بررسی آزمایشگاهی پاکسازی و رفع چالش رسوب آسفالتین در ستون چاه و تجهیزات سرچاهی مخازن ایران
محورهای موضوعی :
1 - دانشجوی دکترای مهندسی شیمی، مرکز تحقیقات نفت وانرژی ، واحد امیدیه ، دانشگاه آزاد اسلامی
کلید واژه: رسوب آسفالتین, پاکسازی, حلال, زایلن, ستون چاه, میعانات گازی, درصدمتلاشی شدن, درصد ازهم پاشیدگی ,
چکیده مقاله :
در زمان تولید نفت خام از چاههای تولیدی، تعادل ترمودینامیکی سیال نفت خام درون مخزن، در ستون چاه مختل میشود وکسر آسفالتین که بسیار سنگین میباشد در برخی نفتها (معمولا نفتهای سبک) از نفت خام جدا شده و بر دیوارهی چاه وتجهیزات سرچاهی رسوب میکند. ضخامت این ماده در ابتدا کم بوده، اما به علت اینکه تمایل زیادی به چسبیدن به یکدیگر وسطوح فلزی دارد، به مرور رشد پیدا میکند تا اینکه سبب مسدود شدن کامل ستون چاه میشود. برای رفع این انسداد با توجه به ماهیت سخت و نامحلول رسوبات آسفالتین، روشهای زیادی وجود دارد از میان آنها دو روش شیمیائی و مکانیکی موثرتر میباشد. لازم به یادآوری است که رسوبات آلی واقعی در میدان، خالص نیستند و متشکل از سه جزء آسفالتین و رزین و پارافین میباشند. در این مطالعه منظور از ازهم پاشیدگی،کاهش جرم نمونه درون سبد بعد از در معرض قرار گرفتن با حلال می باشد و منظور از درصد حلالیت مواد متلاشی شده، حلالیت آن قسمت از رسوب می باشد که از سبد عبور کرده یا متلاشی شده است. طبق تعریف، محلولیت یک ماده حل شونده در یک حلال یا قابلیت حل شوندگی ماده در حلال عبارت از مقداری از ماده است که حجم معینی از حلال را در دما و فشار ثابت اشباع سازد، به عبارت دیگر محلولیت مترادف با غلظت اشباع ماده در حلال است. انحلال عبارت از سرعت کنده شدن مولکول های جامد از سطح آن و قرار گرفتن در میان مولکول های مایع می باشد در نتیجه با تکرار چند آزمون محلولیت آسفالتین میتوان در مورد سرعت انحلال بحث کرد. هدف سرعت بخشیدن به پاک سازی می¬ باشد.انحلال و ازهم پاشیدگی دو فرآیند رایج است که عمدتا در صنایع دارویی و شیمیایی برای شکستن نیروهای بین مولکولی و درون مولکولی، که مواد را نگه می¬دارد، استفاده می شود.