شناسایی عوامل موثر بر پایداری صنعت لبنیات شهرستان سراب

محورهای موضوعی : مدیریت و پایداری محیط زیست

حیدر مرتضی پور هلق ¹ , علی عبدالهی ² , جبرئیل مرزی علمداری ³ , علی دیندار ⁴

1 - دانشگاه ازاد اسلامی ارس
2 - مربی، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارس، جلفا، ایران
3 - مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جلفا
4 - دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

تاریخ دریافت : 1404/06/02 تاریخ پذیرش : 1404/09/01 تاریخ انتشار : 1404/08/21

کلید واژه: پایداری صنعت, صنعت لبنیات, عوامل اجتماعي, عوامل اقتصادي, عوامل زيست محيطي,

چکیده مقاله :

با توجه به نقش حیاتی صنایع غذایی در توسعه اقتصادی و امنیت غذایی مناطق، شناسایی عوامل کلیدی تضمین کننده پایداری این صنایع از اهمیت فراوانی برخوردار است. صنعت لبنیات به عنوان یکی از بخش‌های مهم و اشتغال‌زای کشاورزی و صنعتی، نیازمند رویکردی پایدار است تا بتواند در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی به فعالیت خود ادامه دهد. شهرستان سراب با برخورداری از قابلیت‌های خاص در زمینه دامداری و تولید لبنیات، دارای پتانسیل قابل توجهی در این حوزه است. با این حال، تداوم و پایداری این صنعت در گرو شناسایی و مدیریت دقیق عواملی است که بر بقا و رشد آن اثرگذارند. بنابراین، تحقیق حاضر با درک این ضرورت، به بررسی علمی عوامل موثر بر پایداری این صنعت در منطقه سراب می‌پردازد. هدف تحقیق حاضر شناسایی عوامل موثر بر پایداری صنعت لبنیات شهرستان سراب می ‎باشد. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش انجام توصیفی، از لحاظ روش جمع‎آوری داده از نوع میدانی، از لحاظ هدف، از نوع مطالعات کاربردی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق شامل صاحبان، مدیران و مسئولان بخش فروش کارخانجات و کارگاهها فعال در بخش لبنیات شهرستان سراب می‎باشند که بر اساس آمار دریافتی از جهاد کشاورزی شهرستان سراب تعداد جامعه آماری تحقیق 110 نفر برآورد گردید. برای انتخاب نمونه آماری از جامعه آماری از روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد و با توجه به محدود بودن جامعه، با استفاده از جدول مورگان حجم نمونه آماری 86 نفر بدست آمد. برای تجزیه تحلیل داده‏های تحقیق،  برای بررسی ابزار اندازه گیری(پرسشنامه) از تحليل عاملي اكتشافي، تحلیل عاملی تاییدی (CFA) با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) به وسیله‌ی نرم افزار Smart PLS3 استفاده شد. نتایج بررسی سوالات تحقیق نشان داد عوامل موثر بر پایداری صنعت لبنیات شهرستان سراب 1.عوامل اجتماعي، 2-عوامل اقتصادي و 3-عوامل زيست محيطي می‎باشند.

چکیده انگلیسی:

. The dairy industry, as one of the important and employment-generating sectors of agriculture and industry, requires a sustainable approach in order to continue its activities in various economic, social, and environmental dimensions. Sarab County, with its special capabilities in the field of animal husbandry and dairy production, has significant potential in this area. However, the continuity and sustainability of this industry depends on the identification and careful management of factors that affect its survival and growth. Therefore, the present study, understanding this necessity, scientifically examines the factors affecting the sustainability of this industry in the Sarab region. The purpose of the present study is to identify the factors affecting the sustainability of the dairy industry in Sarab County. The research is applied in terms of purpose and descriptive in terms of method of conducting, field-type in terms of data collection method, and applied in terms of purpose. The statistical population of the study includes owners, managers, and sales managers of factories and workshops active in the dairy sector in Sarab County. Based on statistics received from the Sarab County Agricultural Jihad, the number of the statistical population of the study was estimated to be 110 people. To select a statistical sample from the statistical population, a simple random sampling method was used, and due to the limited size of the population, a sample size of 86 people was obtained using the Morgan table. To analyze the research data, exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis (CFA) with a partial least squares (PLS) approach were used using Smart PLS3 software to examine the measurement tool (questionnaire). The results of the study questions showed that the factors affecting the sustainability of the dairy industry in Sarab County are 1. Social factors, 2. Economic factors, and 3. Environmental factors.

منابع و مأخذ:

اقتصادی فرد، محمود، دیدار، انیسه(1398). شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر پایداری زنجیره تامین مواد لبنی با استفاده از تکنیک های دیمتل و BWM،دوازدهمین کنفرانس بین المللی انجمن ایرانی تحقیق در عملیات،بابلسر.
جواهریان، زهرا، سید امیرفاتح وحدتی، علیرضا رحمتی، لیلا زمانی(1395). اهداف توســعه پایــدار، انتشارات حک، چاپ اول.
حیدری رستمی، کرامت‌الله، بانی، محمود، شاه‌علی، مرجان، خلیلی، یاسمن (1401). مقدمه‌ای بر پایداری شرکتی، انتشارات نوروزی.
دارابی، سحر(1403). شناسایی و اولویت بندی زنجیره تامین پایدار، زنجیره تامین چابک،انتخاب تامین کننده و رویکرد تحلیل پوششی داده ها،اولین کنفرانس بین المللی فناوری اطلاعات، مدیریت و کامپیوتر، ساری
ستوده‌فر، حمید و رستگار، حسین. (1400). پایداری شرکتی و مسئولیت اجتماعی (از تئوری تا عمل) با استفاده از استاندارد ایزو 26000. تهران: گوهرگوا.
سرمست، بهناز و پیرایش، محمدعلی(1398). طراحی زنجیره تامین شیرخام مورد نیاز کارخانه‌های لبنی با رویکرد توسعه پایدار، پنجمین کنفرانس بین‎المللی مهندسی صنایع و سیستم‎ها
شفیعی، فهیمه، عالیه کاظمی، احمد جعفرنژاد، زینب سازور، حنان عموزاد مهدیرجی(1399).ارائۀ یک مدل بهینه‌سازی استوار زنجیره تأمین پایدار برای محصولات فسادپذیر لبنی، مجله مدیریت تولید و عملیات، دوره 11، شماره 3 -شماره پیاپی 22،صص 45-17
فزونی اردکانی، زهرا، فرهادیان، همایون، و پزشکی راد، غلامرضا. (1396). تعیین درجه توسعه یافتگی صنایع لبنی استان های ایران، کاربرد تکنیک تاکسونومی عددی. علوم و صنایع غذایی ایران، 14(64)، 51-60.
Batabyal, A. A., & Nijkamp, P. (2016). Introduction to regional growth and sustainable development in Asia. In A. A. Batabyal & P. Nijkamp (Eds.), Regional growth and sustainable development in Asia (pp. 1-6). Springer.
Denu, M. K., Bentley, Y., & Duan, Y. (2023). Social sustainability performance: Developing and validating measures in the context of emerging African economies. Journal of Cleaner Production, 412, 137391.
Diez-Cañamero, B., Bishara, T., Otegi-Olaso, J. R., Minguez, R., & Fernández, J. M. (2020). Measurement of Corporate Social Responsibility: A Review of Corporate Sustainability Indexes, Rankings and Ratings. Sustainability, 12(5), 2153.
Dwivedi, Y. K., Hughes, L., Kar, A. K., Baabdullah, A. M., Grover, P., Abbas, R., Andreini, D., Abumoghli, I., Barlette, Y., Bunker, D., Chandra Kruse, L., Constantiou, I., Davison, R. M., De', R., Dubey, R., Fenby-Taylor, H., Gupta, B., He, W., Kodama, M., Mäntymäki, M., ... Wade, M. (2022). Climate change and COP26: Are digital technologies and information management part of the problem or the solution? An editorial reflection and call to action. International Journal of Information Management, 63, 102456.
Ernst, R.-A., Gerken, M., Hack, A., & Hülsbeck, M. (2022). SMEs’ reluctance to embrace corporate sustainability: The effect of stakeholder pressure on self-determination and the role of social proximity. Journal of Cleaner Production, 335, 130273.
Etikan, J. (2024). Corporate Social Responsibility (CSR) and its Influence on Organizational Reputation. Journal of Public Relations, 2(1), 1–12.
Floyd, David (2019).Discover What Makes the Dow Jones Industrial Average Stupid. Investopedia. Lock, A. (2011). More studies highlight health benefits of consuming milk and dairy products. Michigan Dairy Review, 16(4).
Marrucci, L., Daddi, T., & Iraldo, F. (2024). Creating environmental performance indicators to assess corporate sustainability and reward employees. Ecological Indicators, 158, 111489.
Naciti, V. (2020). Corporate governance and board of directors: the effect of a board composition on firm sustainability performance. Journal of Cleaner Production, 237, 1-18.
Naseer, M. M., Hunjra, A. I., Palma, A., & Bagh, T. (2025). Sustainable development goals and environmental performance: Exploring the contribution of governance, energy, and growth. Research in International Business and Finance, 73(Part B), 102646.
Nwafor, A. O. (2014). Shareholders profit maximization and stakeholders interests in corporate governance. Corporate Ownership and Control, 11(4), 701–709.
Saunila, M., Nasiri, M., Ukko, J., and Rantala, T. (2021). Smart technologies and corporate sustainability: The mediation effect of corporate sustainability strategy. Computers in Industry, 108, 178- 185.
Schuler, D., & Rasche, A. (2017). Corporate sustainability management and environmental ethics. Business Ethics Quarterly, 27(2), 213–237.
Shrivastava, P., Stafford Smith, M., O’Brien, K., & Zsolnai, L. (2020). Transforming sustainability science to generate positive social and environmental change globally. One Earth, 2(4), 329–340.
Yavari, M., and Geraeli, M. (2019). ʻʻHeuristics method for robust optimization model for green closed-loop supply chain network design of perishable goodsʼʼ. Journal of Cleaner Production, 226: 282-305.
Zaman, M., Tanewski, G., & Ekanayake, G. (2025). What does sustainability mean for small and medium enterprises: A systematic literature review. Journal of Cleaner Production, 492, 144830.
Zeng, Q., Li, C., & Magazzino, C. (2024). Impact of green energy production for sustainable economic growth and green economic recovery. Heliyon, 10(17), e36643.