تحلیل جامعه‌شناختی نقش فرهنگ مدرسه در پذیرش نوآوری آموزشی معلمان: با میانجی¬گری جو سازمانی نوآورانه در مدارس ابتدایی
محورهای موضوعی : در این فصلنامه موضوعات جامعه شناختی در اولویت چاپ هستند و موضوعات نزدیک به جامعه شناسی در اولویتهای بعد قرار می گیرند
1 - گروه مدیریت آموزشی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
کلید واژه: پذیرش نوآوری آموزشی, فرهنگ مدرسه, جو سازمانی نوآورانه,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش، طراحی مدل علّی پذیرش نوآوری‌های آموزشی بر اساس ادراک از فرهنگ مدرسه با نقش واسطه‌ای جو سازمانی نوآورانه در میان معلمان دوره ابتدایی شهرستان کنگاور بود. با توجه به اهمیت عوامل فرهنگی و سازمانی در پذیرش نوآوری، این مطالعه در تلاش است تا با تحلیل ارتباط میان متغیرهای مذکور، راهکارهایی برای ارتقای نوآوری آموزشی در مدارس ارائه دهد.
روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از نظر نحوه اجرا، توصیفی-همبستگی و از نظر نوع داده‌ها، کمّی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان ابتدایی شهرستان کنگاور در سال تحصیلی ۱۴۰۰–۱۴۰۱ (۴۰۲ نفر) بود. حجم نمونه ۱۹۶ نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای تعیین شد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های استاندارد آنلاین گردآوری شد که شامل سه ابزار: پرسشنامه انگیزه پذیرش نوآوری، فرهنگ مدرسه (با ۶ خرده‌مقیاس)، و جو سازمانی نوآورانه بود که همگی دارای روایی و پایایی مناسب گزارش شده در مطالعات پیشین بودند. داده‌ها به صورت آنلاین جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار SmartPLS و مدل‌یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند.
یافته‌ها نشان داد که ادراک از فرهنگ مدرسه اثر مستقیم بر جو سازمانی نوآورانه و همچنین پذیرش نوآوری‌های آموزشی دارد. جو سازمانی نوآورانه نیز به‌صورت مستقیم بر پذیرش نوآوری‌های آموزشی مؤثر است. همچنین، جو سازمانی نوآورانه نقش میانجی در رابطه بین فرهنگ مدرسه و پذیرش نوآوری ایفا می‌کند. درکل نتیجه شد که مدل مفهومی پیشنهادی با داده‌های تجربی برازش دارد. بنابراین، به‌منظور ارتقای نوآوری آموزشی در معلمان، باید به نقش فرهنگ مدرسه و جو سازمانی نوآورانه توجه ویژه‌ای داشت.
This study aimed to design a causal model of educational innovation adoption based on the perception of school culture, with the mediating role of innovative organizational climate among elementary school teachers in Kangavar County. Considering the importance of cultural and organizational factors in innovation adoption, this research seeks to provide strategies for promoting educational innovation in schools through the analysis of relationships among key variables.
The study was applied in purpose, descriptive-correlational in method, and quantitative in nature. The statistical population included all elementary school teachers in Kangavar County during the 2021–2022 academic year (n = 402). Based on Morgan’s table, a sample of 196 teachers was selected using stratified random sampling. Data were collected through standardized online questionnaires, including tools measuring innovation adoption motivation, school culture (with six subscales), and innovative organizational climate. All instruments demonstrated acceptable validity and reliability in prior studies. The data were collected online and analyzed using SmartPLS software and structural equation modeling (SEM).
The findings revealed that perception of school culture has a direct effect on both the innovative organizational climate and teachers’ adoption of educational innovations. Furthermore, innovative organizational climate directly affects innovation adoption and also plays a mediating role in the relationship between school culture and innovation adoption. Overall, the results indicated that the proposed conceptual model fits the empirical data. Therefore, in order to enhance educational innovation among teachers, special attention should be paid to the role of school culture and the innovative organizational climate.
