شناسایی عوامل محدودکننده توسعه درآمدهای هیئت فوتبال استان کرمان با رویکرد کسب‌وکار اجتماعی

محورهای موضوعی : مدیریت ورزش

علی کروکی ¹ , محمد عسکری‌زاده ²

1 - دانش‌آموخته دکتری مدیریت ورزشی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
2 - کارشناس‌ ارشد مدیریت ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی کرمان، ایران

تاریخ دریافت : 1404/06/10 تاریخ پذیرش : 1404/07/15 تاریخ انتشار : 1404/08/20

کلید واژه: تحلیل تماتیک, کسب‌وکار اجتماعی, کرمان, موانع درآمدزایی, هیئت فوتبال,

چکیده مقاله :

هدف: هدف تحقیق حاضر شناسایی عوامل محدودکننده توسعه درآمدهای هیئت فوتبال استان کرمان در چارچوب کسب‌وکار اجتماعی بود.

روش پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نوع کیفی است و داده‌ها به‌صورت میدانی گردآوری شده‌اند. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان موضوع، مدیران و کارکنان سابق و فعلی هیئت فوتبال استان کرمان، پیشکسوتان، مربیان و سایر افراد متخصص مرتبط با موضوع بود. روش نمونه‌گیری به صورت گلوله برفی انجام شد و مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری (۱۲ مصاحبه) ادامه یافت. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته صورت گرفت و تحلیل داده‌ها با روش تحلیل تماتیک و با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA نسخه ۲۰۲۴ انجام شد.

یافته ها: یافته‌های تحقیق نشان داد که موانع درآمدزایی هیئت فوتبال استان کرمان شامل موانع حقوقی (چالش‌های قانونی و چالش‌های حقوقی)، موانع ساختاری (استراتژی کلان، سیاست هیئت و تجربه مدیران) و موانع سیاسی (چالش‌های سیاسی به عنوان ابزار محدودیت، خلاء قوانین و مقررات، و ابهامات آیین‌نامه‌ها) است. بررسی این موانع در بستر کسب‌وکار اجتماعی اهمیت مضاعف می‌یابد، چرا که هیئت‌های فوتبال به‌عنوان نهادهایی با مأموریت اجتماعی، علاوه بر درآمدزایی، نقش مهمی در ارزش‌آفرینی و توسعه اجتماعی ایفا می‌کنند. وابستگی بودجه‌ای هیئت‌ها به منابع دولتی، رقابتی نبودن ساختار آن‌ها و عدم تخصص مدیرانِ انتخاب شده، باعث کم‌توجهی به سازوکارهای کسب‌وکار اجتماعی شده و انگیزه کافی جهت فعالیت‌های درآمدزایی پایدار و مشارکتی را کاهش داده است.

نتیجه گیری: نتایج پژوهش می‌تواند راهنمایی برای مسئولین ذی‌ربط باشد تا با بازنگری قوانین و ارتقای رویکرد اجتماعی در مدیریت هیئت‌ها، شرایط مطلوب‌تری برای درآمدزایی پایدار و اثرگذار فراهم آورند.

چکیده انگلیسی:

Objective: The purpose of the present study was to identify the limiting factors in the development of the revenues of the Kerman Province Football Board within the framework of social business.

Methods: This research, in terms of purpose, is applied and qualitative in nature, and the data were collected through a field approach. The statistical population consisted of subject matter experts, current and former managers and staff of the Kerman Province Football Board, veterans, coaches, and other specialized individuals related to the topic. Sampling was conducted using the snowball method, and interviews continued until theoretical saturation was reached (12 interviews). Data were collected through semi-structured interviews and analyzed using the thematic analysis method with MAXQDA software, version 2024. 

Results: The findings of the study indicated that the revenue generation barriers of the Kerman Province Football Board include legal barriers (legal challenges and juridical challenges), structural barriers (macro strategy, board policy, and managerial experience), and political barriers (political challenges as a tool of restriction, gaps in laws and regulations, and ambiguities in guidelines). Examining these barriers in the context of social business is of particular importance, since football boards, as institutions with a social mission, play an important role not only in revenue generation but also in value creation and social development. The dependence of boards’ budgets on governmental resources, their non-competitive structure, and the lack of expertise of appointed managers have led to insufficient attention to social business mechanisms and a reduced motivation for sustainable and participatory revenue-generating activities. 

Conclusions: The results of this research can serve as guidance for relevant officials to, through revising laws and enhancing the social approach in board management, create more favorable conditions for sustainable and impactful revenue generation. 

منابع و مأخذ:

ابوجعفری، روح اله. (1389)، ضرورت نهادسازی مالی در راستای توسعه کسب و کارهای جدید، چهارمین کنفرانس ملی مدیریت تکنولوژی ایران.
اسمعیلی، محسن. شیروانی، طهماسب. (1398)، شناسایی و بررسی شیوه‌های بازاریابی و درآمدزایی هیئت‌های ورزشی استان مرکزی، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 18، شماره 45، صص: 279-298.
آبنما، زینب؛ حیدری نژاد، صدیقه؛ خطیبی، امین و صیفوریان، مهدی، (1396). شناسایی راهکارهای درآمدزایی هییت های ورزشی استان خوزستان با تاکید بر والیبال، بسکتبال، کشتی و شنا، دومین همایش ملی علوم ورزشی با رویکرد یافته های کاربردی در ورزش، اهواز
ترابی، تقی؛ قربانی، مهسا؛ باقری، میثم و طریقی، سمانه. (1393). روش های نوین تأمین مالی باشگاه های فوتبال در کشورهای توسعه یافته و بررسی تطبیقی آن با کشورهای در حال توسعه ( مورد خاص : باشگاه های فوتبال حرفه ای لیگ برتر ایران و انگلستان). دانش سرمایه‌گذاری، 4(13)، 217-232.
جمشیدیان، حسین. کارنیا، منصور و انتشاری، فاطمه. (1397). اثر عدم ثبات مدیریتی بر عملکرد هیئت‌های ورزشی استان گیلان، پایان نامه کارشناسی ارشد تربیت بدنی، موسسه آموزش عالی مهر آستان، گروه تربیت بدنی
دهقان، سیدامین. قنبری، مهدی. (1397)، بررسی وضعیت اقتصادی و سرمایه انسانی فدراسیون‌های ورزشی منتخب در شرایط تحریم اقتصادی، رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، شماره 2 (7)، زمستان 97، صص: 105-112.
ذوالفقاری، مظاهر. نوبخت رمضانی، زهرا. نادری‌نسب، مهدی. (1401)، طراحی مدل توسعه اقتصادی باشگاه‌های لیگ برتر فوتبال ایران، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 21، شماره 58، صص: 293-312.
رضایی‌صوفی، مرتضی و شعبانی، عباس. (1392). بررسی رابطه عوامل برانگیزاننده شغلی براساس مدل هرزبرگ و رضایت شغلی کارکنان فدراسیون های ورزشی کشور. فصلنامه علمی - پژوهشی پژوهشهای کاربردی در مدیریت ورزشی، 2(2)، 33-42.
سازمان تربيت بدني. (1382). طرح جامع ورزش كشور، مطالعات تفصيلي توسعه منابع مالي
شعبانی، عباس. بهرامی، علیرضا. (1396)، مطالعه منابع درآمدی و صنعت ورزش در استان مرکزی، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 16، شماره 38، صص: 89-100.
شیروانی، طهماسب. اسمعیلی، محسن. احسانی، محمد. (1401)، شناسایی عوامل موثر بر اجرای بازاریابی ورزشی در باشگاه‌های لیگ برتر فوتبال ایران، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 21، شماره 57، صص: 355-374.
طریقی، رسول. صالحی‌رستمی، ملیحه. (1402)، شناسایی عوامل اثرگذار بر توسعه قابلیت بازاریابی ورزشی از طریق رسانه‌های اجتماعی، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 22، شماره 60، صص: 431-448.
فلاح، زین‌العابدین؛ آقاخانی، محمدعلی. (1395). تأثیر رسانه‌های جمعی بر تأمین منابع مالی هیئتهای ورزشی (مورد مطالعه استان گلستان). فصلنامه علمی مدیریت ارتباطات در رسانه های ورزشی، 3(4)، 69-76.
کروکی، علی. (1403). تدوین مدل آمیختۀ بازاریابی اجتماعی در توسعۀ ورزش دانشجویی: مطالعۀ کیفی با رویکرد تحلیل تم. کسب و کار اجتماعی, 1(2), 178-194. https://doi.org/10.22059/jsbu.2025.389344.1012
مرادی‌چالشتری، جواد؛ مرادی، محمدرضا؛ نوروزیان قهفرخی، سهیلا و جعفری، اکرم. (1392). بررسی موانع اقتصادی اثرگذار بر جذب سرمایه گذاری خارجی در صنعت فوتبال جمهوری اسلامی ایران. نشریه مدیریت ورزشی، 5(2)، 129-147.
واحدی‌زاده، مجید؛ آقایی، نجف و الهی، علی‌رضا. (1399). راهکارهای توسعه منابع مالی و درآمدزایی فدراسیونهای ورزشی ایران: یافتههای یک مطالعه کیفی. پژوهش‌های فیزیولوژی و مدیریت در ورزش، 12 (4)، 153-168.
Abnama, Zeinab; Heydarinejad, Sedigheh; Khatibi, Amin; and Saifourian, Mehdi. (2017). Identification of revenue generation strategies for sports boards in Khuzestan Province with an emphasis on volleyball, basketball, wrestling, and swimming, The Second National Conference on Sport Sciences with an Applied Research Approach in Sport, Ahvaz. (in Persian)
Aboujafari, Rouhollah. (2010). The necessity of financial institution-building for the development of new businesses, The Fourth National Conference on Technology Management of Iran. (in Persian)
Dehghan, Seyed Amin; Ghanbari, Mehdi. (2018). Examination of the economic status and human capital of selected sports federations under economic sanctions, New Research Approaches in Management and Accounting, No. 9, Winter 2018, pp. 105-112. (in Persian)
Esmaili, Mohsen; Shirvani, Tahmaseb. (2019). Identification and examination of marketing and revenue generation methods of sports boards in Markazi Province, Scientific Quarterly of Strategic Studies on Sport and Youth, Vol. 18, No. 45, pp. 279-298. (in Persian)
Falah, Zein-al-Abedin; Aghakhani, Mohammad Ali. (2016). The impact of mass media on securing financial resources for sports boards (Case study: Golestan Province). Scientific Quarterly of Communication Management in Sports Media, 3(4), 69-76. (in Persian)
Jamshidian, Hossein; Karnia, Mansour; and Enteshari, Fatemeh. (2018). The effect of managerial instability on the performance of sports boards in Gilan Province, Mehr Astan Institute of Higher Education, Department of Physical Education. (in Persian)
Korooki, A. (2025). Compilation of a Mixed Model of Social Marketing in the Development of Student Sports: A Qualitative Study Using a Thematic Analysis Approach. Social Business, 1(2), 178-194. (in Persian) doi:10.22059/jsbu.2025.389344.1012
Moradi-Chalashtari, Javad; Moradi, Mohammad Reza; Norouzian Qahforoughi, Sohila; and Jafari, Akram. (2013). Examination of economic barriers affecting the attraction of foreign investment in the football industry of the Islamic Republic of Iran. Sports Management Journal, 5(2), 129-147. (in Persian)
Physical Education Organization. (2003). Comprehensive Plan for National Sports, Detailed Studies on the Development of Financial Resources. (in Persian)
Rezaei-Soofi, Morteza; and Shabani, Abbas. (2013). Examination of the relationship between motivational factors based on Herzberg’s model and job satisfaction of employees in national sports federations. Scientific-Research Quarterly of Applied Research in Sport Management, 2(2), 33-42. (in Persian)
Shabani, Abbas; Bahrami, Alireza. (2017). A study of revenue sources and the sports industry in Markazi Province, Scientific Quarterly of Strategic Studies on Sport and Youth, Vol. 16, No. 38, pp. 89-100. (in Persian)
Shirvani, Tahmaseb; Esmaili, Mohsen; Ehsani, Mohammad. (2022). Identification of factors influencing the implementation of sports marketing in Iranian Premier League football clubs, Scientific Quarterly of Strategic Studies on Sport and Youth, Vol. 21, No. 57, pp. 355-374. (in Persian)
Tarighi, Rasoul; Salehi-Rostami, Maliheh. (2023). Identification of factors affecting the development of sports marketing capabilities through social media, Scientific Quarterly of Strategic Studies on Sport and Youth, Vol. 22, No. 60, pp. 431-448. (in Persian)
Torabi, Taghi; Ghorbani, Mahsa; Bagheri, Meysam; and Tarighi, Samaneh. (2014). Modern methods of financing football clubs in developed countries and their comparative examination with developing countries (Case study: Professional football clubs of the Iranian Premier League and the English Premier League). Investment Knowledge, 4(13), 217-232. (in Persian)
Vahedi-Zadeh, Majid; Aghaei, Najaf; and Elahi, Ali Reza. (2020). Strategies for developing financial resources and revenue generation in Iranian sports federations: Findings of a qualitative study. Research on Physiology and Management in Sport, 12(4), 153-168. (in Persian)
Zolfaghari, Mazaher; Nobakht Ramazani, Zahra; Naderinasab, Mahdi. (2022). Designing an economic development model for Iranian Premier League football clubs, Scientific Quarterly of Strategic Studies on Sport and Youth, Vol. 21, No. 58, pp. 293-312. (in Persian)