaypare, Peldasht and Chaldaran cities in West Azerbaijan province, 350 people were selected as a sample through Cochran's formula. A researcher-made questionnaire was used to collect data, which was based on the findings of qualitative research. Exploratory and confirmatory factor analysis was used to measure the validity of the questionnaire and Cronbach's alpha coefficient was used to measure the reliability.

Findings: The Findings of the analysis in the qualitative part led to the identification of 6 main themes of educational research, teacher network, professional discourse creation, cognitive viability, social management and scientific character building. The results of the quantitative part also showed that the questionnaire has the necessary validity and reliability. The main unit or measure was confirmed with 6 factors of 40 indicators and finally a tool was introduced to measure the dimensions of teachers' work ethic in their professional development.

Conclusion: The results showed that the findings of this research can be used in the design and development of teacher competency-based programs in Farhangian universities as well as in in-service retraining courses for teachers.

 

Received: 2023/08/21 

Accepted: 2023/12/03 

PP:1-18

 

Use your device to scan and read the article online

 

img0 

 

 

DOI:

10.30495/jedu.2024.30874.6193

 

 

Keywords:

Validating,

 work ethic,

 teachers,

 professional status.

 

 

Extended Abstract

 

Introduction:

 

Work is a creative process for self-development. When properly combined with individual situations, it is beneficial and strengthens the mental and physical dimensions. Since work is not just a personal activity, it has legal and ethical consequences. In order to achieve personal and professional goals and lead to the enrichment of the overall quality of life, people need to inculcate values. These values ​​are called work ethics. In other words, when people emphasize inculcating these values, they should inculcate the qualities of hard work, resourcefulness, and conscientiousness. These features significantly lead to strengthening work ethics, improving career prospects, achieving organizational goals and improving the overall structure of the organization.

Context:

Improving the quality of employees' work in an organization cannot be separated from the rules and norms that are used in the workplace.

Goal:

The purpose of the research was to identify the components of teachers' work ethics in the framework of the educational system and its Validating in order to develop their professional status.

 Method:

Considering that the aim of the present study was to identify and Validating assess teachers' work ethic indicators, a combined approach was used in both qualitative and quantitative parts. In the qualitative part, inductive content analysis was used, and in the quantitative part, factor analysis (exploratory and confirmatory) was used. In the qualitative approach of the interviews, it was about the views and opinions of the teachers about the type of behavior and their reactions in the development of the teaching profession and its optimization for the continuous pursuit of educational activities, and whether there should be prior planning and decisions in the field of improving the teaching profession. to be or not And questions such as what should be the priority and goal of teachers' work activities in their teaching career? What are your main challenges in your work activities? In your opinion, how can teachers' behavior help to improve the quality of education from different dimensions? In the quantitative approach, a researcher-made questionnaire based on the indicators extracted from the qualitative part was used. The questionnaire of teachers' work ethic dimensions included 6 components and 40 items. Cronbach's alpha test was used to determine the reliability of each of the components of the questionnaire. Cronbach's alpha coefficient was estimated for each of the six components, including pedagogy, teacher network, career discourse, cognitive viability, social management, and scientific character development. The value of these coefficients shows that the components of the questionnaire have high reliability.

Findings:

The findings show that paying attention to the scientific dimension of teachers is the starting point for the development of the quality of their work ethics, because the centrality of scientific expertise is considered from two cognitive and attitudinal aspects. On the other hand, being placed in this scientific position considers the teacher as the leader of reforms in the fields of education and curriculum, such as the fundamental change document and the national curriculum document, as one of its subsystems, which is derived from the functions of this profession. It is an educational system. Therefore, teachers can, in line with the developments, assess the needs of the educational stakeholders' community priorities and by using the situational learning policy in educational environments, solve the students' concerns and introduce themselves as activists in the field of human issues in the educational system. Also, the findings show that by emphasizing the research-oriented approach in studying the learning and teaching processes, teachers should seek to create a framework to explain the curriculum elements in the process of teaching students and analyze educational situations in order to identify the problem and provide solutions to Consider it.

Results:

Teachers, as the most significant force of the educational system in implementing curricula and innovative plans, need to deal with educational issues and challenges in accordance with the expected moral capabilities. In other words, teachers, as the main element of education, must comply with the standards of their work ethics. It can be said that providing such platforms that can accelerate the work ethic of teachers requires the creation of groups of teachers who, while raising the awareness of teachers, have a scientific orientation in dealing with students' academic activities, in such a way that they can develop educational and educational perspectives that be agreed upon by all, help to form and create logical thinking in providing teaching-learning strategies.

 

 

 

مهر و آبان 1403 ، سال15،شماره4

 

دوماهنامه علمی پژوهشی – رهیافتی نو در مدیریت آموزشی

 

 

شاپا چاپی: 2008-6369- شاپا الکترونیکی: x2423-723

مقاله پژوهشی

شناسایی و اعتباریابی ابعاد اخلاق کاری معلمان در توسعه جایگاه حرفه‌ای آن ها در چارچوب نظام آموزشی:یک رویکرد پژوهشی ترکیبی

رضامعصومی نژاد1*، زهرا بابائی2، خدیجه حشمتی مصرکانلو3، کوثر خضرزاده4

1. استادیار، گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2. کارشناسی ارشد زیست شناسی و دبیر آموزش و پرورش

3. کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

4. کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

تاریخ دریافت: 30/05/1402

تاریخ پذیرش:12/09/1402 

شماره صفحات:18-1 

 

از دستگاه خود برای اسکن و خواندن

مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید     

img0 

 

 

DOI:

10.30495/jedu.2024.30874.6193

 

 

واژه­های کلیدی:

اعتباریابی

اخلاق کاری

معلمان

توسعه حرفه ای

 

 

چکیده

مقدمه و هدف: هدف پژوهش شناسایی مولفه های اخلاق کاری معلمان در چارچوب نظام آموزشی و اعتباریابی آن در راستای توسعه جایگاه حرفه ای آن ها بود.

روش شناسی پژوهش: رویکرد پژوهش ترکیبی بود. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا استقرایی و در بخش کمی از تحلیل عاملی استفاده شد. مشارکت‌کنندگان کیفی معلمانی بودند که از طریق مصاحبه 17 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری هدفمند از نوع شاخص انتخاب شدند. برای تعیین روایی از روش خودبازبینی پژوهشگر، چک‌کردن اعضا و غنی سازی داده ها و برای تعیین پایایی از شیوه بررسی همزمان استفاده شد. در بخش کمی، جامعه پژوهش شامل معلمان شهرستان‌های چایپاره، پلدشت و چالدران در استان آذربایجان‌غربی بود که350 نفر از طریق فرمول کوکران به نام نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شد که مبتنی بر یافته‌های حاصل از پژوهش کیفی بود. برای سنجش روایی پرسشنامه از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.

یافته­ها: نتایج تحلیل در بخش کیفی منجر به شناسایی 6 مضمون‌ اصلی آموزش‌پژوهی، شبکه معلمی، گفتمان‌سازی ‌شغلی، زیست‌پذیری ‌شناختی، مدیریت ‌اجتماعی و شخصیت‌سازی علمی شد. نتایج بخش کمی نیز نشان داد که پرسشنامه از روایی و پایایی لازم برخوردار است.  واحد یا سنجه اصلی با 6 عامل 40 نشانگر مورد تأیید قرار گرفت و در نهایت ابزاری جهت اعتباریابی ابعاد اخلاق‌کاری معلمان در توسعه حرفه‌ای آن ها معرفی شد.

بحث و نتیجه­گیری: نتایج نشان داد که یافته‌های این پژوهش می تواند در طراحی و توسعه برنامه‌های قابلیت‌محور معلمان در دانشگاه‌های فرهنگیان و هم چنین در دوره های بازآموزی ضمن خدمت معلمان به کار گرفته شود.

 

        

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

استناد:  معصومی نژادرضا، بابائی زهرا ، حشمتی مصرکانلو خدیجه ، خضرزاده کوثر (1403). شناسایی و اعتباریابی ابعاد اخلاق کاری معلمان در توسعه جایگاه حرفه‌ای آن ها در چارچوب نظام آموزشی:یک رویکرد پژوهشی ترکیبی. دوماهنامه علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. 15 (4):18-1

 

 

 

 

 

 

مقدمه 

بهبود کیفیت کار کارکنان در یک سازمان را نمی توان از قوانین و هنجارهایی که در محیط کار مورد استفاده قرار می گیرد، جدا کرد(Romi et al, 2020, p78). نگرش ها و رفتارهای افراد در محیط کار تأثیر بسیار زیادی بر سطح خدمات، بازدهی، نوآوری تولید شده، رضایت کارکنان و وفاداری به سازمان آن ها خواهد داشت. این اراده هم چنین بر میزان بهره‌وری و کارایی منابع متعلق به یک سازمان تأثیر می‌گذارد، بدین صورت که رفتار دستیابی به حداکثر عملکرد را مورد حمایت قرار می دهد(Riswanto et al, 2019). در حقیقت، باید دیدگاه و نگرشی محترمانه ای در خصوص کار به نام چیزی نجیب برای وجود انسان داشته باشد. دیدگاه ها و نگرش ها نسبت به کار به عنوان اخلاق کاری شناخته می شود(Sudirman et al, 2019, p128). کار یک فرایند خلاقی برای توسعه خود است. هنگامی که به درستی با موقعیت های فردی ترکیب شود، سودمند است و ابعاد روانی و جسمانی را  تقویت می کند. از آن جایی که کار فقط فعالیت شخصی نیست، پیامدهای حقوقی و اخلاقی به دنبال دارد. برای دستیابی به اهداف شخصی و حرفه ای و منجر به غنی سازی کیفیت کلی زندگی، افراد نیاز به تلقین ارزش ها دارند. این ارزش ها به نام اخلاق کاری نامیده می شوند. به عبارت دیگر، زمانی که افراد بر تلقین این ارزش‌ها تأکید می‌کنند، باید ویژگی‌های سخت کوشی، تدبیر و وظیفه‌شناسی را تلقین کنند. این ویژگی ها به طور قابل توجهی منجر به تقویت اخلاق کاری، ارتقای چشم انداز شغلی، دستیابی به اهداف سازمانی و ارتقای ساختار کلی سازمان می شود. بنابراین، می‌توان بیان کرد که درک معنا و اهمیت اخلاق کاری به نحو چشمگیری در تسهیل دستیابی به اهداف شغلی و حفظ شرایط زندگی به نحو مطلوبی کمک خواهد کرد(Belyh, 2020). می توان گفت که اخلاق کاری محور خدمات رسانی عمومی است. این بعد از حرفه باید ارزش های اساسی، اصول اخلاقی و استانداردهای اخلاقی خود را بیان کند. در واقع، اخلاق کاری ارزش ها، اصول و استانداردهایی را برای هدایت تصمیم گیری و رفتار در هنگام بروز یک مسئله اخلاقی تعیین می کند(Oliva  Jr, 2020, p86). اخلاق کاری یک ویژگی خاص در مورد فرد یا گروهی از افراد است که دارای نگرش و شخصیت، عادات و باورهای شاخصی هستند. اگر اخلاق کاری در حین کار، به طور جدی نشان داده شود، اعتماد به حقیقت آن چیزی که آموزش داده می شود، تقویت شده و به همان اندازه قابلیت افراد از طریق افزایش عملکرد و نتایج بدست آمده ظهور پیدا می‌کند(Sinamo, 2016). در واقع، مجموعه ای مناسب از مهارت های حرفه ای و اخلاق کاری یک عنصر حیاتی در یک سازمان است، به ویژه هنگامی که آن بخشی از سیستم آموزشی باشد(Asio, Riego De Dios & Lapuz, 2019, p164). چرا که اخلاق کاری قوی به عنوان یکی از شاخصه های مهارت های اشتغال زایی در آموزش حرفه ای شناخته شده است(Park & Hill, 2017, p10). به عبارتی، اخلاق کاری در حرفه معلمی فقط یک ارزش افزوده برای آموزش دانش آموزان نیست، بلکه آن بخشی از تعهدات معلم بر اساس فرایند آموزشی است(Turk & Vignjevic, 2016). معلم باید عملکرد معلمی را بهبود بخشد، زیرا معلمان نقش بسیار استراتژیکی در پیشرفت موفقیت و کیفیت آموزش دارند. عملکرد خوب نتایج خوبی دارد، اما عملکرد نامناسب متعاقبا، نتایج عملکردی ضعیفی را به دنبال خواهد داشت(Komardi  & Ayu, 2018). در واقع، بهینه سازی عملکرد معلم یکی از گام های اصلی در ایجاد ذهنیت آموزشی است که کمتر از ارزش واقعی آن مورد توجه قرار گرفته است(Sudirman et al, 2019, p128). 

ویژگی‌ هایی مانند نوع دوستی، حسن نیت، پاک بینی، وظیفه‌شناسی و فضیلت مدنی به نام رفتار شهروندی سازمانی مطرح می شوند که می تواند اخلاق کاری معلمان را هدایت کند(& Szabo et al, 2018 Sun et al, 2018). پژوهش های صورت گرفته در این حوزه عبارتند از: پژوهش(Park & Hill, 2021) نشان می دهد که اخلاق کاری معلمان بر اساس یک مدل چهارعاملی صداقت، مهارت های بین فردی، احترام به دانش آموزان و توسعه حرفه ای قابل تبیین است. مطالعه(Morales-Doyle et al, 2021) نشان می دهد که مفاهیم اخلاقی کار معلمان علوم، شامل نگرش آنها نسبت به فراهم آوردن فرصت های یادگیری، و بیان تعهدات ایدئولوژیکی در قبال عملکرد کاری در حوزه آموزش های محتوایی است. مطالعه(Sudirman et al, 2019) نشان می‌دهد که رابطه معناداری بین نظم کاری و اخلاق کاری بر عملکرد معلمان به طور همزمان وجود دارد. مطالعه(Sharifi & Soleimani, 2018) بیانگر این است که  همبستگی بالایی بین اخلاق کاری با تعهد سازمانی در معلمان تحت مطالعه وجود دارد و اخلاق کاری 9/69 درصد از تغییرات تعهد سازمانی را تبیین می‌کند و بر اساس مقدار ضرايب بتای به دست آمده سهم مولفه‌های پیش‌بینی کننده (اخلاق کاری) در پیش‌بینی تعهد سازمانی به ترتیب زیر است:

1-روحیه مشارکتی به مقدار 411/0 واحد. 2- روابط انسانی در کار به مقدار 301/0 واحد. 3- علاقه به کار به مقدار 211/0 واحد. 4- جدیت در کار به مقدار 144/0 واحد. پژوهش(Aghaei & Andam, 2016) نشان داد بین اخلاق‌کاری و رفتار شهروندی سازمانی معلمان ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد و شاخص اخلاق کاری حدود 42 درصد از واریانس رفتار شهروندی سازمانی را تبیین می کند. هم چنین، تحلیل نتایج نشان داد که دو بعد «روح جمعی و مشارکت در کار» و «دلبستگی و علاقه به کار» پیش بینی کنندة رفتار شهروندی سازمانی هستند که به ترتیب 49 و 25 درصد رفتار شهروندی را تبیین می کنند. به طور کلی اخلاق کاری عاملی مهم و پیش بینی کننده رفتار شهروندی سازمانی معلمان تربیت بدنی است. مطالعه پژوهشی(Ghahramani, 2012) نشان می‌دهد که4 مولفه فردی، اجتماعی، سازمانی ـ مدیریتی، اعتقادی ـ ارزشی عوامل موثر بر اخلاق کاری معلمان  هستند. آنچه که در چارچوب نظام آموزشی کشورمان در رابطه با عملکرد معلمان قابل مشاهده است نوع و ماهیت کنش هایی است که هنگام مواجهه با مسائل آموزشی در کلاس های درس یا محیط مدارس از خود نشان می دهند، به صورتی که میزان اثرگذاری آنها را در زمینه های آموزشی مانند تعامل با دانش آموزان، تبیین مفاهیم علمی برنامه های درسی، همکاری با مدارس و ... تحت تاثیر قرار می دهد. در حقیقت، مطابق با اسناد بالا دستی مانند سند برنامه درسی ملی، معلمان به نام مجریان اصلی برنامه درسی و رهبر آموزشی در تحقق اهداف نظام آموزشی، به دنبال پیاده سازی طرح ها و برنامه ها با کیفیت مناسب هستند. در عمل نیز تاکید بر اجرای درست تصمیم گیری‌های آموزشی، دغدغه اصلی آن ها به شمار می آید. ولی آنچه می تواند دسترسی به نتایج موفقیت آمیز را در محیط های آموزشی برای معلمان تضمین نماید، نمایان ساختن رفتار متناسب با موقعیتی است که با آن روبرو می شوند. معلمان در تلاش هستند بهترین عملکرد را از خود به نمایش بگذارند، ولی عدم شناخت کافی از اولویت های شغل معلمی چه در زمان تحصیل در دانشگاه‌های فرهنگیان و چه در زمان جلسات توجیهی آماده سازی برای اشتغال در تدریس، فعالیت های آنها را تحت الشعاع قرار داده است. به عبارتی، معلمان در مسیری قرار گرفته اند که نیازهای جامعه دانش آموزی که در اساسنامه های وزارت آموزش و پرورش منعکس شده است، ایجاب می کند تا ابعاد مختلفی از شغل خود را در عمل نشان دهند، ولی تاکید بر بخشی این مهارت‌ها آنها را از پرداختن به سایر جنبه‌ها محروم کرده است. بنابراین، تعهدپذیری معلمان در خصوص چارچوب سازی کار معلمی و تعریف آن، وظیفه ای است که معلمان را نسبت به پذیرش اخلاق کاری حرفه معلمی ترغیب می کند. بنابراین می توان گفت که اخلاق کاری یکی از مهارت های نرم مهم محسوب می شود که نگرش ها و رفتارهای مربوط به کار را در محل کار تعیین می کند(Park & Hill, 2016)، و بر رفتارهای مهم سازمانی مانند عملکرد شغلی، کیفیت کار، بهره وری و شهروندی سازمانی تاثیر بگذارد. در حقیقت، آن مهارتی است که می توان آن را در طول زندگی فرد با مشاهده و الگوبرداری از افراد و بیان نگرش ها و رفتارهای خود آن را آموخت و توسعه داد و این آموخته ها را در رفتارهای کاری بیرون از سازمان، نگرش های کاری و عادات کاری بیان کرد(Park & Hill, 2017). بدین صورت که اخلاق کاری نگرش و رفتار کارکنان را نسبت به حرفه شغلی و شرایط محیطی در بر می گیرد و با خصوصیاتی مانند حرفه‌ای بودن، داشتن توانایی کار تحت استرس، ایجاد روابط صمیمانه با دیگران، تلقین ویژگی‌های سخت‌کوشی، تدبیر و وظیفه‌شناسی، تشخیص اهمیت اخلاق و و توسعه مهارت‌ها و توانایی‌ها مشخص می‌شود.

 هنگامی که افراد به دنبال فرصت های شغلی هستند، از این واقعیت آگاه هستند که باید بر ارتقای این عوامل تمرکز کنند تا در شغل خود به خوبی عمل کنند. بنابراین لازم است افراد از اخلاق کاری قوی برخوردار باشند(Kapur, 2020, p2). چرا که اخلاق کاری قوی در سازمان کلید رفتارهای اخلاقی کارکنان بوده(Panigrahi & Al-Nashash, 2019, p41) و یک پادزهر مهم برای مدیریت گرایی قانون محور تلقی می شود(Banks, 2016).در نهایت می توان بیان کرد که وقتی افراد به معنای و اهمیت اخلاق کاری پی ببرند، چشم انداز شغلی خود را ارتقا می دهند، به اهداف سازمانی دست می یابند و ساختار کلی سازمان را ارتقا می دهند. در مطالعه حاضر نیز پژوهشگر به دنبال پاسخ به این سوال است که اخلاق کاری معلمان شامل چه مولفه ها و جنبه هایی است تا بتواند جایگاه حرفه ای آن ها را در نظام آموزشی توسعه بخشد؟ و معلمان را نسبت به کارکردهایی که مستلزم اجرای مطلوب حرفه آنهاست آماده سازد؟ از طرفی آیا این مولفه ها روایی لازم را برای ایجاد چارچوب اخلاق کاری معلمان دارند؟

روش شناسی پژوهش

با توجه به این که هدف مطالعه حاضر شناسایی و اعتباریابی شاخص های اخلاق کاری معلمان بود از رویکرد ترکیبی در دو بخش کیفی و کمی استفاده شد. در بخش کیفی روش تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمی تحلیل عاملی(اکتشافی و تاییدی) به کار گرفته شد. از آنجایی که جامعه آماری این مطالعه شامل افرادی می شود که در دو بخش کیفی و کمی در فرایند تحقیق مشارکت داشته اند، بنابراین بسته به ماهیت رویکرد تحقیق، از تعدد آماری مختلفی استفاده گردید. در رویکرد کیفی، در راستای جمع آوری اطلاعات دقیق و مناسب، معلمانی با دغدغه موضوعات اخلاقی در حوزه فعالیت خود انتخاب شدند. تعداد معلمان انتخاب شده در پژوهش بر اساس میزان و کیفیت اطلاعاتی بود که از طریق مصاحبه نیمه سازمان یافته ارائه می دادند، در نتیجه فرایند مصاحبه تا اشباع نظری داده ها به تعداد 17 نفر با نمونه گیری هدفمند از نوع شاخص ادامه یافت. مصاحبه ها، در خصوص دیدگاه ها و نظرات معلمان درباره نوع رفتارها و واکنش های آن ها در توسعه شغل معلمی و بهینه‌سازی آن برای پیگیری مستمر فعالیت‌های آموزشی بود و این‌که آیا باید برنامه ریزی و تصمیم‌گیری های قبلی در زمینه بهبود حرفه معلمی وجود داشته باشد یا خیر؟ و سوالاتی مانند اولویت و هدف فعالیت های کاری معلمان در دوران حرفه معلمی چه باید باشد؟ در فعالیت های شغلی چالش های اصلی شما کدامند؟ به نظر شما چگونه رفتار معلمان می‌تواند به ارتقا کیفیت آموزش از ابعاد مختلف کمک نماید؟ و این که چه رفتارهایی می تواند در حوزه کاری معلمان اخلاق مدارانه تلقی شود، پرسیده شد. فرایند مطرح شدن سوالات از کل به جز بود، بدین صورت که ابتدا سوالات کلی درباره موضوع پژوهش مطرح و در ادامه سوالات جزئی تر و دقیق تری متناسب با فرایند مصاحبه از معلمان پرسیده شد. مدت مصاحبه ها بین 40 دقیقه تا 1 ساعت بود و تعداد جلسات از شرکت کننده ای به شرکت کننده ی دیگر از 1 جلسه تا 2 جلسه متغیر بود. مصاحبه ها با اطلاع افراد ضبط شده و بلافاصله بعد از اتمام مصاحبه، پس از چندین بار گوش دادن، متن مصاحبه ها روی کاغذ پیاده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و جملات و عبارت هایی را که مربوط به مولفه های اخلاق کاری می شد، انتخاب شدند. جدا کردن جملات مربوط به هر مفهوم و تبدیل و تغییر شکل جملات بیان شده هر فرد به طور جداگانه از مصاحبه افراد دیگر صورت گرفت و با در نظر گرفتن وجوه و نکات مشترک، در قالب مضمون یا زمینه های اصلی سازمان دهی شد. در مرحله تجزیه و تحلیل داده ها، از مجموع مصاحبه ها 348 زمینه اولیه استخراج و در مراحلی بعدی به تدریج با حذف زمینه های مشابه و نزدیک به هم، مولفه ها کاهش یافته و در نهایت 6 مضمون اصلی، 20 مضمون فرعی و 171 مضمون اولیه از طریق کدگذاری دستی ایجاد شد. هم چنین واحدکدگذاری بر اساس جمله صورت گرفت. برای اطمینان از صحت و سقم یافته‌های به دست‌آمده و اعتبارپذیری داده‌های به دست آمده، کدهای استخراج شده از متن مصاحبه ها، ابتدا توسط خود پژوهشگران در چندین نوبت بررسی و تحلیل و مضمون آفرینی شد. هم چنین کدهای انتخاب شده از متن مصاحبه ها در اختیار معلمان شرکت کننده قرار گرفت و نظرات‌شان در مورد تطابق یافته‌ها با نظر پژوهشگر اعلام شد و در صورت تناقض، برداشت نادرست پژوهشگر اصلاح شد. به عبارتی جهت اطمینان و اعتباربخشی به دقت و صحت داده‌ها  از روش خودبازبینی محقق و کنترل توسط مشارکت کنندگان استفاده شد. برای تعیین ثبات و پایایی داده های به دست‌آمده نیز در فرایند کدگذاری و تحلیل داده‌ها دو نفر همزمان و به طور موازی به فعالیت پرداختند و حاصل کار کدگذاری مقایسه و مناسب‌ترین مفاهیم انتخاب شدند. در فرایند تجزیه و تحلیل داده ها اطلاعات به دست آمده از طریق مراحل تحلیل محتوای متعارف 1)تحلیل اولیه اطلاعات از طریق تداعی معنا و رمزگذاری 2)مقوله بندی اطلاعات(واحد معنا) از طریق شباهت ها و تفاوت ها 3)جمع بندی مقوله های استقرایی و ایجاد مفهوم کلی(تم) مورد تحلیل قرار گرفت(Iman & Noushadi, 2012). در رویکرد کمی جامعه آماری را معلمان شهرستان های چایپاره، پلدشت و ماکو در استان آذربایجان غربی در مقاطع مختلف تحصیلی تشکیل دادند. در این راستا، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر اساس مقطع تحصیلی و جنسیت، 350 نفر از طریق فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند که از این تعداد نمونه 217نفر (حدود 62درصد) زن و 133 نفر (حدود 38 درصد) مرد بودند. هم چنین 210 نفر (60درصد) معلمان دوره ابتدایی، 84 نفر (24 درصد) معلمان دوره اول متوسطه و 56 نفر(16درصد) معلمان دوره دوم متوسطه بودند. در این بخش، از پرسشنامه محقق‌ساخته مبتنی بر شاخصه‌های مستخرج از بخش کیفی استفاده شد. پرسشنامه ابعاد اخلاق کاری معلمان شامل6 مولفه و 40 گویه بود. بر این اساس، مولفه آموزش پژوهی شامل 8 گویه، مولفه شبکه معلمی 6 گویه، مولفه گفتمان سازی شغلی6 گویه، مولفه زیست پذیری شناختی6 گویه، مدیریت اجتماعی6 گویه و مولفه شخصیت سازی علمی8 گویه بود.  هر کدام از گویه ها بر اساس مقیاس درجه بندی لیکرت پنج گزینه ای از خیلی کم(1) تا خیلی زیاد(5) نمره گذاری شدند. در این پژوهش لینک پرسشنامه از طریق شبکه های اجتماعی مجازی در اختیار معلمان گرامی قرار گرفت. به منظور تعیین پایایی هر یک از مؤلفه های پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ برای هر یک از مؤلفه ها شامل آموزش‌پژوهی(79/0)، شبکه معلمی(81/0)، گفتمان‌سازی شغلی(83/0)، زیست‌پذیری شناختی(81/0)، مدیریت اجتماعی(82/0) و شخصیت‌سازی علمی(81/0) برآورد گردید. مقدار این ضرایب نشان می دهد که مؤلفه‌های پرسشنامه از پایایی بالایی برخوردار است. هم چنین برای سنجش روایی(اعتباریابی) پرسشنامه مذکور تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی با استفاده از نرم افزار های اس پی ای اس1 نسخه 16 و ایموس2 نسخه 24 به کار گرفته شد.

یافته ها

بخش کیفی یافته ها

در چارچوب شغل معلمی دستیابی به ویژگی‌ها و شاخصه هایی که به توسعه حرفه ای معلمان بینجامد، و موقعیت شغلی آنها را در نظام آموزشی در راستای ارتقا عملکرد مورد تاکید قرار دهد، وابسته به رفتارهایی است که در حوزه اخلاق کاری تعریف می شود. به عبارتی دستیابی به این نوع هویت اخلاقی به غنی‌سازی فرهنگ معلمی می انجامد. در بخش کیفی پژوهش حاضر نیز شناسایی ویژگی ها و خصوصیات در بعد اخلاق کاری معلمان مورد توجه قرار گرفته است.

 

 

آموزش پژوهی

جدول 1- مفاهیم استخراج شده از مضمون آموزش پژوهی

کدهای باز

کدهای محوری

کدهای انتخابی

هدف گذاری تدریس، طراحی آموزشی، تعامل بخشی یادگیری و تدریس، روش شناسی تدریس، مفهوم سازی یادگیری، شناخت محرک های محیطی، سلسله مراتب یادگیری

تدریس‌کاوی

 

 

 

 

آموزش پژوهی

 

نیازسنجی واقعی اهداف، متنوع سازی فعالیت های یادگیری، هماهنگ سازی فعالیت های آموزشی، رویکردگزینی محتوا، سنجش نتایج آموزشی

برنامه درسی

تبیین ماهیت ارتباطات اجتماعی، پیامدسنجی تعامل گروهی، مکانیزم ارتباط یابی، کیفیت سنجی تعاملات کلاسی، سازمان بخشی روابط آموزشی

کنش سازی

 

ساختاردهی آموزشی، روابط سازی در آموزش، مجموعه سازی، یکسان سازی اهداف، کل گرایی پدیده های آموزشی، معنادارسازی ادراکات آموزشی

رویکرد سیستمی

 

این مضمون نشان می دهدکه زمینه آموزش پذیری دانش آموزان باید توام با شناخت کافی از فرایند آن باشد. به عبارتی بررسی درباره نحوه و چگونگی اجرای آموزش در کلاس های درس، باید به عنوان چالش ذهنی معلمان در روند اجرایی فعالیت های درسی مطرح شود. در حقیقت، معلمان با نگرش نظام مند، ساختار آموزش و عناصر تشکیل دهنده ی آن را در یک مجموعه پیچیده و در ارتباط با هم شناسایی کرده و نحوه تاثیر گذاری متقابل آن ها را درک می کنند. متناسب با این نوع رویکرد، معلمان باید اثربخشی فرایند تدریس و نحوه اجرای آن را در موقعیت های مختلف آموزشی، تحلیل کنند و میزان رابطه و اثر متقابل تدریس با برنامه درسی را بر مبنای اهداف آموزشی تعیین شده و چارچوب فراهم شده برای ارائه فرصت های مناسب برای یادگیری و نحوه دستبابی به آن، ارزشیابی کنند. هم چنین برای تحقق مطلوب روند آموزش، باید نسبت به برآورد کیفیت کنش‌های آموزشی، ساختار تعاملات و شاخص های ارزیابی آن در جهت استمرار فرایند آموزش پرداخته شود.

شبکه معلمی

جدول 2- مفاهیم استخراج شده از مضمون شبکه معلمی

کدهای باز

کدهای محوری

کدهای انتخابی

اشتراکات موضوعی، تخصص محوری، دغدغه مشترک آموزشی، رشته محوری، ایده مشترک، سرگروه های درسی، مباحثاث هم سنخ، بررسی موضوعی

گروه‌های کانونی

 

شبکه معلمی

چالش های پژوهشی، همایش ها، کارگروه های درسی، جلسات کارگاهی، تشریح علمی چند جانبه، تنوع دیدگاه های علمی، رویه سازی علمی یکپارچه

انجمن‌های علمی

 

یادگیری مشارکتی، تعاملات چندجانبه، شبکه های اجتماعی یا مجازی، تصمیم گیری اشتراکی، مسئولیت پذیری جمعی، فعالیت های علمی مشترک

هم آفرینی

بررسی یافته های این مضمون نشان می دهد که توسعه روابط بین گروه های معلمان یکی از معیارهای مهم در غنی سازی تجربیات و آگاهی‌های آموزشی معلمان در موضوعات گوناگون درسی است. تعاملات معلمان می تواند بستری برای شناسایی و رفع بسیاری از موانع آموزشی تلقی شود. گستره شبکه‌های ارتباطی معلمان می تواند بر مبنای موضوعات و تجارب مشترکی باشد که با ارائه دیدگاه‌های تخصصی نزدیک به هم، به تولید ایده های جدید بپردازند. از طرفی، روابط معلمی از طریق فعالیت های گروهی در راستای توسعه مبانی عملی رشته های درسی و تحقیق برای نحوه به کارگیری همان ایده ها در کلاس درس انجام می پذیرد. هم چنین شبکه های ارتباطی بین معلمان در جهت پذیرش تکلیف جمعی برای تصمیم گیری های منطقی و مناسب، یک بعد دیگر اخلاق کاری است که میزان تاثیرگذاری متقابل رفتارهای آموزشی معلمان را تسریع می بخشد.

گفتمان سازی شغلی

جدول 3- مفاهیم استخراج شده از مضمون گفتمان‌سازی شغلی

کدهای باز

کدهای محوری

کدهای انتخابی

توسعه گرایی، ذهنیت فرایندی، تحول گزینی، آینده نگری، پیش بینی وقایع آموزشی، آمادگی ذهنی، سازگاری مستمر

تغییرپذیری

 

 

 

گفتمان سازی شغلی

 

فرهنگ برخورد، الگوسازی تعامل، نکته سنجی، ارزیابی موقعیتی رفتار، منطق‌گرایی‌تعامل، توجیه‌پذیری برخوردها

هوشمندسازی رفتاری

جایگاه معلم، اثربخشی معلم، وسعت تصمیم گیری، رهبری آموزشی، کیفیت تحلیل مسائل، ارزشمندی رفتار، زاویه دید

فرهنگ معلمی

 

یافته های این مضمون اصلی نشان می دهد که شغل معلمی فقط یک جایگاه یا سمت سازمانی نیست که با عهده گرفتن آن بتوان عملکرد مطلوبی از خود نشان داد. حرفه معلمی گفتمانی است که باید نسبت به ایجاد ذهنیت های موثر درباره آن پرداخت. در واقع، معلمان از طریق سازگاری با تنوعات محیط آموزشی و خلق نگرش مثبت نسبت به نوآوری های برآمده از آن، رویکرد اصلاح محور را مبنای فعالیت های کاری خود قرار دهند. از طرفی در برخورد با پدیده های آموزشی، رفتار منطقی و موثری توسط معلمان دنبال شود، به نحوی که رفتار آنها رفع کننده چالش های به وجود آمده باشد. هم چنین رشد ذهنیت معلمی در راستای ارتقا اخلاق کاری، مستلزم شناخت معلمان از اثربخشی و مدیریت آنها در مسائل آموزشی است، بدین صورت که آن ها در این نقش، می توانند به نقد و تحلیل روابط بین عوامل درون سازمانی آموزشی و هدایت برنامه های آموزشی بپردازند.

زیست پذیری شناختی

جدول 4- مفاهیم استخراج شده از مضمون زیست‌پذیری شناختی

کدهای باز

کدهای محوری

کد انتخابی

عکس العمل متقابل، بهینه سازی علمی، موقعیت شناسی علمی، فرایند محوری علمی، نسبیت گزینی علمی

انطباق شناختی

 

زیست پذیری شناختی

تحصیلات دانشگاهی، مطالعه خودگردان یا خودآموزی، یادگیری مادام العمر، توسعه دانش

هم افزایی دانشی

خلاقیت پذیری، استدلال یابی، نقدورزی، مطالعات جهت بخش دهنده، ایده سازنده‌گرا

تفکرگرایی

 

یافته های این مضمون اصلی نشان می دهد که معرفتِ شناختی نسبت به مفاهیم علمی رشته های موضوعی، مستلزم همراهی با رشد روزافزون دیدگاه های علمی است و معلمان باید قدرت یا قابلیت تعامل گسترده با علوم جدید و درک بهتر آنها را داشته باشند. به عبارتی ادراک شناختی و فهم مطلوب ساختار علم، با آگاهی از موقعیت و جایگاه موضوعات علمی و تلاش برای غنی سازی تجربیات علمی معلمان از طریق یادگیری مستمر از محیط بیرون و اتکا به قابلیت های شخصی و فرصت آفرینی برای تعریف نقش خود در گسترش دانش علمی و هم چنین تلاش برای خلق دانش از طریق ترکیب دیدگاه های مختلف علمی و شناسایی مولفه ها و راهکارهای جدید در رشته های درسی امکان‌پذیر است.

مدیریت اجتماعی

جدول 5- مفاهیم استخراج شده از مضمون مدیریت اجتماعی

کدهای باز

کدهای محوری

کدهای انتخابی

ایجاد مکانیزم ارتباطی، محیط شناسی اجتماعی، نظام توجیه رفتاری، محدوده سازی روابط، ماهیت تعاملات

ساختارسازی ارتباطات

 

 

مدیریت اجتماعی

 

 

روابط معلم-دانش آموز، روابط معلم- معلم، روابط معلم- ذی نفعان، تعاملات اجتماع آموزشی

کنش پذیری آموزشی

فراگیر شناسی، آگاهی از نیازهای دانش آموزان، الزامات محیط آموزشی، درک بافت آموزش، انتظارات محلی، آگاهی اجتماعی

جامعه شناسی آموزشی

 

 

یافته های این مضمون نشان می دهد که نحوه و کیفیت تعامل معلمان با محیط اجتماعی یکی از اولویت های اخلاق کاری آنهاست. به عبارتی، نظارت وکنترل بر میزان روابط با ذینفعان آموزشی، تعریف ماهیت ارتباط و مزایای آن، دغدغه ی اجتماعی معلمان تلقی می شود. در این راستا، معلمان باید ساز وکارهای تعامل با محیط اطراف را تعیین کرده و با شناسایی محرک های اجتماعی محیط اطراف، ویژگی‌های رفتاری منطبق با آن را تعریف کنند. از طرفی، ایجاد روابط، نگه داشت و توسعه آن نیازمند آگاهی از استلزامات محیط آموزشی، تقاضای بافت محلی، دانش مخاطبان آموزشی و اهداف مشخص شده است. هم چنین مدیریت مطلوب تعاملات اجتماعی، نیازمند ارتباط فعال و مناسب با تمامی افراد درگیر در آموزش است، بدین صورت که هسته اصلی روابط با یکدیگر را مباحث آموزشی شکل دهد.

 

 

شخصیت سازی علمی

                جدول 6- مفاهیم استخراج شده از مضمون مدیریت اجتماعی

کدهای باز

کدهای محوری

کدهای انتخابی

چارچوب پذیری علمی، احترام شناختی، برخورد علمی، نظامندسازی مسائل، تعمیق سازی موضوعات، تعهد به ویژگی های کاری، خود مهارت سازی

حرفه‌ای گری

 

 

 

شخصیت سازی علمی

 

حل مساله، کاربرد رویکرد علمی، چالش محوری، کنجکاوی، ارتباط دهی به دنیای واقعی، سلسله مراتب فعالیتی

راهبردآفرینی علمی

پدیده شناسی، عمل گرایی علمی، غنی سازی تجارب، روایت پژوهی، کنش پژوهی

پژوهش مداری

بهداشت علمی-روانی، تسلط مندی، خود انگیختگی علمی، خود قابلیت شناسی، ارزشمندی علم، پرورش ظرفیت علمی

خود تحققی علمی

 

یافته های این مضمون اصلی نشان می دهد که پرداختن به حرفه معلمی مستلزم وجود ویژگی هایی است که اراده لازم برای انجام فعالیت‌های آموزشی- علمی را نشان دهد. در واقع، وجود تعهد در درون معلمان نوعی نگرش یا رویکرد عالمانه نسبت به برخورد و تحلیل مسائل آموزشی به وجود می آورد. باید گفت که علمی کردن شخصیت معلمان شاخصه ای است که آنها باید آن را به عنوان محور زندگی حرفه ای خود قرار دهند. در این امر معلمان با شناخت توانمندی‌ها و عواطف فردی در جهت تاثیرگذاری بر فرایند پیاده‌سازی فعالیت ها، به پیش بینی عملکرد و پیامدسنجی آن می پردازند. از طرفی معلمان با اجرای فعالیت ها در محیط های آموزشی با تاکید بر عملکرد نظام‌مند و تحلیل عمیق موضوعات، به چارچوب حرفه ای شغل خود متعهد می شوند و اجرای روش های علمی را راه حل مسائل آموزشی به شمار می آورند. بنابراین ذهنیت شکل گرفته در آن ها، معلمی است که واقعیت ها را مورد جستجو قرار می دهد و ایده های خود را در عمل دنبال می کند.

بخش کمی یافته ها

بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل متن مصاحبه ها و نیز ادبیات نظری و تجربی پژوهش، در نهایت40 گویه در قالب 6 مولفه اصلی به عنوان ابعاد اخلاق کاری شناسایی شد که در پرسشنامه طراحی شده، دیدگاه پاسخ‌دهندگان در رابطه با مولفه های اخلاق کاری که از طریق تحلیل کیفی به دست آمده، و این که تا چه حدی در بین معلمان قابل تایید است، مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت. هم چنین نتایج حاصل از روان سنجی پرسشنامه ابعاد اخلاق کاری معلمان به شرح ذیل گزارش شده است.

الف) تحلیل عاملی اکتشافی

در تحلیل عاملی اکتشافی  از طریق روش  تحلیل مؤلفه‌های اصلی، چرخش واریماکس وجود شش عامل در گویه ها را تأیید نمود.  در واقع معیار استخراج این عامل های شش گانه، شیب سنگ ریزه3 و مقدار ویژه ای بود که عدد بالاتر از یک را برای همه این عامل‌ها نشان می دهد. مقدارKMO  در این پژوهش برابر با 84/0 بیانگر اندازه کفایت نمونه گیری و ضریب آزمون کرویت بارتلت برابر با 360.249 در سطح 001/0 معنی دار بودن آن را نشان می دهد.

 

جدول7- آمارهkmo  و نتایج آزمون کرویت بارتلت

84/0

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy.

360.249

Approx. Chi-Square

 

Bartlett's Test of Sphericity

(آزمون کرویت بارتلت)

15

درجه آزادی(df)

001/0

سطح معنی داری(Sig)

نتایج تحلیل عاملی در در ماتریس چرخیده شده مولفه های پرسشنامه نشان می دهد که در تمامی گویه ها، بار عاملی کمتر از 6/0 وجود ندارد. هم چنین به دلیل این که در هر عامل پرسشنامه، گویه های آن با گویه های عامل های دیگر بار عاملی کمتر از 6/0 را دارند، روایی تشخیصی(واگرا) عامل های پرسشنامه ابعاد اخلاق کاری معلمان از وضعیت مناسبی برخوردار است. به عبارت دیگر، میزان همبستگی عامل‌های شش‌گانه با سازه های مربوط به خود، بیش تر از میزان همبستگی آن عامل با سازه های دیگر است.

جدول 8- ماتریس چرخیده شده در مولفه‌های شش‌گانه پرسشنامه

عامل آموزش‌پژوهی

 

عامل شبکه معلمی

عامل گفتمان‌سازی آموزشی

عامل زیست پذیری شناختی

عامل مدیریت اجتماعی

عامل شخصیت سازی علمی

گویه ها

بار عاملی

گویه ها

بار عاملی

گویه ها

بار عاملی

گویه ها

بار عاملی

گویه ها

بار عاملی

گویه ها

بار عاملی

1

56/0

9

83/0

15

84/0

21

81/0

27

62/0

33

64/0

2

86/0

10

86/0

16

78/0

22

67/0

28

61/0

34

62/0

3

86/0

11

77/0

17

75/0

23

72/0

29

73/0

35

62/0

4

64/0

12

85/0

18

79/0

24

82/0

30

63/0

36

73/0

5

87/0

13

85/0

19

90/0

25

89/0

31

92/0

37

61/0

6

87/0

14

91/0

20

76/0

26

71/0

32

74/0

38

69/0

7

79/0

 

 

 

 

 

 

 

 

39

79/0

8

87/0

 

 

 

 

 

 

 

 

40

72/0

ارزش ویژه 41/5        2/38        1/70        1/52        1/21                1/09

 درصد 07/31                    14        8/62        6/57                               4/2313/2

واریانس

تبیین شده

                                                                 

با توجه به جدول شماره 8 می توان گفت که بار عاملی مشاهده شده در هر یک از گویه ها، بیانگر این است که مولفه های شش‌گانه ابعاد اخلاق کاری معلمان از طریق آن ها با ضریب اطمینان بالاتری قابل تبیین هستند و هر یک از این گویه‌ها موقعیت مربوط به مولفه ها یا عامل های اخلاق کاری را به خوبی تشریح می کنند.

ب) تحلیل عاملی تاییدی

در پژوهش حاضر نتایج تحلیل عاملی تاییدی در دو مرتبه ارائه شده است. در مرتبه اول به بررسی بار عاملی گویه ها یا سوالات در مولفه‌های شش‌گانه اخلاق کاری معلمان پرداخته شده است و در مرتبه دوم به بررسی بار عاملی مولفه‌های شش‌گانه اخلاق کاری معلمان تاکید شده است.

جدول 9- نتایج بارعاملی برای عامل ها در مرتبه اول

مولفه ها

شماره گویه ‌ها

گویه ها

بار عاملی

آلفای کرونباخ

آموزش پژوهی

1

به بررسی فرایند تدریس و روابط عناصر آن با ساختار آموزش بپردازد.

71/.

79/0

2

توانایی شناسایی عوامل محیطی موثر بر یادگیری دانش آموزان را داشته باشد.

78/.

 

3

از جایگاه و نقش عناصر برنامه درسی در کیفیت یادگیری دانش آموزان آگاهی داشته باشد.

67/.

 

4

قابلیت طراحی فعالیت های متنوع یادگیری را داشته باشد.

49/.

 

5

برقراری تعامل در محیط آموزش کلاس یکی از دغدغه های معلمان باشد.

73/.

 

6

تنظیم نوع روابط با اجتماع دانش آموزان و پیامدهای آن در فعالیت های آموزشی مورد توجه قرار گیرد.

59/.

 

7

به شناسایی و درک ارتباط موثر بین مولفه های آموزش بپردازد.

69/.

 

8

آموزش را به صورت یک ساختار یکپارچه در جهت یک هدف مشترک تلقی کند.

74/.

 

شبکه

معلمی

9

به ایده‌پردازی مناسب آموزشی بر اساس تشکیل گروه های معلمان با تخصص یکسان بپردازد.

72/.

81/0

10

برای درک وظایف و اجرای مطلوب آن به ایجاد شبکه های ارتباطی بر اساس مهارت های مشترک درسی بپردازد.

64/.

 

11

برای ارتقای کاری، مشارکت فعالی در گردهمایی های علمی داشته باشد.

53/.

 

12

پذیرش دیدگاه های متنوع علمی همکاران بر مبنای فعالیت های معلمی در محیط های آموزشی را داشته باشد.

59/.

 

13

به تولید اندیشه های نوآورانه از طریق کارهای گروهی بپردازد.

79/.

 

14

در تصمیم گیری های آموزشی و اجرای کارها مسوولیت را به صورت اشتراکی بر عهده گیرد.

69/.

 

گفتمان سازی شغلی

15

همگام با تغییرات آموزشی، رفتارها و نگرش های نوآفرینانه در عمل به کار بگیرد.

65/.

83/0

16

در برخور د با پدیده های جدید آموزشی آمادگی ذهنی کافی را داشته و به برآورد منافع حاصل از آن بپردازد.

70/.

 

17

هنگام رویارویی با مسائل آموزشی به تحلیل دلایل برآمده از آن و ارائه راه حل منطقی بپردازد.

67/.

 

18

در ارتباط با محیط اجتماعی بر اساس شرایط موقعیت، توسعه دهنده‌ی ارزش های تعامل گرانه باشد.

69/.

 

19

عملکرد شغلی متناسب با نقش و جایگاه معلمی در نظام آموزشی تعریف شود.

74/.

 

20

گستره تصمیم گیری های آموزشی مبتنی بر نقش هدایت گرانه معلمان باشد.

67/.

 

زیست پذیری شناختی

21

قابلیت سازگاری با موقعیت های مختلف علمی را داشته باشد.

77/.

81/0

22

در برخورد با موقعیت های علمی، بر فرایند علمی موضوعات تاکید کند نه بر نتایج حاصل از آن.

72/.

 

23

هماهنگ با رشد علمی رشته های مختلف، به توسعه تجارب شناختی بپردازد.

78/.

 

24

کسب دانش آموزشی را به طور مستمر در طول زندگی حرفه ای مورد تاکید قرار دهد.

74/.

 

25

تولید اندیشه های آموزشی را در رشد شناختی حرفه معلمی مورد توجه قرار دهد.

59/.

 

26

مطالعه پدیده های آموزشی بر اساس تحلیل روابط بین مفاهیم و ارزیابی آنها انجام شود.

70/.

 

مدیریت اجتماعی

27

روابط با دیگران بر مبنای ساز و کارهای تعریف شده صورت گیرد.

68/.

82/0

28

چگونگی تعامل با جامعه بر مبنای ویژگی های اجتماع محلی باشد.

79/.

 

29

تعاملات بین معلمان و ذینفعان آموزشی گسترده باشد.

69/.

 

30

روابط آموزشی بین تمامی اعضای جامعه آموزشی صورت گیرد.

67/.

 

31

شناخت عمیق تری از نیازها و قابلیت های دانش آموزان داشته باشد.

80/.

 

32

رفتار آگاهانه تری نسبت به خواسته ها و انتظارات جامعه محلی داشته باشد.

76/.

 

شخصیت سازی علمی

33

انجام وظایف کاری خود را متعهد به چارچوب علمی مسائل بداند.

76/.

81/0

34

در تحلیل مسائل آموزشی بر ویژگی های حرفه ای کار تاکید کند

73/.

 

35

در برخورد با پدیده های آموزشی شرایط زمینه ای آنها را در نظر بگیرد.

77/.

 

36

برای رفع موانع آموزشی از رویکردهای حل مساله استفاده کند.

70/.

 

37

برای شناسایی و تحلیل مسائل آموزشی از روش های پژوهشی استفاده کند.

78/.

 

38

برای اجرای بهتر فعالیت های آموزشی بر مبانی عملی کار توجه کند.

72/.

 

39

در انجام فعالیت های آموزشی به توانمندی های خود باور داشته باشد.

73/.

 

40

در اجرای وظایف کاری توانایی کنترل علائق و ایجاد انگیزه را داشته باشد.

82/.

 

نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول مطابق جدول شماره 9 و نمودار شماره 1 بیانگر این است که در مولفه آموزش پژوهی گویه "قابلیت شناخت عوامل محیطی در یادگیری" با بارعاملی 78/0 نیرومندترین نشانگر محسوب می شود. در مولفه شبکه معلمی گویه " خلاقیت گروهی در تولید ایده ها و راهکارهای جدید" با بار عاملی 79/0 شاخص نیرومندی به حساب می‌آید. در مولفه گفتمان سازی شغلی گویه "نقش و جایگاه حرفه معلمی" با بار عاملی 74/0 به نام موثرترین شاخص در بین دیگر گویه ها محسوب می شود. در مولفه زیست پذیری شناختی، گویه " توسعه مستمر علمی در حوزه‌های موضوعی" با بار عاملی 78/0 شاخصه نیرومندی تلقی می شود. در مولفه مدیریت اجتماعی گویه "آگاهی از نیازها و استعدادهای دانش‌آموزان" با بار عاملی 80/0 نشانگر نیرومندی در تشریح وضعیت اجتماعی آموزش است. و در مولفه ششم با عنوان شخصیت سازی علمی گویه " توانایی ایجاد انگیزه پایدار در دانش آموزان" با بار عاملی 82/0 نیرومندترین شاخصه محسوب می شود.

img0 

 

نمودار 1- الگوی اندازه‌گيري مولفه‌هاي اخلاق کاری معلمان در مرتبه اول

نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم بیانگر این است که در میان مولفه‌های شش‌گانه ابعاد اخلاق کاری معلمان، مولفه شخصیت‌سازی علمی با ضریب استاندارد 95/0 نقش بیش‌تری در تبیین اخلاق کاری معلمان در راستای توسعه حرفه‌ای آنها دارد. هم‌چنین مولفه گفتمان‌سازی شغلی با ضریب استاندارد 93/0 در جایگاه دوم تبیین اخلاق کاری معلمان قرار دارد. در ادامه مولفه‌های مدیریت اجتماعی با ضریب استاندارد 90/0 ، مولفه آموزش‌پژوهی با ضریب استاندارد 88/0 ، مولفه زیست‌پذیری شناختی با ضریب استاندارد 85/0 و مولفه شبکه معلمی با ضریب استاندارد 82/0 در جایگاه‌های بعدی تبیین اخلاق کاری معلمان قرار گرفته اند.

 

img0 

 

نمودار 2- الگوی اندازه‌گيري اخلاق کاری معلمان در مرتبه دوم

شاخص های برازش ابزار اخلاق کاری معلمان نشان داد که شاخص برازندگی خی دو به درجه آزادی()برابر با 20/3 است. شاخص ریشه میانگین مربعات خطای برآورد(RMSEA) برابر با 07/0 است. شاخص نیکویی برازش(GFI) برابر با 93/0 است. شاخص نیکویی برازش تعدیل شده (AGFI) برابر با 83/0 است. شاخص برازش هنجارشده یا شاخص بنتلر-بونت(NFI) برابر با 90/0 است. شاخص برازش هنجارنشده(NNFi) برابر با 92/0 است. شاخص برازش افزایشی(IFI) برابر با 92/0 است. شاخص برازش تطبیقی(CFI) برابر با 93/0 است. مطابق با شاخص های به دست آمده می توان گفت که ابزار سنجش تعیین اخلاق کاری معلمان از برازش مطلوبی برخوردار است.

بحث و نتیجه گیری

معلمان به عنوان شاخص ترین نیروی نظام آموزشی در پیاده سازی برنامه های درسی و طرح های نوآورانه، نیازمند این هستند که در برخورد با مسائل و چالش های آموزشی، متناسب با قابلیت های اخلاقی مورد انتظار به فعالیت بپردازند. به عبارتی، معلمان در جایگاه عنصر اصلی آموزش و پرورش، باید موازین اخلاق کاری خود را رعایت نمایند. پژوهش حاضر نیز با هدف شناسایی و روان سنجی ابعاد اخلاق کاری معلمان در جهت توسعه جایگاه حرفه ای آنها صورت گرفت و یافته های به دست آمده نشان داد که کنش های آموزشی مطلوب معلمان متناسب با اخلاق کاری آنها، مستلزم توجه به ابعاد زیر است:

1) آموزش‌پژوهی: معلمان باید نسبت به رویدادهای آموزشی نگرش نظام‌مندی داشته باشند. بررسی و استخراج عناصر مربوط به آموزش دانش‌آموزان، مستلزم پژوهش ساختاری است که کنش عوامل درونی آن به معناسازی یادگیری کمک می‌کند. به عبارتی، معلمان باید با مسئولیت‌پذیری وظایف محول شده، به شناسایی و تحلیل موقعیت‌های آموزشی بپردازند و کیفیت پیاده‌سازی مفاهیم آموزشی در محیط‌های آموزشی، دغدغه اصلی آنها باشد. نتایج مطالعه حاضر بر شناسایی خصوصیات فرایندهای مرتبط با آموزش و شرایطی که به تسهیل و تعمیق آن سرعت می‌بخشد، توجه دارد. همسو با این یافته ها، نتایج مطالعه(Morales-Doyle et al, 2021)،(Pourshirazi & Ghaedi, 2020) و (Razi, Emam Jomea & Ahmadi, 2017) است که بر پژوهش و بررسی فرایند آموزش به عنوان یک مولفه مهم در بعد اخلاق کاری معلمان تاکید می کند. در واقع، در این شرایط معلمان به عنوان آموزش‌دهنده‌هایی تلقی می شوند که در پی کشف روابط معنادار یادگیری هستند، بنابراین اولا شرایطی باید فراهم شود تا آنها بتوانند قابلیت های خود را توسعه بخشند و ثانیا در مقام عمل هم در شرایط کنترل شده و هم در شرایط واقعی، عملکرد خود را نشان دهند. در این جهت می‌توان به توجیه معلمان جهت مشارکت در طرح‌هایی مانند الگوهای تدریس، درس‌پژوهی، مدرس‌کوچک و ... پرداخت تا ضمن به کارگیری و غنی‌سازی دانش نظری، بر شیوه‌های مفهوم سازی محتوای درسی تسلط پیدا کنند. هم چنین برای ارتقای قابلیت های آموزشی معلمان در سطح گسترده نسبت به آشنایی بیش‌تر آنها با رویکردهای جدید در حوزه نظریه‌های یادگیری و آموزش پرداخت. به طور خلاصه می توان گفت که اخلاق کاری معلمان ایجاب می‌کند که اهمیت آموزش در اجرای مناسب برنامه ها برجسته شود و ضمنا شناسایی ماهیت جنبه های مختلف آن مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

2) شبکه معلمی: ماهیت فعالیت‌های آموزشی به گونه ای است که تسریع و تعمیق در اجرای هرچه مطلوب‌تر آنها مستلزم بررسی همه جانبه اقدامات در موقعیت‌های آموزشی است. بدین گونه که قرار دادن سوژه های آموزشی در مسیر استدلال منطقی برای پیاده‌سازی آنها مبتنی بر استفاده از تجربیات گسترده معلمان است. نتایج مطالعه نشانگر ایجاد مفهوم اجتماع معلمان با هدف هم افزایی علمی در راستای توسعه و غنی سازی مهارت های آموزشی با دامنه گستردگی بالا است. هم راستا با این یافته ها، نتایج پژوهش( Sharifi & Soleimani, 2018 ) و (Aghaei & Andam, 2016) بیانگر تعهدپذیری معلمان نسبت به فعالیت های مشارکتی و همکاری در کارهای گروهی بین جامعه معلمی است. می توان گفت که عملکرد معلمان باید متاثر از جریان‌های جمعی آموزش باشد و در این راستا آنچه می‌تواند آنها را در این مسیر قرار دهد، تجمیع مهارت‌هایی است که در روابط متقابل بین معلمان به وجود می‌آید. در حقیقت، معلمان باید ماهیت اجتماع دانشی را برای خود تعریف کنند که نقش آنها را در توسعه مهارت‌های معلمی برجسته کند، به طوری که قرار گرفتن در فعالیت‌های اشتراکی، آنها را به سمت ایده‌های با اصالت تر سوق دهد. هم چنین کنش اشتراکی بین معلمان در راستای رسیدن به درک واحدی از شناخت درباره راهکار آموزشی باشد. به عبارتی اشتراک پذیری در شناخت، معلمان را به یک راهبرد یکپارچه از مسائل آموزشی می رساند که هر چند ممکن است در نحوه اجرا یا جزئیات با هم فرق داشته باشد، ولی در کلیات مبتنی بر دیدگاه های واحد جمعی است. برای توسعه اشتراکات علمی معلمان متناسب با اخلاق کاری آنها می توان به فعال سازی بیش تر گروه های درسی معلمان، سرگروه های آموزشی، انجمن های علمی و گروه های کانونی در سطح مدارس، مناطق و استان در جهت توسعه شبکه معلمی پرداخت. بذین معنا کهمعلمان باید در سایه حمایت سازمانی از اقدامات آموزشی خودشان، جهت دهنده باشند، چرا که تکثر دیدگاه یا عقیده آنها را به یک رویکرد مشترک فراگیر برای رفع موانع آموزشی می رساند.

3) گفتمان‌‌سازی‌شغلی: تشریح ماهیت معلمی باید رابطه بین معلمان با مجموعه اقدامات و انتظاراتی را که از او می رود، مشخص کند. به عبارتی معلمی در مفهوم واقعی خود به دنبال تحقق اهدافی باشد که نقش او را به نام یک متفکر جهت دهنده تعریف بکند و پیامد برنامه‌های اجرایی، برگرفته از علملکرد او در تصمیم‌گیری‌های مختلف باشد. در واقع، این ذهنیت برای معلمان ایجاد شود که حرفه معلمی پیشرو در انطباق پذیری با تحولات برنامه های درسی است و با استفاده از رویکرد آینده‌پژوهی در ساختار تصمیم‌گیری‌های آموزشی، ضمانت اجرایی طرح های ابلاغ شده تلقی می شود. از طرفی معلمان نقش تعامل‌گرایانه ای در ارتباط بین سطح بالای تصمیم گیری و سطوح اجرایی داشته باشند و همگام با سیاست‌های تحول بنیادین آموزش و پرورش، نقش واقعی خود را با مشارکت در نحوه تحقق اهداف با ایده های گوناگون به دست آورند. نتایج پژوهش بیانگر این است که تعهد اخلاقی به کارکردهای حرفه معلمی، مستلزم تلقی نقش خود به عنوان اصلاح‌گر برنامه‌های آموزشی از طریق برخورد هوشمندانه و نهادینه‌سازی فرهنگ مربوط به آن است. همسو با این یافته‌ها، نتایج پژوهش(Masouminejad, 2020) و (Nalova, 2017) بر نقش حرفه معلمی در اصلاحات آموزشی و پیشگامی در ایجاد رویکردهای نوآورانه در نظام آموزشی تاکید دارد. بنابراین می‌توان گفت که معلمی حرفه‌ای است که باید پذیرندگان آن احساس تغییرپذیری در چارچوب نظام آموزشی را برای خود وظیفه اخلاقی تلقی کنند و این امر زمانی امکان‌پذیر می شود که آنها شناخت از ماهیت کارکرد معلمی در وزارت آموزش و پرورش را یک شاخصه گفتمانی در جهت رسالت اخلاقی معلمان در حوزه کاری به حساب آورند. برای توسعه این مولفه از اخلاق کاری معلمان می‌توان به پر رنگ‌تر کردن جایگاه معلمان در دبیرخانه‌های استانی و شهرستانی و تصمیم‌گیری درباره اداره‌کرد موضوعات درسی در کلاس‌های درس و ابلاغ راهبرد فعالیت های آموزشی برای ارتقای کیفیت آموزشی پرداخت.

4) زیست‌پذیری‌شناختی: مبنایی که معلمان باید بر اساس آن عملکردها و رفتارهای آموزشی را برای دانش آموزان نشان دهند، دیدگاه های علمی ارائه شده در این حوزه است. فراهم کردن فرصت های آموزشی از طرف معلمان باید به نحوی باشد که آن ها متمایل به استفاده از چارچوب حل مساله با استفاده از مبانی مختلف علمی باشند. نتایح پژوهش بیانگر توانمندسازی معلمان جهت هماهنگی دانسته های آنها با دانش روز رشته های علمی در راستای تسلط علمی بر مسائل آموزشی و ایده های برخاسته ازآن برای اخلاقی سازی کار معلمی است. همسو با این تحقیق، نتایج پژوهش(Bjerke & Solomon, 2020) و (Boru, 2020) بر معرفت علمی معلمان به عنوان ابزاری مهم در توسعه گستره شناختی دانش آموزان و تبیین یافته های علمی به عنوان مولفه اخلاق کاری تاکید دارد. در حقیقت، مطالعه و بررسی مستمر اندیشه‌های مطرح‌ شده باید به عنوان یک نیاز برای معلمان مورد توجه قرار گیرد و مسوولیت علمی معلمان در بازطراحی و مداخله پیمایشی محتوای کتاب‌های درسی متناسب با الزامات محیط کلاسی پذیرفته شود و هر معلمی متناسب با قابلیت‌های شناختی خود، تجارب یادگیری را در اختیار دانش‌آموزان قرار دهد. از طرفی معلمان در وضعیتی قرار بگیرند که شناخت برای آنها در یک فرایند چرخه‌ای شکل با ماهیت بازخورد‌پذیرانه به نام الزامات ارتقای عملکرد محسوب شود. معلمان باید دارای توانمندی هایی باشند که خود دانش و شناخت آموزشی را تولید کنند. ماهیت دانش، فقط کسب و استفاده از آن نیست، بلکه شناخت ماهیتی دارد که انعطاف پذیری آن در شرایط گوناگون می تواند توسط معلمان گسترش یابد، بدین صورت که معلمان مفهوم شناخت را در زندگی کاری تجربه کنند و آن را جزیی از وجود خود در زندگی حرفه‌ای تلقی کنند. می توان گفت که بعد اخلاقی کار معلمان در حوزه شناختی این است که معلمان سازنده دانشی باشند که دریافت کرده اند، بدین نحو که دانش کسب شده بن مایه ای برای کسب سطوح عالی شناخت آموزشی باشد. در این صورت است که شناخت وجهه زیستی پیدا کرده و دانش به صورت ارگانیکی تولید می‌شود و موقعیتی فرایندی دارد. در این مولفه از ابعاد اخلاق کاری معلمان، نظام آموزشی به ترغیب فعالیت های علمی معلمان به صورت تحصیلات آکادمیکی و فراهم سازی محیط های آموزشی مانند مدارس و ... در جهت تولید محتواهای درسی زمینه محور به ویژه در موضوعاتی که دغدغه بافتی و موقعیتی دارند، بپردازد.

5) مدیریت ‌اجتماعی: معلمان باید به عنوان کنشگران اجتماعی در جامعه آموزشی تلقی شده و اصول و قواعد رفتارهای آموزشی را در راستای تعریف ماهیت روابط با ذی نفعان آموزشی مشخص کنند. استانداردسازی برای تعاملات اجتماعی در محیط‌های آموزشی، فرایندی است که از طریق شناخت موقعیت و ارائه راهکار متناسب با آن صورت می‌گیرد. این مولفه بیانگر این است که معلمان کیفیت روابط را مشخص کنند و آن وابسته به کلیت‌بینی باشد که معلمان درصدد شناخت آن برآیند و سپس متناسب با برداشت شان، روابط را تنظیم کنند. نتایج تحقیق بیانگر این است که معلمان با نظارت بر نحوه تعامل با ذینفعان آموزشی و درک ویژگی ها و اولویت های آموزشی آن ها، پایبندی خود به تعهدات اخلاقی کار معلمی را نشان می‌دهند. همسو با این پژوهش، نتایج پژوهش(Park & Hill, 2021)، (Ghahramani, 2012) و (Abdi Zarrin & Ailyari, 2020) بر مهارت های ارتباطی معلمان به عنوان عاملی مهم در تسهیل فعالیت های کاری آن ها توجه دارد. معلمان باید به این درک برسندکه ارزشمندی رفتار آن ها زمانی می تواند مورد توجه قرار گیرد که به بهینه‌سازی روابط با دیگران توجه کنند. به عبارتی معلمان در محوری قرار گیرند که متناسب با قابلیت‌های رفتاری دانش‌آموزان و همکاران با آن ها برخورد کنند و در مسیر مدیریت گروهی، ماهیت کنش‌های معلمان تعیین کننده‌ی فضایی باشد که اصول اجتماعی رفتار را مشخص می‌کند، بدین صورت که کنشگران در یک موقعیت با هنجارهای مشخص به تعامل بپردازند. به طورکلی بعد اخلاق کاری معلمان ایجاب می کند که آنها رویکرد ارتباطی کنشگرانه فعال را در نظام آموزشی تسریع بخشند. برای توسعه این قابلیت از کار معلمی می توان به برگزاری کارگاه های مهارت های زندگی با محوریت مسائل اجتماعی پرداخت یا از فعالیت های پژوهشی مانند کنش پژوهی در راستای شناسایی و ارائه راهکار مسائل اجتماعی استفاده کرد.

6) شخصیت‌سازی علمی: تاثیرگذاری نقش معلمی هم در فرایند آموزش دانش‌آموزان و هم در کارآمدسازی نظام آموزشی، مبتنی بر وجوه مختلفی از قابلیت‌های آنها است. به عبارتی هرچند معلمان باید به طور مستمر فعالیت های اصلاح‌گرایانه را در چارچوب حرفه خود دنبال کنند، ولی اثربخشی آنها صرفا وابسته به میزان شناختی که به دست می‌آورند، نیست، بلکه برمبنای نگرشی است که حس کنجکاوی علمی آنها را هدایت می‌کند. نتایج پژوهش بیانگر تبیین و هماهنگی عملکرد معلمان متناسب با شاخصه ها و ارزش های علمی حرفه معلمی است. نتایج مطالعه (Sudirman et al, 2019) و (Bazdar Gamchi Gayeh, 2018) جایگاه علمی معلمان و رهبری آنها در رویدادهای علمی حوزه آموزش و یادگیری را در جهت اخلاق کاری قلمداد می کند. در حقیقت، معلمان محققانی هستند که به نام تولیدکنندگان دانش، به دنبال درک ماهیت پدیده‌های آموزشی در راستای نیازهای یادگیری دانش‌آموزان و توسعه انسانی خود هستند. باید گفت که توانمندی‌های معلمان در حوزه های شناختی، رفتاری و نگرشی از طریق رویکرد آگاه‌سازی ارتقا می یابد. در این صورت آنها باید خود را شخصیت قابل تاملی قلمداد کنند که نسبت به شناخت مسائل آموزشی، دیدی انتقادی دارند، به عبارتی افرادی باشند که راه حل های کشف کرده را به چالش بکشند و بیازمایند. این امر نشان می دهد که معلمان تمایل به واقعیت‌بینی مسائل از طریق کاوش علمی آنها دارند. می‌توان گفت که حرکت به سوی را حل عملی مسائل با تاکید بر پژوهش محوری همراه با نگرش های عالمانه معلمان را به این جایگاه می رساند.

بررسی یافته‌های تحلیل عاملی در دو بخش اکتشافی و تأییدی با تاکید بر رویکرد کمی، بیانگر مطلوبیت سازه‌های شش‌گانه در حوزه اخلاق کاری معلمان در نظام آموزشی بود. می‌توان گفت که نقش معلمان در پیاده‌سازی برنامه‌ها و طرح‌های آموزشی و جهت‌گیری‌های مناسب در تحقق اهداف آن، مستلزم وجود ویژگی‌هایی در فعالیت‌های اجرایی و عملی آنها است. بدین صورت که برخورداری از این خصوصیات می‌تواند معلمان را در رویارویی با مسائل و مشکلات موجود در موقعیت آماده‌تری قرار دهد. یافته ها نشان می دهد که توجه به بعد علمی معلمان نقطه آغازی بر توسعه کیفیت اخلاق کاری آن هاست، چرا که محوریت تخصص علمی از دو جنبه شناختی و نگرشی مورد توجه قرار می گیرد. اولا به خاطر این که معلمان افرادی هستند که بار علمی جامعه بر عهده آنهاست و در این راستا فرایند آگاهی بخشی از طریق ایده ها و تفکرات علمی آن ها شکل می گیرد و ثانیا تحلیل مسائل و پدیده های اجتماعی و دغدغه های نظام آموزشی در گرو گرایشات و نگرش های هوشمندانه ای است که جامعه را به سمت پیشرفت مستمر هدایت می کند. بنابراین ضروری است منش و شخصت آکادمیک معلمان و هماهنگ با آن شرایط توسعه علمی و شناختی آنها همیشه مورد توجه مسئولین امر قرار گیرد. از طرفی قرار گرفتن در این جایگاه علمی، معلم را به عنوان رهبر اصلاحات در حوزه های آموزشی و برنامه درسی مانند سند تحول بنیادین و سند برنامه درسی ملی به عنوان یکی از زیرنظام های آن تلقی می کند که این امر برگرفته از کارکردهای این حرفه از نظام آموزشی است. بنابراین معلمان می‌توانند هم جهت با تحولات، به نیازسنجی اولویت‌های جامعه ذی نفعان آموزشی پرداخته و با کاربرد خط‌مشی یادگیری موقعیتی در محیط‌های آموزشی، دغدغه های پیش‌رو دانش‌آموزان را رفع کرده و به عنوان کنشگران عرصه مسائل انسانی در نظام آموزشی خود را معرفی کنند. هم چنین یافته ها نشان می دهد که معلمان با تاکید بر رویکرد پژوهش محورانه‌ در بررسی فرایندهای یادگیری و تدریس، به دنبال ایجاد چارچوبی برای تبیین عناصر برنامه درسی در روند آموزش دانش‌آموزان باشند و تحلیل موقعیت های آموزشی را در راستای شناسایی مساله و ارائه راهکار به آن مد نظر قرار دهند. می‌توان گفت که فراهم کردن چنین بسترهایی که بتواند اخلاق کاری معلمان را تسریع بخشد مستلزم ایجاد گروه‌هایی از معلمان است که ضمن ارتقای آگاهی معلمان، جهت‌گیری علمی در پرداختن به فعالیت‌های درسی دانش‌آموزان داشته باشد، به نحوی که آنها از طریق بسط دیدگاه‌های تربیتی و آموزشی که مورد توافق همگان باشد، به شکل‌گیری و ایجاد تفکر منطقی در ارائه راهبردهای یاددهی-یادگیری کمک نماید.

پیشنهادها

پیشنهادهای کاربردی عبارتند از: - پیشنهاد می‌شود مدارس و مناطق آموزشی نسبت به توسعه همکاری‌های علمی و آموزشی معلمان با یکدیگر با محوریت مسائل و مشکلات کلاسی بپردازند. - پیشنهاد می‌شود تجارب آموزشی معلمان در پیشبرد تصمیمات آموزشی دبیرخانه‌های موضوعی در سطح استان و مناطق مورد تاکید قرار گیرد. - پیشنهاد می‌شود نسبت به اجرای طرح‌های معلم پژوهانه در سطح مدارس با رویکرد تجربی اقدام شود. - پیشنهاد می شود کارگاه‌های مهارت‌آموزی با محوریت روابط اجتماعی اثربخش در دانشگاه فرهنگیان تشکیل شود. - پیشنهاد می‌شود انجمن های علمی در جهت غنی‌سازی گروه‌های درسی معلمان شکل بگیرد. هم‌چنین پیشنهادهای پژوهشی عبارتند از: - پیشنهاد می‌شود پژوهشی درباره شاخصه های رفتار آموزشی معلمان در تبیین عملکرد شغلی معلمان صورت گیرد. - پیشنهاد می شود پژوهشی درباره طراحی الگوی اخلاق مدار آموزشی در مدیریت مدرسه محور صورت گیرد. - پیشنهاد می شود پژوهشی ابعاد دانش معلمی در توسعه رفتار اخلاقی معلمان صورت گیرد. - پیشنهاد می‌شود پژوهشی درباره نقش مولفه‌های کنشگرانه آموزشی در توسعه اخلاق حرفه‌ای معلمان صورت گیرد. پیشنهاد می‌شود پژوهشی درباره بررسی رابطه بین فرایند شکل‌گیری سطوح اخلاق آموزشی با توسعه علمی معلمان صورت گیرد.

ملاحظات اخلاقی

پیروی از اصول اخلاق پژوهش

در مطالعه حاضر فرم­های نامه آگاهانه از سوی همه ی آزمودنی­ها تکمیل شد.

حامی مالی

هزینه­های مطالعه حاضر از سوی نویسندگان مقاله تامین شد.

تعارض منافع

بنابر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است.

 

 

 

References

Abdi zarrin, S., & aliyari, S.(2020). The Impact of teacher immediacy and misbehavior on teacher credibility. New Strategies For Teacher Education, 6(10): 33-61. [in Persian].

Aghaei, A. A., & Andam, R.(2016). The Relationship between Work Ethics and Organizational Citizenship Behaviour in Physical Education Teachers. Sport Physiology & Management Investigations. 8(3): 53-65. [in Persian].

Asio, J. M. R. , Riego De Dios, E. E. , & Lapuz, A. M. E. (2019). Professional Skills and Work Ethics of Selected Faculty in a Local College. PAFTE Research Journal, 9(1): 164-180.

Banks, S. (2016). Everyday ethics in professional life: social work as ethics work. Ethics and Social Welfare, 10 (1): 32-52.

Bazdar Gamchi Gayeh, M.(2018). Understanding Self-Study Research Methodologies for Teacher Educators. New Strategies For Teacher Education,,4(5):141-160.

Belyh, A. (2020). Work Ethic Definition & Elements of a Strong Work Ethic. Retrieved December 15: 2020 from cleverism.com

Bjerke, A. H. , & Solomon, Y (2020). Developing Self-Efficacy in Teaching Mathematics: Pre-Service Teachers' Perceptions of the Role of Subject Knowledge. Scandinavian Journal of Educational Research, 64(5): 692-705.

Boru, N (2020). Ethical Dilemmas: A Problematic Situation for Teachers. International Journal of Progressive Education, 16(3): 1-17.

Ghahramani, J.(2012). Evaluation of Effective Factors of Teachers Work Ethics in Three Levels of Educational System in order to Present a Model. Journal of Educational Administration Research Qoarety, 3(10): 71-92. [in Persian].

.Iman, M. T. , & Noushadi, M. R.(2012). Qualitative Content Analysis. pazuhesh, 3(2): 14-44. [in Persian].

Kapur, R.(2020). Understanding the Meaning and Significance of Work Ethics. University of Delhi.

Komardi, D. , & Ayu, S. N. (2018). Pengaruh Disiplin Kerja dan Motivasi Kerja Terhadap Kinerja  Guru SMA Muhammadiyah 1 Pekanbaru. Jurnal KURS, 3(1): 56-66.

masouminejad, R., Fathiazar, E., Mahmoodi, F., & Adib, Y.(2020). The Components of Curriculum Decentering with Emphasis on Teachers’ Role. Teacher Professional Development, 5(4): 1-23. [in Persian].

Morales-Doyle, D. , Varelas, M. , Segura, D. , & Bernal-Munera, M. (2021). Access, Dissent, Ethics, and Politics: Pre-Service Teachers Negotiating Conceptions of the Work of Teaching Science for Equity. Cognition and Instruction, 39(1): 35-64.

Nalova, E.M.(2017). Education and Peace Building: The Role of the Teacher within and Beyond the School. The International Journal Of Humanities & Social Studies, 5(3): 184-187.

Oliva  Jr, A. A. (2020). Work Ethics of the Teaching and Non-Teaching Personnel in Camarines Sur Polytechnic Colleges. Int J Edu Sci, 28(1-3): 86-93.

Panigrahi, S. K. , & Al-Nashash, H. M. (2019). Quality Work Ethics and Job Satisfaction: An Empirical Analysis. Quality - Access to Success, 20(168): 41-47.

Park, H. C. , & Hill, R. B. (2021). Development of the Korean Teachers' Occupational Work Ethic Scale: Its Factor Structure, Validity and Reliability. Asia Pacific Education Review, 22(1): 101-118.

Park, H. C. , & Hill, R. B. (2017). Development and Validation of a Short Form of the Occupational Work Ethic Inventory. Journal of Career and Technical Education, 32(1): 9-28.

 Park, H., & Hill, R. B. (2016). Employability skills assessment: Measuring work ethic for research and learning. Career and Technical Education Research, 41(3): 175-192.

Pourshirazi, M., &  Ghaedi, M.(2020). Factors influencing Teachers' Success: The Case of Selected National Teachers. Teacher Professional Development, 4(4): 75-85. [in Persian].

Razi, J., Emam Jomea, M. R., & Ahmadi, G.(2017). The Extracting the Dimensions of Effective Teachers with Regard to Provide a Conceptual Framework of Education and Teacher Training. Research in Teacher Education, 1(1): 13-46. [in Persian].

Riswanto, A., Hurriyati, R., Wibowo, L. A., & Gaffar, V. (2019). Empirical Assessment of the Role of Product Innovation in Dynamic Marketing Capabilities and Company Performance. Quality-Access to Success, 20(173): 64–67.

Romi, M. V. , Ahman, E. , Disman, Suryadi, E. , & Riswanto, A. (2020). Islamic Work Ethics-Based Organizational Citizenship Behavior to Improve the Job Satisfaction and Organizational Commitment of Higher Education Lecturers in Indonesia. International Journal of Higher Education, 9(2): 78-84.

Sharifi, M., & Soleimani, N.(2018). Investigating the relationship between work ethic and organizational commitment in teachers. 1(1): 95-104. [in Persian].

Sinamo, J. (2016). 8 Etos Kerja Keguruan. Jaشkarta: Erlangga

Sudirman, A. , Lie, D. , Sherly, S. , & Dharma, E. (2019). The Impact of Work Discipline and Work Ethic on the Teacher Performance of Sultan Agung Pematangsiantar Private Middle School Teachers T.A. 2018/2019. International Journal of Business Studies, 3(3):125-135.

Sun, Y., Jiang, H., Hwang, Y., & Shin, D. (2018). Why should I share? An answer from personal information  management and organizational citizenship behavior perspectives. Computers in Human Behavior, 87: 146-154.

Szabo, Z. P., Czibor, A., Restas, P., & Bereczkei, T.(2018). The Darkest of all The relationship between the Dark Triad traits and organizational citizenship behavior. Personality and Individual Differences, 134: 352-356.

Turk, M. , & Vignjevic, B. (2016). Teachers' Work Ethic: Croatian Students' Perpective. Foro de Education, 14(20): 489-514.

        

 

 

 

 

[1] 1 Spss

[2] 2 Amos

[3] 1 scree plot


سکوی نشر دانش

سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی

حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1404-1400

صفحه اصلی| عضویت/ ورود| درباره سند| تماس با ما|
[English] [العربية] [en] [ar]