مفهوم نبوت و رسالت در ادیان ابراهیمی: مطالعه‌ای در کارکردها و ویژگی‌های مشترک
محورهای موضوعی : نقد کلامی و فلسفی موضوعات دینی- اسلامی
1 - دانش آموخته دکترای ادیان، دانشگاه تهران، تهران، ایران
کلید واژه: نبوت, رسالت, انبیا, کتب آسمانی, ویژگی‌های مشترک, هویت دینی,
چکیده مقاله :
این تحقیق به تحلیل تطبیقی مفهوم نبوت و رسالت در قرآن، تورات و انجیل می‌پردازد و کارکردها و ویژگی‌های مشترک انبیا در این سه سنت دینی را بررسی می‌کند. نبوت به عنوان واسطه ارتباط میان خداوند و انسان، در هر سه کتاب آسمانی جایگاه محوری دارد. در تورات، انبیا به عنوان پیام‌آوران عهد الهی و هدایت‌گران قوم اسرائیل معرفی می‌شوند، در انجیل مسیح به عنوان کلمه خدا و منجی جهان مطرح است، و در قرآن پیامبران به عنوان بشیر و نذیر و الگوی کامل انسانی تصویر می‌شوند. این پژوهش با بهره‌گیری از تحلیل کیفی متون، نشان می‌دهد که علی‌رغم تفاوت‌های کلامی و تفسیری، ویژگی‌های اساسی انبیا شامل معصومیت، صداقت، امانت‌داری، و نمونه بودن در هر سه سنت مشترک است. نتایج این مطالعه اهمیت نقش انبیا در شکل‌دهی هویت دینی و اخلاقی جوامع مؤمن را آشکار می‌سازد و امکان ایجاد درک مشترک بین پیروان ادیان مختلف را فراهم می‌آورد
This research provides a comparative analysis of the concept of prophethood and messengership in the Qur'an, Torah, and Gospel, examining the common functions and characteristics of prophets in these three religious traditions. Prophethood, as the medium of communication between God and humanity, holds a central position in all three heavenly books. In the Torah, prophets are introduced as messengers of divine covenant and guides for the people of Israel; in the Gospel, Christ is presented as the Word of God and savior of the world; and in the Qur'an, messengers are portrayed as bearers of good tidings and warnings, and perfect human exemplars. Using qualitative textual analysis, this study demonstrates that despite theological and interpretive differences, the essential characteristics of prophets including infallibility, truthfulness, trustworthiness, and exemplarity are common across all three traditions. The results of this study reveal the importance of prophets' role in shaping the religious and moral identity of believing communities and provide the possibility of creating mutual understanding among followers of different religions.
منابع فارسی:
بهشتی، م. (۱۳۹۸). تاریخ انبیا در ادیان توحیدی. تهران: امیرکبیر.
جوان آراسته، ح. (۱۳۹۷). نبوت در قرآن و کتاب مقدس. قم: معارف.
رضائی اصفهانی، م. ع. (۱۳۹۶). مقایسه نبوت در اسلام و مسیحیت. قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
سبحانی، ج. (۱۳۹۵). پیامبران الهی و کتب آسمانی. قم: مؤسسه بوستان کتاب.
مطهری، م. (۱۳۹۴). خاتم الانبیاء. تهران: صدرا.
English References:
Blankinsopp, J. (2019). A history of prophecy in Israel (Revised ed.). Westminster John Knox Press.
Neusner, J. (2018). Prophecy in the Hebrew Bible: Selected studies from Vetus Testamentum. Brill Academic Publishers.
Rippin, A. (2020). Muslims: Their religious beliefs and practices (5th ed.). Routledge.
Sawyer, J. F. A. (2017). Prophecy and the prophets of the Old Testament. Oxford University Press.
Tottoli, R. (2021). Biblical prophets in the Qur'an and Muslim literature. Routledge.
